Ο John Carpenter είναι αναμφισβήτητα ένας από τους σπουδαιότερους αμερικανούς σκηνοθέτες και δύσκολα θα βρείτε κάποιον horror geek που να μην λατρεύει τουλάχιστον μία από τις ταινίες του.
Γεννημένος στις 16 Ιανουαρίου του 1948, ο Carpenter ερωτεύτηκε τον κινηματογράφο από παιδί και γύριζε τις δικές του ταινίες μικρού μήκους πριν καν ξεκινήσει το λύκειο.
Οπως και ο καναδός συνάδελφός του, David Cronenberg, έτσι και ο Carpenter βρέθηκε στο σκηνοθετικό τιμόνι μερικών από τις πιο αγαπημένες ταινίες επιστημονικής φαντασίας και τρόμου όλων των εποχών, ενώ παράλληλα συνέθεσε τη μουσική για τις περισσότερες από αυτές, συμπεριλαμβανομένων των εμβληματικών μουσικών του για το Halloween και το Escape from New York.
Ο John Carpenter σήμερα γίνεται 76 ετών και εμείς επιχειρούμε μια συνολική αποτίμηση της φιλμογραφίας του από το Dark Star του 1974 μέχρι το The Ward του 2010.
18. Ghosts of Mars (2001)
Μια απόπειρα να δημιουργήσει ένα, κατά τα λεγόμενά του, «campy διαστημικό γουέστερν», το Ghosts of Mars του John Carpenter κυκλοφόρησε το 2001 και είχε εξαρχής τα προβλήματά του: Οι πρώτες επιλογές για τον πρωταγωνιστικό ρόλο κατέβηκαν όλες από το… καράβι, πριν η Courtney Love αποφασίσει να εμπλακεί (αλλά να αποσυρθεί στη συνέχεια). Στη συνέχεια, ήρθε η πρωταγωνίστρια του Species, η Natasha Henstridge, αλλά αποχώρησε και εκείνη. Πλην του μπερδεμένου καστ, το έτερο πρόβλημα είναι η χωρίς αρχή, μέση και τέλος, σκηνοθεσία του Κάρπεντερ, που σίγουρα δεν θυμίζει σε τίποτα τον σκηνοθέτη τόσων μεγάλων ταινιών.
17. Memoirs of an Invisible Man (1992)
Ας είμαστε ειλικρινείς, ο Chevy Chase είναι ταλαντούχος. Όπως αντίστοιχα και άκρως προβληματικός ως ηθοποιός. Τα περισσότερα προβλήματα προέρχονται από τον ίδιο τον Τσέις, ο οποίος αναδείχθηκε ως η κύρια δημιουργική δύναμη της ταινίας αφού αγόρασε τα δικαιώματα του μυθιστορήματος Memoirs of an Invisible Man του 1987. Ο Τσέις αρχικά σχεδίαζε να γυρίσει την ταινία με τον Ιβάν Ράιτμαν, αλλά οι δημιουργικές διαφορές τους αποδείχθηκαν δυσεπίλυτες, με αποτέλεσμα τελικά ο Κάρπεντερ να βρεθεί πίσω από την κάμερα. Ως αποτέλεσμα, τίποτα δεν λειτουργεί στην ταινία: τα αστεία μοιάζουν με… δράμα, το δράμα αντίστοιχα είναι σχεδόν… κωμικό και ο Τσέις δεν είναι ποτέ ένας συναρπαστικός πρωταγωνιστής.
16. The Ward (2010)
Το The Ward δεν είναι η χειρότερη ταινία του Κάρπεντερ. Είναι όμως σχεδόν formulaic. Ακολουθεί την πεπατημένη, δίχως τις εκλάμψεις μεγαλείου του σκηνοθέτη της. Τοποθετημένη χρονικά στο 1966, ακολουθεί την ασθενή ψυχικής υγείας Kristen (Amber Heard) καθώς αρχίζει να βιώνει περίεργα οράματα. Όποιος είναι εξοικειωμένος με το είδος του «στοιχειωμένου ψυχιατρικού ασύλου» μπορεί εύκολα να καταλάβει προς τα πού πάει το The Ward. Ο Κάρπεντερ εξακολουθεί να ξέρει πώς να φτιάχνει έναν αποτελεσματικό τρόμο, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό για να ξεχωρίσει την ταινία από την μέση ταινία τρόμου του Netflix.
15. Village of the Damned (1995)
Όταν ο Carpenter έκανε ένα κινηματογραφικό remake του The Midwich Cuckoos του John Wyndham, υπέπεσε σε μια πραγματική αστοχία. Ο Carpenter δεν φαίνεται να διαχειρίζεται με σωστό τρόπο ούτε τους ηθοποιούς του, ούτε το υλικό που έχει στα χέρια του. Κίρστι Αλεϊ, Κρίστοφερ Ριβ και Μαρκ Χάμιλ παίζουν με εντελώς καρτουνίστικο τρόπο, χωρίς να πείθουν κανέναν και συνολικά η ταινία δεν καταφέρνει ποτέ να εκμεταλλευτεί το ανατριχιαστικό της σενάριο.
14. Απόδραση από το Λος Άντζελες (1996)
Πώς να ακολουθήσεις μια κλασική ταινία δράσης, μια ταινία που μετέτρεψε τον Kurt Russell σε έναν από τους μεγαλύτερους ήρωες δράσης; Αν είσαι ο Τζον Κάρπεντερ, κάνεις μια μετριότατη ταινία όπως το “Escape From L.A.” με έναν εντελώς βαριεστημένο και εν μέρει φθαρμένο Snake Plissken του Russell, που για άλλη μια φορά αναγκάζεται να αντιμετωπίσει τον ακροδεξιό πρόεδρο Άνταμ (Κλιφ Ρόμπερτσον), ο οποίος χρειάζεται τον Σνέικ προκειμένου να πάει στο Λος Άντζελες, για να πάρει πίσω την κόρη του Ουτοπία (A.J. Langer) και τον έλεγχο του υπερόπλου που κατέστρεψε. Σύμφωνα με την ομολογία του ίδιου του Κάρπεντερ, το Escape From L.A. αποτέλεσε ένα προσωπικό πρότζεκτ για τον ίδιο τον Κερτ Ράσελ. Κάτι που φαίνεται ξεκάθαρα στην διεκπεραιωτική σκηνοθεσία εκ μέρους του.
13. Vampires (1998)
Όταν το 1998 κυκλοφόρησε το Vampires, ο θόρυβος γύρω από το φιλμ δεν αφορούσε τόσο τον σκηνοθέτη της όσο το αρχικά παράδοξο casting της Sheryl Lee ως πρωταγωνίστριας. Η Lee είχε πρωταγωνιστήσει ως Laura Palmer στην τηλεοπτική σειρά του David Lynch, Twin Peaks, και ομολογουμένως ήταν εξαιρετική στο ρόλο του βαμπίρ Katrina, όμως το οτιδήποτε άλλο γύρω από την ίδια την ταινία έχει αυτοστιγμεί ξεχαστεί και παραμείνει στο χρονοντούλαπο της κινηματογραφικής ιστορίας.
12. Dark Star (1974)
Το Dark Star σηματοδότησε το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Carpenter σε μεγάλου μήκους ταινία, ενώ ο ίδιος παρείχε και την αξέχαστη μουσική επένδυση. Αν και δεν έκανε μεγάλη αίσθηση κατά την κυκλοφορία του, το Dark Star έγινε κλασσικό και σήμερα θεωρείται ένα πραγματικό «διαμάντι» επιστημονικής φαντασίας, ενώ ο συγγραφέας του, ο αείμνηστος Dan O’Bannon, συνέχισε το ίδιο δυναμικά γράφοντας το σενάριο για το Alien. Το Dark Star είναι ένα αργόσυρτο και βραδυφλεγές sci-fi αριστούργημα, ακριβώς το είδος του τολμηρού εκείνου έργου που θα περίμενε κανείς από έναν νεαρό σκηνοθέτη που δεν ενδιαφέρεται και πολύ να παίξει με τους κανόνες του Χόλιγουντ.
11. Assault on Precinct 13 (1976)
Αν υπάρχει ένα πράγμα που αγαπάει ο Τζον Κάρπεντερ, αυτό είναι ένα κλασικό γουέστερν του Χάουαρντ Χοκς. Και το Assault on Precinct 13 θυμίζει ένα τυπικό αμερικανικό γουέστερν, παρά το γεγονός ότι διαδραματίζεται σε ένα σύγχρονο αστικό αστυνομικό τμήμα. Το Assault δανείζεται την υπόθεση της πολιορκίας από γουέστερν όπως το Rio Bravo, ακολουθώντας μια ομάδα αστυνομικών και απατεώνων που συνεργάζονται για να επιβιώσουν από μια επίθεση μαφιόζων.
10. Prince of Darkness (1987)
Το Prince of Darkness ίσως είναι η πιο παράξενη ταινία της φιλμογραφίας του Carpenter, μια χαζομαρίτσα γραμμένη από τον Carpenter με το ψευδώνυμο Martin Quartermass, στην οποία ο Σατανάς είναι πράσινη γλίτσα και ο Ιησούς είναι διαστημικός εξωγήινος. Όσο παράξενη και αστεία κι αν είναι αυτό το σενάριο, ο Κάρπεντερ γεμίζει την ταινία με σεκάνς που γίνονται ακόμα πιο τρομακτικές και απόκοσμες, όπως π.χ. όταν μια ομάδα αστέγων, με επικεφαλής τον Alice Cooper, περικυκλώνει την εκκλησία. Εξακολουθεί, ωστόσο, να βλέπεται με την περιέργεια ενός κινηματογραφικού φυσιοδίφη που ανακαλύπτει ένα σπάνιο είδος ταινίας.
9. Η ομίχλη (1980)
Η Ομίχλη είναι απλά και μόνο μια σπουδαία ιστορία φαντασμάτων, απλή και ξεκάθαρη. Διαδραματίζεται σε μια μικρή παραθαλάσσια πόλη της Καλιφόρνια, όπου οι απόγονοι των ιδρυτών της πρόκειται να αναμετρηθούν με ένα τεράστιο κύμα ομίχλης που έρχεται από τη θάλασσα, φέρνοντας μαζί του τα εκδικητικά φαντάσματα των ναυτικών που κάποτε σκοτώθηκαν εκεί σε ένα ναυάγιο πρόκειται να επιστρέψουν και να Καθώς μια τεράστια ομίχλη έρχεται από τη θάλασσα, εκδικητικά φαντάσματα λεπρών ναυτικών που κάποτε σκοτώθηκαν εκεί σε ένα ναυάγιο. Δεν υπάρχει καμιά αναμέτρηση με όπλα εδώ, παρά μόνο πολύ τρέξιμο, ουρλιαχτά και μπόλικο κρυφτό. Αλλά, όπως είναι το κεντρικό νόημα της ταινίας, δεν μπορείς να τρέξεις ή να κρυφτείς από την αλήθεια, και αυτό ίσως είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να σε απελευθερώσει.
8. Starman (1984)
Το Starman αποτελεί την πιο συναισηματική και θερμή ταινία στη φιλμογραφία του Carpenter. Βασισμένο σε σενάριο των Bruce A. Evans και Raynold Gideon, το οποίο αρχικά σταμάτησε στην ανάπτυξη επειδή έμοιαζε πολύ με το E.T., το Starman αφηγείται μια συγκινητική ιστορία. Σε έναν ρόλο που του χάρισε μια υποψηφιότητα καλύτερου ηθοποιού, ο Jeff Bridges υποδύεται ένα εξωγήινο ον που έρχεται στη Γη αφού μάθει για την ανθρωπότητα μέσω του σκάφους Voyager 2. Παίρνοντας τη μορφή του αποθανόντος Scott Hayden, ο εξωγήινος αναγκάζει τη χήρα του Scott, Jenny (η εξαιρετική Karen Allen), να τον μεταφέρει στην Αριζόνα, σε μια περιπέτεια που επιτρέπει στους δύο πρωταγωνιστές να δεθούν μεταξύ τους.
7. Christine (1983)
Βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Stephen King, η ταινία παρακολουθεί ένα έφηβο αγόρι που αγοράζει ένα εντυπωσιακό κόκκινο και άσπρο Plymouth Fury του 1958 που έχει το δικό του θανατηφόρο μυαλό. Η ταινία λειτουργεί πολυεπίπεδα χάρη τόσο στην ικανότητα του Carpenter να ανεβάζει διαρκώς την ένταση, όσο και στην ίδια την αισθητική της ταινίας. Ειδικά ο τρόπος με τον οποίο ο Κάρπεντερ «παίζει» με το χρώμα σε όλη την ταινία, είναι υποδειγματικός, σε σκηνοθετικό επίπεδο.
6. Απόδραση από τη Νέα Υόρκη (1981)
Υπάρχει κάποιος κινηματογραφικός ήρωας πιο κουλ από τον Kurt Russell υποδυόμενος τον Snake Plissken, τον στρατιώτη που αναγκάζεται να κινηθεί άναρχα στους άγριους δρόμους της Νέας Υόρκης του 1997; Με τον Πλίσκεν, ο Κάρπεντερ βρίσκει το τέλειο κινηματογραφικό του avatar, συνδυάζοντας το κλασικό με το μοντέρνο και το sci-fi με το παλιό αμερικανικό γουέστερν. Ακόμα περισσότερο, ο σκηνοθέτης γεμίζει την ταινία με ενδιαφέρουσες φιγούρες, τις οποίες υποδύονται τέλεια μερικοί από τους καλύτερους ηθοποιούς χαρακτήρων της εποχής του: Donald Pleasence, Χάρι Ντιν Στάντον, Lee Van Cleef, Adrienne Barbeau και Isaac Hayes λάμπουν καθ’ όλη την διάρκεια της ταινίας.
5. In the Mouth of Madness (1994)
Το In the Mouth of Madness είναι αναμφισβήτητα το πιο διχαστικό φιλμ του σκηνοθέτη. Για κάποιους, ήταν πολύ αδιάφορη η ιστορία του ασφαλιστή John Trent (Sam Neill), ο οποίος ξεκινάει να αναζητήσει έναν εξαφανισμένο συγγραφέα βιβλίων τρόμου και αντί γι’ αυτό βιώνει έναν πραγματικό προσωπικό εφιάλτη. Ωστόσο, η φιλόδοξη κινηματογραφική «ερωτική επιστολή» του Carpenter στον αγαπημένο του συγγραφέα, τον H.P. Lovecraft, λειτουργεί κυρίως λόγω του πρωταγωνιστή του, του Sam Neill, ο οποίος τρία χρόνια μετά, θα μεταλαμπάδευε τα μαθήματα που πήρε από τον Κάρπεντερ στο εντυπωσιακό sci-fi τρόμου του Event Horizon.
4. They Live (1988)
Το They Live είναι η μόνη ανοιχτά πολιτική ταινία του Κάρπεντερ, διοχετεύοντας την οργή του σκηνοθέτη της απέναντι στην κυβέρνηση του Ρόναλντ Ρίγκαν σε μια υπέροχη ιστορία τύπου Twilight Zone, στην οποία οι κυρίαρχες τάξεις είναι στην πραγματικότητα εξωγήινοι που κατακτούν τον πλανήτη με τα όπλα/εργαλεία του καπιταλισμού, της διαφήμισης και του νεοφιλελεύθερου ατομικισμού. Εντέλει, η μόνη ελπίδα για τον πλανήτη μας προέρχεται από την εργατική τάξη και δυο ιδεαλιστές εργάτες.
3. Big Trouble in Little China (1986)
Το Big Trouble in Little China δεν είναι τόσο πρωτοποριακό όσο το Halloween, δεν είναι τόσο τρομακτικό όσο το The Thing και δεν διαθέτει τον πολιτικό σχολιασμό του They Live. Ωστόσο, είναι μακράν το πιο διασκεδαστικό φιλμ της καριέρας του Κάρπεντερ. Συνδυάζοντας άψογα την κωμωδία, τη φαντασία και τις πολεμικές τέχνες, το Big Trouble in Little China ανατρέπει επίσης το πρότυπο του σκληρού ήρωα δράσης, δίνοντάς μας έναν από τους πιο αξιομνημόνευτους χαρακτήρες όλων των εποχών, τον γκαφατζή Τζακ Μπάρτον (Κερτ Ράσελ), έναν καυχησιάρη οδηγό φορτηγού που χάνει διαρκώς… την μπάλα σε μια τρελή αναμέτρηση με έναν Κινέζο μάγο.
2. Halloween (1978)
Το Halloween δεν ήταν η πρώτη ταινία slasher που γυρίστηκε ποτέ. Είναι όμως η πιο σημαντική και ίσως η καλύτερη ταινία slasher που γρίστηκε ποτέ. Συνεργαζόμενος με τη συν-σεναριογράφο Debra Hill και το αρχικό της σενάριο με τίτλο The Babysitter Murders, ο Carpenter μετέφερε την κάμερά του στα αμερικανικά προάστια και την έφηβη Laurie Strode (Jamie Lee Curtis). Το Halloween είναι σημαντικό και λάμπει ακόμη, 45 χρόνια μετά, λόγω της ψυχρής σκηνοθεσίας του Κάρπεντερ. Ακόμη και όταν δεν παίρνει την οπτική γωνία του Michael Meyers, η κάμερα του Carpenter αποκαλύπτει τον αδιάφορο κόσμο στον οποίο ζουν αυτοί οι έφηβοι των πλούσιων αμερικανικών προαστίων. Η κάμερα του Κάρπεντερ κοιτάζει (και… σφυρίζει) εξίσου αδιάφορα καθώς ο Μάικλ σφάζει ανελέητα εφήβους. Και όσο και αν οι έφηβοι αυτοί ουρλιάζουν από τον φόβο και τον τρόμο, κανείς δεν τους ακούει και κανείς δεν νοιάζεται γι’ αυτούς.
1. The Thing (1982)
Το απόλυτο αποκορύφωμα της φιλμογραφίας του Κάρπεντερ, ένα από τα 10 καλύτερα θρίλερ τρόμου όλων των εποχών, ένα remake-διαμάντι και μια από τις 10-15 πιο αγαπημένες ταινίες του υπογράφοντα το παρόν άρθρο. Ένα πραγματικό κατόρθωμα κινηματογραφικής sci-fi δράσης, που στέκεται στο ίδιο ύψος με κοτζάμ Alien.