Θα μπορούσατε να ερωτευτείτε ένα ρομπότ;
Είναι ένα ερώτημα που έχει απασχολεί ευρέως από συγγραφείς μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας και σκηνοθέτες εδώ και δεκαετίες. Οι ταινίες Her και Ex Machina -και οι δύο υποψήφιες για Όσκαρ- περιστρέφονται γύρω από πρωταγωνιστές που αναπτύσσουν βαθιά, ερωτικά συναισθήματα για κάποια μορφή τεχνητής νοημοσύνης.
Η γοητεία που μας ασκεί αυτή η ιδέα δεν είναι καθόλου δύσκολο να αποσαφηνιστεί: μια ερωτική σχέση με μια μηχανή καταργεί όλη την αναστάτωση και τη δυσφορία των ανθρώπινων συναισθημάτων και σου αφήνει κάτι πολύ πιο απλό και κατανοητό, αν και σχετικά αποστειρωμένο. Μοιάζει με φαντασίωση επειδή, προς το παρόν τουλάχιστον, παραμένει φαντασίωση. Πόσο πιθανό όμως είναι να εγκαταλείψουμε οικειοθελώς την έμφυτη ανάγκη μας για ανθρώπινη επαφή και διάδραση και ποιες θα είναι οι συνέπειες για την ανθρωπότητα αν το κάνουμε;
Ζούμε σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαία, τόσο γρήγορα όσο και ο χτύπος της καρδιάς ενός νεανικού έρωτα. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ακόμη και οι πιο στενές μας σχέσεις μετασχηματίζονται από την άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης (AI). Μια πρόσφατη έρευνα σε περισσότερους από 1.000 πολίτες των ΗΠΑ ηλικίας μεταξύ 18 και 40 ετών δείχνει ότι οι νεότερες γενιές, ιδίως η γενιά Z, είναι όλο και πιο ανοιχτές στην ιδέα να έχουν εραστές τεχνητής νοημοσύνης ως μέρος της ερωτικής τους ζωής. Αυτή η αλλαγή στη στάση εγείρει ενδιαφέροντα ερωτήματα σχετικά με τη φύση του έρωτα, της εγγύτητας και του ίδιου του μέλλοντος των ανθρώπινων σχέσεων.
Γενεαλογικές μεταβολές στη ζωή και τον έρωτα
Η έρευνα διαπίστωσε ότι ένα εντυπωσιακό 40% των singles της γενιάς Z αισθάνεται άνετα με την ιδέα ότι ο μελλοντικός τους σύντροφος θα έχει τουλάχιστον έναν εραστή ή μια ερωμένη Τεχνητής Νοημοσύνης. Αυτό το άνοιγμα στους AI εραστές δεν περιορίζεται στη Γενιά Ζ, καθώς το 31% των Αμερικανών συνολικά εξέφρασε παρόμοιο συναίσθημα. Τα ευρήματα αυτά υποδεικνύουν μια ενδιαφέρουσα μετατόπιση των κοινωνικών προτύπων και προσδοκιών που αφορούν τις σχέσεις.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων στη στάση απέναντι στους AI εραστές. Σύμφωνα με την έρευνα, το 59,14% των γυναικών και το 52,59% των ανδρών σε σχέσεις βλέπουν αρνητικά τους AI εραστές. Ωστόσο, μεταξύ των ανδρών της Gen Z, το 45,83% πιστεύει ότι η ύπαρξη μιας AI εραστή είναι ισοδύναμη με την παρακολούθηση πορνό, σε σύγκριση με μόλις το 23,81% των γυναικών που συμμερίζονται αυτή την άποψη. Αυτή η διαφορά υποδηλώνει ότι οι άνδρες και οι γυναίκες μπορεί να προσεγγίζουν τις σχέσεις τεχνητής νοημοσύνης με διαφορετικές προσδοκίες και συναισθηματικό βάρος.
Είναι ενδιαφέρον ότι ορισμένοι ερωτηθέντες της Gen Z πιστεύουν ότι οι AI σύντροφοι θα μπορούσαν πραγματικά επιφέρουν βελτίωση στις πραγματικές τους σχέσεις. Η έρευνα διαπίστωσε ότι το 16,72% των νεαρών ανδρών πιστεύει ότι οι AI σύντροφοι θα μπορούσαν να τους διδάξουν καλύτερους τρόπους συμπεριφοράς προς τους ανθρώπινους συντρόφους τους. Επιπλέον, το 11,57% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι οι AI σύντροφοι θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην πρόληψη της απιστίας στην πραγματική ζωή, γεγονός που τους κάνει να αποδέχονται περισσότερο την ιδέα. Αυτό υποδηλώνει ότι για ορισμένους, οι AI σύντροφοι θεωρούνται ως μια ασφαλής διέξοδος για συναισθηματικές και σεξουαλικές ανάγκες που θα μπορούσαν ενδεχομένως να σταθεροποιήσουν τις σχέσεις ανθρώπου με άνθρωπο.
Ωστόσο, η άνοδος των AI εραστών εγείρει επίσης ανησυχίες σχετικά με το ενδεχόμενο ενός «συμπλέγματος κατωτερότητας» μεταξύ των ανθρωπίνων συντρόφων. Η έρευνα διαπίστωσε ότι το 15,43% των ερωτηθέντων της Γενιάς Z φοβάται ότι ο σύντροφός τους μπορεί να προτιμήσει έναν AI σύντροφο από αυτούς, σε αντίθεση με μόλις το 7,33% των millennials. Αυτό αναδεικνύει την ανάγκη για συνεχή διερεύνηση των επιπτώσεων των σχέσεων με τεχνητή νοημοσύνη και του τρόπου με τον οποίο μπορούν να διαμορφώσουν την αυτοαντίληψή μας και τη δυναμική των σχέσεών μας.
Ο έρωτας στα χρόνια της τεχνητής νοημοσύνης
Καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη συνεχίζει να αναπτύσσεται και να γίνεται ολοένα και πιο εξελιγμένη, είναι σαφές ότι θα διαδραματίζει έναν όλο και πιο σημαντικό ρόλο στο πεδίο των ανθρώπινων σχέσεων. Ενώ οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις παραμένουν αβέβαιες, τα δεδομένα δείχνουν ότι οι νεότερες γενιές είναι πιο ανοιχτές στο να υιοθετήσουν την τεχνητή νοημοσύνη ως μέρος της προσωπικής τους ζωής.
Ωστόσο, είναι ζωτικής σημασίας να προσεγγίσουμε αυτή τη μετατόπιση με προσοχή και σκοπιμότητα. Ως κοινωνία, πρέπει να αναμετρηθούμε με τις ηθικές, ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις των AI σχέσεων που προκύπτουν από την τεχνητή νοημοσύνη. Πρέπει να αναλογιστούμε ερωτήματα όπως: Τι σημαίνει να αγαπάς και να αγαπιέσαι από μια τεχνητή νοημοσύνη; Πώς θα επηρεάσουν οι AI σχέσεις την ψυχική μας υγεία και τις κοινωνικές μας σχέσεις; Ποιες ασφαλιστικές δικλείδες και όρια πρέπει να θέσουμε σε εφαρμογή για να διασφαλίσουμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα βελτιώσει και δε θα υπονομεύσει τις ανθρώπινες σχέσεις;
Η συνεχής έρευνα και ο δημόσιος διάλογος θα είναι απολύτως απαραίτητα καθώς θα αντιμετωπίζουμε τις ήδη πολύπλοκες πτυχές των σχέσεων. Διαμορφώνοντας προληπτικά την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης στο πλαίσιο των σχέσεων, μπορούμε να εργαστούμε προς ένα μέλλον όπου η τεχνολογία θα συμπληρώνει και θα εμπλουτίζει τις ανθρώπινες σχέσεις.
Η αύξηση των AI συντρόφων μπορεί να μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι πρόκειται για ένα πραγματικό και αυξανόμενο φαινόμενο. Στο χέρι μας είναι να χαράξουμε μια πορεία που θα δίνει προτεραιότητα στην ανθρώπινη ευημερία και στη διαρκή αξία των πραγματικών, τρυφερών σχέσεων. Το μέλλον της αγάπης μπορεί να μοιάζει πολύ διαφορετικό απ’ ό,τι φανταζόμασταν μέχρι σήμερα, αλλά προσεγγίζοντάς το με σοφία και φροντίδα, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι θα παραμείνει πηγή χαράς, ανάπτυξης και ολοκλήρωσης για τη σάρκα, το αίμα και ίσως ακόμη και τα ηλεκτρόνια.
