Το ετήσιο συνέδριο διάρκειας μιας εβδομάδας πραγματοποιήθηκε πρόσφατα τον Σεπτέμβριο στο Πανεπιστήμιο Amadou Mahtar Mbow στο Ντακάρ της Σενεγάλης. Προσέλκυσε πάνω από 700 συμμετέχοντες για να συζητήσουν και να αναλύσουν τη δυναμική της τεχνητής νοημοσύνης με επίκεντρο την Αφρική και πώς μπορεί να εφαρμοστεί στη γεωργία, την εκπαίδευση, την υγεία και άλλους κρίσιμους τομείς της οικονομίας της ηπείρου.
Ως φοιτήτρια επιστήμης υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο Western Cape στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής, η Οκίνγκα-Κουμού μίλησε για την αντιμετώπιση ενός συνηθισμένου προβλήματος: την έλλειψη εργαστηριακού εξοπλισμού στο πανεπιστήμιό της. Ορισμένοι καθηγητές αναγκάζονται εδώ και καιρό να χρησιμοποιούν μαυροπίνακες ή εκτυπωμένες δισδιάστατες απεικονίσεις εξοπλισμού για να προσομοιώσουν πρακτικά μαθήματα που απαιτούν μικροσκόπια, φυγόκεντρους κι άλλα ακριβά εργαλεία. «Σε κάποιες περιπτώσεις, ζητούν ακόμη και από τους φοιτητές να σχεδιάσουν τον εξοπλισμό κατά τη διάρκεια των πρακτικών μαθημάτων», ανέφερε με λύπη.
Η Οκίνγκα-Κουμού έβγαλε ένα κινητό από την τσέπη του μπλε τζιν της και άνοιξε μια πρωτότυπη διαδικτυακή εφαρμογή που έχει κατασκευάσει. Χρησιμοποιώντας χαρακτηριστικά Επαυξημένης Πραγματικότητας (AR) και Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), η εφαρμογή επιτρέπει στους φοιτητές να προσομοιώνουν τη χρήση του απαραίτητου εργαστηριακού εξοπλισμού εξερευνώντας τρισδιάστατα μοντέλα εργαλείων σε πραγματικές συνθήκες, όπως μια τάξη ή ένα εργαστήριο.
Ιδρυμένη το 2017, η Deep Learning Indaba έχει πλέον παραρτήματα σε 47 από τις 55 αφρικανικές χώρες και στοχεύει στην ενίσχυση της ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης στην ήπειρο, παρέχοντας εκπαίδευση και πόρους σε Αφρικανούς ερευνητές AI, όπως η Οκίνγκα-Κουμού. Η Αφρική βρίσκεται ακόμα στα αρχικά στάδια υιοθέτησης τεχνολογιών AI, αλλά οι υποστηρίζεται ότι η ήπειρος είναι μοναδικά φιλόξενη για αυτήν την τεχνολογία λόγω αρκετών παραγόντων, όπως ο σχετικά νεανικός και ολοένα πιο μορφωμένος πληθυσμός, το ταχέως αναπτυσσόμενο οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων AI και η μεγάλη δεξαμενή δυνητικών καταναλωτών.
«Η ανάπτυξη και η εξέρευση λύσεων AI προσαρμοσμένων στα τοπικά πλαίσια είναι ζωτικής σημασίας για δίκαιη ανάπτυξη», δηλώνει ο Σακίρ Μοχάμεντ, ανώτερος ερευνητής στη Google DeepMind και συνιδρυτής του οργανισμού που χρηματοδοτεί το συνέδριο. Η Αφρική, περισσότερο από άλλες ηπείρους μπορεί να αντιμετωπίσει συγκεκριμένες προκλήσεις με την τεχνητή νοημοσύνη και θα επωφεληθεί τεράστια από τα νεανικά της ταλέντα, λέει: «Υπάρχει εκπληκτική εξειδίκευση σε όλη την ήπειρο».
Παρ’ όλα αυτά οι φιλόδοξες προσπάθειες των ερευνητών να αναπτύξουν εργαλεία AI που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των Αφρικανών αντιμετωπίζουν πολυάριθμα εμπόδια. Τα μεγαλύτερα από αυτά είναι η ανεπαρκής χρηματοδότηση και η κακή υποδομή. Όχι μόνο είναι πολύ ακριβή η κατασκευή συστημάτων AI, αλλά και η έρευνα για την παροχή δεδομένων εκπαίδευσης AI στις αυθεντικές αφρικανικές γλώσσες έχει περιοριστεί λόγω της ανεπαρκούς χρηματοδότησης των τμημάτων γλωσσολογίας σε πολλά αφρικανικά πανεπιστήμια, καθώς και του γεγονότος ότι οι πολίτες ολοένα και λιγότερο μιλούν ή γράφουν στις τοπικές γλώσσες. Η περιορισμένη πρόσβαση στο διαδίκτυο και η έλλειψη εγχώριων κέντρων δεδομένων σημαίνουν επίσης ότι οι προγραμματιστές ίσως να μην μπορούν να αξιοποιήσουν τις πιο προηγμένες δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης.
Περιπλέκοντας περαιτέρω την κατάσταση είναι η έλλειψη συνολικών πολιτικών ή στρατηγικών για την αξιοποίηση των τεράστιων οφελών της τεχνητής νοημοσύνης—και τη ρύθμιση των αρνητικών της επιπτώσεων. Συνολικά, οι ερευνητές ανησυχούν ότι αυτά τα ζητήματα θα κρατήσουν τον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης στην Αφρική πίσω και θα εμποδίσουν τις προσπάθειές της να χαράξει τον δικό της δρόμο στον παγκόσμιο αγώνα της τεχνητής νοημοσύνης.
Σήμερα οι ερευνητές στην Αφρική ήδη αξιοποιούν στο έπακρο τις εντυπωσιακές δυνατότητες της δημιουργικής τεχνητής νοημοσύνης. Στη Νότια Αφρική για την αντιμετώπιση της επιδημίας HIV, οι επιστήμονες έχουν σχεδιάσει μια εφαρμογή που ονομάζεται Your Choice, η οποία λειτουργεί με ένα chatbot βασισμένο σε μεγάλα γλωσσικά μοντέλα (LLM). Το chatbot αυτό αλληλεπιδρά με ανθρώπους για να συλλέξει το σεξουαλικό τους ιστορικό χωρίς στιγματισμό ή διακρίσεις. Στην Κένυα, αγρότες χρησιμοποιούν εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης για να διαγνώσουν ασθένειες στις καλλιέργειες και να αυξήσουν την παραγωγικότητα. Στη Νιγηρία, η Awarri, μια νεοσύστατη εταιρεία AI προσπαθεί να κατασκευάσει το πρώτο μεγάλο γλωσσικό μοντέλο της χώρας με την υποστήριξη της κυβέρνησης, ώστε οι νιγηριανές γλώσσες να ενσωματωθούν σε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης.
Η διοργάνωση του Deep Learning Indaba αποτελεί ακόμη ένα σημάδι ότι η ερευνητική σκηνή της τεχνητής νοημοσύνης (AI) στην Αφρική αρχίζει να ανθίζει. Στη συνάντηση στο Ντακάρ, οι ερευνητές παρουσίασαν 150 αφίσες και 62 εργασίες. Από αυτές, σύμφωνα με τον Mohamed 30 θα δημοσιευτούν σε κορυφαία επιστημονικά περιοδικά.
Τα τελευταία χρόνια η χρηματοδότηση του τεχνολογικού οικοσυστήματος της Αφρικής έχει αυξηθεί: οι επενδύσεις επιχειρηματικού κεφαλαίου (VC) ανήλθαν σε 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι, περισσότερο από το διπλάσιο σε σύγκριση με πέντε χρόνια πριν σύμφωνα με έκθεση της African Private Capital Association. Επιπλέον, τον Οκτώβριο, η Google ανακοίνωσε τη δέσμευση 5,8 εκατομμυρίων δολαρίων για την υποστήριξη πρωτοβουλιών κατάρτισης στην τεχνητή νοημοσύνη (AI) στην Κένυα, τη Νιγηρία και τη Νότια Αφρική.
Οι ερευνητές που επιδιώκουν να αναπτύξουν AI προσαρμοσμένη στην Αφρική δεν αντιμετωπίζουν μόνο την ανεπαρκή τοπική χρηματοδότηση και τα απρόσιτα δεδομένα. Υπάρχουν και σημαντικά γλωσσικά εμπόδια. Κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στο Indaba, η Ife Adebara, υπολογιστική γλωσσολόγος από τη Νιγηρία, έθεσε ένα ερώτημα: «Πόσοι άνθρωποι μπορούν να γράψουν πτυχιακή εργασία στη μητρική τους αφρικανική γλώσσα;»
Κανένα χέρι δεν σηκώθηκε.
Φέτος, η Lilian Wanzare και οι συνεργάτες της ίδρυσαν την EqualyzAI, μια εταιρεία με στόχο τη διατήρηση των αφρικανικών γλωσσών μέσω της ψηφιακής τεχνολογίας. Δημιούργησαν εργαλεία φωνής και μοντέλα AI που καλύπτουν περίπου 517 αφρικανικές γλώσσες.
Η Lelapa AI, μια εταιρεία λογισμικού που κατασκευάζει σύνολα δεδομένων και εργαλεία NLP για αφρικανικές γλώσσες, προσπαθεί επίσης να αντιμετωπίσει αυτές τις γλωσσικές προκλήσεις. Οι συνιδρυτές της συναντήθηκαν το 2017 στο πρώτο Deep Learning Indaba και ίδρυσαν την εταιρεία το 2022. Το 2023, κυκλοφόρησαν το πρώτο τους εργαλείο AI, το Vulavula, ένα πρόγραμμα μετατροπής ομιλίας σε κείμενο που αναγνωρίζει πολλές γλώσσες που ομιλούνται στη Νότια Αφρική.
Φέτος, η Lelapa AI κυκλοφόρησε το InkubaLM, ένα μικρό γλωσσικό μοντέλο πρώτης κατηγορίας που υποστηρίζει μια σειρά από αφρικανικές γλώσσες: IsiXhosa, Yoruba, Swahili, IsiZulu και Hausa. Το InkubaLM μπορεί να απαντά σε ερωτήσεις και να εκτελεί εργασίες όπως η μετάφραση στα Αγγλικά και η ανάλυση συναισθημάτων.
Από τις 55 αφρικανικές χώρες, μόνο επτά (Σενεγάλη, Αίγυπτος, Μαυρίκιος, Ρουάντα, Αλγερία, Νιγηρία και Μπενίν) έχουν αναπτύξει τις δικές τους επίσημες στρατηγικές για την AI. Ένα μεγάλο σημείο έντασης στο Indaba ήταν το ρυθμιστικό πλαίσιο που θα διέπει την προσέγγιση για την τεχνητή νοημοσύνη σε ολόκληρη την ήπειρο. Τον Μάρτιο, ο Οργανισμός Ανάπτυξης της Αφρικανικής Ένωσης δημοσίευσε μια λευκή βίβλο, η οποία αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια τριών ετών και καθορίζει αυτή τη στρατηγική. Το έγγραφο των 200 σελίδων περιλαμβάνει συστάσεις για κώδικες και πρακτικές του κλάδου, πρότυπα για την αξιολόγηση και τον καθορισμό αναφοράς συστημάτων AI και ένα σχέδιο ρυθμίσεων AI για τις αφρικανικές χώρες. Η ελπίδα είναι ότι θα εγκριθεί από τους ηγέτες των αφρικανικών κυβερνήσεων τον Φεβρουάριο του 2025 και τελικά θα περάσει από την Αφρικανική Ένωση. Ως τότε οι ανατροπές και οι εκπλήξεις δεν αναμένεται να λείψουν λόγω της τεράστιας επιρροής του διεθνούς παράγοντα που έχει τη δύναμη και το κεφάλαιο.
*Με στοιχεία από το Technology Review.
➥ Διαβάστε επίσης: Τεχνητή Νοημοσύνη και ακτιβισμός: Αναδιαμορφώνοντας τη δράση και την επίδραση
Το ετήσιο συνέδριο διάρκειας μιας εβδομάδας πραγματοποιήθηκε πρόσφατα τον Σεπτέμβριο στο Πανεπιστήμιο Amadou Mahtar Mbow στο Ντακάρ της Σενεγάλης. Προσέλκυσε πάνω από 700 συμμετέχοντες για να συζητήσουν και να αναλύσουν τη δυναμική της τεχνητής νοημοσύνης με επίκεντρο την Αφρική και πώς μπορεί να εφαρμοστεί στη γεωργία, την εκπαίδευση, την υγεία και άλλους κρίσιμους τομείς της οικονομίας της ηπείρου.
Ως φοιτήτρια επιστήμης υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο Western Cape στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής, η Οκίνγκα-Κουμού μίλησε για την αντιμετώπιση ενός συνηθισμένου προβλήματος: την έλλειψη εργαστηριακού εξοπλισμού στο πανεπιστήμιό της. Ορισμένοι καθηγητές αναγκάζονται εδώ και καιρό να χρησιμοποιούν μαυροπίνακες ή εκτυπωμένες δισδιάστατες απεικονίσεις εξοπλισμού για να προσομοιώσουν πρακτικά μαθήματα που απαιτούν μικροσκόπια, φυγόκεντρους κι άλλα ακριβά εργαλεία. «Σε κάποιες περιπτώσεις, ζητούν ακόμη και από τους φοιτητές να σχεδιάσουν τον εξοπλισμό κατά τη διάρκεια των πρακτικών μαθημάτων», ανέφερε με λύπη.
Η Οκίνγκα-Κουμού έβγαλε ένα κινητό από την τσέπη του μπλε τζιν της και άνοιξε μια πρωτότυπη διαδικτυακή εφαρμογή που έχει κατασκευάσει. Χρησιμοποιώντας χαρακτηριστικά Επαυξημένης Πραγματικότητας (AR) και Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), η εφαρμογή επιτρέπει στους φοιτητές να προσομοιώνουν τη χρήση του απαραίτητου εργαστηριακού εξοπλισμού εξερευνώντας τρισδιάστατα μοντέλα εργαλείων σε πραγματικές συνθήκες, όπως μια τάξη ή ένα εργαστήριο.
Ιδρυμένη το 2017, η Deep Learning Indaba έχει πλέον παραρτήματα σε 47 από τις 55 αφρικανικές χώρες και στοχεύει στην ενίσχυση της ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης στην ήπειρο, παρέχοντας εκπαίδευση και πόρους σε Αφρικανούς ερευνητές AI, όπως η Οκίνγκα-Κουμού. Η Αφρική βρίσκεται ακόμα στα αρχικά στάδια υιοθέτησης τεχνολογιών AI, αλλά οι υποστηρίζεται ότι η ήπειρος είναι μοναδικά φιλόξενη για αυτήν την τεχνολογία λόγω αρκετών παραγόντων, όπως ο σχετικά νεανικός και ολοένα πιο μορφωμένος πληθυσμός, το ταχέως αναπτυσσόμενο οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων AI και η μεγάλη δεξαμενή δυνητικών καταναλωτών.
«Η ανάπτυξη και η εξέρευση λύσεων AI προσαρμοσμένων στα τοπικά πλαίσια είναι ζωτικής σημασίας για δίκαιη ανάπτυξη», δηλώνει ο Σακίρ Μοχάμεντ, ανώτερος ερευνητής στη Google DeepMind και συνιδρυτής του οργανισμού που χρηματοδοτεί το συνέδριο. Η Αφρική, περισσότερο από άλλες ηπείρους μπορεί να αντιμετωπίσει συγκεκριμένες προκλήσεις με την τεχνητή νοημοσύνη και θα επωφεληθεί τεράστια από τα νεανικά της ταλέντα, λέει: «Υπάρχει εκπληκτική εξειδίκευση σε όλη την ήπειρο».
Παρ’ όλα αυτά οι φιλόδοξες προσπάθειες των ερευνητών να αναπτύξουν εργαλεία AI που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των Αφρικανών αντιμετωπίζουν πολυάριθμα εμπόδια. Τα μεγαλύτερα από αυτά είναι η ανεπαρκής χρηματοδότηση και η κακή υποδομή. Όχι μόνο είναι πολύ ακριβή η κατασκευή συστημάτων AI, αλλά και η έρευνα για την παροχή δεδομένων εκπαίδευσης AI στις αυθεντικές αφρικανικές γλώσσες έχει περιοριστεί λόγω της ανεπαρκούς χρηματοδότησης των τμημάτων γλωσσολογίας σε πολλά αφρικανικά πανεπιστήμια, καθώς και του γεγονότος ότι οι πολίτες ολοένα και λιγότερο μιλούν ή γράφουν στις τοπικές γλώσσες. Η περιορισμένη πρόσβαση στο διαδίκτυο και η έλλειψη εγχώριων κέντρων δεδομένων σημαίνουν επίσης ότι οι προγραμματιστές ίσως να μην μπορούν να αξιοποιήσουν τις πιο προηγμένες δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης.
Περιπλέκοντας περαιτέρω την κατάσταση είναι η έλλειψη συνολικών πολιτικών ή στρατηγικών για την αξιοποίηση των τεράστιων οφελών της τεχνητής νοημοσύνης—και τη ρύθμιση των αρνητικών της επιπτώσεων. Συνολικά, οι ερευνητές ανησυχούν ότι αυτά τα ζητήματα θα κρατήσουν τον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης στην Αφρική πίσω και θα εμποδίσουν τις προσπάθειές της να χαράξει τον δικό της δρόμο στον παγκόσμιο αγώνα της τεχνητής νοημοσύνης.
Σήμερα οι ερευνητές στην Αφρική ήδη αξιοποιούν στο έπακρο τις εντυπωσιακές δυνατότητες της δημιουργικής τεχνητής νοημοσύνης. Στη Νότια Αφρική για την αντιμετώπιση της επιδημίας HIV, οι επιστήμονες έχουν σχεδιάσει μια εφαρμογή που ονομάζεται Your Choice, η οποία λειτουργεί με ένα chatbot βασισμένο σε μεγάλα γλωσσικά μοντέλα (LLM). Το chatbot αυτό αλληλεπιδρά με ανθρώπους για να συλλέξει το σεξουαλικό τους ιστορικό χωρίς στιγματισμό ή διακρίσεις. Στην Κένυα, αγρότες χρησιμοποιούν εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης για να διαγνώσουν ασθένειες στις καλλιέργειες και να αυξήσουν την παραγωγικότητα. Στη Νιγηρία, η Awarri, μια νεοσύστατη εταιρεία AI προσπαθεί να κατασκευάσει το πρώτο μεγάλο γλωσσικό μοντέλο της χώρας με την υποστήριξη της κυβέρνησης, ώστε οι νιγηριανές γλώσσες να ενσωματωθούν σε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης.
Η διοργάνωση του Deep Learning Indaba αποτελεί ακόμη ένα σημάδι ότι η ερευνητική σκηνή της τεχνητής νοημοσύνης (AI) στην Αφρική αρχίζει να ανθίζει. Στη συνάντηση στο Ντακάρ, οι ερευνητές παρουσίασαν 150 αφίσες και 62 εργασίες. Από αυτές, σύμφωνα με τον Mohamed 30 θα δημοσιευτούν σε κορυφαία επιστημονικά περιοδικά.
Τα τελευταία χρόνια η χρηματοδότηση του τεχνολογικού οικοσυστήματος της Αφρικής έχει αυξηθεί: οι επενδύσεις επιχειρηματικού κεφαλαίου (VC) ανήλθαν σε 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι, περισσότερο από το διπλάσιο σε σύγκριση με πέντε χρόνια πριν σύμφωνα με έκθεση της African Private Capital Association. Επιπλέον, τον Οκτώβριο, η Google ανακοίνωσε τη δέσμευση 5,8 εκατομμυρίων δολαρίων για την υποστήριξη πρωτοβουλιών κατάρτισης στην τεχνητή νοημοσύνη (AI) στην Κένυα, τη Νιγηρία και τη Νότια Αφρική.
Οι ερευνητές που επιδιώκουν να αναπτύξουν AI προσαρμοσμένη στην Αφρική δεν αντιμετωπίζουν μόνο την ανεπαρκή τοπική χρηματοδότηση και τα απρόσιτα δεδομένα. Υπάρχουν και σημαντικά γλωσσικά εμπόδια. Κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στο Indaba, η Ife Adebara, υπολογιστική γλωσσολόγος από τη Νιγηρία, έθεσε ένα ερώτημα: «Πόσοι άνθρωποι μπορούν να γράψουν πτυχιακή εργασία στη μητρική τους αφρικανική γλώσσα;»
Κανένα χέρι δεν σηκώθηκε.
Φέτος, η Lilian Wanzare και οι συνεργάτες της ίδρυσαν την EqualyzAI, μια εταιρεία με στόχο τη διατήρηση των αφρικανικών γλωσσών μέσω της ψηφιακής τεχνολογίας. Δημιούργησαν εργαλεία φωνής και μοντέλα AI που καλύπτουν περίπου 517 αφρικανικές γλώσσες.
Η Lelapa AI, μια εταιρεία λογισμικού που κατασκευάζει σύνολα δεδομένων και εργαλεία NLP για αφρικανικές γλώσσες, προσπαθεί επίσης να αντιμετωπίσει αυτές τις γλωσσικές προκλήσεις. Οι συνιδρυτές της συναντήθηκαν το 2017 στο πρώτο Deep Learning Indaba και ίδρυσαν την εταιρεία το 2022. Το 2023, κυκλοφόρησαν το πρώτο τους εργαλείο AI, το Vulavula, ένα πρόγραμμα μετατροπής ομιλίας σε κείμενο που αναγνωρίζει πολλές γλώσσες που ομιλούνται στη Νότια Αφρική.
Φέτος, η Lelapa AI κυκλοφόρησε το InkubaLM, ένα μικρό γλωσσικό μοντέλο πρώτης κατηγορίας που υποστηρίζει μια σειρά από αφρικανικές γλώσσες: IsiXhosa, Yoruba, Swahili, IsiZulu και Hausa. Το InkubaLM μπορεί να απαντά σε ερωτήσεις και να εκτελεί εργασίες όπως η μετάφραση στα Αγγλικά και η ανάλυση συναισθημάτων.
Από τις 55 αφρικανικές χώρες, μόνο επτά (Σενεγάλη, Αίγυπτος, Μαυρίκιος, Ρουάντα, Αλγερία, Νιγηρία και Μπενίν) έχουν αναπτύξει τις δικές τους επίσημες στρατηγικές για την AI. Ένα μεγάλο σημείο έντασης στο Indaba ήταν το ρυθμιστικό πλαίσιο που θα διέπει την προσέγγιση για την τεχνητή νοημοσύνη σε ολόκληρη την ήπειρο. Τον Μάρτιο, ο Οργανισμός Ανάπτυξης της Αφρικανικής Ένωσης δημοσίευσε μια λευκή βίβλο, η οποία αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια τριών ετών και καθορίζει αυτή τη στρατηγική. Το έγγραφο των 200 σελίδων περιλαμβάνει συστάσεις για κώδικες και πρακτικές του κλάδου, πρότυπα για την αξιολόγηση και τον καθορισμό αναφοράς συστημάτων AI και ένα σχέδιο ρυθμίσεων AI για τις αφρικανικές χώρες. Η ελπίδα είναι ότι θα εγκριθεί από τους ηγέτες των αφρικανικών κυβερνήσεων τον Φεβρουάριο του 2025 και τελικά θα περάσει από την Αφρικανική Ένωση. Ως τότε οι ανατροπές και οι εκπλήξεις δεν αναμένεται να λείψουν λόγω της τεράστιας επιρροής του διεθνούς παράγοντα που έχει τη δύναμη και το κεφάλαιο.
*Με στοιχεία από το Technology Review.
➥ Διαβάστε επίσης: Τεχνητή Νοημοσύνη και ακτιβισμός: Αναδιαμορφώνοντας τη δράση και την επίδραση
