Η γιορτή του Πολιτισμού συνεχίζεται και πλήθος κόσμου τρέχει από αίθουσα σε αίθουσα κάνοντας μερικά διαλείμματα σε καλλιτεχνικές εκθέσεις και τα γειτονικά spot. Μπορεί να έχουν περάσει αρκετές ώρες από τη στιγμή που αποχωρήσαμε από την αίθουσα, αλλά το “Monster” του βραβευμένου με Χρυσό Φοίνικα Ιάπωνα σκηνοθέτη δεν μπορεί παρά να συνοδεύει τις σκέψεις μας. Φέτος δεν επανέλαβε τον θρίαμβο του. Αρκέστηκε στο Βραβείο Σεναρίου πανάξια. Για μία ακόμα ταινία ο ασυμβίβαστος δημιουργός επιλέγει να βάλει το μαχαίρι στο κόκκαλο. Δε συμβιβάζεται, ούτε οπισθοχωρεί. Κάνει σινεμά για τον άνθρωπο και όχι άδικα συγκαταλέγεται στους κορυφαίους ουμανιστές σκηνοθέτες.

Αυτή τη φορά καταπιάνεται με μία ιδιαιτέρως ευαίσθητη ιστορία που αναπτύσσεται σε πολλά στάδια. Δύο μαθητές από μονογονεϊκές οικογένειες, μία μάνα κι ένας πατέρας κι ένας καθηγητής. Μέσα από μία τριπλή αφήγηση διαφορετικών οπτικών γωνιών ο Κόρε-Έντα προσπαθεί να φωτίσει ένα μυστήριο. Ο θεατής παρακολουθεί αποσβολωμένος τα κομμάτια του παζλ να συμπληρώνονται και να αλλάζουν το νόημα και την ουσία των γεγονότων. Πρόκειται για ένα σεναριακό κομψοτέχνημα με έμφαση στη λεπτομέρεια.

Έχοντας παρακολουθήσει ολόκληρο το έργο του στο πέρασμα του χρόνου εκτιμώ πως αυτή η σημαντική ταινία ξεπερνάει όσον αφορά το μεγαλείο του μηνύματός της και το “Shoplifters”. Πρόκειται για ένα ντελίριο εικόνων και ο κινηματογράφος είναι η τέχνη της εικόνας. Τις αφήνει αρκετές φορές να μιλούν από μόνες τους και να μας εξηγούν όσα οι ανήλικοι πρωταγωνιστές δεν μπορούσαν να εκφράσουν με τις λέξεις.

Αλλαγή σκηνικού και στο πλαίσιο του αφιερώματος για τον Τάκη Κανελλόπουλο προβλήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα του Ολύμπιον ο θρυλικός “Oυρανός” (1962). Μία αντιπολεμική ωδή σε μία εποχή συρράξεων στη γειτονιά μας. Τόσο στην Ουκρανία, όσο και στη Γάζα. Με το ποτάμι να μας φέρνει στο μυαλό το έργο του Σαμαράκη μεταβαίνουμε βίαια στο πεδίο των συγκρούσεων. Όποιος έχει ελεύθερο πνεύμα και καρδιά είναι το πιθανότερο να εγκαταλείψει πρώτος αυτόν τον κόσμο.

Ο “Oυρανός” σηματοδοτεί –έστω άτυπα– την ελπίδα, την ελευθερία, τη διάθεση να ζήσουμε μονιασμένοι με τους ανθρώπους. Κανείς δε θέλει να θυσιαστεί για τα συμφέροντα άλλων. Σε μία εποχή που ζητούμενο στις κοινωνίες είναι η εξασφάλιση της αξιοπρέπειας και των βέλτιστων συνθηκών για τους πολίτες, η ιστορική αυτή ταινία γίνεται επίκαιρη και φυσικά κανένας δεν πρέπει να χάσει και τη σχετική έκθεση που φιλοξενείται στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

Μετά την προβολή ακολούθησε η συζήτηση του Μαρκ Μαζάουερ με τους Μανώλη Κρανάκη και Γιάννη Παλαβό. Ο υψηλός προσκεκλημένος του Φεστιβάλ ανέλυσε το ιστορικό πλαίσιο της ταινίας, σχολιάζοντας ότι ο Ουρανός προσφέρει μια εκπληκτική και βαθιά ματιά για τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ελλάδα. «Αυτό που έκανε (ο Κανελλόπουλος) και προτού καν το σκεφτεί κάποιος ιστορικός, ήταν ότι εστίασε την προσοχή του σε μια συγκεκριμένη κομβική ιστορική περίοδο, από τον Οκτώβρη του ’40 μέχρι τον Απρίλιο του ’41, η οποία έμελλε να καθορίσει τα επόμενα 30-40 χρόνια της χώρας. Είναι με αυτόν τον τρόπο, νομίζω, ένα έργο με προφητικές ιδιότητες».

Συγκινητική και ταυτόχρονα ουσιώδης ήταν κι η παρέμβαση του Γιώργου Φουρνιάδη πρωταγωνιστή της ταινίας που μίλησε γι΄αυτήν, τα γυρίσματα, τη συνεργασία και τη σχέση με τον Κανελλόπουλο. Το κοινό είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον καθηγητή Πανεπιστήμιου Παγκοσμίας εμβέλειας που έχει γράψει το εξαιρετικό βιβλίο “Θεσσαλονίκη, Πόλη των Φαντασμάτων” που από ακόμα και σήμερα αποτελεί σταθμό για την πόλη και συνεχίζει να βρίσκεται στις λίστες των ευπώλητων σε όλα τα τοπικά βιβλιοπωλεία.