Υπάρχουν συνεργασίες που γράφονται στο χαρτί και άλλες που χαράσσονται στο κύτταρο της σινεφιλίας. Κι αν ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο ήταν για τον Μάρτιν Σκορσέζε το σκοτεινό του alter ego στην παρατεταμένη νύχτα του αμερικανικού ονείρου, τότε ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο υπήρξε το φως που ανατέλλει μέσα από τον ίδιο εφιάλτη. Πέντε ταινίες, πέντε καθρέφτες της αμερικανικής ψυχής, πέντε μαθήματα ζωής. Όχι απλώς συνεργασίες, αλλά πέντε συναντήσεις ενός σκηνοθέτη και ενός ηθοποιού στο σημείο που τέμνεται το ταλέντο με την αλήθεια.
Gangs of New York (2002)
Ο πρώτος τους χορός ήταν βίαιος και οργισμένος. Στο “Gangs of New York”, ο Σκορσέζε δεν σκηνοθετεί απλώς μια εποχή, αλλά την αναπνέει και τη βγάζει στη μεγάλη οθόνη. Το 1863 δεν είναι απλώς φόντο, είναι χαρακτήρας. Ο Ντι Κάπριο, με την ερμηνεία του “Tιτανικού” να τον βαραίνει, καταθέτει την πιο παθιασμένη ερμηνεία της ως τότε καριέρας του, υποδυόμενος τον Άμστερνταμ Βάλον – έναν νέο που επιστρέφει για να εκδικηθεί τον άνθρωπο που δολοφόνησε τον πατέρα του. Ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις, ως Bill the Butcher, δεσπόζει σαν αρχαία θεότητα του χάους, αλλά είναι ο Ντι Κάπριο που κουβαλά τη συναισθηματική βαρύτητα του έργου. Ο Σκορσέζε, μέσα από αυτή την ωμή τοιχογραφία, μας θυμίζει πως η Αμερική δεν γεννήθηκε με όνειρα, αλλά με μαχαίρια και συμμορίες.
The Aviator (2004)
Ο Χάουαρντ Χιουζ δεν ήταν απλώς εκκεντρικός. Ηταν μια χώρα από μόνος του. Στο “The Aviator”, ο Σκορσέζε αναλαμβάνει να φτιάξει ένα μεγαλεπήβολο πορτρέτο μιας ιδιοφυΐας που αναλώθηκε από την ίδια της τη φλόγα. Ο Ντι Κάπριο παραδίδει μια σπαρακτική ερμηνεία – καταγράφει την ψυχική κατάρρευση με λεπτότητα, εύρος και μια εσωτερική πάλη που σε σφίγγει. Ο Σκορσέζε, με χρωματική παλέτα εμπνευσμένη από τις τεχνικές του σινεμά των δεκαετιών του ’30 και του ’40, κάνει κάτι περισσότερο από βιογραφία: σκηνοθετεί τον ίδιο τον πυρετό της υπερβολής. Εδώ, ο Ντι Κάπριο γίνεται ο μόνιμος συνοδοιπόρος του. Ένα νέο κεφάλαιο ανοίγει.
The Departed (2006)
Βοστώνη. Κατασκοπεία. Προδοσία. Ένα παιχνίδι ταυτοτήτων σε ηθικά ναρκοπέδια. Το “The Departed” – ριμέικ του εξαιρετικού “Infernal Affairs” – είναι ίσως η πιο εμπορικά επιτυχημένη ταινία του Σκορσέζε, αλλά και ένα σφιχτό, αγωνιώδες ψυχογράφημα χαρακτήρων υπό πίεση. Ο Ντι Κάπριο, ως μυστικός αστυνομικός (“πληροφοριοδότης”) που ζει με την ψυχή στο στόμα, ακροβατεί ανάμεσα στην παράνοια και το καθήκον. Δεν είναι τυχαίο που η Ακαδημία επιτέλους θυμήθηκε τον Σκορσέζε και του χάρισε το Όσκαρ Σκηνοθεσίας για αυτή την ταινία. Εδώ ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο γίνεται ο ηθοποιός των λεπτών αποχρώσεων και του καταπιεσμένου τρόμου. Κάθε βλέμμα του είναι μια πληγή.
The Wolf of Wall Street (2013)
Με το “The Wolf of Wall Street”, ο Σκορσέζε επιστρέφει στην αμερικανική θρησκεία: την απληστία. Ο Ντι Κάπριο – σε ρόλο ζωής – γίνεται ο Jordan Belfort, ένας γκουρού του χρηματιστηρίου που καταβροχθίζει τα πάντα: λεφτά, γυναίκες, ουσίες, ανθρώπους. Σε έναν ρυθμό καταιγιστικό, σχεδόν παραισθητικό. Ο σκηνοθέτης σε καμία περίπτωση δεν ηθικολογεί. Αφήνει τον θεατή να πνιγεί στους πειρασμούς ενός συστήματος που επιβραβεύει τα “αρπακτικά”. Μια ερμηνεία τολμηρή, ριψοκίνδυνη, αστεία και τραγική μαζί. Όπως και η ίδια η ταινία.
Killers of the Flower Moon (2023)
Η πιο πρόσφατη – και ίσως η πιο βαθιά – συνεργασία τους είναι οι «Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού». Εδώ ο Σκορσέζε ξεγυμνώνει την αμερικανική Ιστορία με τρόπο αδυσώπητο. Ο Ντι Κάπριο ενσαρκώνει έναν άνδρα διχασμένο ανάμεσα στον έρωτα και τη συνενοχή. Στο πλευρό του η συγκλονιστική Λίλι Γκλάντστοουν και ο πανταχού παρών Ντε Νίρο. Δημιουργούν ένα τρίγωνο γεμάτο από συναισθήματα, συμφέροντα και προδοσία. Η αφήγηση κυλά αργά, σαν ποτάμι που κουβαλά αίμα και πετρέλαιο. Ο Σκορσέζε δεν υψώνει τη φωνή, γιατί ξέρει ότι η Ιστορία ουρλιάζει από μόνη της. Ο Ντι Κάπριο, γερασμένος, σιωπηλός, εκφράζει μια ντροπή που δεν έχει μάθει να μιλά. Η πιο ώριμη ερμηνεία του. Η πιο πικρή ταινία του Σκορσέζε.
Ο Σκορσέζε βρήκε στον Ντι Κάπριο εκείνο που είχε βρει παλιά στον Ντε Νίρο: έναν ηθοποιό που δεν φοβάται να τσαλακωθεί, να εκτεθεί, να ρισκάρει. Ο Ντι Κάπριο, από την άλλη βρήκε στον Σκορσέζε έναν μέντορα που του έμαθε πώς να κάνει σινεμά με ψυχή – και όχι απλώς με βλέμμα. Δεν πρόκειται απλώς για πέντε ταινίες. Είναι πέντε σταθμοί στην αναζήτηση της ηθικής, της ταυτότητας, της αλήθειας μέσα από τον κινηματογράφο. Και αν κάθε δημιουργός έχει τον ηθοποιό που του ταιριάζει, τότε ο Σκορσέζε και ο Ντι Κάπριο είναι μια από εκείνες τις συναντήσεις που μοιάζουν προδιαγεγραμμένες. Όχι από τη βιομηχανία, αλλά από την Ιστορία του σινεμά.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.
Υπάρχουν συνεργασίες που γράφονται στο χαρτί και άλλες που χαράσσονται στο κύτταρο της σινεφιλίας. Κι αν ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο ήταν για τον Μάρτιν Σκορσέζε το σκοτεινό του alter ego στην παρατεταμένη νύχτα του αμερικανικού ονείρου, τότε ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο υπήρξε το φως που ανατέλλει μέσα από τον ίδιο εφιάλτη. Πέντε ταινίες, πέντε καθρέφτες της αμερικανικής ψυχής, πέντε μαθήματα ζωής. Όχι απλώς συνεργασίες, αλλά πέντε συναντήσεις ενός σκηνοθέτη και ενός ηθοποιού στο σημείο που τέμνεται το ταλέντο με την αλήθεια.
Gangs of New York (2002)
Ο πρώτος τους χορός ήταν βίαιος και οργισμένος. Στο “Gangs of New York”, ο Σκορσέζε δεν σκηνοθετεί απλώς μια εποχή, αλλά την αναπνέει και τη βγάζει στη μεγάλη οθόνη. Το 1863 δεν είναι απλώς φόντο, είναι χαρακτήρας. Ο Ντι Κάπριο, με την ερμηνεία του “Tιτανικού” να τον βαραίνει, καταθέτει την πιο παθιασμένη ερμηνεία της ως τότε καριέρας του, υποδυόμενος τον Άμστερνταμ Βάλον – έναν νέο που επιστρέφει για να εκδικηθεί τον άνθρωπο που δολοφόνησε τον πατέρα του. Ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις, ως Bill the Butcher, δεσπόζει σαν αρχαία θεότητα του χάους, αλλά είναι ο Ντι Κάπριο που κουβαλά τη συναισθηματική βαρύτητα του έργου. Ο Σκορσέζε, μέσα από αυτή την ωμή τοιχογραφία, μας θυμίζει πως η Αμερική δεν γεννήθηκε με όνειρα, αλλά με μαχαίρια και συμμορίες.
The Aviator (2004)
Ο Χάουαρντ Χιουζ δεν ήταν απλώς εκκεντρικός. Ηταν μια χώρα από μόνος του. Στο “The Aviator”, ο Σκορσέζε αναλαμβάνει να φτιάξει ένα μεγαλεπήβολο πορτρέτο μιας ιδιοφυΐας που αναλώθηκε από την ίδια της τη φλόγα. Ο Ντι Κάπριο παραδίδει μια σπαρακτική ερμηνεία – καταγράφει την ψυχική κατάρρευση με λεπτότητα, εύρος και μια εσωτερική πάλη που σε σφίγγει. Ο Σκορσέζε, με χρωματική παλέτα εμπνευσμένη από τις τεχνικές του σινεμά των δεκαετιών του ’30 και του ’40, κάνει κάτι περισσότερο από βιογραφία: σκηνοθετεί τον ίδιο τον πυρετό της υπερβολής. Εδώ, ο Ντι Κάπριο γίνεται ο μόνιμος συνοδοιπόρος του. Ένα νέο κεφάλαιο ανοίγει.
The Departed (2006)
Βοστώνη. Κατασκοπεία. Προδοσία. Ένα παιχνίδι ταυτοτήτων σε ηθικά ναρκοπέδια. Το “The Departed” – ριμέικ του εξαιρετικού “Infernal Affairs” – είναι ίσως η πιο εμπορικά επιτυχημένη ταινία του Σκορσέζε, αλλά και ένα σφιχτό, αγωνιώδες ψυχογράφημα χαρακτήρων υπό πίεση. Ο Ντι Κάπριο, ως μυστικός αστυνομικός (“πληροφοριοδότης”) που ζει με την ψυχή στο στόμα, ακροβατεί ανάμεσα στην παράνοια και το καθήκον. Δεν είναι τυχαίο που η Ακαδημία επιτέλους θυμήθηκε τον Σκορσέζε και του χάρισε το Όσκαρ Σκηνοθεσίας για αυτή την ταινία. Εδώ ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο γίνεται ο ηθοποιός των λεπτών αποχρώσεων και του καταπιεσμένου τρόμου. Κάθε βλέμμα του είναι μια πληγή.
The Wolf of Wall Street (2013)
Με το “The Wolf of Wall Street”, ο Σκορσέζε επιστρέφει στην αμερικανική θρησκεία: την απληστία. Ο Ντι Κάπριο – σε ρόλο ζωής – γίνεται ο Jordan Belfort, ένας γκουρού του χρηματιστηρίου που καταβροχθίζει τα πάντα: λεφτά, γυναίκες, ουσίες, ανθρώπους. Σε έναν ρυθμό καταιγιστικό, σχεδόν παραισθητικό. Ο σκηνοθέτης σε καμία περίπτωση δεν ηθικολογεί. Αφήνει τον θεατή να πνιγεί στους πειρασμούς ενός συστήματος που επιβραβεύει τα “αρπακτικά”. Μια ερμηνεία τολμηρή, ριψοκίνδυνη, αστεία και τραγική μαζί. Όπως και η ίδια η ταινία.
Killers of the Flower Moon (2023)
Η πιο πρόσφατη – και ίσως η πιο βαθιά – συνεργασία τους είναι οι «Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού». Εδώ ο Σκορσέζε ξεγυμνώνει την αμερικανική Ιστορία με τρόπο αδυσώπητο. Ο Ντι Κάπριο ενσαρκώνει έναν άνδρα διχασμένο ανάμεσα στον έρωτα και τη συνενοχή. Στο πλευρό του η συγκλονιστική Λίλι Γκλάντστοουν και ο πανταχού παρών Ντε Νίρο. Δημιουργούν ένα τρίγωνο γεμάτο από συναισθήματα, συμφέροντα και προδοσία. Η αφήγηση κυλά αργά, σαν ποτάμι που κουβαλά αίμα και πετρέλαιο. Ο Σκορσέζε δεν υψώνει τη φωνή, γιατί ξέρει ότι η Ιστορία ουρλιάζει από μόνη της. Ο Ντι Κάπριο, γερασμένος, σιωπηλός, εκφράζει μια ντροπή που δεν έχει μάθει να μιλά. Η πιο ώριμη ερμηνεία του. Η πιο πικρή ταινία του Σκορσέζε.
Ο Σκορσέζε βρήκε στον Ντι Κάπριο εκείνο που είχε βρει παλιά στον Ντε Νίρο: έναν ηθοποιό που δεν φοβάται να τσαλακωθεί, να εκτεθεί, να ρισκάρει. Ο Ντι Κάπριο, από την άλλη βρήκε στον Σκορσέζε έναν μέντορα που του έμαθε πώς να κάνει σινεμά με ψυχή – και όχι απλώς με βλέμμα. Δεν πρόκειται απλώς για πέντε ταινίες. Είναι πέντε σταθμοί στην αναζήτηση της ηθικής, της ταυτότητας, της αλήθειας μέσα από τον κινηματογράφο. Και αν κάθε δημιουργός έχει τον ηθοποιό που του ταιριάζει, τότε ο Σκορσέζε και ο Ντι Κάπριο είναι μια από εκείνες τις συναντήσεις που μοιάζουν προδιαγεγραμμένες. Όχι από τη βιομηχανία, αλλά από την Ιστορία του σινεμά.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.