Η Amelia Earhart, με το βλέμμα στραμμένο στον ουρανό, έθεσε κάποτε στον εαυτό της έναν στόχο, ή καλύτερα ένα όνειρο που έμοιαζε να γεννήθηκε από τα σύννεφα – να γίνει η πρώτη γυναίκα που θα αγκάλιαζε ολόκληρη τη γη από ψηλά. Μια έμπειρη πιλότος, γεμάτη από τη μαγεία των αιθέρων, ξεκίνησε το ταξίδι της από το Μαϊάμι την 1η Ιουνίου 1937, με τον πλοηγό της, Fred Noonan, στο πλευρό της. Το ταξίδι τους, μια οδύσσεια προς την ανατολή, ήταν προορισμένο να καλύψει 29.000 μίλια και να διαρκέσει λίγο περισσότερο από ένα μήνα. Το αεροπλάνο τους, ένα Lockheed Electra 10-E, ήταν όχι μόνο μια μηχανή, αλλά και ένα όνειρο εν πτήσει, με τις δεξαμενές του γεμάτες ελπίδες και το ραδιοεξοπλισμό του να προσπαθεί να ξεπεράσει κάθε δυσκολία των αιθέρων. Η Amelia διήνυσε 22.000 από αυτά τα μίλια, μέχρι που το “Electra” της εξαφανίστηκε μυστηριωδώς κοντά στο νησί Howland στον απέραντο Ειρηνικό. Ούτε η ίδια, ούτε ο Noonan, ούτε το αεροσκάφος τους βρέθηκαν ποτέ ξανά. Και ο λόγος που μπορεί να χάθηκαν για πάντα στα βάθη του ωκεανού, παραμένει ένα μυστήριο που κανείς δεν μπόρεσε να λύσει.
Όπως η Amelia Earhart αψήφησε τα όρια του ουρανού, έτσι και η Laurie Anderson ποτέ δεν δίστασε να ξεπεράσει τα όρια της τέχνης. Από την πρώτη της εμφάνιση με ένα πολυμεσικό όνειρο πίσω στο 1969, η Anderson έχει χαράξει μια πορεία που σπάει τα καλούπια και αναδιαμορφώνει τις σύγχρονες αντιλήψεις. Με το “O Superman” του 1981, εισέβαλε στον κόσμο της ποπ με μια εκθαμβωτική επιτυχία που έμοιαζε με μουσικό όνειρο. Από τότε, η Anderson αρνείται να περιοριστεί σε οποιοδήποτε συγκεκριμένο ρόλο, αφήνοντας τη φαντασία της να πετάει ελεύθερη. Οι μεγάλης κλίμακας δημιουργίες της είναι ο φυσικός της χώρος, με τη φωνή της να αντηχεί σαν ψίθυρος από κάποιον άλλον κόσμο, με την σχολαστική της προσέγγιση στον ηχητικό σχεδιασμό να δημιουργεί νέους ηχητικούς ορίζοντες, και με την αδιάκοπη φαντασία της να υφαίνει τοπία πέρα από κάθε πραγματικότητα.
Στο “Amelia”, η Laurie Anderson αναλαμβάνει το ρόλο της Amelia Earhart, βυθιζόμενη στις σκέψεις και τους προβληματισμούς της καθώς καθόταν στο πιλοτήριο του Electra. Μια μαγευτική σύνθεση παρατηρήσεων ενός κόσμου που περνά από κάτω, ημερολογιακές αναμνήσεις και λίστες ελέγχου συνθέτουν μια ιστορία που κυμαίνεται ανάμεσα στην αισιοδοξία και την καταστροφή. Η φωνή της Anderson, με μια ποιότητα αποστασιοποίησης, ενσαρκώνει τους συλλογισμούς μιας ψυχής χαμένης στα σύννεφα, προσκαλώντας μας σε ένα ταξίδι γεμάτο ενθουσιασμό και πολλές στιγμές αδιάκοπης μονότονης πτήσης. Κάθε λέξη και κάθε ήχος δημιουργούν ένα ηχητικό τοπίο που αποτυπώνει τη μαγεία και τη θλίψη του ουρανού και της θάλασσας.
Αυτοί οι στοχασμοί συνοδεύονται, ως επί το πλείστον, από μια ορχήστρα, υπό τη διεύθυνση του Dennis Russell Davies και περιστασιακά από τα συναισθηματικά φωνητικά της Anohni, μια από τις φίλες και μακροχρόνιες συνεργάτιδες της Anderson. Κάτω από τα ήσυχα δραματικά έγχορδα υπάρχει ένα πολύπλοκο ηχητικό τοπίο που δείχνει πόσο φιλόδοξο και προσεκτικά σχεδιασμένο είναι πραγματικά το “Amelia”. Σαράντα χρόνια προετοιμασίας – ένα χρόνο περισσότερο από ολόκληρη τη διάρκεια ζωής της Earhart – το θεμέλιο αυτών των κομματιών είναι ένας κινητήριος ήχος, λεπτοδουλεμένος από την Anderson σε στρώματα drones, ηλεκτρονικών και ορχηστρικών δειγμάτων. Λειτουργεί σαν ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο σε ένα soundtrack, η Anderson το χρησιμοποιεί στην πλειοψηφία των 22 μουσικών κομματιών από τα οποία απαρτίζεται το άλμπουμ, δημιουργώντας συχνά τρανταχτές, βιομηχανικά βαριές αντιπαραθέσεις με τη συγκριτική ομαλότητα της ορχήστρας. Στη φαντασία της, υποδηλώνει ότι η Earhart ένιωθε ζωντανή μόνο όταν ήταν σε θέση να ακούσει τον ήχο του κινητήρα, εξ ου και η συνεχής παρουσία του εδώ. Ένας φανταστικός στοχασμός της Earhart σχετικά με τον κινητήρα του αεροπλάνου ανοίγει και κλείνει αυτήν την μοναδική σουίτα.
Το “Amelia” ήταν ένα όνειρο της Laurie Anderson που χρειάστηκε 25 ολόκληρα χρόνια για να πάρει την τελική του μορφή, αλλάζοντας και μεταμορφώνοντας τον εαυτό του, σαν να ήταν ένα ζωντανό πλάσμα που εξελισσόταν μέσα στον χρόνο. Ενώ τα σχέδια της Earhart για το μοιραίο ταξίδι της διαμορφώθηκαν μέσα σε μόλις τρία χρόνια, η Laurie Anderson αφιέρωσε δεκαετίες για να δημιουργήσει ένα έργο που αγγίζει την ψυχή και την ουσία της ανθρώπινης φιλοδοξίας.
Με αυτό το άλμπουμ η Anderson βυθίζεται βαθιά στο ερώτημα του τι ωθεί έναν άνθρωπο να επιδιώκει κάτι τόσο μεγαλειώδες, κάτι που φαίνεται τόσο ανέφικτο όσο και το να βρει κανείς το χαμένο Electra αεροσκάφος της Earhart. Αυτό το ερώτημα, αξεδιάλυτο και μυστηριώδες, αντηχεί σαν αίνιγμα σε κάθε νότα, σε κάθε λέξη του έργου της Anderson. Μέσα από την καλλιτεχνική της προσπάθεια, ερχόμαστε πιο κοντά στην κατανόηση του τι είναι αυτό που κυριεύει τις καρδιές και τα μυαλά των ανθρώπων, οδηγώντας τους σε επιτεύγματα που ξεπερνούν τα όρια του εφικτού.
Το “Amelia” είναι κάτι περισσότερο από ένα καλλιτεχνικό έργο· είναι μια κορυφή δημιουργικής ιδιοφυΐας, μια από τις πιο σημαντικές και επιβλητικές δηλώσεις της Anderson μέχρι σήμερα, μια απόδειξη ότι μερικά όνειρα αξίζουν το χρόνο που χρειάζεται για να γεννηθούν.
➸ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, X/Twitter και Instagram.
Η Amelia Earhart, με το βλέμμα στραμμένο στον ουρανό, έθεσε κάποτε στον εαυτό της έναν στόχο, ή καλύτερα ένα όνειρο που έμοιαζε να γεννήθηκε από τα σύννεφα – να γίνει η πρώτη γυναίκα που θα αγκάλιαζε ολόκληρη τη γη από ψηλά. Μια έμπειρη πιλότος, γεμάτη από τη μαγεία των αιθέρων, ξεκίνησε το ταξίδι της από το Μαϊάμι την 1η Ιουνίου 1937, με τον πλοηγό της, Fred Noonan, στο πλευρό της. Το ταξίδι τους, μια οδύσσεια προς την ανατολή, ήταν προορισμένο να καλύψει 29.000 μίλια και να διαρκέσει λίγο περισσότερο από ένα μήνα. Το αεροπλάνο τους, ένα Lockheed Electra 10-E, ήταν όχι μόνο μια μηχανή, αλλά και ένα όνειρο εν πτήσει, με τις δεξαμενές του γεμάτες ελπίδες και το ραδιοεξοπλισμό του να προσπαθεί να ξεπεράσει κάθε δυσκολία των αιθέρων. Η Amelia διήνυσε 22.000 από αυτά τα μίλια, μέχρι που το “Electra” της εξαφανίστηκε μυστηριωδώς κοντά στο νησί Howland στον απέραντο Ειρηνικό. Ούτε η ίδια, ούτε ο Noonan, ούτε το αεροσκάφος τους βρέθηκαν ποτέ ξανά. Και ο λόγος που μπορεί να χάθηκαν για πάντα στα βάθη του ωκεανού, παραμένει ένα μυστήριο που κανείς δεν μπόρεσε να λύσει.
Όπως η Amelia Earhart αψήφησε τα όρια του ουρανού, έτσι και η Laurie Anderson ποτέ δεν δίστασε να ξεπεράσει τα όρια της τέχνης. Από την πρώτη της εμφάνιση με ένα πολυμεσικό όνειρο πίσω στο 1969, η Anderson έχει χαράξει μια πορεία που σπάει τα καλούπια και αναδιαμορφώνει τις σύγχρονες αντιλήψεις. Με το “O Superman” του 1981, εισέβαλε στον κόσμο της ποπ με μια εκθαμβωτική επιτυχία που έμοιαζε με μουσικό όνειρο. Από τότε, η Anderson αρνείται να περιοριστεί σε οποιοδήποτε συγκεκριμένο ρόλο, αφήνοντας τη φαντασία της να πετάει ελεύθερη. Οι μεγάλης κλίμακας δημιουργίες της είναι ο φυσικός της χώρος, με τη φωνή της να αντηχεί σαν ψίθυρος από κάποιον άλλον κόσμο, με την σχολαστική της προσέγγιση στον ηχητικό σχεδιασμό να δημιουργεί νέους ηχητικούς ορίζοντες, και με την αδιάκοπη φαντασία της να υφαίνει τοπία πέρα από κάθε πραγματικότητα.
Στο “Amelia”, η Laurie Anderson αναλαμβάνει το ρόλο της Amelia Earhart, βυθιζόμενη στις σκέψεις και τους προβληματισμούς της καθώς καθόταν στο πιλοτήριο του Electra. Μια μαγευτική σύνθεση παρατηρήσεων ενός κόσμου που περνά από κάτω, ημερολογιακές αναμνήσεις και λίστες ελέγχου συνθέτουν μια ιστορία που κυμαίνεται ανάμεσα στην αισιοδοξία και την καταστροφή. Η φωνή της Anderson, με μια ποιότητα αποστασιοποίησης, ενσαρκώνει τους συλλογισμούς μιας ψυχής χαμένης στα σύννεφα, προσκαλώντας μας σε ένα ταξίδι γεμάτο ενθουσιασμό και πολλές στιγμές αδιάκοπης μονότονης πτήσης. Κάθε λέξη και κάθε ήχος δημιουργούν ένα ηχητικό τοπίο που αποτυπώνει τη μαγεία και τη θλίψη του ουρανού και της θάλασσας.
Αυτοί οι στοχασμοί συνοδεύονται, ως επί το πλείστον, από μια ορχήστρα, υπό τη διεύθυνση του Dennis Russell Davies και περιστασιακά από τα συναισθηματικά φωνητικά της Anohni, μια από τις φίλες και μακροχρόνιες συνεργάτιδες της Anderson. Κάτω από τα ήσυχα δραματικά έγχορδα υπάρχει ένα πολύπλοκο ηχητικό τοπίο που δείχνει πόσο φιλόδοξο και προσεκτικά σχεδιασμένο είναι πραγματικά το “Amelia”. Σαράντα χρόνια προετοιμασίας – ένα χρόνο περισσότερο από ολόκληρη τη διάρκεια ζωής της Earhart – το θεμέλιο αυτών των κομματιών είναι ένας κινητήριος ήχος, λεπτοδουλεμένος από την Anderson σε στρώματα drones, ηλεκτρονικών και ορχηστρικών δειγμάτων. Λειτουργεί σαν ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο σε ένα soundtrack, η Anderson το χρησιμοποιεί στην πλειοψηφία των 22 μουσικών κομματιών από τα οποία απαρτίζεται το άλμπουμ, δημιουργώντας συχνά τρανταχτές, βιομηχανικά βαριές αντιπαραθέσεις με τη συγκριτική ομαλότητα της ορχήστρας. Στη φαντασία της, υποδηλώνει ότι η Earhart ένιωθε ζωντανή μόνο όταν ήταν σε θέση να ακούσει τον ήχο του κινητήρα, εξ ου και η συνεχής παρουσία του εδώ. Ένας φανταστικός στοχασμός της Earhart σχετικά με τον κινητήρα του αεροπλάνου ανοίγει και κλείνει αυτήν την μοναδική σουίτα.
Το “Amelia” ήταν ένα όνειρο της Laurie Anderson που χρειάστηκε 25 ολόκληρα χρόνια για να πάρει την τελική του μορφή, αλλάζοντας και μεταμορφώνοντας τον εαυτό του, σαν να ήταν ένα ζωντανό πλάσμα που εξελισσόταν μέσα στον χρόνο. Ενώ τα σχέδια της Earhart για το μοιραίο ταξίδι της διαμορφώθηκαν μέσα σε μόλις τρία χρόνια, η Laurie Anderson αφιέρωσε δεκαετίες για να δημιουργήσει ένα έργο που αγγίζει την ψυχή και την ουσία της ανθρώπινης φιλοδοξίας.
Με αυτό το άλμπουμ η Anderson βυθίζεται βαθιά στο ερώτημα του τι ωθεί έναν άνθρωπο να επιδιώκει κάτι τόσο μεγαλειώδες, κάτι που φαίνεται τόσο ανέφικτο όσο και το να βρει κανείς το χαμένο Electra αεροσκάφος της Earhart. Αυτό το ερώτημα, αξεδιάλυτο και μυστηριώδες, αντηχεί σαν αίνιγμα σε κάθε νότα, σε κάθε λέξη του έργου της Anderson. Μέσα από την καλλιτεχνική της προσπάθεια, ερχόμαστε πιο κοντά στην κατανόηση του τι είναι αυτό που κυριεύει τις καρδιές και τα μυαλά των ανθρώπων, οδηγώντας τους σε επιτεύγματα που ξεπερνούν τα όρια του εφικτού.
Το “Amelia” είναι κάτι περισσότερο από ένα καλλιτεχνικό έργο· είναι μια κορυφή δημιουργικής ιδιοφυΐας, μια από τις πιο σημαντικές και επιβλητικές δηλώσεις της Anderson μέχρι σήμερα, μια απόδειξη ότι μερικά όνειρα αξίζουν το χρόνο που χρειάζεται για να γεννηθούν.
➸ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, X/Twitter και Instagram.
