Η αλματώδης απήχηση της ταινίας αρχίζει τριάντα χρόνια μετά την προβολή της, ενώ μέχρι και σήμερα παραμένει μια ταινία αλληλένδετη με τη γιορτή των Χριστουγέννων. Γυρισμένη την επαύριον του Β΄ παγκόσμιου, το 1946 και μεσούντος του νεοαναδυόμενου Ψυχρού πολέμου συνεχίζει να συγκινεί σε ένα κόσμο πολύ διαφορετικό απο αυτόν που την γέννησε.

Η ιστορία είναι απλή και έχει ως πρωταγωνιστή της τον κύριο George Bailey τον οποίο υποδύεται μοναδικά ο James Stewart. Ο άνθρωπος της ιστορίας μάς παρουσιάζεται ως υπόδειγμα ανιδιοτελούς ατόμου ο οποίος θυσίασε πολλές φορές τον εαυτό του για το καλό των οικείων του. Πολλές φορές έστρεψε την πλάτη του στα δικά του όνειρα για να αγκαλιάσει με θέρμη τα όνειρα των άλλων.

Ο George Bailey έχει την οικογένειά του, την οποία θέλει να προσπορίσει με ένα καλύτερο μέλλον, αλλά πέφτει θύμα των μηχανορραφιών του τοπικού τραπεζίτη. Εξαιτίας ενός σκαιότατου σχεδίου χάνει τα χρήματα πάνω στα οποία βάσιζε να υλοποιήσει τα σχέδιά του και η απόγνωση παρεισφρέει στην ύπαρξη ενός κατά τα άλλα πρόσχαρου ανθρώπου. Οι σκέψεις της οικονομικής καταστροφής τον καταπλακώνουν και τα βήματά του τον οδηγούν στο μπαρ της περιοχής του προκειμένου να βυθίσει τον πόνο του στο αλκοόλ.

Σε μια συγκλονιστική σκηνή ο κύριος Bailey κάθεται στο μπαρ με την απελπισία να χορεύει στο πρόσωπό του. Είναι η στιγμή, στις εσχατιές των δυνάμεων του, να απευθυνθεί προς τους ουρανούς. Σε μια ερμηνεία που βασίζεται σε αυτοσχεδιασμό του James Stewart o πρωταγωνιστής προσεύχεται για βοήθεια έστω και την ύστατη ώρα πριν αποφασίσει να πράξει το απονενοημένο. Οι ουρανοί φαίνεται να κωφεύουν για άλλη μια φορά και ο άνδρας μέσα σε ένα χιονισμένο τοπίο οδεύει προς τον όλεθρό του μέχρι που…ένας Άγγελος παρεμβαίνει για να τον σώσει.

Το τεράστιο ανθρωπιστικό μήνυμα της ταινίας έγκειται σε αυτή τη μεταφυσική αποκάλυψη : ο Άγγελος (με ανθρώπινη μορφή) δεν του υπόσχεται υλικά οφέλη για να τον μεταπείσει, η σωτηρία δεν περνάει από την ικανοποίηση των επιθυμιών του. Μια ζωή όπου ο κύριος Bailey δεν έχει υπάρξει ποτέ δείχνει τη δυστυχία που θα προκαλούσε στα άτομα που αγαπά. Μπορεί η προσφορά του να μην εξαργυρώθηκε ποτέ σε ανταλλάγματα, αλλά χωρίς αυτήν η ζωή των άλλων θα ήταν χειρότερη.

Το “It’s a Wonderful Life” θεωρήθηκε στην εποχή του, τα χρόνια που η τρέλα του Ψυχρού Πολέμου άρχιζε να σφίγγει στα δεσμά του την ελεύθερη έκφραση, ως έργο οιονεί σοσιαλιστικό. Η επιτροπή που εξέταζε έργα, που ενδεχομένως να προπαγάνδιζαν με ύπουλο τρόπο τον κομμουνισμό, (συμμετέχουσα και η διάσημη συγγραφέας Ayn Rand) κατέταξε το “It’s a Wonderful Life” σαν ταινία με πολύ ύποπτο περιεχόμενο.

Οι κακοί τραπεζίτες ενάντια στο ανυποψίαστο άτομο που επιβουλεύονται τις πενιχρές του οικονομίες μπορούσαν να υποδαυλίσουν το ταξικό μίσος. Μέσα η στα χρόνια η δυσμενής κριτική ξεθώριασε απότομα και η ταινία εξελίχθηκε σε μια νοσταλγική εξιδανίκευση μιας Αμερικής που πλέον δεν υπάρχει. Τα χρυσά ασπρόμαυρα χρόνια που συμβάδιζαν με την έννοια της οικογένειας και των ονείρων για μια καλύτερη ζωή έβρισκαν κάτω από ένα δέντρο των Χριστουγέννων την απόλυτη επαλήθευση τους.

Στα συμφραζόμενα της δικής μας εποχής είναι αδύνατο να μη νιώσει κάποιος συμπάθεια για τον κύριο George Bailey και το ανθρωπιστικό, υπέροχο, σινεμά του Frank Capra. Αν και οι προθέσεις του σκηνοθέτη ήταν κυρίως να αναδείξει την πίστη που πρέπει να έχει το άτομο παρά τις αναποδιές της ζωής του καθώς επίσης και τον υπονομευτικό ρόλο που έχει η αθεΐα στις προσπάθειές του να ορθοποδήσει δεν μπορούμε δούμε μια αναλογία, πιστοί ή μη, των προθέσεων του στη σημερινή μας εποχή;

Πέρα από τα σκηνικά της γενικευμένης και επιβεβλημένης εορταστικής διάθεσης, πέρα από το καταναλωτικό πνεύμα των εορτών που επέβαλε την δική του αλήθεια στα Χριστούγεννα, το “It’s a Wonderful Life” προτείνει κάτι ξεχασμένο μέσα στα προηγούμενα. Το συλλογικό καλό που κατισχύει έναντι της ατομικότητας και σφυρηλατεί το νόημα της αλληλεγγύης: το νόημα των Χριστουγέννων σαν γιορτή αγάπης προς τον πάσχοντα συνάθρωπο μας.