Ο ελληνικής καταγωγής δημιουργός δε χάνει την ευκαιρία να βρίσκεται στην πατρίδα μας και κυρίως στη Θεσσαλονίκη. Σήμερα προσθέτει έναν ακόμα χρόνο ζωής και εμείς του ευχόμαστε μέσα από τα έργα του που μας σημάδεψαν. “Nebraska” και “Παιδιά του Χειμώνα” αποτελούν ταινίες σταθμό, ενώ ο “Μικρόκοσμος” εκτός από το Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, προβλήθηκε και στο οικολογικό Φεστιβάλ της Εύβοιας (Evia Film Project), δείχνοντας διάρκεια στον χρόνο. 

“Nebraska” 

Ένας ηλικιωμένος κύριος πιστεύει πως έχει κερδίσει ένα εκατομμύρια δολάρια κι είναι αποφασισμένος να πάει από την Μοντάνα στην Νεμπράσκα ώστε να τα παραλάβει. Ο αποξενωμένος γιος του μετατρέπεται σε πιστό συνοδοιπόρο κι αποφασίζει να κάνει το ταξίδι πλάι του για να γνωρίσει καλύτερα τον πατέρα του και να ξαναχτίσουν τη σχέση τους, σχεδόν από την αρχή, παρά να τον πείσει για το μάταιο του εγχειρήματος του. 

Σε ένα ρομαντικό road trip μέσα σε ασπρόμαυρο φόντο βλέπουμε πατέρα και γιο να λειτουργούν ως ομάδα. Να μαθαίνουν ο ένας στοιχεία για τη ζωή του άλλου και να καλύπτουν τον χρόνο που ήταν χώρια. Μέσα σ΄αυτό το βαθύτατα συγκινητικό ταξίδι, θα δούμε απωθημένα να πραγματοποιούνται, μυστήρια του παρελθόντος να αποκαλύπτονται, μα πάνω απ΄όλα την αγνή αγάπη μεταξύ πατέρα και γιου. Όλα αυτά εν μέσω αποχρωματισμένης φύσης σαν όλα να συνηγορούν, ώστε η προσοχή να δοθεί στους πρωταγωνιστές και στο οικογενειακό δράμα.

Μέσα στο φιλμ θίγονται επίσης δευτερεύοντα προβλήματα, όπως ο μικροαστισμός, η μιζέρια των επαρχιών των ΗΠΑ, η κενότητα των ανθρώπων κι η φθορά μεταξύ των σχέσεων. Όλα με τρόπο μαεστρικό μέσα από παραδείγματα της καθημερινής ζωής. Ένα έργο που ακροβατεί μεταξύ του κωμικού και του τραγικού. Η Νεμπράσκα είναι για το Πέιν, ότι η Ιθάκη για τον Καβάφη. Μεγαλύτερη αξία έχει το ταξίδι κι όχι τόσο ο τελικός προορισμός. Τα κέρδη, οι εμπειρίες, οι ανθρώπινες σχέσεις χτίζονται με κόπο και πολλές φορές κάτω από δύσκολες συνθήκες. Αυτό που μου μένει προσωπικά είναι μία τρυφερότητα, μέσα από τον σκληρό ρεαλισμό και την ερμηνεία του διδύμου, Μπρους Ντερν (Βραβείο Ανδρικής ερμηνείας Φεστιβάλ Καννών) και Γουίλ Φορτ.  

“Μικρόκοσμος” 

Δύο άνθρωποι εγκλωβισμένοι στις νόσους της εποχής αποφασίζουν, πως θέλουν να μικρύνουν σε μέγεθος, αποφεύγοντας τις συνέπειες των πράξεών τους. Είναι έτοιμοι να ρισκάρουν σε ένα νέο κόσμο, που μοιάζει εκ πρώτης όψεως ιδανικός. Η ιδέα ανήκει σε μία ομάδα επιστημόνων από τη Νορβηγία, ώστε να καταπολεμηθεί το πρόβλημα της πληθυσμιακής έκρηξης στον πλανήτη. Είναι όμως τόσο εύκολο όσο ακούγεται; 

Κωμωδία με σκοτεινά στοιχεία, καθώς μέρα με τη μέρα ο πρωταγωνιστής, Ματ Ντέιμον αντιλαμβάνεται το μάταιο του εγχειρήματος. Σύντομα βρίσκεται αντιμέτωπος με τις δυσκολίες της νέας κοινωνίας και κατανοεί πως η εκμετάλλευση δεν παύει κι οι επιτήδειοι και πάλι κερδοσκοπούν εις βάρος των καλών. Απλά μεταφέρουν τη νοοτροπία τους από τον έναν κόσμο στον άλλον. Αξίζει επομένως αυτή η θυσία; Αυτό είναι το θεμελιώδες ερώτημα. 

Κοινωνικές κι οικονομικές ανισότητες, ρατσισμός και προσφυγικό, κρίση, εμπόλεμες ζώνες, καταστροφή του περιβάλλοντος κι από την άλλη, η αγάπη, ο αλτρουισμός, η αλληλοβοήθεια. Σημαντικός πυλώνας δίπλα στον Αμερικανό σταρ του Χόλιγουντ  η Χονγκ Τσάου που αντιπροσωπεύει την άλλη πλευρά, αυτή του θύματος της διαδικασίας, σαν άλλο πειραματόζωο. Κι όμως έχει αποφασίσει να συνεχίσει, να ζήσει … 

“Τα παιδιά του Χειμώνα”

Ο πίνακας γράφει “ΓΝΩΣΙ ΣΑΥΤΟΝ”. Δε συνηθίζεται κάτι τέτοιο σε διεθνείς παραγωγές. Αμέσως ο θεατής νιώθει οικείο το περιβάλλον. Αν λάβουμε υπόψιν τι θα ακολουθήσει αυτή η φράση λειτουργεί ως προοικονομία. Στο ταξίδι που ξεκινάει η αυτοκριτική και η ενδοσκόπηση έχουν κυρίαρχο ρόλο. Πλησιάζουν Χριστούγεννα και το πνεύμα τους τείνει να κατακλύσει την ατμόσφαιρα. Ο στρυφνός καθηγητής Πωλ, που αρκετές φορ αγγίζει τα όρια του σαδιστή έχει δυσαρεστήσει τη διοίκηση («πλούσιος και ηλίθιος δημοφιλής συνδυασμός») κι ο κλήρος πέφτει σε αυτόν προκειμένου να περάσει αυτές τις ημέρες φυλάσσοντας τα παιδιά που οι οικογένειές τους έχουν αποφασίσει να αφήσουν στο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Στο πλευρό του έρχεται η μαγείρισσα Μαίρη κι από τους μαθητές τελικά παραμένει μόνο ο Άνγκους Τάλι. 

Όλα δείχνουν πως αυτή η συνύπαρξη θα είναι προβληματική. Οι οιωνοί δεν είναι καλοί. Ένα ειρωνικό «happy holidays» ακούγεται καθώς αποχωρούν κι οι τελευταίοι συμμαθητές του πρωταγωνιστή μας. Τώρα πλέον τρεις εντελώς διαφορετικοί χαρακτήρες καλούνται να “ενώσουν” τη μοναξιά τους. Η μουσική έρχεται ως η απόλυτη συγκολλητική ουσία να εκφράσει τον ψυχισμό των ηρώων μας σε κάθε σκηνή. Η έμμεση επίκληση στο συναίσθημα («ακούω τον άνεμο, τον άνεμο της ψυχής μου») έχει απόλυτη επιτυχία όσον αφορά τον αντίκτυπό της στον θεατή, που γίνεται ενεργό μέλος υπόθεσης με την απόσταση μεταξύ οθόνης και αίθουσας να μηδενίζεται με ταχύτητα φωτός. 

Όσο ξεδιπλώνεται η πλοκή ο Πωλ χαλαρώνει. Δείχνει ένα βαθιά ανθρώπινο πρόσωπο και νιώθει την ασφάλεια να αποκαλύψει το μεγάλο μυστικό που τον βαραίνει από τα χρόνια της νιότης και το Χάρβαρντ. Μπορεί να δικαιολογήσει κανείς τη συμπεριφορά του και το πάθος του για αξιοκρατία; Τα ανείπωτα σύντομα με έναν μαγικό τρόπο έρχονται στην επιφάνεια. Μία οικογένεια συγκροτείται. Οι ηθοποιοί συνθλίβονται, θα γνωρίσουν την απόλυτη συντριβή, αλλά σε αυτή την επώδυνη διαδρομή μετρούν κέρδη με φόντο το μέλλον. Ο Πολ Τζιαμάτι κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα και κοιτάει στα μάτια τον Κίλιαν Μέρφι του “Οπενχάιμερ”, ενώ η Ντα΄Βαιν Τζόι Ράντολφ είναι το αδιαφιλονίκητο φαβορί για το Όσκαρ Β΄γυναικείου ρόλου. 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.