Το Bluesky μπαίνει ολοένα και περισσότερο στη ζωή μας κι οι χρήστες του επισημαίνουν πως υπάρχει ένα έλλειμα σχετικά με την κατανόηση του χιούμορ. Δεν είναι όμως μονάχα αυτό. Κάποιοι χρήστες είτε δεν μπορούν να καταλάβουν πότε κάτι είναι αστείο, είτε επίτηδες κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν για να πουν κάτι άλλο. Πολλοί χρήστες του Bluesky έχουν μεταναστεύσει από το X του Έλον Μασκ που έκανε ναζιστικούς χαιρετισμούς στην τηλεόραση κάνει ζωντανά tweets για την καταστροφή των υποδομών της Αμερικής.  

Η φαινομενική αδυναμία κατανόησης του χιούμορ όμως – ή και η σοβαροφάνεια – πολλών χρηστών του Bluesky μπορεί να είναι εκνευριστική όταν δεν είσαι συνηθισμένος σε αυτήν. «Μιλάνε τελείως διαφορετική γλώσσα από εμένα» λέει η Μπράουν. «Μιλάμε και οι δύο αγγλικά, αλλά εγώ μιλάω “ιντερνετικά”». Η Μπράουν, πρώην υπεύθυνη social media για τη Wendy’s μπήκε στο Bluesky το 2023. Ο λογαριασμός της στο X (πρώην Twitter) διαγράφηκε αφού υποδύθηκε τον Έλον Μασκ για σχεδόν δύο ώρες στις 4 Νοεμβρίου 2022. 

Στο Bluesky υπάρχει η σύγκρουση ανάμεσα σε πρώην χρήστες του X και του Facebook. Όσοι πέρασαν χρόνο στην «Όλα-σε-Ένα Εφαρμογή» (Everything App) είναι εξοικειωμένοι με τη γλώσσα του Twitter: ειρωνεία, inside jokes, ιστορία της ίδιας της πλατφόρμας. Όταν έφυγαν από το X, έφεραν μαζί τους όλη αυτή την υπαινικτική, εσωτερική αίσθηση του χιούμορ. Από την άλλη πρώην power users του Facebook του Instagram και του Threads έχουν διαφορετικό μέτρο σχετικά με το τι θεωρείται αστείο. Ενώ το Twitter φαινόταν σαν ένας τρόπος να αλληλεπιδράς κυρίως με αγνώστους, το Facebook ήταν το αντίθετο — τουλάχιστον αρχικά. 

Το Bluesky πήρε και μεγάλη ώθηση από την τηλεόραση: το MSNBC έκανε πολλαπλά ρεπορτάζ για την πλατφόρμα, σε εκπομπές όπως Morning Joe, The Weekend, All In With Chris Hayes και The Rachel Maddow Show. Οι τηλεθεατές του MSNBC που μπήκαν στην πλατφόρμα ίσως δεν είναι εξοικειωμένοι με τον σαρκαστικό τόνο του διαδικτυακού χιούμορ. Η αλγοριθμική προώθηση περιεχομένου (όπως στο Discover feed του Bluesky) εμφανίζει τυχαίες αναρτήσεις σε τυχαίους ανθρώπους. Κάποιος που ήρθε μέσω Maddow μπορεί να δει ανάρτηση πρώην χρήστη του Twitter που περιγράφει με γλαφυρό τρόπο τι θα έκανε στον Hamburglar αν τον έβλεπε από κοντά και να αντιδράσει με τρόμο και σύγχυση. 

Αν αυτά τα διαφορετικά groups έχουν κάτι κοινό είναι η αποστροφή προς τις τεράστιες εταιρείες τεχνολογίας με αντιπαθείς CEOs, μαζί με τη νοσταλγία να μπορούν να εκφραστούν όπως στις αγαπημένες τους προηγούμενες πλατφόρμες. Όλοι έχουν τα «σπασμένα εγκεφαλικά κυκλώματα» τους. “Καταλαβαίνω όσους δεν πιάνουν το αστείο — αλλά καταλαβαίνω περισσότερο αυτούς που το κάνουν και δεν βρίσκουν ανταπόκριση”. 

Όπως έλεγε ένα άρθρο του Axios πέρυσι, η Αμερική περνά κρίση ευπιστίας. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τι είναι AI, τι είναι ψεύτικο screenshot, τι είναι αστείο και τι είναι ψέμα. Πολλοί έχουν αρχίσει να αναθεωρούν τη σχέση τους με την ίδια την πραγματικότητα. Και το πολιτικό κλίμα έχει χειροτερέψει τα πράγματα, σύμφωνα με τον κωμικό Τζος Γκόντελμαν, πρώην σεναριογράφο των Desus & Mero και Last Week Tonight With John Oliver. «Από τότε που ο Τραμπ ξεκίνησε την καμπάνια του για την προεδρία, υπάρχει μια ταχύτατα αυξανόμενη αδυναμία κατανόησης αστείων στο διαδίκτυο» λέει ο Γκόντελμαν. Κατά τον ίδιο το Bluesky έφτασε το σημείο να έχει αρκετούς ενεργούς χρήστες ώστε να είναι ταυτόχρονα διασκεδαστικό και χρήσιμο μέσα στους τελευταίους έξι μήνες. «Αλλά αυτό σημαίνει επίσης ότι έφτασε το tipping point και έγινε εκνευριστικό» τονίζει γελώντας. 

Η Ματί Λαμπτσάνσκι, βραβευμένη σκιτσογράφος και συγγραφέας, λέει πως είναι «ένα άτομο που κυρίως ποστάρει αστεία». Το πρόβλημα κατανόησης χιούμορ στο Bluesky είναι μέρος ενός ευρύτερου φαινομένου που η ίδια αποκαλεί «κατάρρευση του riff». 

Την επόμενη μέρα των Όσκαρ 2025, η Λαμπτσάνσκι ανάρτησε:
«Δεν έχω δει καμία από τις ταινίες των Όσκαρ φέτος, ούτε έχω δει ποτέ καμία ταινία. Φοβάμαι ότι οι άνθρωποι που είναι παγιδευμένοι μέσα στην οθόνη θα θυμώσουν επειδή δεν τους βοήθησα να δραπετεύσουν· και μόλις βγουν, θα με τιμωρήσουν». Οι απαντήσεις ήταν σοβαρές απόψεις και συζητήσεις για ταινίες. Κάποιοι ζήτησαν προτάσεις. Κάποιοι πρότειναν The Purple Rose of Cairo εντελώς στα σοβαρά. Ελάχιστοι κατάλαβαν ότι έκανε πλάκα. 

Οι απογοητεύσεις γύρω από τις νέες πλατφόρμες δεν είναι κάτι καινούριο. Τα δίκτυα θα συνεχίσουν να εμφανίζονται — ιδανικά — και οι παλιοί χρήστες θα συνεχίσουν να ενοχλούνται από τους καινούριους. Στις αρχές-μέσα της δεκαετίας του ’90 πολλοί έμπαιναν πρώτη φορά στο ίντερνετ όταν πήγαιναν πανεπιστήμιο. Γύρω στον Σεπτέμβριο κάθε χρονιάς, κύματα νέων χρηστών άρχιζαν να εξερευνούν forums και συζητήσεις. «Οι παλιοί του ίντερνετ εκνευρίζονταν πολύ, γιατί οι νέοι δεν ήξεραν τους κοινωνικούς κανόνες», λέει ο τεχνολόγος Ανίλ Ντας. Είναι ακριβώς το φαινόμενο που βλέπουμε τώρα. 

Ο Σεπτέμβριος ήταν ο χειρότερος μήνας για τους βετεράνους του διαδικτύου. Με το άνοιγμα της πρόσβασης στο ίντερνετ μέσω AOL, και το πέρασμα του Νόμου Τηλεπικοινωνιών του 1996 που απελευθέρωσε την αγορά, δημιουργήθηκε το φαινόμενο του Αιώνιου Σεπτεμβρίου: κύμα μετά από κύμα «νέων» στο ίντερνετ. Το ίδιο μοτίβο επαναλήφθηκε με το LiveJournal και το Twitter. Ο Άστον Κούτσερ εμφανίστηκε στο CNN το 2009 και προκάλεσε το δίκτυο να δουν ποιος θα φτάσει πρώτο το 1 εκατ. followers στο Twitter (ο Κούτσερ νίκησε). Το stunt έφερε χιλιάδες νέους χρήστες. 

Η Λαμπτσάνσκι θεωρεί ότι η παρούσα στιγμή είναι ευκαιρία να ξαναδούμε πώς απαντάμε σε αναρτήσεις: 

«Διάβασε ολόκληρο το post πριν απαντήσεις. Πάρε λίγο χρόνο πριν απαντήσεις. Και αν θες να κάνεις αστείο και δεν είμαστε ήδη φίλοι, δες αν κάποιος το έχει ήδη κάνει. Γιατί υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη πιθανότητα να το έχει κάνει». 

Το σατιρικό site The Onion έχει τον πέμπτο μεγαλύτερο λογαριασμό στο Bluesky με πάνω από 1,2 εκατομμύρια ακόλουθους. Ο CEO του Onion, Μπεν Κόλινς δεν έχει πρόβλημα όταν οι άνθρωποι απαντούν στα αστεία του κυριολεκτικά. Αντίθετα το θεωρεί «το πιο αστείο πράγμα στο ίντερνετ». «Σημαίνει ότι περισσότεροι βλέπουν τα αστεία σου. Αν όλοι ξεσπούν αμέσως σε χειροκροτήματα και γέλια, το κοινό σου είναι πολύ μικρό». Δεν ήρθαν όλοι από το ίδιο διαδικτυακό τοξικό υπόγειο, καθώς όλοι σιγά σιγά “γνωριζόμαστε” με τους νέους μας γείτονες, ίσως είναι χρήσιμο να το θυμόμαστε αυτό.  

*Με στοιχεία από το Wired. 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.