Είναι απολύτως λογικό κάποιος σκηνοθέτης να επιλέξει το κινηματογραφικό format της τριλογίας αντί για εκείνο της μιας και μόνης ταινίας, προκειμένου να παρουσιάσει αυτό που έχει κατά νου: ενας auteur συνήθως έχει στα χέρια του ένα σενάριο που «απλώνεται» σε πολλές σελίδες και, ενίοτε, η τριλογία, δηλαδή τρεις διαφορετικές ταινίες δυο ωρών έκαστη φαντάζει ως η μοναδική λύση για να βγει απ’ το δημουργικό αδιέξοδο του «κόψε-ράψε» το σενάριο μέχρι αυτό να χωράει σε μια και μόνη ταινία 2-2μιση ωρών.
Οι τριλογίες λοιπόν έχουν μεγαλύτερα και πιο περίτεχνα σενάρια, περισσότερη δράση, αλλά και λεπτομέρειες που δεν συμπιέζονται σε μια ταινία -ωστόσο, απαιτούν, αντίστοιχα, και μεγαλύτερη υπομονή εκ μέρους του επίδοξου θεατή (τους).
Εμείς επιλέξαμε 17 κινηματογραφικές τριλογίες και σας τις παρουσιάζουμε δίχως κάποια αξιολογική σειρά:
1. Η τριλογία του «Before»
Οταν ο σκηνοθέτης Richard Linklater επέλεξε ως πρωταγωνιστές του το 1994 την Julie Delpy και τον Ethan Hawke (υπενθυμίζουμε, συν-σεναριογράφοι του όλου πρότζεκτ), είχε όντως κατα νού τρεις διαφορετικές ταινίες για την ζωή ενός ζευγαριού στο πέρασμα μιας 20ετίας. Το αποτέλεσμα ήταν τα «Before Sunrise» (1995), «Before Sunset» (2004) και «Before Midnight» (2013), με τις ταινίες να αποτυπώνουν άψογα τα συναισθήματα ενός άνδρα και μιας γυναίκας στην ηλικία, αντίστοιχα, των 20, των 30 και των 40 ετών.
2. Η τριλογία του Apu
Ο ινδός σκηνοθέτης Satyajit Ray σκηνοθετεί τα «Pather Panchali» (1955), «Aparajito» (1956) και «The World of Apu» (1959) (βασισμένα στα μυθιστορήματα του συγγραφέα Bibhutibhushan Bandyopadhyay), με θέμα την ενηλικίωση («coming of age» ή bildungsroman το λένε) ενός ινδού πιτσιρικά, του Απού, στις αρχές του 20ου αιώνα. Ιδανική μεταφορά της ατμόσφαιρας της ινδικής κοινωνίας και εξίσου εκπληκτική η αποτύπωση των χαρακτήρων.
3. Η τριλογία του Δρόμου
Ο Wim Wenders από το 1974 μέχρι το 1976 βγαίνει από τις Πόλεις στους Δρόμους και σκηνοθετεί τα «Alice in the Cities» (1974), «The Wrong Move» (1975) και «Kings of the Road» (1976), με κοινό πρωταγωνιστή σε όλες τον σπουδαίο γερμανό ηθοποιό Rüdiger Vogler. Αστικά τοπία που μεταμορφώνονται σε ατέλειωτα χιλιόμετρα δρόμου και ανθρώπινοι χαρακτήρες που αλλάζουν διαθέσεις ανάλογα με το περιβάλλον μέσα στο οποίο είναι ενταγμένοι.
4. Η τριλογία της Δυτικής Γερμανίας
Ο Rainer Werner Fassbinder μέσα σε λιγότερο από 20 χρόνια σκηνοθέτησε πάνω από 40 ταινίες, αλλά πρόλαβε να διοχετεύσει τον δημιουργικό του οίστρο σε μια τριλογία [«The Marriage of Maria Braun» (1979), «Lola» (1981), «Veronika Voss» (1982)] αφιερωμένη στην πατρίδα του, την τριλογία «BRD», δηλαδή της Bundesrepublik Deutschland. Σε αυτές αφηγείται τμηματικά την ζωή τριών διαφορετικών γυναικών (μιας χήρας, μιας πόρνης και μιας ηθοποιού) που ζουν εντός της δυτικογερμανικής επικράτειας αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
5. Η τριλογία της Πίστης
Κανείς δεν μπορεί να μιλήσει, κινηματογραφικά, για την ανθρώπινη πίστη (και την σχέση της με τα ανθρώπινα συναισθήματα) με τόσο βάθος όσο ο – άθεος – Ingmar Bergman. Στα «Through a Glass Darkly» (1961), «Winter Light» (1963) και «The Silence» (1963), ο Bergman παραδίδει μαθήματα σκηνοθετικής και σεναριακής οικονομίας, μιλώντας για τα απολύτως απαραίτητα της ανθρώπινης ύπαρξης, δίχως στάλα πλεονασμού ή υπερβολής.
6. Η τριλογία της Μοναξιάς
Ο Federico Fellini παίρνει τον ιταλικό νεορεαλισμό και τον αναγάγει σε ένα αλλο επίπεδο, διαμέσου των «La Strada» (1954), «Il Bidone» (1955) και «Οι Νύχτες της Καμπίρια» (1957), με επίκεντρο τους απόκληρους και καταφρονεμένους της ζωής και της ιταλικής κοινωνίας. Ο σπουδαίος σκηνοθέτης εξερευνά διεξοδικά την ψυχοσύνθεση αυτών των outsiders, χαρίζοντάς μας μερικές από τις πιο αξιομνημόνευτες ταινίες όλων των εποχών.
7. Η τριλογία των Δολαρίων
Η γουέστερν τριλογία του ιταλού Sergio Leone με σταθερό πρωταγωνιστή τον Clint Eastwood, ο οποίος υποδύθηκε τον θρυλικό χαρακτήρα του «Ανθρώπου Δίχως Όνομα» στις ταινίες «A Fistful of Dollars» (1964), «For a Few Dollars More» (1965) και «The Good, the Bad and the Ugly» (1966). Με soundtrack από Ennio Morricone και γεμάτο πληθωρικούς χαρακτήρες, όπως κυνηγούς κεφαλών, ο Leone εξετάζει τα όρια (εντός, εκτός και επί τα αυτά) του θανάσιμου αμαρτήματος της πλεονεξίας.
8. Η τριλογία του «Νονού»
«Νονός Ι», «Νονός ΙΙ» και «Νονός ΙΙΙ». Τι να πούμε γι’ αυτές τις τρεις υπερ-ταινιάρες που δεν έχει ειπωθεί ήδη εδώ και μισόν αιώνα; Ίσως το μόνο που αξίζει να ειπωθεί είναι το ότι ο «Νονός ΙΙΙ» είναι τουλάχιστον 2-3 επίπεδα πιο κάτω από τις δυο ταινίες που προηγήθηκαν -ωστόσο, οι δυναμική των δυο πρώτων είναι τόσο πληθωρική κινηματογραφικά, που δεν μπορείς να παραβλέψεις την πανάξια θέση της σε αυτή την λίστα.
9. Η τριλογία των Χρωμάτων
Το κύκνειο κινηματογραφικό άσμα του σπουδαίου πολωνού σκηνοθέτη Krzysztof Kieślowski (που ήδη, πέντε χρόνια πριν μας είχε προσφέρει τον εκπληκτικό του «Δεκάλογο») καταπιάνεται με τα τρία χρώματα της γαλλικής σημαίας, σκηνοθετώντας ισάριθμες ταινίες: «Blue» (1993), «White» (1994) και «Red» (1994), με το κάθε χρώμα να συμβολίζει και μια έννοια (ελευθερία για το μπλε, ισότητα για το λευκό και αδελφότητα για το κόκκινο). Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον συμπλέκονται στις τρεις ταινίες με εκπληκτικό τρόπο και το τελικό αποτέλεσμα δικαιώνει τον δημιουργό τους.
10. Η τριλογία του Μοντερνισμού
Κατά πολλούς, η σημαντικότερη κινηματογραφική τριλογία όλων των εποχών από έναν πραγματικό ποιητή της εικόνας, τον Ιταλό Michelangelo Antonioni. Τα σπουδαία φιλμ «L’Avventura» (1960), «La Notte» (1961) και «L´Eclisse» (1962) συλλαμβάνουν ηθοποιούς όπως η Monica Vitti, η Jeanne Moreau και ο Marcello Mastroianni να προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις μεταξύ τους ερωτικές και φιλικές σχέσεις μέσα από το συναισθηματικό lockdown που τους έχει προκαλέσει μια σειρά από γεγονότα, όπως ο γάμος ή η ξαφνική εξαφάνιση μιας γυναίκας.
11. Η τριλογία των Ζόμπι
Ο George Romero ξεκινάει την κινηματογραφική «μόδα» με τα ζόμπι, σκηνοθετώντας τα «Night of the Living Dead» το 1968, το «Dawn of the Dead» το 1978 και το «Day of the Dead» το 1985. Ταυτόχρονα, πλην των τόνων αίματος και της gore-ίλας, με τις ταινίες αυτές ο Romero κάνει και μια δριμεία κριτική στο καπιταλιστικό σύστημα και την πατρίδα του, την Αμερική, που μόλις είχε βγει από τον Πόλεμο του Βιετνάμ.
12. Η τριλογία του Back to the Future
Μια απίστευτα fun κινηματογραφική τριλογία (που όμως δεν είναι καθόλου μα καθόλου «ελαφριά», μια χαρά σοβαρό σενάριο διαθέτει η σειρά ταινιών του σπουδαίου Robert Zemeckis) με τους Michael J Fox και Christopher Lloyd να αποτελούν ένα από τα πιο ταιριαστά δίδυμα που πέρασαν τα τελευταία 50 χρόνια από το «εμπορικό» Χόλιγουντ.
13. Η τριλογία του Indiana Jones
Δεν συμπεριλαμβάνουμε το απαίσιο και εκτρωματικό «The Kingdom of the Crystal Skull» του 2008, καθώς κυκλοφόρησε με απόσταση σχεδόν 20 ετών από το τρίτο κομμάτι της τριλογίας, την «Τελευταία Σταυροφορία» του 1989. Οι τρεις πρώτες ταινίες πάντως, που γυρίστηκαν μεταξύ 1981 and 1989 («Raiders of the Lost Ark», «The Temple of Doom», «The Last Crusade») αποτελούν μέχρι και σήμερα υπόδειγμα διασκεδαστικού σινεμά.
14. Η τριλογία του «Σκοτεινού Ιππότη»
Ο Christopher Nolan πιάνει το νήμα του Μπάτμαν από εκεί που το άφησε ο Tim Burton και το προχωράει σε άλλο, πιο σύγχρονο και απείρως πιο σκοτεινό επίπεδο. Ξεκινάει με το «Batman Begins» (2005), συνεχίζει με το «The Dark Knight» (2008) και καταλήγει με το «The Dark Knight Rises» (2012), με την ερμηνεία του Heath Ledger στο ρόλο του Joker να αφήνει (κινηματογραφική) ιστορία.
15. Η τριλογία του «Άρχοντα των Δακτυλιδιών»
Ακόμη και αν δεν σου αρέσει το φανταστικό σινεμά που υπηρετεί τόσο πιστά ο Peter Jackson, δεν μπορείς να μην θαυμάσεις την επιμονή στην φαντασία και την κινηματογραφική λεπτομέρεια ταινιών όπως τα «The Fellowship of the Ring», «The Two Towers» και «The Return of the King», με το τελευταίο να κερδίζει (δικαίως) 11 βραβεία Oscar, συμπεριλαμβανομένων αυτό της Καλύτερης Ταινίας και της Καλύτερης Σκηνοθεσίας.
16. Η τριλογία του «Πολέμου των Άστρων»
Πολύ πριν ο George Lucas αρχίσει να γυρνάει αηδίες δίχως αρχή, μέση και τέλος, μάς χάρισε μια τριλογία δίχως αρχή, μέση και τέλος (αλλά απείρως διασκεδαστική), αρχίζοντας από το «A New Hope» του 1977, συνεχίζοντας με το «The Empire Strikes Back» του 1980 και καταλήγοντας με το επικό «The Return of the Jedi» το 1983. Μια πραγματική κινηματογραφική μαστοριά στα καλύτερά της.
17. Η τριλογία των Συνόρων
Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος έκανε όχι μια, αλλά τρεις τριλογίες (η «Τριλογία της Ιστορίας» μεταξύ 1972-1977, η Τριλογία της Σιωπής μεταξύ 1984-1988 και η Τριλογία των Συνόρων), με την τελευταία να αποτελεί το απαύγασμα της κινηματογραφικής τους προσφοράς, τα «Το μετέωρο βήμα του πελαργού» (1991), «Το βλέμμα του Οδυσσέα» (1995) και «Μια αιωνιότητα και μια μέρα» (1998).
Είναι απολύτως λογικό κάποιος σκηνοθέτης να επιλέξει το κινηματογραφικό format της τριλογίας αντί για εκείνο της μιας και μόνης ταινίας, προκειμένου να παρουσιάσει αυτό που έχει κατά νου: ενας auteur συνήθως έχει στα χέρια του ένα σενάριο που «απλώνεται» σε πολλές σελίδες και, ενίοτε, η τριλογία, δηλαδή τρεις διαφορετικές ταινίες δυο ωρών έκαστη φαντάζει ως η μοναδική λύση για να βγει απ’ το δημουργικό αδιέξοδο του «κόψε-ράψε» το σενάριο μέχρι αυτό να χωράει σε μια και μόνη ταινία 2-2μιση ωρών.
Οι τριλογίες λοιπόν έχουν μεγαλύτερα και πιο περίτεχνα σενάρια, περισσότερη δράση, αλλά και λεπτομέρειες που δεν συμπιέζονται σε μια ταινία -ωστόσο, απαιτούν, αντίστοιχα, και μεγαλύτερη υπομονή εκ μέρους του επίδοξου θεατή (τους).
Εμείς επιλέξαμε 17 κινηματογραφικές τριλογίες και σας τις παρουσιάζουμε δίχως κάποια αξιολογική σειρά:
1. Η τριλογία του «Before»
Οταν ο σκηνοθέτης Richard Linklater επέλεξε ως πρωταγωνιστές του το 1994 την Julie Delpy και τον Ethan Hawke (υπενθυμίζουμε, συν-σεναριογράφοι του όλου πρότζεκτ), είχε όντως κατα νού τρεις διαφορετικές ταινίες για την ζωή ενός ζευγαριού στο πέρασμα μιας 20ετίας. Το αποτέλεσμα ήταν τα «Before Sunrise» (1995), «Before Sunset» (2004) και «Before Midnight» (2013), με τις ταινίες να αποτυπώνουν άψογα τα συναισθήματα ενός άνδρα και μιας γυναίκας στην ηλικία, αντίστοιχα, των 20, των 30 και των 40 ετών.
2. Η τριλογία του Apu
Ο ινδός σκηνοθέτης Satyajit Ray σκηνοθετεί τα «Pather Panchali» (1955), «Aparajito» (1956) και «The World of Apu» (1959) (βασισμένα στα μυθιστορήματα του συγγραφέα Bibhutibhushan Bandyopadhyay), με θέμα την ενηλικίωση («coming of age» ή bildungsroman το λένε) ενός ινδού πιτσιρικά, του Απού, στις αρχές του 20ου αιώνα. Ιδανική μεταφορά της ατμόσφαιρας της ινδικής κοινωνίας και εξίσου εκπληκτική η αποτύπωση των χαρακτήρων.
3. Η τριλογία του Δρόμου
Ο Wim Wenders από το 1974 μέχρι το 1976 βγαίνει από τις Πόλεις στους Δρόμους και σκηνοθετεί τα «Alice in the Cities» (1974), «The Wrong Move» (1975) και «Kings of the Road» (1976), με κοινό πρωταγωνιστή σε όλες τον σπουδαίο γερμανό ηθοποιό Rüdiger Vogler. Αστικά τοπία που μεταμορφώνονται σε ατέλειωτα χιλιόμετρα δρόμου και ανθρώπινοι χαρακτήρες που αλλάζουν διαθέσεις ανάλογα με το περιβάλλον μέσα στο οποίο είναι ενταγμένοι.
4. Η τριλογία της Δυτικής Γερμανίας
Ο Rainer Werner Fassbinder μέσα σε λιγότερο από 20 χρόνια σκηνοθέτησε πάνω από 40 ταινίες, αλλά πρόλαβε να διοχετεύσει τον δημιουργικό του οίστρο σε μια τριλογία [«The Marriage of Maria Braun» (1979), «Lola» (1981), «Veronika Voss» (1982)] αφιερωμένη στην πατρίδα του, την τριλογία «BRD», δηλαδή της Bundesrepublik Deutschland. Σε αυτές αφηγείται τμηματικά την ζωή τριών διαφορετικών γυναικών (μιας χήρας, μιας πόρνης και μιας ηθοποιού) που ζουν εντός της δυτικογερμανικής επικράτειας αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
5. Η τριλογία της Πίστης
Κανείς δεν μπορεί να μιλήσει, κινηματογραφικά, για την ανθρώπινη πίστη (και την σχέση της με τα ανθρώπινα συναισθήματα) με τόσο βάθος όσο ο – άθεος – Ingmar Bergman. Στα «Through a Glass Darkly» (1961), «Winter Light» (1963) και «The Silence» (1963), ο Bergman παραδίδει μαθήματα σκηνοθετικής και σεναριακής οικονομίας, μιλώντας για τα απολύτως απαραίτητα της ανθρώπινης ύπαρξης, δίχως στάλα πλεονασμού ή υπερβολής.
6. Η τριλογία της Μοναξιάς
Ο Federico Fellini παίρνει τον ιταλικό νεορεαλισμό και τον αναγάγει σε ένα αλλο επίπεδο, διαμέσου των «La Strada» (1954), «Il Bidone» (1955) και «Οι Νύχτες της Καμπίρια» (1957), με επίκεντρο τους απόκληρους και καταφρονεμένους της ζωής και της ιταλικής κοινωνίας. Ο σπουδαίος σκηνοθέτης εξερευνά διεξοδικά την ψυχοσύνθεση αυτών των outsiders, χαρίζοντάς μας μερικές από τις πιο αξιομνημόνευτες ταινίες όλων των εποχών.
7. Η τριλογία των Δολαρίων
Η γουέστερν τριλογία του ιταλού Sergio Leone με σταθερό πρωταγωνιστή τον Clint Eastwood, ο οποίος υποδύθηκε τον θρυλικό χαρακτήρα του «Ανθρώπου Δίχως Όνομα» στις ταινίες «A Fistful of Dollars» (1964), «For a Few Dollars More» (1965) και «The Good, the Bad and the Ugly» (1966). Με soundtrack από Ennio Morricone και γεμάτο πληθωρικούς χαρακτήρες, όπως κυνηγούς κεφαλών, ο Leone εξετάζει τα όρια (εντός, εκτός και επί τα αυτά) του θανάσιμου αμαρτήματος της πλεονεξίας.
8. Η τριλογία του «Νονού»
«Νονός Ι», «Νονός ΙΙ» και «Νονός ΙΙΙ». Τι να πούμε γι’ αυτές τις τρεις υπερ-ταινιάρες που δεν έχει ειπωθεί ήδη εδώ και μισόν αιώνα; Ίσως το μόνο που αξίζει να ειπωθεί είναι το ότι ο «Νονός ΙΙΙ» είναι τουλάχιστον 2-3 επίπεδα πιο κάτω από τις δυο ταινίες που προηγήθηκαν -ωστόσο, οι δυναμική των δυο πρώτων είναι τόσο πληθωρική κινηματογραφικά, που δεν μπορείς να παραβλέψεις την πανάξια θέση της σε αυτή την λίστα.
9. Η τριλογία των Χρωμάτων
Το κύκνειο κινηματογραφικό άσμα του σπουδαίου πολωνού σκηνοθέτη Krzysztof Kieślowski (που ήδη, πέντε χρόνια πριν μας είχε προσφέρει τον εκπληκτικό του «Δεκάλογο») καταπιάνεται με τα τρία χρώματα της γαλλικής σημαίας, σκηνοθετώντας ισάριθμες ταινίες: «Blue» (1993), «White» (1994) και «Red» (1994), με το κάθε χρώμα να συμβολίζει και μια έννοια (ελευθερία για το μπλε, ισότητα για το λευκό και αδελφότητα για το κόκκινο). Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον συμπλέκονται στις τρεις ταινίες με εκπληκτικό τρόπο και το τελικό αποτέλεσμα δικαιώνει τον δημιουργό τους.
10. Η τριλογία του Μοντερνισμού
Κατά πολλούς, η σημαντικότερη κινηματογραφική τριλογία όλων των εποχών από έναν πραγματικό ποιητή της εικόνας, τον Ιταλό Michelangelo Antonioni. Τα σπουδαία φιλμ «L’Avventura» (1960), «La Notte» (1961) και «L´Eclisse» (1962) συλλαμβάνουν ηθοποιούς όπως η Monica Vitti, η Jeanne Moreau και ο Marcello Mastroianni να προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις μεταξύ τους ερωτικές και φιλικές σχέσεις μέσα από το συναισθηματικό lockdown που τους έχει προκαλέσει μια σειρά από γεγονότα, όπως ο γάμος ή η ξαφνική εξαφάνιση μιας γυναίκας.
11. Η τριλογία των Ζόμπι
Ο George Romero ξεκινάει την κινηματογραφική «μόδα» με τα ζόμπι, σκηνοθετώντας τα «Night of the Living Dead» το 1968, το «Dawn of the Dead» το 1978 και το «Day of the Dead» το 1985. Ταυτόχρονα, πλην των τόνων αίματος και της gore-ίλας, με τις ταινίες αυτές ο Romero κάνει και μια δριμεία κριτική στο καπιταλιστικό σύστημα και την πατρίδα του, την Αμερική, που μόλις είχε βγει από τον Πόλεμο του Βιετνάμ.
12. Η τριλογία του Back to the Future
Μια απίστευτα fun κινηματογραφική τριλογία (που όμως δεν είναι καθόλου μα καθόλου «ελαφριά», μια χαρά σοβαρό σενάριο διαθέτει η σειρά ταινιών του σπουδαίου Robert Zemeckis) με τους Michael J Fox και Christopher Lloyd να αποτελούν ένα από τα πιο ταιριαστά δίδυμα που πέρασαν τα τελευταία 50 χρόνια από το «εμπορικό» Χόλιγουντ.
13. Η τριλογία του Indiana Jones
Δεν συμπεριλαμβάνουμε το απαίσιο και εκτρωματικό «The Kingdom of the Crystal Skull» του 2008, καθώς κυκλοφόρησε με απόσταση σχεδόν 20 ετών από το τρίτο κομμάτι της τριλογίας, την «Τελευταία Σταυροφορία» του 1989. Οι τρεις πρώτες ταινίες πάντως, που γυρίστηκαν μεταξύ 1981 and 1989 («Raiders of the Lost Ark», «The Temple of Doom», «The Last Crusade») αποτελούν μέχρι και σήμερα υπόδειγμα διασκεδαστικού σινεμά.
14. Η τριλογία του «Σκοτεινού Ιππότη»
Ο Christopher Nolan πιάνει το νήμα του Μπάτμαν από εκεί που το άφησε ο Tim Burton και το προχωράει σε άλλο, πιο σύγχρονο και απείρως πιο σκοτεινό επίπεδο. Ξεκινάει με το «Batman Begins» (2005), συνεχίζει με το «The Dark Knight» (2008) και καταλήγει με το «The Dark Knight Rises» (2012), με την ερμηνεία του Heath Ledger στο ρόλο του Joker να αφήνει (κινηματογραφική) ιστορία.
15. Η τριλογία του «Άρχοντα των Δακτυλιδιών»
Ακόμη και αν δεν σου αρέσει το φανταστικό σινεμά που υπηρετεί τόσο πιστά ο Peter Jackson, δεν μπορείς να μην θαυμάσεις την επιμονή στην φαντασία και την κινηματογραφική λεπτομέρεια ταινιών όπως τα «The Fellowship of the Ring», «The Two Towers» και «The Return of the King», με το τελευταίο να κερδίζει (δικαίως) 11 βραβεία Oscar, συμπεριλαμβανομένων αυτό της Καλύτερης Ταινίας και της Καλύτερης Σκηνοθεσίας.
16. Η τριλογία του «Πολέμου των Άστρων»
Πολύ πριν ο George Lucas αρχίσει να γυρνάει αηδίες δίχως αρχή, μέση και τέλος, μάς χάρισε μια τριλογία δίχως αρχή, μέση και τέλος (αλλά απείρως διασκεδαστική), αρχίζοντας από το «A New Hope» του 1977, συνεχίζοντας με το «The Empire Strikes Back» του 1980 και καταλήγοντας με το επικό «The Return of the Jedi» το 1983. Μια πραγματική κινηματογραφική μαστοριά στα καλύτερά της.
17. Η τριλογία των Συνόρων
Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος έκανε όχι μια, αλλά τρεις τριλογίες (η «Τριλογία της Ιστορίας» μεταξύ 1972-1977, η Τριλογία της Σιωπής μεταξύ 1984-1988 και η Τριλογία των Συνόρων), με την τελευταία να αποτελεί το απαύγασμα της κινηματογραφικής τους προσφοράς, τα «Το μετέωρο βήμα του πελαργού» (1991), «Το βλέμμα του Οδυσσέα» (1995) και «Μια αιωνιότητα και μια μέρα» (1998).
