Ο Τζέιμς Κάμερον είναι ένας αρχιτέκτονας κόσμων, ένας μανιώδης τεχνίτης που κάθε φορά που πιάνει στα χέρια του μια κάμερα μοιάζει να στήνει μια μικρή επανάσταση στη βιομηχανία του κινηματογράφου. Είτε μιλάμε για ένα διαστημικό έπος, είτε για υποβρύχιες καταδύσεις, είτε για ρομάντζα που σπάνε ταμεία, ο Κάμερον έχει το σπάνιο χάρισμα να συνδυάζει την εμπορική επιτυχία με την καλλιτεχνική τόλμη. Αν κάτι χαρακτηρίζει την πορεία του είναι η αδιάκοπη περιέργεια για το πως μπορεί να διευρύνει τα όρια της κινηματογραφικής εμπειρίας. 

Ακολουθούν πέντε ταινίες που όχι μόνο σημάδεψαν την καριέρα του, αλλά και τον ίδιο τον κινηματογράφο. Είναι οι κορυφές ενός βουνού που όσο κι αν ανέβηκε ψηλά ο Κάμερον δείχνει πάντα έτοιμος να σκαρφαλώσει ακόμα πιο πέρα.

1.  Terminator (1984) – H αρχή του μύθου
Με ελάχιστο budget, αλλά με άγρια φαντασία ο Κάμερον παρέδωσε ένα φιλμ που δεν ήταν απλώς επιστημονικής φαντασίας: ήταν εφιάλτης, ήταν όραμα, ήταν η γέννηση ενός εμβληματικού κακού. Ο Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ, σχεδόν ατάραχος, έγινε το απόλυτο πρόσωπο του φόβου για μια μελλοντική κοινωνία υποταγμένη στις μηχανές. Ο Κάμερον εδώ δεν περιορίζεται στο σασπένς. Φτιάχνει ένα υβρίδιο δράσης τρόμου και sci-fi που μοιάζει να ανήκει σε καθετί και σε τίποτα ταυτόχρονα. Είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε τη μανία του για το “πως θα δείξουμε κάτι που δεν έχει ξαναφαίνεται στην οθόνη”. Από αυτό το σημείο και μετά, τίποτα δεν ήταν ίδιο. 

2. Aliens (1986) – Όταν η δράση συνάντησε τον τρόμο
Να πάρεις το αριστούργημα τρόμου του Ρίντλεϊ Σκοτ και να το μετατρέψεις σε πολεμικό έπος με τεθωρακισμένα, όπλα και καταιγιστική ένταση, μόνο ένας σκηνοθέτης με το θράσος και το ταλέντο του Κάμερον θα το επιχειρούσε. Στο Aliens έχουμε μια από τις πιο δυνατές γυναικείες ηρωίδες του σινεμά: τη Ρίπλεϊ της Σιγκούρνι Γουίβερ που από επιζήσασα γίνεται πολεμίστρια, μητέρα, σύμβολο αντοχής. Ο δημιουργός εδώ ξεδιπλώνει την ικανότητά του να ελέγχει τον ρυθμό: κάθε σκηνή, κάθε παύση, κάθε καταιγισμός πυρών είναι ζυγισμένα με ακρίβεια. Είναι μια ταινία που απέδειξε ότι ο τρόμος και η δράση μπορούν να γίνουν ένα εκρηκτικό κράμα

3. Terminator 2: Judgment Day (1991) – To blockbuster που άλλαξε τους κανόνες
Αν το πρώτο Terminator ήταν το θρίλερ που μας έδειξε τι μπορεί να κάνει, το Terminator 2 είναι η ολοκλήρωση της υπόσχεσης: ένα υπερθέαμα που άλλαξε για πάντα το blockbuster. Ο Σβαρτσενέγκερ εδώ γίνεται ήρωας, ο Ρόμπερτ Πάτρικ είναι ένας από τους πιο υποβλητικούς “κακούς” όλων των εποχών και τα εφέ του CGI έγραψαν ιστορία. Πέρα όμως από το θέαμα, η ταινία είναι και μια τραγωδία: μηχανές που αποκτούν σχεδόν ανθρώπινα συναισθήματα, η αίσθηση ότι το μέλλον είναι αναπόφευκτο, το βλέμμα ενός παιδιού που κοιτάζει τον “πατέρα” που δεν μπορεί να έχει. Ο Κάμερον δεν γυρίζει απλώς μια ταινία δράσης, φτιάχνει έναν μύθο. 

4. Τιτανικός (1997) – Το ρομάντζο που έσπασε τα ταμεία
Κανείς δεν πίστευε ότι μια ταινία τριών ωρών για ένα ναυάγιο θα γινόταν η μεγαλύτερη επιτυχία όλων των εποχών κι όμως ο Κάμερον το έκανε. Ο Τιτανικός δεν είναι απλώς ιστορικό δράμα ή love story. Είναι μια κινηματογραφική εμπειρία που παίζει με τα μεγάλα συναισθήματα, με τα πιο απλά αλλά και πιο βαθιά ανθρώπινα ένστικτα: τον έρωτα, τον φόβο, την απώλεια. Ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο και η Κέιτ Γουίνσλετ έγιναν παγκόσμια σύμβολα, αλλά η πραγματική πρωταγωνίστρια είναι η αίσθηση του μεγαλείου που καταρρέει. Η βύθιση του πλοίου είναι σκηνή-σταθμός για το σινεμά, ένα κομμάτι που ακόμα και σήμερα προκαλεί δέος. Ο Κάμερον εδώ αποδεικνύει ότι ξέρει να μιλά στην καρδιά του κοινού χωρίς να χάνει ούτε λεπτό τη ματιά του τελειομανή δημιουργού. 

5. Avatar (2009) – Το μέλλον του σινεμά
Όταν βγήκε το Avatar πολλοί μίλησαν για το “θάνατο του κλασικού σινεμά” και την έλευση της 3D εποχής. Η αλήθεια είναι πιο σύνθετη: ο Κάμερον δεν έφτιαξε απλώς ένα τεχνικό θαύμα, αλλά ένα οικολογικό έπος που μίλησε σε μια εποχή διχασμού για τη σχέση μας με τον πλανήτη. Ο κόσμος της Πανδώρας με την τελειομανία του design και τη δύναμη της οπτικής αφήγησης έδειξε πως το σινεμά μπορεί να δημιουργήσει εμπειρίες που μοιάζουν με όνειρα. Η δύναμη βρίσκεται στη βύθιση, στο ταξίδι σε έναν τόπο που δεν υπήρξε ποτέ αλλά μοιάζει πιο ζωντανός από την πραγματικότητα.

Ο Τζέιμς Κάμερον δεν είναι σκηνοθέτης που κάθεται ήσυχος. Από τα μηχανικά τέρατα των Terminator μέχρι τα ρομαντικά δάκρυα του Τιτανικού και τις μπλε φιγούρες του Avatar η πορεία του είναι μια αδιάκοπη εξερεύνηση των ορίων της τεχνολογίας και των συναισθημάτων. Το μεγαλύτερο του κατόρθωμα; Ότι καταφέρνει να κάνει ταινίες που είναι ταυτόχρονα προσωπικά εμμονικές και παγκόσμια προσβάσιμες. 

Οι πέντε αυτές ταινίες είναι μόνο η κορυφή. Κάθε φορά που ο Κάμερον μπαίνει σε ένα πρότζεκτ, το σινεμά κοιτάζει τον εαυτό του στον καθρέφτη και αναγκάζεται να αναρωτηθεί: «Κι εγώ, πόσο μακριά μπορώ να πάω;». 

 

 

 Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.