Ο Πάολο Σορεντίνο είναι ένα σκηνοθετικό φαινόμενο που δημιουργεί ιστορίες, πορτραίτα και ταινίες μονάχα όταν έχει κάτι να πει. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους σκηνοθέτες και τα περισσότερα έργα του έχουν ως πρωταγωνιστή τον αειθαλή Τόνι Σερβίλο, ενώ αποκάλυψη της τελευταίας του ταινίας ήταν ο Φελίπε Σκότι.

“Η Τέλεια Ομορφιά”
Το κέντρο δράσης είναι η Ρώμη. Μία πανέμορφη πόλη, που κατοικείται κυρίως από επιπόλαιους ανθρώπους, ικανούς να οδηγήσουν έναν πνευματικό άνθρωπο σε αδιέξοδο. Αυτός είναι ο Τζεπ Γκαρμπεντέλα. Δημοσιογράφος της εποχής και κριτικός θεάτρου απολαμβάνει την μεγάλη ζωή, χάρη στη φήμη του από το μοναδικό του μυθιστόρημα που εκδόθηκε πριν χρόνια. Μετά από ένα ξέφρενο πάρτυ για τον εορτασμό των 65ων γενεθλίων του στην ταράτσα του σπιτιού του με φόντο το Κολοσσαίον αναγνωρίζει την κενότητα των πραγμάτων-ανθρώπων κι αποφασίζει να κάνει μία ενδοσκόπηση. Νιώθοντας την ματαιότητα των πάντων, εκμυστηρεύεται πως πλέον δεν μπορεί να κάνει πράγματα που δεν θέλει να κάνει. Η ζωή τρέχει, ο χρόνος τον πιέζει και δυστυχώς κανείς δεν βγήκε νικητής στη μάχη μαζί του. Η βόλτα στην Αιώνια πόλη θα τον φέρει σε επαφή με πολλούς ανθρώπους. Αντιλαμβάνεται τον εκφυλισμό των αξιών. Ο κόσμος αναζητεί κάθε μορφής ηδονή κι εκτόνωση με άσκοπες κρεπάλες. Το μεγαλείο της Ρώμης όμως υπερβαίνει τα πάντα. Συνυπάρχει αθόρυβα το ιερό και το βέβηλο. Όλα τα παραπάνω μέσα σε ένα μουσικό ντελίριο. Εμπνευσμένο από το “Γλυκιά Ζωή” (1960) του Φελίνι, χωρίς απαραίτητη συνέχεια και συνάφεια, ο Σορρεντίνο δίνει στον κόσμο ένα κομψοτέχνημα, που αφορά την σημερινή κατάσταση στην πατρίδα του, αλλά και την Ευρώπη γενικότερα. Μία συνεχής υπερβολή που ισοδυναμεί με ύβρη. Τα χρήματα κι η ρηχή ζωή, κρύβουν τα φαύλα κάτω από το χαλάκι. Ο μεγάλος πρωταγωνιστής είναι απλά καταπληκτικός. Τρομερή ερμηνεία. Πάντα ετοιμόλογος, απλός, κατανοητός, πνευματικός, μοναδικός.

“Loro”
Ένα σαφές κοινωνικοπολιτικό σχόλιο για τότε, αλλά κυρίως για το σήμερα μέσα από την αυτοβιογραφία του Μπερλουσκόνι που πραγματικά είναι μόνο η αφορμή για να παρακολουθήσει κάποιος τη νέα του ταινία. Ιταλία, μία μίνι ανασκόπηση από το 2006 έως το 2011 που στην πραγματικότητα αγγίζει το σήμερα, καθώς οι συνέπειες εκείνης της εποχής, έχουν οδηγήσει τη γειτονική χώρα σε βαθιά κρίση, με τη χρεοκοπία να μη μοιάζει μακρινό σενάριο την ώρα που ολοένα αυξανόμενο ρεύμα προσφύγων φτάνει στα παράλιά της κι οι δυσκολίες διαχείρισης της κατάστασης εντείνονται. Προσπαθώ να αποκρυπτογραφήσω τον τίτλο. “Εκείνοι ή αυτοί”, ποιοι είναι άραγε; Ο σκηνοθέτης εδώ δίνει την απάντησή του και θεωρεί, πως μόνο ο πολιτισμός μπορεί να μας σώσει από το ναυάγιο.

“Ιl Divo”
Μία δεκαετία πριν καταπιαστεί με τη ζωή του Σίλβιο Μπερλουσκόνι ανατρέχει ανάμεσα στα τέλη της δεκαετίας του 80΄και της αρχές αυτής του 90΄ για να σκιαγραφήσει το προφίλ μίας ακόμα αμφιλεγόμενης προσωπικότητας. Ο “Θείος Τζούλιο”, “Βελζεβούλ”, Μαύρος Πάπας”, “Μολώχ”, “Αλεπού”, “Καμπούρης” είναι μόνο μερικά από τα επίθετα που συνόδευαν τον σπουδαίο πολιτικό. Ο ίδιος αντιμετώπιζε αυτούς τους χαρακτηρισμούς με χιούμορ. Όταν κάποιος ξεπερνούσε τα όρια είχε το “αρχείο” να τον επαναφέρει στην τάξη με συνοπτικές διαδικασίες. Γύρω κι απέναντί του ένα καλοστημένο κύκλωμα στο οποίο συναντάμε τραπεζίτες, ιερείς, δικαστές, δημοσιογράφους και μέλη της μαφίας. «Οι ιερείς ψηφίζουν, ο Θεός όχι». Απόλυτα κυνική παραδοχή. Τα πάντα με άξονα το όφελος. Η διαπλοκή κι η διαφθορά σε όλο της το μεγαλείο. Η μουσική ανεβάζει κατακόρυφα την ένταση, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του φιλμ. Ο Σορεντίνο τη χειρίζεται άψογα σε όλες τους τις ταινίες, αλλά και στις τελευταίες του σειρές, με αποκορύφωμα το “New Pope”. Στη ζωή υπάρχουν τρία πράγματα: ο θάνατος, οι φόροι κι η σιωπή. Σε ένα γενικό πλαίσιο τίποτα μοιάζει να μην έχει αλλάξει μέχρι και σήμερα. Παιχνίδι ενοχής κι αθωότητας. Μομφή για τη δικαιοσύνη που αποδίδεται κατά το δοκούν. “Ωραία η φύση, η πολιτική είναι άσχημη”. Ένας πολύπλοκος χαρακτήρας που ελάχιστα εκδηλώνεται. Ένα αίνιγμα που ελάχιστοι είναι ικανοί να βρουν τη λύση του. Η λέξη ειρωνεία είναι από τις αγαπημένες του σκηνοθέτη. Την αναζητεί παντού. Θεωρεί πως η ζωή είναι αρκετή τραγική κι η λεπτή ειρωνεία αποτελεί το καλύτερο αντίδοτο. Η εξυγίανση παίρνει χαρακτήρα ανεκδότου. Το παρασκήνιο κυριαρχεί. Όποιος δεν πειθαρχεί, τιμωρείται και η ζωή συνεχίζεται σα να μη συμβαίνει τίποτα.

“Youth”
Δύο χρόνια μετά την βραβευμένη με Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας Τέλεια Ομορφιά του, ο Πάολο Σορεντίνο παρουσιάζει την δεύτερη αγγλόφωνη ταινία του, με πρωταγωνιστές τον Μάικλ Κέιν, τον Χάρβεϊ Καϊτέλ και τη Ρέιτσελ Βάις. Ο Φρεντ και ο Μικ, δύο φίλοι που πλησιάζουν τα ογδόντα, είναι σε διακοπές σε ένα όμορφο ξενοδοχείο στους πρόποδες των Άλπεων. Οι δύο φίλοι κοιτούν με περιέργεια και τρυφερότητα τις μπερδεμένες ζωές των παιδιών τους, τα κραυγαλέα νιάτα των σεναριογράφων που δουλεύουν με τον Μικ, και τους άλλους ενοίκους του ξενοδοχείου. Αντίθετα με εκείνους, κανείς δεν μοιάζει να ανησυχεί για τον χρόνο που περνά. Η ρουτίνα τους όμως θα διαταραχθεί όταν ένας απεσταλμένος της Βασίλισσας της Αγγλίας θα τους επισκεφθεί, προκειμένου να πείσει τον Φρεντ να είναι ο μαέστρος ενός κονσέρτου προς τιμήν του πρίγκιπα Φίλιπ, στο παλάτι του Μπάκιγχαμ.

“Το Χέρι του Θεού”
Στο πρώτο κομμάτι της ταινίας πρωταρχικό ρόλο διαδραματίζει η οικογένεια. Με χιούμορ σκιαγραφείται ένα μωσαϊκό χαρακτήρων που αρκετές ομοιότητες έχει και με την ελληνική. Ένα τραπέζι είναι ικανό να μας “συστήσει” τους χαρακτήρες που θα πρωταγωνιστήσουν στη συνέχεια. Aπό την αρχή ξεχωρίζουν ο πατέρας, Σαβέριο κι ο γιος του, Φαμπιέτο. Κατανοείς πως (ειδικά ο δεύτερος) θα είναι ο κινητήριος μοχλός της αφήγησης και το κλειδί για το ξετύλιγμα της πλοκής. Είναι καλοκαίρι και τι καλύτερο από μία βουτιά στη θάλασσα; Εκεί βρίσκουν διέξοδο όλοι οι άνθρωποι που κατοικούν στην Μεσόγειο. Ένα αιφνίδιο γεγονός θα ταράξει τις ισορροπίες ένα ήσυχο βράδυ. Τα αστεία κι οι πλάκες θα δώσουν τη θέση τους στην περισυλλογή και το πένθος. Ο καθένας το βιώνει με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο και αντιλαμβάνεται πως πρέπει να πάρει τις ευθύνες του. Η ζωή όμως πάντα, μα πάντα (πλεονασμός) συνεχίζεται … Είναι ο άγραφος νόμος της που κανένας δεν έχει καταφέρει να καταρρίψει. Την ίδια στιγμή μία μεγάλη επιστροφή έχει δώσει νόημα σε ολόκληρη την πόλη που ζει το όνειρό της και ελπίζει… Πόσες προεκτάσεις μπορεί να έχει κυριολεκτικά και μεταφορικά αυτό το “Χερί του Θεού”;

Είναι μία αυτοβιογραφική ταινία. Μπορούμε να πούμε ότι είναι το έργο ζωής του Σορεντίνο; Στα 52 του χρόνια πραγματικά μου είναι πολύ δύσκολο να το γράψω. Δεν μπορώ να το αποκλείσω όμως κιόλας. Θα αφήσω τον χρόνο να το κρίνει. Το σίγουρο είναι πως ο Ιταλός κάνει σινεμά, μονάχα όταν έχει κάτι να πει κι εδώ έχει να μας πει πολλά. Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής φέτος στη Βενετία για μία ιστορία που καταλήγει να είναι ένα γράμμα αποχαιρετισμού στην παιδική ηλικία, τα πάθη και τους μύθους.