Πριν από περισσότερες από δύο δεκαετίες, η Patti Smith και μια ομάδα άλλων καλλιτεχνών κάθονταν με τον Δαλάι Λάμα όταν ο αείμνηστος Adam Yauch των Beastie Boys έκανε στον Θιβετιανό πνευματικό ηγέτη μια ερώτηση: ποιο είναι το νούμερο ένα πράγμα που μπορούν να κάνουν οι νέοι για να κάνουν έναν καλύτερο κόσμο; Ο Δαλάι Λάμα απάντησε χωρίς να χάσει ούτε λεπτό: «Φροντίστε το περιβάλλον».
«Μου φάνηκε τόσο όμορφο», λέει η Σμιθ με τη χαρακτηριστική φωνή της Ανατολικής Ακτής. «Αυτή ήταν η υπ’ αριθμόν ένα έγνοια του. Όχι να απελευθερώσει το Θιβέτ, αλλά να πάρει στα χέρια του μια παγκόσμια αγωνία που επρόκειτο να μας επηρεάσει όλους, σε μια κλίμακα που δεν είχαμε ξαναδεί».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η έκτακτη ανάγκη για το κλίμα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του μυαλού της Σμιθ πλέον ενώ η ανησυχία ήταν πάντα στο πλευρό της, ακόμα κι όταν όλα φάνταζαν ή ήταν τελείως διαφορετικά.
Σε ηλικία 20 ετών, η Σμιθ έφυγε από το πατρικό της σπίτι στο Νιου Τζέρσεϊ για τη Νέα Υόρκη, όπου έψαχνε για περιστασιακές δουλειές, χρησιμοποιώντας την τέχνη και την ποίησή της ως νόμισμα. Ορμώμενη από ένα εσωτερικό κάλεσμα, με τροφή τις περιπέτειες του Ρεμπώ και την αφοσίωσή της στον Γουίλιαμ Μπλέικ. Η ζωή της άλλαξε όταν γνώρισε τον Robert Mapplethorpe, «τη μούσα», τον εραστή της και τον ήρωα των best seller απομνημονευμάτων της «Just Kids». Το ζευγάρι ξεκίνησε μια έντονη και δημιουργικά παραγωγική σχέση που επηρέασε την εποχή της αλλά άφησε και εξαιρετική παρακαταθήκη. Το μοναδικό μείγμα ποίησης και ροκ, η ηχηρή φωνή της και αυτή η χαρισματική, τραχιά εκφορά, της χάρισαν τον τίτλο της «ποιήτριας του πανκ».
Ό,τι έκανε – είτε επρόκειτο για υποκριτική, είτε για ερμηνεία, είτε για τραγούδι, είτε για συγγραφή – προερχόταν από μια θέση μεγάλης κατανόησης και πάθους.
Οι αναφορές της εισήγαγαν την γαλλική ποίηση του 19ου αιώνα στους Αμερικανούς έφηβους, ενώ η τολμηρή γλώσσα της αψήφησε την εποχή της ντίσκο. Η Σμιθ ταυτίστηκε το τραγούδι της «Because the Night», το οποίο έγραψε μαζί με τον Μπρους Σπρίνγκστιν και έφθασε στο Νo 13 του Billboard. Το 2005 η Patti Smith επονομάστηκε τιμητικά Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων από τον Γάλλο υπουργό Πολιτισμού και το 2007 πήρε τη θέση της στο Rock and Roll Hall of Fame.
Είναι μια από τις πιο cool γυναίκες εν ζωή. Μια εξαιρετική περίπτωση καλλιτέχνιδας. Βιρτουόζα, είτε γράφει ποίηση, είτε είναι μπροστάρισσα ροκ μπάντας, είτε παίζει μπροστά στην κάμερα. Και όταν παίζει, φέρνει την ειλικρίνεια, την ακεραιότητα, τη ζωντάνια και την αίσθηση του σθένους που συναντάμε στους άλλους τομείς της πορείας της ως προσωπικότητα.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Στην ταινία «West Side Stories» ήταν εξίσου αληθινή τόσο στη μεγάλη οθόνη όσο και στο στούντιο. Το έργο της πηγάζει από μια ευάλωτη και εύθραυστη θέση, τόσο ως καλλιτέχνης όσο και ως γυναίκα.
Αυτή είναι η καλλιτέχνιδα στην πιο ιδιόμορφη, παράξενη και περίεργη εκδοχή της. Τολμά μια αιχμηρή ερμηνεία και οι υποκριτικές παρεμβάσεις είναι εκτός συστήματος λειτουργίας, βαθιά ιδιοσυγκρασιακές. Ακολουθώντας την αναμφισβήτητα μη εμπορική οδό για να «ζωγραφίσει» μια συνομιλία μεταξύ δύο διαφορετικών φωνών που μιλούν κάτω από ένα αλλόκοτο «λάβαρο», η Smith αφήνεται ακόμα περισσότερο στο βιβλικό έδαφος. Δεν είναι εντελώς πρωτότυπο (ο Tim Rice είχε γράψει ένα ολόκληρο λιμπρέτο για το ζευγάρι στο υπέροχο Jesus Christ Superstar, το 1970), αλλά είναι σίγουρα ξεχωριστό στο ότι δείχνει δύο περίεργους καλλιτέχνες να συζητούν τις απόψεις τους για τη ζωή.
Δεν πρόκειται για ένα lo-fi δράμα, αλλά υπάρχει σίγουρα κάτι πιο «φυσιολογικό» σε αυτό το κομμάτι από οτιδήποτε άλλο έχουμε δει μέχρι στιγμής στη λαμπρή καριέρα της Smith. Αν η Cher είναι η γόησα, η Barbra Streisand η γνήσια soul ντίβα, η Julie Andrews η αξιόπιστη πρωταγωνίστρια, τότε η Patti Smith πρέπει να είναι η μεγαλύτερη τραγουδίστρια και ηθοποιός της γενιάς της.
Είναι για την Αμερική ό,τι η Kate Bush και η Siouxisie Sioux για την Αγγλία: ένα αξιόπιστο πρόσωπο, μια δυνατή ηθοποιός, μια αξεπέραστη φιγούρα και ένα «πλεονέκτημα» για όποιο έργο και αν δουλεύει. Το ευάλωτο και το οικείο συνυπάρχουν στην τροχιά της ζωής της, όπως ακριβώς μπερδεύεται η ευθραυστότητα και ο δυναμισμός.
Ό,τι έκανε – είτε επρόκειτο για υποκριτική, είτε για ερμηνεία, είτε για τραγούδι, είτε για συγγραφή – προερχόταν από μια θέση μεγάλης κατανόησης και πάθους.
Στα εν λόγω πλάνα του «West Side Stories» εμφανίζεται επίσης ο Jonathan Miller, ένας κατ’ εξοχήν θεατρικός σκηνοθέτης, και βρίσκεται σε ένα σημείο μεγάλου στοχασμού. Είναι παρόμοιο με την αναμέτρηση του Αλ Πατσίνο με τον Λι Στράσμπεργκ στο Ο Νονός Μέρος ΙΙ: Δύο ιδιόρρυθμοι καλλιτέχνες κατανοούν ότι διακυβεύονται περισσότερα από την κουβέντα που έχουν μπροστά τους.
Αυτή είναι μια εντυπωσιακή, ευρηματική και αιχμηρή στιγμή της.
*Η Patty Smith θα έρθει για μία και μοναδική εμφάνιση στην Αθήνα, στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, το Σάββατο, 25 Ιουνίου 2022
