Υπάρχουν στιγμές που ο παγκόσμιος κινηματογράφος μοιάζει να ανακατανέμει τις ισορροπίες του. Η μία έρχεται από το Χόλιγουντ με τα υπερ-ηρωικά franchises και τα στούντιο-γίγαντες που κυριαρχούν στις αίθουσες. Η άλλη πιο σιωπηλά αλλά εκρηκτικά, έρχεται από την Ασία και πιο συγκεκριμένα από την Κίνα. Το “Ne Zha 2″, το νέο animation του σκηνοθέτη Yang Yu (γνωστού και ως Jiaozi) δεν είναι απλώς μια ταινία κινουμένων σχεδίων. Είναι ένα πολιτισμικό φαινόμενο που κατάφερε να συντρίψει στο box office «γιγάντια» ονόματα όπως το “Fantastic Four”, ο “Superman” και μέχρι και μια πολυαναμενόμενη ταινία του “Minecraft” για να αναδειχθεί στην κορυφή των εισπράξεων του 2025. 

Με πάνω από 2,2 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως, το “Ne Zha 2” δεν είναι μόνο η μεγαλύτερη επιτυχία της χρονιάς, αλλά συγκαταλέγεται ήδη ανάμεσα στις πέντε πιο εμπορικές ταινίες όλων των εποχών. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι πέτυχε αυτό το νούμερο σχεδόν χωρίς βοήθεια από τη βορειοαμερικανική αγορά: η περιορισμένη κυκλοφορία στις ΗΠΑ απέφερε μόλις 20 εκατομμύρια. Η δύναμή του γεννήθηκε και ανδρώθηκε στην Ασία απόδειξη ότι το κέντρο βάρους του κινηματογράφου αλλάζει. 

Με διάρκεια 150 λεπτών, το “Ne Zha 2” μοιάζει από την πρώτη στιγμή με κάτι διαφορετικό από όσα μας έχουν συνηθίσει τα στούντιο της Pixar ή της Disney. Το μέγεθος και η κλίμακα του έργου θυμίζουν περισσότερο τις επικές σειρές anime τύπου “Dragon Ball Z” ή “Naruto”: ατελείωτες μάχες, υπερβολικά συναισθήματα, χιούμορ που συχνά ακροβατεί στο όριο του παιδικού και του αστείου. Μέσα σε αυτή την υπερβολή υπάρχει κάτι συναρπαστικό: μια ειλικρινής αίσθηση παιδικότητας που δεν προσπαθεί να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις των ενηλίκων, αλλά διεκδικεί τον χώρο της με δικά της κριτήρια. 

Η ιστορία συνεχίζει από εκεί που μας άφησε το πρώτο “Ne Zha” του 2019. Ο νεαρός ήρωας, αθυρόστομος και αντιδραστικός,μοιράζεται πια το σώμα του με τον φίλο του Ao Bing, έπειτα από μια καταστροφική επίθεση των δράκων. Μαζί ξεκινούν ένα ταξίδι προς τη θεϊκή Σχολή Chan για να ολοκληρώσουν τρεις δοκιμασίες που θα τους χαρίσουν αθανασία και θα αποκαταστήσουν το σώμα του Ao Bing. Στην πορεία όμως οι δύο φίλοι αναμετρώνται όχι μόνο με εξωτερικούς εχθρούς, αλλά και με την ίδια την ταυτότητά τους: ποιοι είναι, ποιοι θέλουν να γίνουν, τι σημαίνει αφοσίωση και τι σημαίνει αποδοχή. 

Δεν είναι όλα τέλεια. Η ταινία έχει ένα αργό πρώτο μέρος, γεμάτο σκηνές που θα μπορούσαν να έχουν κοπεί, αστεία που τραβούν περισσότερο από όσο χρειάζεται και μάχες που, σε κάποιες στιγμές, θολώνουν τα διακυβεύματα. Όταν όμως ο Ne Zha ξεκινά τις δοκιμασίες του όλα βρίσκουν τον ρυθμό τους. Τότε το φιλμ αποκτά έναν συναισθηματικό πυρήνα που συγκινεί: η αγωνία του Ne Zha να αποδείξει την αξία του και να κερδίσει αποδοχή ξεπερνά τα όρια του παιδικού κοινού και μιλά σε όλους. 

Εκεί ακριβώς έρχεται και το μεγάλο ατού της ταινίας: η οπτική της μαγεία. Πρόκειται για μια παραγωγή που συγκέντρωσε πάνω από 4.000 animator και 138 κινεζικές εταιρείες. Το αποτέλεσμα είναι ένα animation γεμάτο λεπτομέρεια που βρίσκει τη χρυσή τομή ανάμεσα στον ρεαλισμό και την υπερβολή. Από τα παλάτια από λευκό νεφρίτη της Σχολής Chan μέχρι τα χωριά με τους ληστές-τυφλοπόντικες και τους καταρράκτες όπου ξεσπούν τιτάνιες μάχες, κάθε σκηνή είναι ένας πίνακας που μπορείς να χαζεύεις για ώρα. 

Οι σκηνές δράσης είναι ένας καταιγισμός ιδεών. Επηρεασμένες από το wuxia, το anime και το χιούμορ των «Looney Tunes», κινούνται ανάμεσα στο επικό και το κωμικό, το συναισθηματικό και το καθαρά θεαματικό. Δεν ξέρεις ποτέ πως θα εξελιχθεί μια μάχη και αυτό ακριβώς δημιουργεί την αίσθηση της αληθινής έκπληξης. Η αφηγημετική κορύφωση καταφέρνει να ενώσει συγκίνηση και εικόνα με τρόπο που αφήνει τον θεατή άφωνο. 

Δεν είναι τυχαίο που πολλοί κριτικοί παρομοιάζουν την εμπειρία θέασης με τα «Avatar» του James Cameron και στις δύο περιπτώσεις το σινεμά χρησιμοποιεί όλα τα εργαλεία του για να σε βυθίσει σε έναν άλλον κόσμο, τόσο ολοκληρωμένο που για λίγο πιστεύεις ότι υπάρχει. 

Η αμερικανική εταιρεία A24 που εξασφάλισε τα δικαιώματα διανομής στις ΗΠΑ, επέλεξε μια στρατηγική που δείχνει σεβασμό: έδωσε στο κοινό μια προσεγμένη αγγλική μεταγλώττιση με κυρίως ασιατικό καστ. Η Michelle Yeoh ξεχωρίζει με μια συγκινητική ερμηνεία ως μητέρα του Ne Zha, αλλά η δύναμη του ντουμπλάζ είναι συνολική: υπηρετεί την ιστορία χωρίς να την επισκιάζει. Το ερώτημα «ντουμπλάζ ή υπότιτλοι;» παραμένει ανοιχτό, όμως σε μια ταινία με τόσο γεμάτο καρέ είναι σαφές ότι το ντουμπλάζ δίνει στον θεατή την ελευθερία να απολαύσει την οπτική πανδαισία χωρίς να χάσει λεπτό. 

Το “Ne Zha 2″» δεν είναι μόνο μια επιτυχία του box office. Είναι και μια δήλωση πολιτισμικής αυτοπεποίθησης. Η Κίνα δείχνει ότι μπορεί να παράγει ταινίες που δεν απευθύνονται μόνο στο δικό της κοινό, αλλά στέκονται ισάξια απέναντι στα δυτικά blockbusters. Αν η υπερβολή, το χιούμορ ή η διάρκεια δυσκολέψουν κάποιους θεατές, το μήνυμα είναι σαφές: ο κόσμος του animation είναι πια πολυκεντρικός. 

Το “Ne Zha 2” είναι ένα φιλμ που συνδυάζει το επαναστατικό πνεύμα ενός παιδιού με την οπτική φαντασία χιλιάδων καλλιτεχνών. Ένα έργο που ζητά να το δεις στη μεγάλη οθόνη, σε IMAX για να νιώσεις όλη τη δύναμη του καμβά του. Ένα φαινόμενο που υπενθυμίζει ότι η καρδιά του σινεμά δεν χτυπά μόνο στο Λος Άντζελες, αλλά και στο Πεκίνο, στη Σαγκάη, σε κάθε γωνιά του πλανήτη όπου οι άνθρωποι συνεχίζουν να ονειρεύονται μέσα από εικόνες. 

*Με στοιχεία από το IndieWire.

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.