Την δεκαετία του ’80 βγήκαν μερικές από τις σημαντικότερες ταινίες σχετικά και γύρω από το punk μουσικό κίνημα, που βλέπονται άνετα μέχρι και σήμερα.
Ακολουθούν 20 ταινίες που εμπνεύστηκαν από και ταυτόχρονα κατέγραψαν το πανκ κίνημα από τις απαρχές του μέχρι την, αναμενόμενη, πτώση της δημοφιλίας του.
Breaking Glass (1980)
Μια λαμπερή εικόνα της πανκ σκηνής του Λονδίνου στα τέλη της δεκαετίας του ’70 σε μια απίστευτα συγκινητική ταινία. Στο επίκεντρο του Breaking Glass είναι η Kate Crowley, που φιλοδοξεί να γίνει διάσημη γράφοντας και ερμηνεύοντας πανκ τραγούδια. Παρακολουθούμε την άνοδο και τη πτώση της Κέιτ ως μουσικού, τις μάχες της με την δισκογραφική της εταιρεία και την αδυναμία της να διαχειριστεί την τεράστια διασημότητα και δημοφιλία, σε μια καθηλωτική ερμηνεία της Χέιζελ Ο’ Κόνορ.
D.O.A.: A Right of Passage (1981)
Μια πραγματική οπτικοακουστική πεμπτουσία του ίδιου του punk rock, το D.O.A.: A Right of Passage είναι το ντεμπούτο του Lech Kowalski ως σκηνοθέτη. Το ροκ ντοκιμαντέρ παρασύρει τους θεατές του στην άναρχο-πανκ βρετανική σκηνή της δεκαετίας του ’70, με επίκεντρο την άνοδο και τη πτώση του πανκ κινήματος, η οποία παρουσιάζεται μέσα από συνεντεύξεις διάσημων ροκ συγκροτημάτων όπως οι Sex Pistols, ο Iggy Pop, οι Sham 69, οι Generation X και οι Terry and the Idiots. Περιλαμβάνει επίσης σπάνια και οικεία πορτρέτα του Sid Vicious και της Nancy Spungen, καθώς και υλικό από συναυλίες από την περιοδεία τους το 1978. Και ένα εκπληκτικό soundtrack, επίσης.
Times Square (1980)
Η ταινία μάς ξεναγεί στους βρώμικους δρόμους του Μανχάταν στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ακολουθώντας τη Nicky Marotta, μια παραβατική κοπέλα που μεγάλωσε στο δρόμο και φιλοδοξεί να γίνει punk καλλιτέχνης και να γράφει τα δικά της τραγούδια. Η Νίκι παίρνει στο σπίτι της την 13χρονη Pamela Pearl για να της δείξει τον κόσμο της πανκ κουλτούρας και ως «Sleez Sisters» τα δυο κορίτσια πετυχαίνουν το στόχο τους να γίνουν μουσικοί, με το soundtrack της ταινίας να περιλαμβάνει μουσική από μπάντες όπως οι XTC, The Cure και Ramones.
Rude Boy (1980)
Εν μέρει μυθοπλασία, εν μέρει αληθινό, αυτό το ψευδο-ντοκιμαντέρ του 1980 από τους σκηνοθέτες Jack Hazan και David Mingay αφηγείται την ιστορία του Ray, ο οποίος εργάζεται σε ένα sex shop στο Δυτικό Λονδίνο. Ο Ray λατρεύει επίσης τους Clash και γνωρίζει αρκετά καλά τον frontman του συγκροτήματος, τον Joe Strummer, τον οποίο και καταφέρνει με κάποιο τρόπο να πείσει να τον αφήσει να συμμετάσχει στην περιοδεία του συγκροτήματος ως roadie. Το Rude Boy εστιάζει στη μόδα, τους εσωτερικούς καβγάδες και τα εκρηκτικά live shows της πανκ κοινότητας.
The Decline of Western Civilization (1981)
Η διαλυμένη πανκ σκηνή του Λος Άντζελες μέσα από τον φακό της ελληνοαμερικανίδας σκηνοθέτιδας Penelope Spheeris, σε ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ που εξετάζει την παρακμή της σκηνής, αλλα και της ίδιας της κοινωνίας. Η σκηνοθέτιδα συλλαμβάνει την εκρηκτική δύναμη των live των Black Flag, ενώ ρίχνει κάποιες συγκινητικές ματιές στους κοινωνικούς αγώνες κάποιων σημαντικών underground μορφών όπως η Alice Bag, σε μια πραγματικά οπτικοακουστική χρονοκάψουλα μιας ολόκληρης εποχής.
Dance Craze (1981)
Ο σκηνοθέτης Joe Massot μάς ταξιδεύει στο χρόνο για τη σκηνή των κλαμπ της Βρετανίας σε αυτό το ντοκιμαντέρ με σπουδαία κομμάτια από τους Bad Manners, The Bodysnatchers, The Beat, The Selecter και The Specials. Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί υλικό από όλη τη δεκαετία του ’70 και του ’80, όταν το κίνημα «2 Tone» της Αγγλίας βρισκόταν στο απόγειό του. Στην ταινία παρουσιάζονται συνολικά 27, στην πλειοψηφία τους, αξιομνημόνευτα μέχρι και σήμερα τραγούδια.
Urgh! A Music War (1981)
Μια απίστευτα συναρπαστική ταινία-χρονικό συναυλιών, το Urgh! A Music War καταπιάνεται με τα live που έδωσαν περισσότεροι από 30 καλλιτέχνες του new wave. Συναρμολογημένα τυχαία, χωρίς ούτε καν μια αφήγηση ή ένα πλαίσιο που να τα συνδέει μεταξύ τους, βλέπουμε ανερχόμενα συγκροτήματα όπως οι Police και οι Invisible Sex να παίζουν το ένα μετά το άλλο. Εμφανίζονται επίσης οι UB40, οι Dead Kennedys και οι Orchestral Manoeuvres in the Dark.
Burst City (1982)
Τοποθετημένο στο φουτουριστικό Τόκιο, το Burst City είναι ένα ιαπωνικό πανκ ροκ μιούζικαλ που επικεντρώνεται γύρω από διάφορες punk rock μπάντες που συγκρούονται μεταξύ τους. Η ίδια η κινηματογράφηση της ταινίας είναι αξιοσημείωτη, με διάφορα άσχετα μεταξύ τους αποσπάσματα και εικόνες back-to-back αντί για μια στρωτή, γραμμική αφήγηση. Ακούγεται και η μουσική ιαπωνικών πανκ συγκροτημάτων όπως οι Stalin and the Roosters.
Starstruck (1982)
Μια αυστραλέζικη ταινία στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται η Jackie Mullens, η οποία φιλοδοξεί να γίνει τραγουδίστρια και ο 14χρονος ξάδερφός της/μάνατζερ Angus. Η συγκατοίκηση με τη μαμά της Jackie δεν τους επιτρέπει να πραγματοποίησουν άμεσα τα όνειρά τους, όμως είναι τέτοια η λαχτάρα τους για τη πανκ μουσική τους κάνει να πετύχουν τελικά τον στόχο τους. Η Amyl του αυστραλιανού συγκροτήματος των Sniffers σίγουρα έχει δει αυτή την ταινία.
Human Highway (1982)
Πρόκειται για το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Neil Young, όπου πρωταγωνιστεί ως ένας αφελής και καλόβολος μικροαπατεώνας που ονειρεύεται να γίνει ροκ σταρ. Στην ταινία πρωταγωνιστούν επίσης ο Dennis Hopper, ο Dean Stockwell και ο Russ Tamblyn ενώ είναι η μοναδική ηχογράφηση του Young που τραγουδάει με τους τεράστιους DEVO.
Smithereens (1982)
Με πρωταγωνιστές τους Susan Berman, Brad Rijn και Richard Hell, το Smithereens απεικονίζει ένα ζοφερό Λονδίνο που έχει φτάσει στο χείλος του κοινωνικού γκρεμού. Η ιστορία αφορά μια επαναστατημένη έφηβη που επιχειρεί να πάει στη Νέα Υόρκη για να δοκιμάσει την τύχη της στη δισκογραφική βιομηχανία του πανκ. Η σκηνοθέτης Susan Seidelman αποτυπώνει την πανκ ευφορία της εποχής, αλλά και εξαιρετικά live από συγκροτήματα όπως οι Feelies.
Class of 1984 (1982)
Μέσα από το Class of 1984, ο σκηνοθέτης Mark L. Lester ουσιαστικά κριτικάρει το αστείο αφήγημα της διακυβέρνησης του Ρόναλντ Ρίγκαν, ότι δηλαδή η νεολαία που έχει εμμονή με το πανκ δήθεν «αποτελεί απειλή για το αμερικανικό έθνος». Ο Lester βάζει έναν σχολικό καθηγητή μουσικής αντιμέτωπο με έναν διαβόητο αρχηγό μιας πανκ συμμορίας. Οι δυο άντρες συγκρούονται αλλά η σύγκρουση μόνο βίαιη δεν είναι, με την ταινία να αποτελεί μια σαφή προειδοποίηση για την παρακμή της κοινωνίας μέσω της αμφισβήτησης της νεανικής δημιουργικότητας.
Ladies and Gentleman The Fabulous Stains (1982)
Στο Ladies and Gentleman The Fabulous Stains, παρακολουθούμε την ιστορία μιας έφηβης ονόματι Corinne Burns, η οποία μαθαίνει το πανκ μέσα από το συγκρότημα των Looters. Μαγεμένη από τη μουσική τους, η Corinne εισέρχεται στην πανκ σκηνή συμμετέχοντας στην περιοδεία της μπάντας με το δικό της συγκρότημα (που δημιούργησε με την αδελφή της Tracy και την ξαδέλφη της Jessica), τους Stains. Φοβερές οι ερμηνείες της Diane Lane, του νεαρού Ray Winstone και της Laura Dern.
Suburbia (1983)
Τοποθετημένο στην Καλιφόρνια, το Suburbia μάς δίνει το πορτρέτο μιας κοινωνίας απογοητευμένης από τους πανκ εφήβους της με τις μοϊκάνες τους. Ο Έβαν, ένας έφηβος που έχει βαρεθεί τη ζωή στο σπίτι του, βρίσκει ένα ασφαλές καταφύγιο σε μια ομάδα πανκ σταρ που αυτοαποκαλούνται The Rejected και ζουν σε ένα σπίτι, σαν μια οικογένεια. Συμπρωταγωνιστεί και ο Flea (που στη συνέχεια έγινε μπασίστας των Red Hot Chili Peppers) σε μια ταινία-ωδή στους απανταχού «απροσάρμοστους» που παραμένουν πανκ μέχρι το τέλος.
Valley Girl (1983)
Μια ρομαντική κωμωδία της Martha Coolidge με την Julie Richman της Deborah Foreman και τον πιτσιρικά τότε Nicolas Cage, ο οποίος υποδύεται τον Randy, έναν ευαίσθητο και νευρικό νεαρό από το Χόλιγουντ. Παρά το γεγονός ότι προέρχονται από τελείως διαφορετικά καλλιτεχνικά περιβάλλοντα, οι δυο τους ερωτεύονται σε μια ταινία με ένα εξαιρετικό πανκ soundtrack.
Another State of Mind (1984)
Το πανκιό Shawn Stern, τραγουδιστής των Youth Brigade, αποφασίζει να βγει σε παναμερικανική περιοδεία με ένα πρόσφατα αγορασμένο σχολικό λεωφορείο. Τους συνοδεύει μια καλιφορνέζικη μπάντα που ονομάζεται Social Distortion, σε ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ που καταγράφει την περιοδεία τους σε όλη τη χώρα, καθώς επιθυμούν να διαδώσουν το D.I.Y. πνεύμα του πανκ στην Αμερική και τον Καναδά.
Repo Man (1984)
Πανκ σε συνδυασμό με sci-fi, με τον σεναριογράφο Alex Cox να παραδίδει μια εκπληκτική μαύρη κωμωδία επιστημονικής φαντασίας. Στο επίκεντρο της ταινίας βρίσκεται ο Ότο, ένα παιδί από το Λος Άντζελες που έχει εμμονή με το πανκ και προσπαθεί να βρει μια κλεμμένη Chevrolet Malibu και να εισπράξει την αμοιβή των 20.000 δολαρίων. Η μουσική του Iggy Pop απογειώνει τη δράση και κάνει την – εν μέρει – παράλογη πλοκή της ταινίας αβίαστα διασκεδαστική.
X: The Unheard Music (1986)
Ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για ένα πρωτοποριακό πανκ συγκρότημα του Λος Άντζελες, τους X. Το συγκρότημα είχε τέσσερα μέλη – τους Exene Cervenka, John Doe, Billy Zoom και D.J. Bonebrake – και δίνουν ένα καυστικό παράθυρο στη ζωή της ίδιας της μουσικής. Αυτό που έκανε τους X τόσο εξαιρετικούς ήταν ότι καταπιάστηκαν και δοκίμασαν διάφορα και διαφορετικά μουσικά είδη, αναμειγνύοντας το πανκ με την κάντρι και το ροκαμπίλι με το X: The Unheard Music να τα καταγράφει εκτενώς και λεπτομερειακά όλα αυτά.
Sid και Nancy (1986)
Το Sid and Nancy του Alex Cox μάς μεταφέρει πίσω στο λονδρέζικο Kings Road γύρω στο 1976, όταν το εμβληματικό πανκ συγκρότημα των Sex Pistols βρισκόταν στην πιο επιτυχημένη του φάση. Η μπάντα αποφασίζει να ξεκινήσει περιοδεία στις ΗΠΑ και ο μπασίστας Sid Vicious αφήνει την κοπέλα του, την Nancy Spungen, να τους ακολουθήσει. Τόσο ο Gary Oldman, όσο και η Chloe Webb είναι εκπληκτικοί ως δύο ερωτευμένοι τοξικομανείς σε ένα κινηματογραφικό cult classic και μια playlist γεμάτη με punk ύμνους.
Dudes (1987)
Τρεις λάτρεις της πανκ που ζουν στο Μανχάταν, ξεκινούν με το VW Beetle τους για το Λος Αντζελες και την διάθεση να γνωρίσουν την πανκ σκηνή της Καλιφόρνια. Με τον Jon Cryer να πρωταγωνιστεί στον ρόλο του Grant και τον Daniel Roebuck να υποδύεται τον Biscuit, η ταινία της ελληνοαμερικανίδας Penelope Spheeris ανατρέπει όλα τα κινηματογραφικά κλισέ που είχαν θέσει οι προηγούμενες ταινίες της δεκαετίας.