O Danny Wolfers, στα ηλεκτρονικά μονοπάτια και ως Legowelt, είναι μια βασική φιγούρα της ολλανδικής ηλεκτρονικής μουσικής σκηνής από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, που σταθερά κυκλοφορεί διαχρονικά επαναλαμβανόμενη μουσική η οποία συνδυάζει τους πρωτοποριακούς ήχους του Ντιτρόιτ και του Σικάγο με τις ιδιοσυγκρασιακές επιστημονικές του φαντασιώσεις (και εμμονές). Από την Χάγη και τις πρώτες επιθετικές παρεμβάσεις των Unit Moebius στα πρώιμα 90s μέχρι τις πιο σύγχρονες προσωπικές του κυkloφορίες στη δική του Strange Life Records, o Legowelt παίζει ζωντανά σε όλον τον κόσμο, ένα είδος μουσικής που όσο κι αν κάποιοι νομίζουν ότι παρακμάζει, κάποιοι άλλοι συχγρονίζονται μαζί του σε τεράστιες φουτουριστικές πίστες με techno μουσική.

Με αφορμή την αυριανή του εμφάνιση στο φεστιβάλ Chaos 22 το Olafaq μίλησε με έναν από τους αγαπημένους του Ολλανδούς DJ’s για το μέλλον της techno μουσικής σε έναν κόσμο που ίσως και να μην θυμάται σήμερα πώς γεννήθηκε η πιο φουτουριστική μουσική του πλανήτη.

– Πότε και πώς συνειδητοποίησες ότι θέλεις να γίνεις μουσικός ή καλλιτέχνης.

Κατά κάποιο περίεργο τρόπο απλά έπεσα μέσα σε αυτό, και μετά όταν ξεκίνησα απλά δεν υπήρχε άλλος δρόμος επιστροφής… σαν να έπεσα σε ένα βαθύ πηγάδι χάους.

– Ποιο ήταν το νεανικό σου όραμα ως μουσικός πλήρους ενασχόλησης; Είχες κάποιους καλλιτεχνικούς ή δημιουργικούς στόχους που είχες βάλει;

Όταν ξεκίνησα να κάνω μουσική ως νέος, το όνειρό μου ήταν απλώς να κυκλοφορήσω έναν δίσκο βινυλίου ή ένα CD, ίσως να παίζω σε καμιά συναυλία που και πού, αλλά σε τοπικό επίπεδο πάντα… Ποτέ δεν σκέφτηκα πραγματικά ότι θα μπορούσα να το κάνω αυτό με πλήρη απασχόληση. Πίστευα ότι θα είχα μια “κανονική” δουλειά και θα το έκανα αυτό ως χόμπι. Είναι ένα από αυτά τα όνειρα που έχεις ως παιδί να βγάλεις ένα δίσκο. Επικεντρώθηκα πραγματικά σε αυτό όταν ξεκίνησα στην αρχή… αλλά στη συνέχεια η μουσική μου δεν ήταν αρκετά καλή ώστε οι εταιρείες να δείξουν ενδιαφέρον. Άρχισα να αντιγράφω τις δικές μου κασέτες στο κασσετόφωνό μου και να τις διανέμω στο σχολείο και η αλήθεια είναι ότι ήμουν πολύ ευχαριστημένος με αυτό. Έτσι, όμως, μπήκα σε μια φάση όπου άρχισα να εκπαιδεύομαι και να μαθαίνω τον δικό μου περίεργο τρόπο παραγωγής μουσικής, χωρίς άλλες προσδοκίες. Στη συνέχεια σιγά, πολύ σιγά, αυτό μεγάλωσε και στα τέλη της δεκαετίας του ’90 εντρύφησα στην underground techno σκηνή της Χάγης και τελικά κυκλοφόρησα τον πρώτο μου δίσκο το 1999.

– Είναι μια καλή πειθαρχική αρχή για όλους να είναι πιο ανοιχτοί και συνειδητοποιημένοι γενικά. Υπήρχε κάποιος στη ζωή σου που σε βοήθησε να το δεις και να το καταλάβεις αυτό, ώστε να είσαι σε θέση να μοιραστείς τη διορατικότητα, είτε μέσω της μουσικής είτε με άλλο τρόπο;

Νομίζω ότι ένα σημαντικό υπόβαθρο για μένα ήταν η underground σκηνή της Χάγης τη δεκαετία του ’90, η οποία ήταν πολύ D.I.Y… με ρίζες στις πανκ καταλήψεις γεμάτες από περίεργους τύπους αλλά και αυθεντικά φρικιά. Αυτό, αλλά και το ότι ήμουν επίσης ένας cyberpunk σπασίκλας των υπολογιστών τη δεκαετία του ’90 στη σκηνή της Commodore Amiga, η οποία επίσης είχε μια πολύ δημιουργική D.I.Y ατμόσφαιρα γύρω της. Να φτιάχνεις τα δικά σου παιχνίδια, τη δική σου μουσική και τέχνη, τις δικές σου εκδόσεις και να τα διανέμεις όλα αυτά δωρεάν, αυτές οι δύο σκηνές με διαμόρφωσαν πραγματικά.

– Τι σήμαινε «να πετύχεις» όταν ξεκίνησες και πώς σου φαίνεται η επιτυχία τώρα; Άλλαξε καθόλου ο ορισμός της επιτυχίας για σένα με την πάροδο του χρόνου;

Στην αρχή πραγματικά δεν με ενδιέφερε και πολύ, προερχόμουν, όπως είπα, από μια υπόγεια μουσική σκηνή στη Χάγη. Μετά ξαφνικά είχες αυτό το Electroclash κύμα στις αρχές της δεκαετίας του 2000, στο οποίο η μουσική μου κατά κάποιο τρόπο ταίριαζε έτσι την ξεχώρισαν κάποιοι, αλλά γενικά το θεωρούσα πολύ επιφανειακό… Μετά βγήκε ο δίσκος μου “Disco Rout” και αυτό ανατίναξε τα πάντα. Με έκλειναν για να παίξω σε αυτά τα τεράστια εμπορικά raves, βασικά αυτό που αποκαλούν business techno σήμερα… αυτό το πράγμα υπήρχε και τότε. Δεν είχα πρακτορείο ή μάνατζερ και έκανα μόνος μου τις κρατήσεις και όλα τα λογιστικά μέσα σε ένα απόλυτο χάος… Δεν χρησιμοποιούσα καν ατζέντα. Έφερνα τους φίλους μου να παίξουν μαζί μου γιατί δεν ήθελα να πάω μόνος μου, λέγοντάς τους “έι, θέλετε να παίξετε σε αυτό το μεγάλο rave την επόμενη εβδομάδα” και έλεγα στους διοργανωτές ότι όλοι ήταν στο project Legowelt. Κάποιοι από αυτούς δεν μπορούσαν καθόλου να κάνουν DJ (συμπεριλαμβανομένου και εμού) και παίζαμε πράγματα όπως lo fi punk δίσκους ανακατεμένους σε πλήρες ναυάγιο με italo disco και electro rap δίσκους των αρχών της δεκαετίας του ’80 σε ένα γερμανικό techno rave . Τι καταφέρναμε; Αδειάζαμε ολόκληρες πίστες μέσα σε λίγα λεπτά, αλλά αυτός ήταν ο αληθινός τρόπος που το κάναμε σε ένα ιδρωμένο υπόγειο στη Χάγη και πραγματικά δεν σκεφτόμαστε αν θα ταίριαζε ή θα ανταποκρινόταν στις προσδοκίες ενός Γερμανού διοργανωτή rave… Πραγματικά δεν μας ένοιαζε η επιτυχία και άλλα τέτοια. Μερικές φορές αναρωτιέμαι γιατί συνέβη όλο αυτό; Επειδή προερχόμασταν από αυτό το είδος αναρχικού techno/punk υπόβαθρου και ήθελαν να μας βάλουν σε ένα πιο εμπορικό, για εμάς πολύ ξένο, περιβάλλον;

Αλλά ναι, η αλήθεια είναι ότι με την πάροδο των χρόνων όλο αυτό άλλαξε εντελώς, σιγά-σιγά μπήκα πιο βαθιά στο να παίζω συναυλίες πιο “συγκεντρωμένος” ή όπως αλλιώς θέλετε να το πείτε. Μετά από χρόνια σε κλαμπ βλέποντας άλλους DJ’s και live acts να παίζουν, καταλαβαίνεις τι θέλει το κοινό και πώς να το υπνωτίσεις… Να το φέρεις στη δική σου ζώνη, στη ζώνη του αληθινού φρικιού… Εκεί που θέλεις ή που πιστεύεις ότι έχει σημασία. Όσο για το τι είναι επιτυχία στις μέρες μας… Υποθέτω ότι ένα μεγάλο μέρος είναι η κυκλοφορία μουσικής και όλων των ειδών τα πρότζεκτ που αρέσουν στον κόσμο. Όταν οι άνθρωποι σου γράφουν emails ή γράμματα που σου λένε πόσο πολύ σημαίνει η μουσική γι’ αυτούς, πώς τους άλλαξε τη ζωή, πώς έχουν μια βαθιά εσωτερική ανάμνηση από ένα τραγούδι ή μια συναυλία. Αυτό είναι κάτι που δεν θα το περίμενα ποτέ όταν ξεκίνησα να φτιάχνω μουσική… Ότι η μουσική μπορεί να σημαίνει τόσα πολλά για τους ανθρώπους. Αυτό μπορεί να είναι και η υψηλότερη μορφή επιτυχίας για μένα.

– Είσαι ενεργός εδώ και σχεδόν 30 χρόνια. Έχεις μια επιτυχημένη καριέρα με αρκετά σοβαρά δισκογραφικά επιτεύγματα. Φαντάζομαι ότι με το πέρασμα του χρόνου εμφανίζονται και περισσότερες προσδοκίες. Ένιωσες ποτέ ότι έπρεπε να εκπληρώσεις ορισμένες από αυτές ή πώς τις ξεπέρασες;

Φυσικά, ως καλλιτέχνης προσπαθώ να μην πέσω στην αφάνεια… Είναι ένα μέσο βιοπορισμού για μένα και δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο. Δεν μου αρέσουν τα “κανονικά” επιτεύγματα των καλλιτεχνών. Ό,τι κι αν είναι αυτά σήμερα. Να έχεις ένα εκατομμύριο followers στο instagram, να κερδίσεις ένα grammy, να πάρεις αμοιβές από μεγάλες τεχνολογικές επιχειρήσεις; Δεν ξέρω… Οι προσδοκίες μου είναι τα δικά μου έργα, οι στόχοι που θέτω στον εαυτό μου για να δημιουργήσω. Για να διατηρήσω την περιέργειά μου και να είμαι συγκεντρωμένος, ώστε να μην βαριέμαι. Για παράδειγμα, μια μεγάλη ικανοποίηση ήταν η ταινία κινουμένων σχεδίων που έφτιαξα (http://legowelt.org/animation-films/) και αυτή ήταν μια προσδοκία που είχα θέσει στον εαυτό μου γιατί απαιτήθηκε αρκετός χρόνος για να εκπληρωθεί. Ανά πάσα στιγμή υπάρχουν ένα σωρό τέτοια σχέδια σε εξέλιξη και προσπαθώ να τα εκπληρώνω σιγά-σιγά.

– Πώς οραματίζεσαι το μέλλον της techno μουσικής;

Ελπίζω κατά κάποιο τρόπο να υπάρχει ένα λιγότερο quantised, πιο ωμό στυλ, πιο παράξενο… Mε περισσότερο ανθρώπινο συναίσθημα και με την αυθεντικότητα του δημιουργού μέσα σε αυτό. Που πραγματικά να σου λέει στα μούτρα «άντε γαμήσου!». Αλλά μάλλον να σου πώ κάτι; Δεν ξέρω πραγματικά τι να απαντήσω σ’ αυτήν την ερώτηση…

– Πώς νιώθεις όταν η μουσική βιομηχανία είναι στραμμένη προς τους νεότερους. Όλο αυτό το “να έχεις όλο το χρόνο του κόσμου” είναι τελικά ένας μύθος;

Λοιπόν, φυσικά το να έχεις όλο το χρόνο του κόσμου είναι ένας μύθος. Το ρολόι χτυπάει συνέχεια και δεν γίνεσαι νεότερος. Δεν το σκέφτομαι πολύ αυτό, αλλά το καταλαβαίνω. Όπως καταλαβαίνω ότι μερικές φορές μπορεί να είμαι ο πιο γέρος σε ένα κλαμπ, αλλά και πάλι… Τι να λέει; Είμαι στο κλαμπ για να παίξω, οι άνθρωποι έρχονται να με δουν, οπότε είναι διαφορετική η δυναμική. Αλλά αυτό είναι η σόουμπιζ: είσαι απλά ένας κλόουν που εκτελεί τα κόλπα του και μπορείς να το κάνεις σε κάθε ηλικία. Ο κλόουν στο τσίρκο δεν χρειάζεται να είναι νέος, απλά πρέπει να έχει εμπειρία. Στο τέλος, η πιο ανατρεπτική “underground” μουσική είναι πάντα εξ ορισμού προσανατολισμένη σε νεότερους ανθρώπους. Όταν ήμουν 16 είχα μια φυσική ‘ανάγκη’ να ακούω πιο “περίεργη” μουσική από όλους τους βαρετούς πεζούς της εποχής μου. Θέλεις να ανήκεις σε μια υποκουλτούρα, αυτό είναι το ανθρωπολογικό στοιχείο της νεολαίας. Οπότε είναι απολύτως φυσιολογικό ότι αυτό απευθύνεται σε νεότερους ανθρώπους. Βλέπω πολλούς μεσήλικες γκρινιάρηδες, κυρίως άντρες, να παραπονιούνται για το πώς όλα είναι λάθος σήμερα στη “σκηνή” και ότι η μουσική ήταν πολύ καλύτερη τότε… Αλλά αυτοί οι άνθρωποι δεν προσπαθούν καν να ψάξουν για νέα μουσική, δεν πηγαίνουν καν σε κλαμπ ή οτιδήποτε άλλο, μερικοί από αυτούς είναι εντελώς άσχετοι, κολλημένοι στο 1995… Δεν πάνε στο Bandcamp για να βρουν καινούργια περίεργα πράγματα, δεν ξέρουν ότι υπάρχουν νεαρά πλήθη και cool κλαμπ που ξεσαλώνουν εντελώς αν παίξεις περίεργα σκοτεινά πράγματα. Από την άλλη έχεις όλους αυτούς τους νέους DJs του instagram που προσπαθούν να μείνουν νέοι και δυναμικοί για πάντα… Που δεν έχουν τίποτα ενδιαφέρον να πουν, που είναι τόσο ρηχοί με μηδενική αυθεντικότητα και νοιάζονται μόνο για ανούσια επιφανειακά πράγματα. Κάπου είναι λυπηρό να το βλέπεις γιατί μια μέρα θα κοιταχτούν στον καθρέφτη και θα δουν πόσο ανούσια και κακόγουστη είναι η ύπαρξή τους… Αλλά από την άλλη ίσως και όχι γιατί γελάνε συνέχεια μέχρι να πάνε στην τράπεζα και το μυαλό τους είναι λιωμένο από την ακραία χρήση ναρκωτικών.

➭ Το φεστιβάλ Chaos 2022 ξεκινάει σήμερα το βράδυστο Club 22 Live Stage. Ο Legowelt θα εμφανιστεί αύριο Σάββατο – ξημερώματα Κυριακής, γύρω στις 2:30. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.