To παιδικό βιβλίο του Πίτερ Μπράουν, “The Wild Robot” μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη από τον Κρίς Σάντερς. Ένα animation που έρχεται σε μία εποχή να μιλήσει στις ψυχές των μικρών, αλλά κυρίως των μεγαλύτερων σινεφίλ που έχουν την ικανότητα να πάνε ένα βήμα μπροστά τη σκέψη τους και να προεκτείνουν τα νοήματα σε βάθος πίσω από τις εικόνες που μας αφήνει να έρθουμε σε επαφή ο δημιουργός. Δημιουργείται ένα σύμπαν που φέρει χαρακτηριστικά από το μέλλον, ταυτόχρονα όμως μας κάνει να μη ξεχνούμε σε καμία περίπτωση το παρελθόν και τις ρίζες μας.
Μετά από ένα απροσδόκητο ναυάγιο ένα ρομπότ ξεβράζεται από τα κύματα σε ένα νησί που κανείς δεν μπορεί να το διαχειριστεί. Περνάει έτσι σε μία μορφή “αυτοδιαχείρισης” προκειμένου να επιβιώσει. Δεν είναι ένας άνθρωπος όπως πολλές άλλες ιστορίες που έχουν ειπωθεί, αλλά ένα προϊόν τεχνολογίας δίχως ψυχή (;). Σύντομα θα έρθει η γνωριμία του με το ζωικό βασίλειο. Δεν έχει επιλογή από το να χτίσει δεσμούς με τα υπόλοιπα πλάσματα της φύσης. Ο σκηνοθέτης απουσία του ανθρώπου χτίζει μία γέφυρα που αγγίζει το μεταφυσικό ή απλά μας φέρνει μία εικόνα από το μέλλον.
Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι πως το ρομπότ λειτουργεί όπως μάθει. Αν προσανατολιστεί στην αγάπη και τη συνύπαρξη με αμοιβαίο σεβασμό θα συμβάλλει στο κοινό καλό, αν οι ρυθμίσεις του αφορούν το κακό μπορεί να μετατραπεί σε καταστροφικό όπλο. Εδώ ο Σάντερς επιλέγει το θετικό πρόσημο και χτίζει μία ιστορία που κυριαρχεί η συνεργασία και η κατανόηση. Οικοδομείται ένας σύνθετος κόσμος που δίνει ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο κι ας φαντάζει μακρινός τόσο ως προς την προσέγγισή του, όσο και με βάση τα πλάσματα που κατοικούν σε αυτό.
Με την τεχνική του animation να επιλέγεται συνειδητά διευρύνεται το κοινό και το μήνυμα μεταφέρεται ταυτόχρονα σε γονείς και παιδιά. Μπορεί μία συζήτησή τους που θα ακολουθήσει της προβολής να κάνει άπαντες σοφότερους. Είναι ξεκάθαρο πως η επόμενη ημέρα χρειάζεται προσωπικότητες με κριτική σκέψη. Στην εποχή μίας νέας τεχνολογικής επανάστασης μεγάλο ρόλο θα διαδραματίσουν για την έκβαση των γεγονότων οι χειριστές των μηχανών. Δίνεται μία φιλοσοφική χροιά στο ξετύλιγμα της πλοκής, διατυπώνονται πιθανώς ρητορικά ερωτήματα και ο θεατής γίνεται κοινωνός μίας κατάστασης που μπορεί να το αγγίξει βαθιά και αλλάξει την κοσμοθεωρία ή απλά να τον προσπεράσει. Αξίζει όμως η προσπάθεια.
Έχουν τη δυνατότητα οι μηχανές να ξεπεράσουν τον άνθρωπο; Αυτό είναι το ερώτημα που κάνει ολοένα και περισσότερο την εμφάνισή του με την τεχνητή νοημοσύνη να καλπάζει. Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα. Εδώ το ρομπότ δείχνει πως έχει τη δυνατότητα να συμπεριφερθεί σαν άνθρωπος, δεν είναι όμως άνθρωπος. Τα επόμενα χρόνια είναι αποφασιστικής σημασίας και θα κρίνουν τον δρόμο που θα πάρει η ένταση των ανισοτήτων κι αν πλέον μπορούμε να μιλάμε για κάτι σαν μεσαία τάξη ή απλά για πλούσιος και φτωχούς χωρίς διακυμάνσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση ένα anime μας δίνει το ερέθισμα να σκεφτούμε βαθιά κι επιτέλους να ενεργοποιηθούμε ξυπνώντας από τον λήθαργο της παραίτησης.
Το “Ατίθασο Ρομπότ” αποτελεί μία έξυπνη ιστορία για την εποχή μας. Με δόση υπερβολής θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτό το έργο μπορεί να ενταχθεί με τον δικό του μοναδικό τρόπο στο κοινωνικό σινεμά που τόσο έχει ανάγκη η ανθρωπότητα. Το μήνυμα είναι σαφές, οφείλουμε να συνυπάρξουμε αρμονικά με πυξίδα μας την αλληλεγγύη πριν το πρόβλημα φτάσει στη πόρτα μας και δεν έχουμε τα αντανακλαστικά να το αντιμετωπίσουμε. Μπράουν με το κείμενό του και Σάντερς με την επιλογή του αφήνουν μία παρακαταθήκη που η αίσθησή μου πως θα συζητηθεί για ένα αρκετά μεγάλο διάστημα κι όχι μόνο στους κόλπους της σινεφίλ κοινότητας.
