Το να γνωρίσεις κάποιον στο διαδίκτυο είναι κάτι που πλέον δεν προκαλεί καμία έκπληξη. Η σύγχρονη κοινωνία έχει υιοθετήσει την ψηφιακή εποχή για τις κοινωνικές της σχέσεις και παρά τις αντιφάσεις και τις δυσκολίες το να βρεις σύντροφο online είναι τόσο αποδεκτό όσο και η γνωριμία μέσω κοινών φίλων ή σε ένα πάρτι. Είναι αναπόφευκτο όμως το ερώτημα: Πόσο αυθεντικές είναι οι σχέσεις που δημιουργούνται μέσα από αυτόν τον αχανή και συχνά επιφανειακό ψηφιακό κόσμο;
Η εικόνα που έχουμε συνήθως για τις διαδικτυακές σχέσεις είναι διαμορφωμένη από τα dating apps και τα ατελείωτα swipes αριστερά και δεξιά. Κάθε match είναι σαν ένα μικρό τυχερό παιχνίδι, μια νέα πιθανότητα για επικοινωνία που συχνά εξαφανίζεται μέσα σε λίγες μέρες ή ώρες. Κάποιες φορές οι συζητήσεις περιορίζονται σε ανούσια μηνύματα και οι ατέλειες του άλλου γίνονται εμφανείς πολύ γρήγορα και γίνεται αντιληπτό ότι η σχέση ήταν απλά μια στιγμή ευκαιρίας παρά μια πραγματική σύνδεση. Και ενώ πολλοί απογοητεύονται και αποσύρονται από αυτή τη διαδικασία, υπάρχει ένα αυξανόμενο φαινόμενο που επαναφέρει τη γοητεία του διαδικτυακού γνωριμιών: οι αυθεντικές και απροσδόκητες σχέσεις που αναπτύσσονται σε πλατφόρμες που δεν είναι καν «dating apps».
Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει ιστορίες για ανθρώπους που γνωρίστηκαν στο Facebook, στο Twitter ή ακόμα και σε φόρουμ με συγκεκριμένα ενδιαφέροντα και κατέληξαν να δημιουργήσουν βαθιές, μακροχρόνιες σχέσεις; Αυτές οι ιστορίες δεν αφορούν πλέον μόνο την αμερικανική πλευρά του κόσμου ή τη γενιά των Millenials. Οι εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης και οι φόρουμ έχουν εξελιχθεί σε εξαιρετικούς χώρους για να συναντήσεις και να έρθεις κοντά με ανθρώπους που μοιράζονται κοινά ενδιαφέροντα, ιδεολογίες ή ακόμα και παραξενιές. Οι σχέσεις αυτές δεν ξεκινούν απαραίτητα με την πρόθεση να οδηγηθούν σε ρομαντισμό, αλλά η αλληλεπίδραση με άτομα που βρίσκονται εκεί έξω γίνεται συχνά το εφαλτήριο για κάτι πιο προσωπικό και ουσιαστικό.
Αν κοιτάξει κανείς τη στατιστική εικόνα, θα διαπιστώσει ότι το 2019 περίπου το 40% των ετεροφυλόφιλων ζευγαριών στις ΗΠΑ είχαν γνωριστεί μέσω του διαδικτύου. Από τότε τα ποσοστά αυξάνονται συνεχώς και η ψηφιακή πλατφόρμα δεν είναι πια απλά ένα εργαλείο γνωριμίας, αλλά μια νέα “σκηνή” για τη σύναψη συναισθηματικών και κοινωνικών δεσμών. Παράλληλα ο συναισθηματικός και κοινωνικός αντίκτυπος της διαδικτυακής κοινωνικοποίησης μεγαλώνει με πολλούς να αναγνωρίζουν ότι η διατήρηση σχέσεων μέσω του διαδικτύου μπορεί να είναι εξίσου ισχυρή και αυθεντική όσο οι σχέσεις που αναπτύσσονται με φυσικό τρόπο.
Ακόμα όμως και σε αυτή την εξελιγμένη διαδικτυακή κοινωνία πολλές φορές η ανάγκη για την επιβεβαίωση της ύπαρξης αυτής της σχέσης επηρεάζεται από τα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος. Στην πραγματικότητα πολλές από τις σχέσεις που δημιουργούνται με το «κλικ» και το match δεν προχωρούν γιατί βασίζονται σε κομβικές ελλείψεις, είτε αυτές είναι εξωτερικές (όπως η έλλειψη αμοιβαίας χημείας) είτε εσωτερικές (όπως η επιφανειακή ανεκτικότητα στις διαφορές). Αυτή η φθορά σταδιακά καταστρέφει το μαγευτικό φίλτρο του γνωριμίας και αφήνει τη σχέση ανεκπλήρωτη.
Εδώ έρχεται το ζήτημα των πραγματικών σχέσεων που δεν επηρεάζονται από τα αλγορίθμους της αγοράς ή την ανάγκη για έγκριση από άλλους. Όταν δύο άνθρωποι συναντώνται σε έναν χώρο που δεν απαιτεί άμεση ανταγωνιστική αναγνώριση, όπως τα φόρουμ και οι πιο κλειστοί διαδικτυακοί χώροι, οι συνομιλίες γίνονται φυσικότερες χωρίς τη συνεχιζόμενη πίεση της επιτυχίας ή της αποτυχίας. Η προοπτική μιας σχέσης αυξάνετα,ι γιατί οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν για να μοιραστούν και να ανταλλάξουν σκέψεις, όχι για να κάνουν εντυπώσεις ή να καταφέρουν να είναι αρεστοί στους άλλους.
Η δημιουργία συνδέσεωνδ με αφορμή κοινά ενδιαφέροντα και χόμπι σε διαδυκτιακά φόρουμ έχει τα χαρακτηριστικά της αυθεντικότητας. Αυτές οι σχέσεις αναπτύσσονται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου χωρίς πίεση για να καταλήξουν κάπου. Ο καθένας εκφράζει και αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και το περιβάλλον με λιγότερους περιορισμούς και περισσότερη αληθινή σύνδεση. Σε μια εποχή που το διαδίκτυο έχει μετατραπεί σε σημείο αμφισβήτησης του παραδοσιακού μοντέλου των σχέσεων, οι νέες πλατφόρμες και οι άτυπες γνωριμίες αναπτύσσουν καινούργιες δυναμικές, όπως την επανάκτηση της αυθεντικότητας.
Η επιτυχία των σύγχρονων σχέσεων στο διαδίκτυο εξαρτάται από τη διάθεση για πραγματική επαφή και αμοιβαία κατανόηση χωρίς τις κοινωνικές και συναισθηματικές αγκυλώσεις που προκαλούνται από τον κοινωνικό ανταγωνισμό. Το διαδίκτυο, αν και πολλές φορές έχει τη φήμη ενός ατελείωτου ψηφιακού εμπορίου, αναδεικνύει και τη δυνατότητα για ουσιαστικές και αυθεντικές συνδέσεις. Κάτι που δεν απαιτεί διαρκή επιβεβαίωση, αλλά αληθινή επένδυση στην προσωπική μας εξέλιξη.
*Με στοιχεία από το TechCrunch.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.