Συνηθίζω σε περιόδους Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ να χάνομαι στις αίθουσες και να προσπαθώ να γίνομαι κοινωνός καθολικών μηνυμάτων σε απόλυτο βαθμό. Είναι διαφορετική εμπειρία η ανάγνωση ενός άρθρου για ένα επίμαχο θέμα, η θέαση ενός video με ταχύτητα στην τηλεόραση και μία εντελώς άλλη υπόθεση να κάνεις κτήμα σου μία ταινία τεκμηρίωσης. Η επικαιρότητα και πιο συγκεκριμένα η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έρχεται να συναντήσει τον φετινό Χρυσό Αλέξανδρο της Θεσσαλονίκης. Ο λόγος για το “Σπίτι από Θραύσματα” του Σάιμον Λέρενγκ Βίλμοντ που συγκίνησε τους θεατές που γέμισαν το Ολύμπιον.
Όπως ακριβώς υπάρχει πρόσφατο παρελθόν στις συγκρούσεις των δύο λαών με τη βίαιη προσάρτηση της Κριμαίας από τη ρωσική πλευρά, έτσι κι ο δημιουργός βρέθηκε στην πόλη μας και κέρδισε το ίδιο βραβείο το 2018 με το “Μακρινό Γάβγισμα των Σκύλων”. Ένα σπαρακτικό ντοκιμαντέρ που ο ήχος από τις βόμβες που έσκαγαν σε απόσταση βολής με στοιχειώνει ακόμα. Επιπλέον τη στιγμή που έγραφα το κείμενο αυτό, έγινε γνωστό επίσης πως τη ζωή του από πυρά στο μέτωπο της Μαριούπολις έχασε ο Λιθουανός σκηνοθέτης Μάντα Κβενταράβιτσους. “Με την κάμερα στο χέρι”, όπως σημείωσε ο Βίταλι Μάνσκι.
Είναι εύκολο να μάθεις να ζεις με τον ήχο των εκρήξεων έξω από την πόρτα σου, ειδικά όταν είσαι παιδί; Ο φόβος κυριαρχεί, ο κίνδυνος καραδοκεί. “Κάθε σκύλος σπίτι του, μοιάζει λιοντάρι”. Αποκτήνωση σε αυτήν την τόσο τρυφερή ηλικία. Είναι πραγματικά δύσκολο να αποφύγεις να γίνεις κομμάτι του προβλήματος. Μία ποιητική ματιά πάνω στον πόνο με την ελπίδα να τελειώσει το συντομότερο η δίνη του πολέμου. Aπό εκεί μεταφορά σε ένα ίδρυμα. Σημείο σύνδεσης τα παιδιά. Μία επώδυνη και ταυτόχρονα αμφίβολη μετάβαση. Πώς έχουν βρεθεί εκεί; Σε τι προσμένουν; Πού βρίσκονται οι γονείς τους;
Πρωταγωνιστές εκτός από αυτές τις μικρές αθώες ψυχές οι κοινωνικοί λειτουργοί. Επιδεικνύουν αξιοσημείωτο αλτρουϊσμό με βαθύ αίσθημα ευθύνης για το λειτούργημα που επιτελούν. Προσπαθούν με όπλα τους την αλληλεγγύη και τον σεβασμό να επουλώσουν τα τραύματα. Μάταια, θα παραμείνουν ανεξίτηλα. Οι συνέπειες των πολεμικών συγκρούσεων έχουν
οδηγήσει και τους ενήλικες στα άκρα. Κάποιοι βιώνουν μετατραυματικό σοκ, άλλοι έχουν εθιστεί στο αλκοόλ. Η συνθήκη από κάθε άποψη δύσκολη. Το μέλλον; Ένα μεγάλο ερωτηματικό. Πάνω που νιώθεις πως ανήκεις κάπου μία νέα αρχή.
Τα γυρίσματα φυσικά ολοκληρώθηκαν πριν τη ρωσική επέλαση και τον ορυμαγδό. Αυτή όμως βρήκε τον ουκρανικό λαό βαριά “τραυματισμένο” απ΄όσα είχαν προηγηθεί. Αρκετοί ίσως τα ξέχασαν λόγω της … απόστασης. Η ιστορία όμως παρ΄ότι αποτελείται από ξεχωριστά κεφάλαια έχει πάντα συνέχεια. Την ίδια ώρα η άγρια φύση χρωματίζει τα πλάνα, δίνει το δικό της στίγμα στην αφήγηση. Και το ποτάμι … φέρνει συνειρμικά στο μυαλό μου το ομότιτλο αντιπολεμικό έπος του Αντώνη Σαμαράκη. Με την ευχή αυτή να είναι η αρχή του τέλους ενός εφιάλτη που τάραξε τις ζωές μας.
