Πρόσφατα η Ντανιέλα Ρους, μία από τις κορυφαίες ειδικούς παγκοσμίως στους ρομποτικούς μηχανισμούς με τεχνητή νοημοσύνη μίλησε στην έκθεση ρομποτικής στη Βοστώνη. Η Ρους αφιέρωσε ένα μέρος της ομιλίας της στο να αποδομήσει την ιδέα ότι τεράστιοι στόλοι ανθρωποειδών ρομπότ είναι χρήσιμοι στη βιομηχανία και στις αποθήκες σε όλο τον κόσμο.
Αυτό ίσως να εκπλήσσει κάποιους. Εδώ και χρόνια η τεχνητή νοημοσύνη έχει κάνει πιο γρήγορη την εκπαίδευση των ρομπότ και οι επενδυτές ανταποκρίνονται με φρενίτιδα. Η Figure AI, μια νεοφυής επιχείρηση που στοχεύει να κατασκευάσει ανθρωποειδή ρομπότ γενικής χρήσης για το σπίτι και τη βιομηχανία ετοιμάζεται για ένα γύρο χρηματοδότησης ύψους 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ υπάρχουν εμπορικά πειράματα με ανθρωποειδή στην Amazon και σε αυτοκινητοβιομηχανίες. Η Bank of America προβλέπει ευρεία υιοθέτηση των ρομπότ αυτών στο άμεσο μέλλον με ένα δισεκατομμύριο ανθρωποειδή να εργάζονται έως το 2050, ωστόσο η Ρους και πολλοί άλλοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι όλος αυτός ο ενθουσιασμός δεν ευσταθεί. «Τα ανθρωποειδή είναι κατά βάση μη ευφυή. Αυτά τα ρομπότ στερούνται κοινής λογικής» ανέφερε.
Ο Πρας Βελαγκαπουντί, διευθυντής τεχνολογίας στην Agility Robotics εξηγεί τους φυσικούς περιορισμούς που πρέπει να ξεπεραστούν. Για να είναι δυνατό ένα ανθρωποειδές, χρειάζεται πολλή ενέργεια και μεγάλη μπαταρία. Όσο πιο δυνατό και βαρύτερο το κάνεις, τόσο λιγότερη ώρα μπορεί να λειτουργήσει χωρίς φόρτιση και τόσο μεγαλύτερες είναι οι ανησυχίες για την ασφάλεια. Ένα τέτοιο ρομπότ είναι επίσης περίπλοκο στην κατασκευή.
Κάποια εντυπωσιακά demos ανθρωποειδών δεν υπερβαίνουν αυτούς τους βασικούς περιορισμούς, όσο παρουσιάζουν εντυπωσιακά χαρακτηριστικά: επιδέξια ρομποτικά χέρια ή την ικανότητα να συνομιλούν μέσω ενός μεγάλου γλωσσικού μοντέλου. Όμως αυτές οι δυνατότητες δεν μεταφράζονται απαραίτητα σε δουλειές που υποτίθεται ότι θα αναλάβουν τα ανθρωποειδή (π.χ. είναι πιο χρήσιμο να προγραμματίσεις μια λίστα οδηγιών παρά να του μιλάς).
Δεν σημαίνει ότι τα ανθρωποειδή δεν θα ενταχθούν ποτέ στο εργασιακό περιβάλλον, αλλά η υιοθέτηση της τεχνολογίας αυτής θα είναι πιθανότατα αργή, εξειδικευμένη ανά κλάδο και μακρόχρονη. Για όσους βλέπουν την τεχνητή νοημοσύνη ως μια «κανονική» τεχνολογία και όχι ως ουτοπική ή δυστοπική, όλα αυτά βγάζουν νόημα. Η τεχνολογία που λειτουργεί σε ένα απομονωμένο εργαστήριο θα διαφέρει πολύ από εκείνη που τελικά υιοθετείται σε ευρεία κλίμακα.
Όλα αυτά προετοίμασαν το έδαφος για όσα συνέβησαν με ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα στη ρομποτική την περασμένη εβδομάδα. Η εταιρεία Figure AI έχει συγκεντρώσει τεράστια επενδυτικά κεφάλαια για την ανάπτυξη ανθρωποειδών ρομπότ και ο ιδρυτής της, Μπρετ Άντκοκ, ισχυρίστηκε στο X τον Μάρτιο ότι η εταιρεία του ήταν «η πιο περιζήτητη ιδιωτική μετοχή στη δευτερογενή αγορά». Η πιο προβεβλημένη συνεργασία της Figure είναι με τη BMW και ο Άντκοκ έχει δημοσιεύσει βίντεο με ρομπότ της Figure να μετακινούν εξαρτήματα για τον κατασκευαστή αυτοκινήτων, λέγοντας ότι η συνεργασία ξεκίνησε μόλις σε 12 μήνες.
Τον Απρίλιο το περιοδικό Fortune δημοσίευσε άρθρο που περιλάμβανε δηλώσεις εκπροσώπου της BMW, σύμφωνα με τις οποίες η συνεργασία των δύο εταιρειών περιλαμβάνει λιγότερα ρομπότ και σε μικρότερη κλίμακα από αυτήν που έχει υπονοήσει η Figure.
Αφήνοντας στην άκρη τις λεπτομέρειες σχετικά με τη Figure, αυτή η άτυπη σύγκρουση αντικατοπτρίζει ξεκάθαρα τη φάση στην οποία βρίσκεται σήμερα ο τεχνολογικός κόσμος. Μια φρενήρης αγορά επιχειρηματικών κεφαλαίων—ενισχυμένη από δηλώσεις όπως αυτή του διευθύνοντος συμβούλου της Nvidia, Τζένσεν Χουάνγκ, ότι η «φυσική τεχνητή νοημοσύνη» είναι το μέλλον—ποντάρει στο ότι τα ανθρωποειδή ρομπότ θα δημιουργήσουν τη μεγαλύτερη αγορά στην ιστορία της ρομποτικής και ότι κάποια μέρα θα είναι ουσιαστικά ικανά να αναλάβουν σχεδόν κάθε φυσική εργασία.
Όμως για να συμβεί αυτό πρέπει να ξεπεραστούν αμέτρητα εμπόδια. Θα χρειαστούμε κανονισμούς ασφαλείας για την εργασία ανθρώπων δίπλα σε ανθρωποειδή, οι οποίοι προς το παρόν δεν υπάρχουν. Η επιτυχής εφαρμογή τέτοιων ρομπότ σε μία βιομηχανία, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία δεν εγγυάται ότι θα επιτύχουν και σε άλλες. Θα πρέπει επίσης να ελπίζουμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα λύσει πολλά προβλήματα στην πορεία. Όλα αυτά είναι λόγοι για τους οποίους οι θιασώτες της ρομποτικές δικαίως διατηρούν επιφυλάξεις.
Οι τελευταίοι είναι συνήθως υπομονετικοί άνθρωποι. Το πρώτο Roomba κυκλοφόρησε πάνω από μια δεκαετία μετά τη σύλληψή του και χρειάστηκαν πάνω από 50 χρόνια για να περάσουμε από τον πρώτο ρομποτικό βραχίονα στην παραγωγή του ενός εκατομμυρίου. Οι επενδυτές επιχειρηματικού κεφαλαίου από την άλλη πλευρά δε φημίζονται για την υπομονή τους.
Ίσως γι’ αυτό η νέα πρόβλεψη της Bank of America για ευρεία υιοθέτηση ανθρωποειδών ρομπότ έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τους επενδυτές, αλλά με τεράστιο σκεπτικισμό από τους “ρομποτιστές”. Ο Άαρον Πράδερ, διευθυντής στον οργανισμό τυποποίησης ρομποτικής ASTM δήλωσε τις προηγούμενες ημέρες ότι οι προβλέψεις ήταν «ακραία εκτός πραγματικότητας».
Ο ενθουσιασμός για τα ανθρωποειδή θα λέγαμε είναι κυκλικός: Ένα εντυπωσιακό βίντεο αυξάνει τις προσδοκίες των επενδυτών, κάτι που ωθεί τους ανταγωνιστές να φτιάξουν ακόμη πιο εντυπωσιακά βίντεο. Αυτό καθιστά εξαιρετικά δύσκολο για οποιονδήποτε—όπως έναν δημοσιογράφο που ασχολείται με αυτά τα ζητήματα, για παράδειγμα—να σηκώσει την κουρτίνα και να δει πόση πραγματική επίδραση μπορεί να έχουν τα ανθρωποειδή στο εργατικό δυναμικό. Απαιτείται καθημερινή έρευνα και επαφή με τα συγκεκριμένα θέματα, σε διαφορετική περίπτωση το λάθος καραδοκεί στις εκτιμήσεις μας.
*Με στοιχεία από το Τechnology Review.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.