Σύμφωνα με τον μύθο, ο βασιλιάς της Σύρου, Κοίρανος, ναυάγησε ανοιχτά της θάλασσας μεταξύ της Πάρου και της Νάξου και σώθηκε από βέβαιο πνιγμό από δύο δελφίνια που τον μετέφεραν στη Σύρο. Τα δελφίνια – αγωγοί μεταφέρουν τον Κοίρανο από τον θάνατο στη ζωή. Αυτό το «πέρασμα» ανάμεσα σε αντινομίες αποτελεί και τον φακό της θεματικής του φετινού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου (SIFF). Επικεντρώνεται στην έννοια του περάσματος, της μετάβασης μέσα στο ίδιο το φιλμικό μέσο, αλλά και στην ιστορία του κινηματογράφου. Οι μεταβάσεις μεταξύ εννοιών όπως η πραγματικότητα και η μυθοπλασία, η ζωή και ο θάνατος, η προσωπική μνήμη και η ιστορία, η παράδοση και η νεωτερικότητα. Και φυσικά, κάτι που απασχολεί πάντα το SIFF, το «πέρασμα» σαν διέλευση, σαν διαδρομή ανάμεσα σε τόπους, κυρίως της γειτονιάς της Μεσογείου, που ενθαρρύνει τον διάλογο και τις ανταλλαγές. Ταυτόχρονα, το «πέρασμα» δηλώνει τη συνεχή κίνηση, τη διάθεση για εξερεύνηση και πειραματισμό σε μια ποικιλία τεχνικών που αφορούν την κινούμενη εικόνα και τα οπτικοακουστικά μέσα, κάτι που αποτελεί βασικό στοιχείο της ταυτότητας του SIFF αλλά και στην δομή του φετινού προγράμματος του φεστιβάλ.

Καθιερωμένος πλέον τόπος συνάντησης των απανταχού σινεφίλ -και όχι μόνο, το  SIFF επιστρέφει με ένα πλούσιο πρόγραμμα που περιλαμβάνει σπάνιες προβολές ταινιών, οπτικοακουστικές περφόρμανς, εγκαταστάσεις κινούμενης εικόνας και άλλες δημόσιες εκδηλώσεις που θα λάβουν χώρα, καθ’ όλη τη διάρκεια του Καλοκαιριού και του Φθινοπώρου, επιπρόσθετα της κεντρικής διοργάνωσης.

Από κλασικά αριστουργήματα μέχρι το σύγχρονο πειραματικό σινεμά, το SIFF αναμειγνύει μορφές τέχνης, εικόνες, ήχους και πολιτισμούς σε ιστορικά σημεία του νησιού: από τον αρχοντικό θερινό Κινηματογράφο Παλλάς και το εμβληματικό Δημοτικό Θέατρο Απόλλων, μέχρι το μοναδικής βιομηχανικής αισθητικής Ναυπηγείο Ταρσανάς και το δημοφιλές αυτοσχέδιο ντράιβ-ιν σινεμά στην Ντελαγκράτσια.

Το  Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου (SIFF) γεννήθηκε σαν ιδέα στην καρδιά ενός Συριανού καλοκαιριού και ενώ συνεχίζει εδώ και 11 χρόνια να εξελίσσεται, η προσέγγισή του σε σχέση με το νησί και τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες παραμένει σταθερή. Συνεχίζει να συνυπάρχει με έναν τρόπο οργανικό στο habitus του νησιού, φέρνοντας το σινεμά στην σκληρή πέτρα στο λατομείο Καραβέλα, τα παλιά καράβια στο ναυπηγείο του Ταρσανά και στο άδειο γήπεδο του Αγίου Παύλου.

11 χρόνια μετά την ίδρυσή του, οι συντελεστές του φεστιβάλ, οι Ζήνα Λεύκου, Γέλυ Μαδεμλή, Κατερίνα Π. Τριχιά, Ραφαέλα Καραγιάννη, Αρίων Καλογεράς, Ζουστίν Αρβανίτη, και ο συνιδρυτής του φεστιβάλ Τζέικομπ Μο, περιπλανιούνται σε γωνιές της Σύρου και θυμούνται αμέτρητες προβολές κάτω από έναστρους ουρανούς και μιλούν στο Olafaq για τη συμβολική σημασία της θεματικής του «περάσματος», το πλούσιο πρόγραμμα, τους καλεσμένους αλλά και για τις παράλληλες δράσεις που θα λάβουν χώρα στα πλαίσια του φετινού φεστιβάλ.

– Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου (SIFF), περνά αισίως στη δεύτερη δεκαετία του. Γυρνώντας όμως το χρόνο πίσω θα ήθελα να σκιαγραφήσετε και να μας πείτε πως αυτή η προσπάθεια κατέληξε να καθιερωθεί ως ένα από τα σημαντικότερα Φεστιβάλ για το νησί.
Το Φεστιβάλ είναι ένα πρότζεκτ που βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη. Όλα τα στοιχεία που το χαρακτηρίζουν με την πάροδο των ετών – η ιδιαιτερότητα του χώρου, η ετήσια θεματική του, οι σχολαστικά μοιρασμένες προβολές του, η ανάθεση πρωτότυπων οπτικοακουστικών και κινηματογραφικών παραστάσεων – είναι αποτέλεσμα ενός συνεχούς διαλόγου με το κοινό μας και τους προσκεκλημένους καλλιτέχνες. Έτσι, κατά κάποιον τρόπο, αν και το Φεστιβάλ έχει εξελιχθεί σημαντικά από την πρώτη του χρονιά και έχουμε μεγαλώσει και εμείς μαζί του, η προσέγγισή του σε σχέση με το νησί και τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες έχει παραμείνει σταθερή.

– Ποια είναι η σχέση του φεστιβάλ με την Σύρο και πώς συνδέονται;
Το SIFF γεννήθηκε σαν ιδέα στην καρδιά ενός Συριανού καλοκαιριού με το τοπίο του νησιού να μας ωθεί να αναρωτηθούμε ένα πράγμα. Βλέπαμε την σκληρή πέτρα στο λατομείο Καραβέλα, τα παλιά καράβια στο ναυπηγείο του Ταρσανά, το άδειο γήπεδο του Αγίου Παύλου και αν φέρναμε το σινεμά μέσα στους χώρους αυτούς; Η απάντηση ήταν ξεκάθαρη και έτσι 11 χρόνια μετά, μπορούμε να περπατάμε σε γωνιές της Σύρου και να θυμόμαστε αμέτρητες προβολές κάτω από έναστρους ουρανούς βιώνοντας μία ενέργεια, η οποία είναι μέχρι και σήμερα, απερίγραπτη. Αυτή η ενέργεια του τόπου δημιούργησε το SIFF και αυτό με τη σειρά του συνεχίζει να προσφέρει τη μοναδική εμπειρία του να βλέπεις και να ακους κινηματογράφο ενώ είσαι μέσα στη θάλασσα στο Κόμητο, έξω από ένα μοναστήρι στην Άνω Σύρο ή στο πρώτο Ντελαγκρατσιανό Drive-in των Κυκλάδων!

– Ποια είναι η σύσταση του κοινού και πώς έχει αλλάξει όλα αυτά τα χρόνια;
Στο SIFF συναντά κανείς τρεις κατηγορίες ανθρώπων. Τους κατοίκους της Σύρου, που μένουν μόνιμα, έχουν καταγωγή από το νησί ή απλά εξοχικό, όσους έρχονται από Αθήνα, που οι περισσότεροι έρχονται και ξαναέρχονται και βέβαια, τους σινεφίλ από όλο το κόσμο, κυρίως όμως από την Ευρώπη και την Αμερική. Το κοινό σίγουρα αυξάνεται με τα χρόνια, αλλά το SIFF ήταν και είναι ένα σταθερό σημείο συνάντησης, κάθε καλοκαίρι, για πολλούς/ες.

– Διαβάζοντας το φετινό πρόγραμμα του SIFF που μόλις δημοσιεύθηκε, μου φαίνεται πιο πλούσιο από ποτέ. Σε τι αναλύεται ο πλούτος του αυτός;
H φετινή έκδοση αποτυπώνει τα στοιχεία προγραμματισμού που έχουν εδραιωθεί την τελευταία δεκαετία της ύπαρξης του Φεστιβάλ, ενώ παράλληλα κοιτάζει προς το μέλλον μέσω νέων πρακτικών και συνεργασιών. Ο κινηματογράφος μπορεί να εκληφθεί ως καθρέφτης της κοινωνίας- και οι κοινωνίες, σε τοπική και παγκόσμια κλίμακα, βιώνουν αναμφίβολα μια επιταχυνόμενη κατάσταση συνεχούς αλλαγής και μετάβασης. Έτσι, το φετινό πρόγραμμα διαπραγματεύεται ιστορικές και σύγχρονες επιρροές, προβάλλοντας τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς μας ως ομάδα προγραμματισμού μέσα από τον φακό της θεματικής Πέρασμα: μια τροχιά κίνησης μέσα από την ιστορία του κινηματογράφου, μέσα από τις κοινωνικές και πολιτιστικές αλλαγές στην περιοχή, μέχρι τα τρέχοντα γεγονότα, όπως αποδεικνύεται από τη σειρά ανοιχτών συζητήσεων/παρουσιάσεων στο ιστορικό θέατρο Απόλλων.

– Περιγράψτε αν θέλετε στον επισκέπτη του νησιού και του Φεστιβάλ μια μέρα του. Την δική σας πρόταση-διαδρομή από το πρωί ως αργά το βράδυ.
Το φεστιβάλ, έχει αποκτήσει, στα δέκα χρόνια της ζωής του, πιστό κοινό, που καταφθάνει κάθε χρόνο στη Σύρο, από διάφορα μέρη της Ελλάδας αλλά  και το εξωτερικό για να παρακολουθήσει τις δράσεις του. Ταυτόχρονα, νιώθουμε πως κάθε χρόνο βαθαίνει ο δεσμός του με τους ανθρώπους που κατοικούν μόνιμα στο νησί. Καθώς οι ημερομηνίες του συμπίπτουν και με την υψηλή περίοδο τουρισμού, υπάρχουν και πολλοί επισκέπτες και επισκέπτριες του νησιού, που το ανακαλύπτουν επί τόπου και εντάσσουν στο πρόγραμμα των διακοπών τους κάποιες από τις δράσεις του. Ο προγραμματισμός μας αλλά και η κατανομή των δράσεων δίνει τη δυνατότητα στο κάθε άτομο, να το ζήσει όπως το ίδιο επιθυμεί! Το πιο φανατικό κοινό λοιπόν, μπορεί να ξεκινήσει από τις 11 το πρωί, παρακολουθώντας τις πολύ ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις και ανοιχτές συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα στο υπέροχο θέατρο της Ερμούπολης, το θέατρο Απόλλων. Λίγο πιο κάτω από το θέατρο, στην πλατεία Μιαούλη, θα βρει το κιόσκι μας κι εκεί, σ’αυτό το πάντα ζωντανό σημείο συνάντησης, θα προγραμματίσει τη συνέχεια της ημέρας του/της. Ο κόσμος του SIFF είναι παντού κι έτσι οι κινηματογραφικές συζητήσεις θα συνεχιστούν το μεσημέρι σε κάποια παραλία, στο φαγητό ή τον καφέ. Στις 18.00 το απόγευμα, επιστρέφουμε στον “Απόλλωνα”, που θα μοιάζει το πιο όμορφο μέρος για να περάσεις το απόγευμά σου. Λίγη γύρα ακόμα γιατί η Ερμούπολη δεν χορταίνεται και το πρόγραμμα της ημέρας κορυφώνεται με τις βραδινές προβολές στα αγαπημένα μας σημεία του νησιού! Το θερινό σινεμά που δε θα μπορούσε να λείπει, το drive-in στη Ντελαγκράτσια, το κολυμβητήριο “Βικέλας” στην Ερμούπολη. Κι αφού τα φώτα της μεγάλης οθόνης σβήσουν, δε θα χωριστούμε. Μουσικά δρώμενα αλλά και θερινά πάρτι, θα μας κάνουν όλους και όλες μια μεγάλη παρέα μέχρι αργά!

– Με γνώμονα ποια στοιχεία έγινε η φετινή διαδικασία διαλογής των ταινιών;
Ως ομάδα συλλογικού προγραμματισμού, προσεγγίζουμε την επιλογή των ταινιών συνεργατικά και διαισθητικά σε διάστημα αρκετών μηνών αφότου οριστικοποιηθεί η θεματική ενότητα του Φεστιβάλ. Πρόκειται λιγότερο για μια διαδικασία επιλογής προγράμματος και περισσότερο για μια διαδικασία μέσα από την οποία μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλον μέσω της ανταλλαγής προτάσεων. Τα ατομικά ενδιαφέροντα – μια ταινία που είδαμε πρόσφατα σε κάποιο κινηματογραφικό φεστιβάλ, ένας αγαπημένος συνθέτης, ένα ακαδημαϊκό ερευνητικό έργο για μια συγκεκριμένη πτυχή της ιστορίας του ελληνικού κινηματογράφου – αποκρυσταλλώνονται στη συνέχεια σε πιο λεπτομερείς ερμηνείες του της φετινής θεματικής, και παράλληλα αναπτύσσονται σε σχέση με μια συγκεκριμένη τοποθεσία προβολής.

– Ποια προβολή ή προβολές θα λέγατε ότι ξεχωρίζει από το φετινό πρόγραμμα;
Δεν υπάρχει κάποιο προγραμματισμένο highlight στο φετινό μας πρόγραμμα, όλες οι ημέρες προβολών αν και ετερόκλητες έχουν ισοδύναμο προγραμματισμό. Ας αναφερθούμε στην αυλαία του φεστιβάλ όπου ανοίγει με μία από τις εμβληματικότερες απεικονίσεις του περάσματος του χρόνου και της ζωής στην ιστορία του κινηματογράφου, την ταινία the ‘Wind Will Carry Us’ του Abbas Kiarostami. Το τέλος των προβολών στο θερινό σινεμά Παλλάς θα σημάνει η πρώτη σπουδαστική ταινία της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη με τίτλο ‘FIT’, που αφηγείται την ιστορία της Lizzie, η οποία προβληματίζεται πάρα πολύ με το γεγονός ότι στον κόσμο μας τα πράγματα χωράνε μέσα σε άλλα πράγματα! Πολύ σημαντική θα αποτελέσει η πρωινή προβολή στο Θέατρο Απόλλων που θα δώσει  το βήμα στην Γεωργία Σκαρτάδου, μέλος της ομάδας Forensis, για να μας παρουσιάσει τη εν εξελίξει έρευνα της ομάδας για το φονικότερο ναυάγιο των τελευταίων ετών στην Μεσόγειο, το ναυάγιο της Πύλου. Όπως κάθε χρόνο, στο Drive-in οι προβολές θα περιέχουν έντονα το στοιχείο του ταξιδιού και του τοπίου. Μέσα από την κωμωδία λοιπον επιλέγει να κάνει κριτική στην νεοαποικιοκρατία o θεμελιωτής του ανεξάρτητου κινηματογράφου των Φιλιππίνων Kidlat Tahimik στην ταινία ‘Perfumed Nightmare’, ενώ νωρίτερα θα γίνει η προβολή της ‘Φωτογραφίας’ του Έλληνα avant garde σκηνοθέτη Νίκου Παπατάκη όπου τα βασικά στοιχεία της δραματουργίας της αποτελούν η μετανάστευση, ο μόχθος, το ταξίδι και η φωτογραφία ως . Η αλληλεπίδραση του κινηματογράφου με τον κινηματογραφικό χώρο προβολών είναι ένα ζήτημα που αναδεικνύεται στις προβολές του κολυμβητηρίου βικέλα όπου οι ταινίες Eaux d’Artifice του Kenneth Anger και “3 Women” του Robert Altman έχουν ως βασικό αφηγηματικό τους στοιχείο την χρήση του νερού. Το φεστιβάλ θα καταλήξει στο αγαπημένο κινηματογραφικό venue του ναυπηγείου του Ταρσανά, οπού φέτος θα έχει την τιμητική του καθώς θα προβληθούν μια σειρά από ταινίες μικρού μήκους (κάποιες γυρισμένες στον χώρο της προβολής) που πραγματεύονται την υπό-εξαφάνιση τέχνη της ξυλοναυπηγικής στη Σύρο.

– Ποιες οι συμβολικές προσλαμβάνουσες της φετινής θεματικής του SIIF; Σε τι αναφέρεται το «Πέρασμα»;
Την περασμένη χρονιά, το SIFF συμπλήρωσε τα δέκα του χρόνια. Αρχικά, λοιπόν, το “πέρασμα” έχει μια κυριολεκτική σημασία, αυτή του περάσματος στη δεύτερη του δεκαετία, που έφερε μαζί διάφορες αλλαγές τόσο στη σύνθεση όσο και τη δομή και την ταυτότητα του φεστιβάλ. Ήταν λοιπόν για μας αρκετά αυτονόητο, να ορίσουμε τη φετινή θεματική. Από εκεί και πέρα όμως, το “πέρασμα” άνοιξε πολλές συζητήσεις για επιμέρους θεματικές και προεκτάσεις. Πρώτα από όλα, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η σημασία του ΄περάσματος’, της ‘μετάβασης΄ μέσα στο ίδιο το φιλμικό μέσο, αλλά και στην ιστορία του κινηματογράφου. Οι μεταβάσεις μεταξύ εννοιών όπως η πραγματικότητα και η μυθοπλασία, η ζωή και ο θάνατος, η προσωπική μνήμη και η ιστορία, η παράδοση και η νεωτερικότητα. Και φυσικά, κάτι που απασχολεί πάντα το SIFF, το “πέρασμα” σαν διέλευση, σαν διαδρομή ανάμεσα σε τόπους, κυρίως της γειτονιάς της Μεσογείου, που ενθαρρύνει τον διάλογο και τις ανταλλαγές. Ταυτόχρονα, το “πέρασμα” δηλώνει τη συνεχή κίνηση, τη διάθεση για εξερεύνηση και πειραματισμό σε μια ποικιλία τεχνικών που αφορούν την κινούμενη εικόνα και τα οπτικοακουστικά μέσα, κάτι που αποτελεί βασικό στοιχείο της ταυτότητας του SIFF.

– Υπάρχει κάποια ταινία της εκδήλωσης που πιστεύετε ότι αναδεικνύει την πλούσια ιστορία, τη μοναδική πολιτιστική, βιομηχανική και περιβαλλοντική κληρονομιά του νησιού;
Την τελευταία ημέρα του φεστιβάλ, παρουσιάζουμε ένα αφιέρωμα στην ανεκτίμητη πολιτιστική κληρονομιά της παραδοσιακής ναυπηγικής τέχνης στη Σύρο. Για αιώνες, το νησί υπήρξε κόμβος ναυπηγικής αριστοτεχνίας και καινοτομίας και σήμερα παραμένουν στο νησί μόλις πέντε ενεργά ναυπηγεία. Σε συνεργασία με το Δίκτυο Αρχιπέλαγος, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό αφιερωμένο στην έρευνα και την τεκμηρίωση του πολιτισμού και της υλικής γνώσης της περιοχής, σκηνοθέτησα μια σειρά ντοκιμαντέρ μικρού μήκους που απεικονίζουν την ιστορία και την τρέχουσα δραστηριότητα αυτών των ναυπηγείων. Κατά μία έννοια, η ναυπηγική είναι το σημείο όπου συναντώνται η πολιτιστική, η βιομηχανική και η περιβαλλοντική κληρονομιά: για να είναι κανείς ναυπηγός, πρέπει να είναι ταυτόχρονα καλλιτέχνης, μηχανικός, και μετεωρολόγος.  Και δεδομένων των προκλήσεων που αντιμετωπίζει αυτό το παραδοσιακό επάγγελμα αυτή τη εποχή, είναι η κατάλληλη στιγμή για να ευαισθητοποιήσουμε το κοινό.

– Τι άλλες παράλληλες δράσεις θα λάβουν χώρα παράλληλα στα πλαίσια του φετινού φεστιβάλ;
Το εργαστήρι “Εναλλακτικά Μονοπάτια” επιστρέφει φέτος στους κόλπους του φεστιβάλ σηματοδοτώντας επίσημα την έναρξη του SIFF για το 2023. Η Έρση Βαρβέρη μαζί με τον Gijs Waterschoot (Pink House press) θα μας ξεναγήσουν στην Ερμούπολη και στον λόφο της Ανάστασης, το απόγευμα της Παρασκευής 28/7, παροτρύνοντάς μας να ακολουθήσουμε τα πέτρινα σύμβολα που έχουν χαραχτεί σε διάφορα σημεία της πόλης. Η μοναδική τους σκοπιά θα μας καθοδηγήσει σε μία όμορφη και αναπάντεχη ανακάλυψη μιας άγνωστης πτυχής ενός τόπου που μας αφορά. Με γεμάτη τη καρδιά και τη φαντασία, θα κατέβουμε γνώριμα Συριανά στενά που θα μας κατευθύνουν στην έναρξη του φετινού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου.

– Σε ποια σημεία του νησιού θα γίνουν οι φετινές προβολές; Ποια από αυτά ξεχωρίζουν κατά τη γνώμη σας;
Για ακόμη μια χρονιά, η ομάδα μας έχει επιλέξει ξεχωριστά και, ταυτόχρονα, διαχρονικά αγαπημένα σημεία του νησιού για τις προβολές και τα δρώμενα του φετινού προγράμματος. Συνθέτοντας το πρόγραμμα, σκεφτόμαστε πάντα τα locations που θα επιλέξουμε να συνομιλούν με τις ταινίες που θα προβληθούν εκεί. Καλωσορίζουμε, λοιπόν, το κοινό στην άκρης της κεντρικής πλατείας της Ερμούπολης, στον Θερινό Κινηματογράφο Παλλάς, ενώ το δεύτερο βράδυ του φεστιβάλ μας βρίσκει να μετατρέπουμε ένα παλιό γήπεδο ποδοσφαίρου σε ένα πάντα γεμάτο drive-in cinema στην Ντελαγκράτσια – ίσως την πιο signature τοποθεσία μας ανά τα χρόνια! Φυσικά, δε θα μπορούσαμε να μην εντάξουμε στο πρόγραμμά μας και τον Ταρσανά, το εν ενεργεία ναυπηγείο της Σύρου, προβάλλοντας – την τελευταία μας μέρα – μια σειρά από ταινίες μικρού μήκους για τη ναυπηγική παράδοση στο νησί με πρωταγωνιστές τους εργαζόμενους του χώρου. Τέλος, η φετινή, και πολυαναμενόμενη για εμάς σίγουρα, προσθήκη στα locations είναι το κολυμβητήριο του νησιού, όπου το κοινό θα παρακολουθεί από τις κερκίδες τις ταινίες, αλλά και τις αντανακλάσεις τους στη γεμάτη νερό πισίνα. Ιδιαίτερα σημεία όλων των τοποθεσιών θα αναδειχθούν με ειδικά σχεδιασμένες φωτιστικές εγκαταστάσεις σε επιμέλεια των αρχιτεκτόνων Adrien Meuwly και Ειρήνη Περάκη, δημιουργώντας την κατάλληλη ατμόσφαιρα για τις σινεφιλικές μας βραδιές!

– Θα θέλατε να κάνετε μια αναφορά στους φετινούς καλεσμένους και καλεσμένες του φεστιβάλ;
Με μεγάλη χαρά να σας συστήσουμε τους φετινούς μας guest, οι οποίες/οι είναι: Ο μουσικός, Σάββας Μεταξάς που έχει αναλάβει να παρουσιάσει ένα live score  για το βωβό «Το τέλος της Γης» του Jean Epstein, στο Ναυπηγείο Ταρσανάς. H σκηνοθέτρια, Δάφνη Χαιρετάκη, που θα μοιραστεί μαζί μας την νέα της ταινία (ένα work in progress ποιητικό δοκίμιο με τον προσωρινό τίτλο «Αυτό που ζητάμε από ένα άγαλμα είναι να μην κινείται»), καθώς και τη δημιουργική διαδικασία που ακολουθεί, στο Θέατρο Απόλλων.  Η Γεωργία Σκαρτάδου θα μας μιλήσει για την εν εξελίξει έρευνα της Forensis, για το ναυάγιο της Πύλου (14 Ιουνίου 2023), φανερώνοντας τη δολοφονική φύση των σύγχρονων συνόρων και το διακύβευμα της διέλευσης από το Αιγαίο πέλαγος. H σκηνοθέτρια, Pinar Öğrenci, θα προλογίσει το ντοκιμαντέρ «Λουκούμι», ένα καλλιτεχνικό έργο που ακολουθεί την ιστορία της παραγωγής του λουκουμιού, η οποία εκτείνεται από τη δύση της Ανατολίας και φτάνει στο ελληνικό νησί της Σύρου. Καλεσμένη μας θα είναι και η σκηνοθέτρια, Κατερίνα Μαρκουλάκη, που θα παρουσιάσει στο drive-in το μικρού μήκους φιλμ «Είμαστε τα σπίτια που μέσα τους ζήσαμε». Η Έρση Βαρβέρη και ο Gijs Waterschoot (Pink House Press) που διοργανώνουν έναν περίπατο που αναδεικνύει τις πέτρινες επιγραφές που βρίσκονται στην  ευρύτερη περιοχή της Ερμούπολης. Η Rachael Rakes θα συντονίσει τη συζήτηση Αρχιπελαγικό πέρασμα με τους οι Αντώνης Πίττας, James Bridle, Έρση Βαρβέρη, και ο Gijs Waterschoot, καλλιτέχνες/καλλιτέχνιδες της σύγχρονης τέχνης και επαγγελματίες του χώρου του πολιτισμού που διαμένουν στα νησιά του Αιγαίου ή κατάγονται από αυτά. Θα ακολουθήσει μία ανοιχτή συνομιλία ανάμεσα στον Tamer El Said (Cimatheque – Alternative Film Center, Κάιρο), τον Ayman Nahle (UMAM Documentation & Research, Βηρυτός) και τον Jacob Moe (Δίκτυο Αρχιπέλαγος, Σύρος). Και όπως κάθε χρόνό, ο Blue Lagoon και ο Andreas Palmer θα αναλάβουν την μουσική του πάρτυ του Φεστιβάλ στην παραλία Κόμητο, και τέλος, το Φεστιβάλ θα κλείσει με ένα dj set από την Khmer στον Ταρσανά.

–  Μετά από την πολυετή ενασχόλησή σας με τα φεστιβάλ, θα ήθελα να μου πείτε ποιες είναι οι σκέψεις και τα συναισθήματά σας για τον θεσμό και το μέλλον του.
Επιλέξαμε το “Πέρασμα” ως θεματική με ιδιαίτερη βαρύτητα για την ίδια την ομάδα και τη διοργάνωση: περνώντας σε μια νέα δεκαετία, θέλουμε να τονίσουμε τη σημασία και το ρόλο του φεστιβάλ για τη Σύρο και την ευρύτερη περιοχή. Για μένα, αυτό σημαίνει να προχωρήσουμε πέρα από την πράξη του  απλώς να εξυμνήσουμε τις ταινίες και τον Κινηματογράφο: πρακτικά σημαίνει να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για να προκύψουν δημιουργικές ζυμώσεις μεταξύ του κοινού και των προσκεκλημένων καλλιτεχνών, όχι μόνο ως πνευματική διαδικασία, αλλά ως μια πρακτική με επί της ουσίας κοινωνική και πολιτική δράση. Αυτή η διαδικασία συνεπάγεται αναπόφευκτα τη δημιουργία νέων, διαλεκτικών φορμάτ: ομιλίες, εργαστήρια, περαιτέρω πειραματισμούς με προβολές μικρής κλίμακας κ.λπ. Οι διάφορες κοινότητες της Σύρου που έχουν αγκαλιάσει το φεστιβάλ κατά την τελευταία δεκαετία αποτελούν ουσιαστικό παράγοντα σε αυτή τη διαδικασία- και οι τοποθεσίες, καθρέφτες του πολιτιστικού, περιβαλλοντικού και αρχιτεκτονικού πλούτου της Σύρου, αποτελούν συνεχή πηγή έμπνευσης. Τελικά, η απάντηση σε αυτό το ερώτημα βρίσκεται στην ομάδα που ανέλαβε, παρά τις αντιξοότητες, να υλοποιήσει αυτή την 11η έκδοση.

Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα του SIFF μέσα από τον επίσημο ιστότοπο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του Φεστιβάλ εδώ.