Τα στοιχεία που έρχονται καθημερινά στο φως της δημοσιότητας μόνο ελπίδα δε μας γεμίζουν. Οι «γυναικοκτονίες» έρχονται ως συνέπεια μίας «ιδιοκτησιακής» λογικής των ανδρών. Ακόμα και στο 2024 υπάρχουν κυρίαρχα ένστικτα που δημιουργούν τέρατα και μετέπειτα δολοφόνους που αρνούνται να δουν με καθαρό μυαλό πως η ζωή προχωράει κι οφείλουν να συμβιβαστούν με τα λάθη και τις επιλογές του. Σήμερα επιλέγουμε ταινίες με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών.
“Το Γεγονός”, της της Οντρέ Ντιγουάν
Η αριστούχος Ανν αποτελεί παράδειγμα για τις συμμαθήτριες και φίλες της. Οι γονείς της είναι περήφανοι γι’ αυτήν και προσδοκούν να αποφοιτήσει με άριστα. Η “φωτιά” δε θα αργήσει να ανάψει. Ξαφνικά χάνει τη γη κάτω από τα πόδια της. Αδυνατεί να διαχειριστεί την κατάσταση, αλλά δε γνωρίζει που πρέπει να απευθυνθεί. Οι μέρες περνούν, το ίδιο κι οι εβδομάδες. Ο θεατής γίνεται μάρτυρας και συνοδοιπόρος στη διαδρομή της. Η συμπεριφορά της σταδιακά αλλάζει. Ο περίγυρός της προσπαθεί να αντιληφθεί τι έχει συμβεί. Δε θέλουν ούτε να περνάει από το μυαλό τους το “απεχθές … σενάριο”. Μόλις καταφέρει να αρθρώσει δύο λέξεις, οι άνθρωποι απομακρύνονται. Φοβούνται, φιλίες ετών δοκιμάζονται, τη στιγματίζουν και τελικά τίθεται στο περιθώριο. Νιώθει πως πλέον είναι μόνη. Εκεί είναι το δυσκολότερο σημείο της ακροβασίας της. Ψύχραιμη αναζητά τη λύση. Δε χάνει την πίστη και την ελπίδα της. Είναι αποφασισμένη να επιστρέψει στις δραστηριότητές της αφού λύσει τον “γόρδιο δεσμό”. Θα πονέσει χαμηλόφωνα, θα υποφέρει οδυνηρά, θα ρισκάρει σαν να μην υπάρχει αύριο, θα τιμωρήσει τον εαυτό της. Ήδη από νωρίς και τη στιχομυθία μπροστά στον καθρέφτη ένιωσα να υπάρχει μία έμμεση προοικονομία. Επιβεβαιώθηκε με σαφήνεια στην εξέλιξη. Με ψηλά το κεφάλι και ψυχή χιλίων λεόντων θα φτάσει στα άκρα κόντρα στην καθεστηκυία ηθική με στόχο να πάρει πίσω τη ζωής της κόντρα σε Θεούς και Δαίμονες.
“Σοφία”, της Μεριέμ Μπενμπαρέκ
Η οδύσσεια ενός 20χρονου κοριτσιού, που ζει με τους γονείς της στην Καζαμπλάνκα. Την ώρα του οικογενειακού τραπεζιού, η Σοφία αντιλαμβάνεται πως κάτι δεν πάει καλά με το σώμα της. Απομακρύνεται, μένει μόνη στην κουζίνα, σκέφτεται. Η μοναδική που αντιλαμβάνεται τι πραγματικά έχει συμβεί είναι η ξαδέλφη της, Λίνα. Μία γιατρός που τα τελευταία χρόνια κρατάει αποστάσεις και θα αποτελέσει τη σανίδα σωτηρίας για την πρωταγωνίστρια στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής της. Η φωνή της λογικής μέσα σε μία παράνοια ογδόντα λεπτών. Τα γεγονότα θα προλάβουν κάθε επιθυμία. Αρχίζει ένας νέος αγώνας. Η πρωταγωνίστρια ανεβαίνει τον δικό της προσωπικό Γολγοθά και μπλέκει κι άλλους σε έναν κυκεώνα αλυσιδωτών εξελίξεων που κρατάει σε εγρήγορση τον θεατή μέχρι το φινάλε. Η νομοθεσία αμείλικτη, η αλήθεια θα αποκαλυφθεί όταν θα είναι πια αργά. Μία ευκαιρία για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, την ώρα που τα πάντα θα μπορούσαν να είχαν απλοποιηθεί με ένα test DNA. Η αποσιώπηση ενός εγκλήματος στον βωμό του συμφέροντος. Άνθρωποι έτοιμοι να θυσιάσουν την ηθική και την αξιοπρέπεια τους για μία σπουδαία συμφωνία.
“Η Βασίλισσα της Κυψέλης”, της Μπλέρτα Μπασόλι
Μία άξια γυναίκα η Φαριγιέ ή Φαριέ μεγαλώνει τα δύο της παιδία και φροντίζει τον πεθερό της σε συνθήκες ένδειας. Προσπαθεί να πατήσει στα πόδια της με το βλέμμα στο μέλλον. Δε διστάζει να συγκρουστεί με την πατριαρχική κοινωνία ενηλικιωμένων που την περιβάλλει. Οδηγεί, εργάζεται, αποφασίζει να μη ξαναπαντρευτεί και στήνει τη δική της επιχείρηση με ανορθόδοξα μέσα. Ένα όνειρο ζωής σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον συνεργασίας. Mόνη στη αρχή με πείσμα, υπομονή κι επιμονή. Έτοιμη να ακούσει πολλά και να υποστεί περισσότερα. «Ό,τι κάνεις καλό ή κακό πρέπει να ξέρεις πως μας χαρακτηρίζει». Σιγά σιγά οι γυναίκες αντιλαμβάνονται το μέγεθος του εγχειρήματος και τις πραγματικές προθέσεις της Φαριέ. Βοηθούν η καθεμία όπως μπορεί. Ένα κύμα αλληλεγγύης υψώνεται απέναντι στα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις. Η άξια μάνα, σύζυγος, “κόρη” καταφέρνει όχι μόνο να κρατήσει την ισορροπία στο σπίτι της, αλλά θα λέγαμε πως βάζει σε τάξη ολόκληρη την περιοχή της, δημιουργώντας έναν συνεταιρισμό. Τώρα πια έχει τη δύναμη να πατήσει στα πόδια της, να κλοτσήσει, να ανταποδώσει κάθε είδους χτύπημα. Δίχως υπερβολή συνολικά η τοπική κοινωνία ωριμάζει στο πλευρό της.
“Η Τζούλι μένει Σιωπηλή”, του Λεονάρντο βαν Ντάιλ
Η Τζούλι είναι ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα στο άθλημα του τένις. Ένα αιφνίδιο γεγονός θα διαταράξει τις ισορροπίες στον σύλλογό της και καλείται να βρει τα πατήματά της στη νέα πραγματικότητα χωρίς ο χρόνος να έχει τη δυνατότητα να παγώσει. Βιώνουμε μία συνθήκη εσωτερικού δράματος. Μία πληγωμένη έφηβη που διανύει την επώδυνη διαδρομή του απεγκλωβισμού. Από το αρχικό αδιέξοδο μέχρι το φως στην άκρη του τούνελ. Γεμάτο ένταση το φιλμ που αποτελεί συμπαραγωγή του Βελγίου και της Σουηδίας δεν αφήνει τον απαιτούμενο αέρα στον θεατή. Γίνεται κι αυτός πρωταγωνιστής και καλείται να πάρει ενεργά μέρος στην εξέλιξη της πλοκής. Γνώριζε, ήταν κι η ίδια θύμα, τι τελικά συμβαίνει; Μαεστρικά ξεδιπλώνεται η πλοκή. Η Τέσα φαν ντερ Μπρουκ γεννημένη νικήτρια, παλεύει να μη σπάσει. Ακροβατεί ανάμεσα στην καθημερινότητα στο σχολείο και τον πρωταθλητισμό που είναι μία δύσκολη πίστα της ζωής. Για να έχει όμως το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα πρέπει να νιώσει ασφάλεια, αφού τα σύννεφα διαλυθούν. Η εμπιστοσύνη είναι η λέξη κλειδί ανάμεσα σε αθλητή και προπονητή. Όταν ακούγεται το “όταν μου ζήτησες σταμάτησα” το μυαλό πηγαίνει σε παραπάνω από δύο κατευθύνσεις. Η σιωπή το μόνο που κάνει είναι να διαιωνίζει μία άρρωστη, μία βαριά νοσηρή κατάσταση. Η Τζούλι πάει να γίνει ασπίδα, με τον χρόνο όμως αντιλαμβάνεται πως πρέπει να ακολουθήσει έναν άλλον δρόμο.
“Δεσμοί Γυναικών”, του Μαχαμάτ-Σαλέχ Χαρούν
Η Αμίνα μία ανύπαντρη μητέρα που έχει στιγματιστεί από την τοπική κοινωνία και την οικογένειά της καλείται να διαχειριστεί την “ανεπιθύμητη” εγκυμοσύνη της ανήλικης κόρης της. Η Μαρία πονά και σιωπά. Οι δυσκολίες γίνονται αντιληπτές από τις πρώτες σκηνές. Η μητέρα δέχεται πρόταση γάμου από έναν γείτονα, η οποίος φαινομενικά θέλει να βοηθήσει και συγκρούεται με τα στερεότυπα. Η ίδια αναζητάει αγάπη κι όχι προστασία. Τα έχει καταφέρει περίφημα άλλωστε μέχρι τώρα. Ξαφνικά βρίσκεται στο γραφείο της διευθύντριας του τοπικού σχολείου κι από εκεί αρχίζει να ξετυλίγεται ο μίτος των εξελίξεων. Ένταση, νεύρα, βία. «Δε θέλω να γίνω σαν εσένα μαμά, κανείς δε σε σέβεται… Το σώμα μου, μου ανήκει». Αποτροπή του μοιραίου και αντίστροφη μέτρηση, καθώς η μικρή Μαρία αντιλαμβάνεται πως μόνο ενωμένες θα βρουν τη λύση. Οι δύο γυναίκες δε δοκιμάζουν ανορθόδοξα μέσα, δε σκέφτονται όμως και την πιθανότητα να γεννηθεί το παιδί. Οι πρώτες εβδομάδες κυλούν κι αναζητείται λύση. Την ίδια στιγμή η κοινωνία έχει καταδικάσει – στιγματίσει ήδη τη νεαρή. Κανείς δεν ασχολείται με το πως συνέβη το συμβάν και ποιος μπορεί να είναι ο πατέρας.
“Tρεις Πινακίδες, έξω από το Έμπινγκ, στο Μισούρι”, του Mάρτιν Μακ ΜακΝτόνα
Mία τραγική μητέρα έχει χάσει την κόρη της, με τον χειρότερο τρόπο. Αναζητεί δικαίωση μέχρι εσχάτων με όπλο της την ηθική. Αποφασίζει να νοικιάσει τρεις πινακίδες, σε έναν δρόμο που οι περισσότεροι αποφεύγουν. Θεωρεί πως θα κρατήσει ζωντανή την ελπίδα. Δίπλα της αναπτύσσονται δύο πορτραίτα αστυνομικών, του διοικητή που γίνεται δέκτης βολών κι ενός υπαστυνόμο, που πρέπει να βιώσει τις πιο δύσκολες καταστάσεις για να αλλάξει την κοσμοθεωρία του. Η βία κάθε μορφής, γεννά βία κι ένα πράγμα είναι μονάχα σίγουρο: Η φωτιά που ανάβεις, θα σε κάψει. Ένα αδιέξοδο δράμα, μέχρι το φινάλε, με συνεχείς ανατροπές κι εξαιρετική μουσική του Κάρτερ Μπέργουελ, που σε ταξιδεύει στις τοπικές πεδιάδες. Η Φράνσις ΜακΝτόρμαντ στον ρόλο της Μίλφρεντ είναι απλά εξαιρετική. Δεν έχει πια να χάσει τίποτα στη ζωή της. Tην έχει κυριεύσει η απόγνωση, αναζητεί παρηγοριά. Μία βαριά κατάρα τη στοιχειώνει. Φορτώνεται ευθύνες απ΄όλες τις πλευρές κι όμως αντέχει. Δε λυγίζει, αρνείται να σπάσει. Κρύβει την ευαισθησία της. Έχει άγνοια κινδύνου από τη στιγμή που έχασε τον θησαυρό της. Είναι αποφασισμένη για όλα, ακόμα κι αν δεν είναι απολύτως σίγουρη.
“Room”, του Lenny Abrahamson
Η υπόθεση αφορά την απαγωγή μίας νεαρής κοπέλας, η οποία φυλακίζεται σε μία αποθήκη (δωμάτιο). Εκεί βιάζεται κατά συρροή και γεννά το παιδί της, το “ΔΙΚΟ ΤΗΣ” παιδί. Για πέντε χρόνια κάνει τιτάνια υπομονή, βιώνοντας καθημερινά τον πιο δυσάρεστο εφιάλτη. Όταν πλέον ο Τζακ είναι σε θέση να αντιληφθεί τα πράγματα ως έχουν οργανώνει το σχέδιο απόδρασής τους από τη φυλακή (της ψυχής και του νου) στον έξω κόσμο. Ο Vacob Tremblay (Τζακ) δίνει μία συγκλονιστική ερμηνεία. Το ρίσκο παίρνει η μητέρα (Brie Larson). Στη σκηνή που ο ήλιος τον τυφλώνει έρχεται η ΛΥΤΡΩΣΗ, τελειώνει η πλάνη του δωματίου κι αρχίζει η ζωή σε έναν άλλον πλανήτη.
“Ι, Τοnya”, του Κρεγκ Γκιλέσπι
Βρισκόμαστε στο Πόρτλαντ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Ένα μικρό κοριτσάκι μεγαλώνει, μέσα σε ένα άρρωστο οικογενειακό περιβάλλον. Φτώχεια, μιζέρια, συγκρούσεις, βία, μπούλινγκ κι αδικία. Η μητέρα βλέπει στο πρόσωπό της, το πλασματάκι, που θα πετύχει, όσα δεν κατάφερε η ίδια στη ζωή της. Η Τόνια βρίσκει διέξοδο στον αθλητισμό κι η μητέρα της αποφασίζει να την στρέψει ψυχαναγκαστικά προς αυτήν την κατεύθυνση. Αφήνει το σχολείο και το πατινάζ, γίνεται αυτοσκοπός. Ένα φιλμ ικανό να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη και να αγγίξει κάθε νέο, που στερήθηκε, έχασε, πόνεσε για ένα άθλημα. Κι όσο μεγάλος κι αν είναι ο κάματος του σώματος κι η επιβάρυνση, ποτέ δεν φτάνει τον πόνο της ψυχής, της απογοήτευσης, της αποτυχίας. Σημάδια ανεξίτηλα. Τα εμπόδια, οι αντιξοότητες, όταν δεν υπάρχει αξιοκρατία, είναι ικανά να σε διαλύσουν. Η εύκολη απόφαση είναι να τα παρατήσεις και να θυσιάσεις τον κόπο και την προσπάθεια. Να μείνει απλά ένα απωθημένο.
“Oloture”, του Kenneth Gyang
Το “Oloture” είναι μια νιγηριανή αστυνομική δραματική ταινία με θέμα την ομώνυμη νιγηριανή δημοσιογράφο που πηγαίνει μυστικά για να αποκαλύψει τον υπόκοσμο του σεξ και της εμπορίας ανθρώπων στο Λάγος. Η ταινία βασίζεται στην αληθινή ιστορία της Νιγηριανής δημοσιογράφου Tobore Ovuorie, η οποία το 2013 εργάστηκε οκτώ μήνες μυστικά στη Νιγηρία και έβγαλε στο φως μια τρομακτική περιγραφή των θυμάτων της εμπορίας ανθρώπων του σεξ. Η ταινία είναι μια απερίφραστη απεικόνιση της κτηνωδίας του κόσμου της εμπορίας ανθρώπων στο σεξ, όπου οι γυναίκες αντιμετωπίζονται ως αντικείμενα προς αγορά και πώληση και οι ζωές τους δεν έχουν κανένα νόημα. Το “Oloture” έχει προκαλέσει μια παθιασμένη συζήτηση στη Νιγηρία σχετικά με το εμπόριο σεξ και τι μπορεί να γίνει για να σταματήσει.
“Polytechnique”, του Dennis Villeneuve
Έντονη και ατμοσφαιρική, όπως όλες οι ταινίες του Denis Villeneuve, η ταινία “Polytechnique” χρησιμοποιεί αυτό το στυλ για να δείξει την ακατανόητη φρίκη της γυναικοκτονίας και του μισογυνισμού. Αυτή η γαλλοκαναδική ταινία περιγράφει τα γεγονότα της σφαγής της σχολής École Polytechnique το 1989, και του αντιφεμινιστικού μαζικού πυροβολισμού σε μια σχολή μηχανικών στο Μόντρεαλ, όπου ένας μοναχικός ένοπλος δολοφόνησε 14 γυναίκες και τραυμάτισε 10 γυναίκες και τέσσερις άνδρες. Η ιστορία αφηγείται μέσα από τα μάτια δύο φοιτητριών που γίνονται μάρτυρες και επιβιώνουν από το περιστατικό. Η ταινία δεν προσπαθεί να ηθικοποιήσει αυτό που συνέβη, αντίθετα δείχνει τη βία και την αγανάκτηση του δράστη, καθώς διαλύει τους συμφοιτητές του. Αν και κυκλοφόρησε πριν από 12 χρόνια, η ταινία και τα γεγονότα και τα συναισθήματα που περιγράφει εξακολουθούν να είναι συγκλονιστικά και τρομερά οικεία.
➪ Διαβάστε επίσης: 10 ταινίες ΕΦ που είναι καλύτερες όταν τις ξαναβλέπεις
Τα στοιχεία που έρχονται καθημερινά στο φως της δημοσιότητας μόνο ελπίδα δε μας γεμίζουν. Οι «γυναικοκτονίες» έρχονται ως συνέπεια μίας «ιδιοκτησιακής» λογικής των ανδρών. Ακόμα και στο 2024 υπάρχουν κυρίαρχα ένστικτα που δημιουργούν τέρατα και μετέπειτα δολοφόνους που αρνούνται να δουν με καθαρό μυαλό πως η ζωή προχωράει κι οφείλουν να συμβιβαστούν με τα λάθη και τις επιλογές του. Σήμερα επιλέγουμε ταινίες με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών.
“Το Γεγονός”, της της Οντρέ Ντιγουάν
Η αριστούχος Ανν αποτελεί παράδειγμα για τις συμμαθήτριες και φίλες της. Οι γονείς της είναι περήφανοι γι’ αυτήν και προσδοκούν να αποφοιτήσει με άριστα. Η “φωτιά” δε θα αργήσει να ανάψει. Ξαφνικά χάνει τη γη κάτω από τα πόδια της. Αδυνατεί να διαχειριστεί την κατάσταση, αλλά δε γνωρίζει που πρέπει να απευθυνθεί. Οι μέρες περνούν, το ίδιο κι οι εβδομάδες. Ο θεατής γίνεται μάρτυρας και συνοδοιπόρος στη διαδρομή της. Η συμπεριφορά της σταδιακά αλλάζει. Ο περίγυρός της προσπαθεί να αντιληφθεί τι έχει συμβεί. Δε θέλουν ούτε να περνάει από το μυαλό τους το “απεχθές … σενάριο”. Μόλις καταφέρει να αρθρώσει δύο λέξεις, οι άνθρωποι απομακρύνονται. Φοβούνται, φιλίες ετών δοκιμάζονται, τη στιγματίζουν και τελικά τίθεται στο περιθώριο. Νιώθει πως πλέον είναι μόνη. Εκεί είναι το δυσκολότερο σημείο της ακροβασίας της. Ψύχραιμη αναζητά τη λύση. Δε χάνει την πίστη και την ελπίδα της. Είναι αποφασισμένη να επιστρέψει στις δραστηριότητές της αφού λύσει τον “γόρδιο δεσμό”. Θα πονέσει χαμηλόφωνα, θα υποφέρει οδυνηρά, θα ρισκάρει σαν να μην υπάρχει αύριο, θα τιμωρήσει τον εαυτό της. Ήδη από νωρίς και τη στιχομυθία μπροστά στον καθρέφτη ένιωσα να υπάρχει μία έμμεση προοικονομία. Επιβεβαιώθηκε με σαφήνεια στην εξέλιξη. Με ψηλά το κεφάλι και ψυχή χιλίων λεόντων θα φτάσει στα άκρα κόντρα στην καθεστηκυία ηθική με στόχο να πάρει πίσω τη ζωής της κόντρα σε Θεούς και Δαίμονες.
“Σοφία”, της Μεριέμ Μπενμπαρέκ
Η οδύσσεια ενός 20χρονου κοριτσιού, που ζει με τους γονείς της στην Καζαμπλάνκα. Την ώρα του οικογενειακού τραπεζιού, η Σοφία αντιλαμβάνεται πως κάτι δεν πάει καλά με το σώμα της. Απομακρύνεται, μένει μόνη στην κουζίνα, σκέφτεται. Η μοναδική που αντιλαμβάνεται τι πραγματικά έχει συμβεί είναι η ξαδέλφη της, Λίνα. Μία γιατρός που τα τελευταία χρόνια κρατάει αποστάσεις και θα αποτελέσει τη σανίδα σωτηρίας για την πρωταγωνίστρια στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής της. Η φωνή της λογικής μέσα σε μία παράνοια ογδόντα λεπτών. Τα γεγονότα θα προλάβουν κάθε επιθυμία. Αρχίζει ένας νέος αγώνας. Η πρωταγωνίστρια ανεβαίνει τον δικό της προσωπικό Γολγοθά και μπλέκει κι άλλους σε έναν κυκεώνα αλυσιδωτών εξελίξεων που κρατάει σε εγρήγορση τον θεατή μέχρι το φινάλε. Η νομοθεσία αμείλικτη, η αλήθεια θα αποκαλυφθεί όταν θα είναι πια αργά. Μία ευκαιρία για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, την ώρα που τα πάντα θα μπορούσαν να είχαν απλοποιηθεί με ένα test DNA. Η αποσιώπηση ενός εγκλήματος στον βωμό του συμφέροντος. Άνθρωποι έτοιμοι να θυσιάσουν την ηθική και την αξιοπρέπεια τους για μία σπουδαία συμφωνία.
“Η Βασίλισσα της Κυψέλης”, της Μπλέρτα Μπασόλι
Μία άξια γυναίκα η Φαριγιέ ή Φαριέ μεγαλώνει τα δύο της παιδία και φροντίζει τον πεθερό της σε συνθήκες ένδειας. Προσπαθεί να πατήσει στα πόδια της με το βλέμμα στο μέλλον. Δε διστάζει να συγκρουστεί με την πατριαρχική κοινωνία ενηλικιωμένων που την περιβάλλει. Οδηγεί, εργάζεται, αποφασίζει να μη ξαναπαντρευτεί και στήνει τη δική της επιχείρηση με ανορθόδοξα μέσα. Ένα όνειρο ζωής σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον συνεργασίας. Mόνη στη αρχή με πείσμα, υπομονή κι επιμονή. Έτοιμη να ακούσει πολλά και να υποστεί περισσότερα. «Ό,τι κάνεις καλό ή κακό πρέπει να ξέρεις πως μας χαρακτηρίζει». Σιγά σιγά οι γυναίκες αντιλαμβάνονται το μέγεθος του εγχειρήματος και τις πραγματικές προθέσεις της Φαριέ. Βοηθούν η καθεμία όπως μπορεί. Ένα κύμα αλληλεγγύης υψώνεται απέναντι στα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις. Η άξια μάνα, σύζυγος, “κόρη” καταφέρνει όχι μόνο να κρατήσει την ισορροπία στο σπίτι της, αλλά θα λέγαμε πως βάζει σε τάξη ολόκληρη την περιοχή της, δημιουργώντας έναν συνεταιρισμό. Τώρα πια έχει τη δύναμη να πατήσει στα πόδια της, να κλοτσήσει, να ανταποδώσει κάθε είδους χτύπημα. Δίχως υπερβολή συνολικά η τοπική κοινωνία ωριμάζει στο πλευρό της.
“Η Τζούλι μένει Σιωπηλή”, του Λεονάρντο βαν Ντάιλ
Η Τζούλι είναι ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα στο άθλημα του τένις. Ένα αιφνίδιο γεγονός θα διαταράξει τις ισορροπίες στον σύλλογό της και καλείται να βρει τα πατήματά της στη νέα πραγματικότητα χωρίς ο χρόνος να έχει τη δυνατότητα να παγώσει. Βιώνουμε μία συνθήκη εσωτερικού δράματος. Μία πληγωμένη έφηβη που διανύει την επώδυνη διαδρομή του απεγκλωβισμού. Από το αρχικό αδιέξοδο μέχρι το φως στην άκρη του τούνελ. Γεμάτο ένταση το φιλμ που αποτελεί συμπαραγωγή του Βελγίου και της Σουηδίας δεν αφήνει τον απαιτούμενο αέρα στον θεατή. Γίνεται κι αυτός πρωταγωνιστής και καλείται να πάρει ενεργά μέρος στην εξέλιξη της πλοκής. Γνώριζε, ήταν κι η ίδια θύμα, τι τελικά συμβαίνει; Μαεστρικά ξεδιπλώνεται η πλοκή. Η Τέσα φαν ντερ Μπρουκ γεννημένη νικήτρια, παλεύει να μη σπάσει. Ακροβατεί ανάμεσα στην καθημερινότητα στο σχολείο και τον πρωταθλητισμό που είναι μία δύσκολη πίστα της ζωής. Για να έχει όμως το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα πρέπει να νιώσει ασφάλεια, αφού τα σύννεφα διαλυθούν. Η εμπιστοσύνη είναι η λέξη κλειδί ανάμεσα σε αθλητή και προπονητή. Όταν ακούγεται το “όταν μου ζήτησες σταμάτησα” το μυαλό πηγαίνει σε παραπάνω από δύο κατευθύνσεις. Η σιωπή το μόνο που κάνει είναι να διαιωνίζει μία άρρωστη, μία βαριά νοσηρή κατάσταση. Η Τζούλι πάει να γίνει ασπίδα, με τον χρόνο όμως αντιλαμβάνεται πως πρέπει να ακολουθήσει έναν άλλον δρόμο.
“Δεσμοί Γυναικών”, του Μαχαμάτ-Σαλέχ Χαρούν
Η Αμίνα μία ανύπαντρη μητέρα που έχει στιγματιστεί από την τοπική κοινωνία και την οικογένειά της καλείται να διαχειριστεί την “ανεπιθύμητη” εγκυμοσύνη της ανήλικης κόρης της. Η Μαρία πονά και σιωπά. Οι δυσκολίες γίνονται αντιληπτές από τις πρώτες σκηνές. Η μητέρα δέχεται πρόταση γάμου από έναν γείτονα, η οποίος φαινομενικά θέλει να βοηθήσει και συγκρούεται με τα στερεότυπα. Η ίδια αναζητάει αγάπη κι όχι προστασία. Τα έχει καταφέρει περίφημα άλλωστε μέχρι τώρα. Ξαφνικά βρίσκεται στο γραφείο της διευθύντριας του τοπικού σχολείου κι από εκεί αρχίζει να ξετυλίγεται ο μίτος των εξελίξεων. Ένταση, νεύρα, βία. «Δε θέλω να γίνω σαν εσένα μαμά, κανείς δε σε σέβεται… Το σώμα μου, μου ανήκει». Αποτροπή του μοιραίου και αντίστροφη μέτρηση, καθώς η μικρή Μαρία αντιλαμβάνεται πως μόνο ενωμένες θα βρουν τη λύση. Οι δύο γυναίκες δε δοκιμάζουν ανορθόδοξα μέσα, δε σκέφτονται όμως και την πιθανότητα να γεννηθεί το παιδί. Οι πρώτες εβδομάδες κυλούν κι αναζητείται λύση. Την ίδια στιγμή η κοινωνία έχει καταδικάσει – στιγματίσει ήδη τη νεαρή. Κανείς δεν ασχολείται με το πως συνέβη το συμβάν και ποιος μπορεί να είναι ο πατέρας.
“Tρεις Πινακίδες, έξω από το Έμπινγκ, στο Μισούρι”, του Mάρτιν Μακ ΜακΝτόνα
Mία τραγική μητέρα έχει χάσει την κόρη της, με τον χειρότερο τρόπο. Αναζητεί δικαίωση μέχρι εσχάτων με όπλο της την ηθική. Αποφασίζει να νοικιάσει τρεις πινακίδες, σε έναν δρόμο που οι περισσότεροι αποφεύγουν. Θεωρεί πως θα κρατήσει ζωντανή την ελπίδα. Δίπλα της αναπτύσσονται δύο πορτραίτα αστυνομικών, του διοικητή που γίνεται δέκτης βολών κι ενός υπαστυνόμο, που πρέπει να βιώσει τις πιο δύσκολες καταστάσεις για να αλλάξει την κοσμοθεωρία του. Η βία κάθε μορφής, γεννά βία κι ένα πράγμα είναι μονάχα σίγουρο: Η φωτιά που ανάβεις, θα σε κάψει. Ένα αδιέξοδο δράμα, μέχρι το φινάλε, με συνεχείς ανατροπές κι εξαιρετική μουσική του Κάρτερ Μπέργουελ, που σε ταξιδεύει στις τοπικές πεδιάδες. Η Φράνσις ΜακΝτόρμαντ στον ρόλο της Μίλφρεντ είναι απλά εξαιρετική. Δεν έχει πια να χάσει τίποτα στη ζωή της. Tην έχει κυριεύσει η απόγνωση, αναζητεί παρηγοριά. Μία βαριά κατάρα τη στοιχειώνει. Φορτώνεται ευθύνες απ΄όλες τις πλευρές κι όμως αντέχει. Δε λυγίζει, αρνείται να σπάσει. Κρύβει την ευαισθησία της. Έχει άγνοια κινδύνου από τη στιγμή που έχασε τον θησαυρό της. Είναι αποφασισμένη για όλα, ακόμα κι αν δεν είναι απολύτως σίγουρη.
“Room”, του Lenny Abrahamson
Η υπόθεση αφορά την απαγωγή μίας νεαρής κοπέλας, η οποία φυλακίζεται σε μία αποθήκη (δωμάτιο). Εκεί βιάζεται κατά συρροή και γεννά το παιδί της, το “ΔΙΚΟ ΤΗΣ” παιδί. Για πέντε χρόνια κάνει τιτάνια υπομονή, βιώνοντας καθημερινά τον πιο δυσάρεστο εφιάλτη. Όταν πλέον ο Τζακ είναι σε θέση να αντιληφθεί τα πράγματα ως έχουν οργανώνει το σχέδιο απόδρασής τους από τη φυλακή (της ψυχής και του νου) στον έξω κόσμο. Ο Vacob Tremblay (Τζακ) δίνει μία συγκλονιστική ερμηνεία. Το ρίσκο παίρνει η μητέρα (Brie Larson). Στη σκηνή που ο ήλιος τον τυφλώνει έρχεται η ΛΥΤΡΩΣΗ, τελειώνει η πλάνη του δωματίου κι αρχίζει η ζωή σε έναν άλλον πλανήτη.
“Ι, Τοnya”, του Κρεγκ Γκιλέσπι
Βρισκόμαστε στο Πόρτλαντ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Ένα μικρό κοριτσάκι μεγαλώνει, μέσα σε ένα άρρωστο οικογενειακό περιβάλλον. Φτώχεια, μιζέρια, συγκρούσεις, βία, μπούλινγκ κι αδικία. Η μητέρα βλέπει στο πρόσωπό της, το πλασματάκι, που θα πετύχει, όσα δεν κατάφερε η ίδια στη ζωή της. Η Τόνια βρίσκει διέξοδο στον αθλητισμό κι η μητέρα της αποφασίζει να την στρέψει ψυχαναγκαστικά προς αυτήν την κατεύθυνση. Αφήνει το σχολείο και το πατινάζ, γίνεται αυτοσκοπός. Ένα φιλμ ικανό να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη και να αγγίξει κάθε νέο, που στερήθηκε, έχασε, πόνεσε για ένα άθλημα. Κι όσο μεγάλος κι αν είναι ο κάματος του σώματος κι η επιβάρυνση, ποτέ δεν φτάνει τον πόνο της ψυχής, της απογοήτευσης, της αποτυχίας. Σημάδια ανεξίτηλα. Τα εμπόδια, οι αντιξοότητες, όταν δεν υπάρχει αξιοκρατία, είναι ικανά να σε διαλύσουν. Η εύκολη απόφαση είναι να τα παρατήσεις και να θυσιάσεις τον κόπο και την προσπάθεια. Να μείνει απλά ένα απωθημένο.
“Oloture”, του Kenneth Gyang
Το “Oloture” είναι μια νιγηριανή αστυνομική δραματική ταινία με θέμα την ομώνυμη νιγηριανή δημοσιογράφο που πηγαίνει μυστικά για να αποκαλύψει τον υπόκοσμο του σεξ και της εμπορίας ανθρώπων στο Λάγος. Η ταινία βασίζεται στην αληθινή ιστορία της Νιγηριανής δημοσιογράφου Tobore Ovuorie, η οποία το 2013 εργάστηκε οκτώ μήνες μυστικά στη Νιγηρία και έβγαλε στο φως μια τρομακτική περιγραφή των θυμάτων της εμπορίας ανθρώπων του σεξ. Η ταινία είναι μια απερίφραστη απεικόνιση της κτηνωδίας του κόσμου της εμπορίας ανθρώπων στο σεξ, όπου οι γυναίκες αντιμετωπίζονται ως αντικείμενα προς αγορά και πώληση και οι ζωές τους δεν έχουν κανένα νόημα. Το “Oloture” έχει προκαλέσει μια παθιασμένη συζήτηση στη Νιγηρία σχετικά με το εμπόριο σεξ και τι μπορεί να γίνει για να σταματήσει.
“Polytechnique”, του Dennis Villeneuve
Έντονη και ατμοσφαιρική, όπως όλες οι ταινίες του Denis Villeneuve, η ταινία “Polytechnique” χρησιμοποιεί αυτό το στυλ για να δείξει την ακατανόητη φρίκη της γυναικοκτονίας και του μισογυνισμού. Αυτή η γαλλοκαναδική ταινία περιγράφει τα γεγονότα της σφαγής της σχολής École Polytechnique το 1989, και του αντιφεμινιστικού μαζικού πυροβολισμού σε μια σχολή μηχανικών στο Μόντρεαλ, όπου ένας μοναχικός ένοπλος δολοφόνησε 14 γυναίκες και τραυμάτισε 10 γυναίκες και τέσσερις άνδρες. Η ιστορία αφηγείται μέσα από τα μάτια δύο φοιτητριών που γίνονται μάρτυρες και επιβιώνουν από το περιστατικό. Η ταινία δεν προσπαθεί να ηθικοποιήσει αυτό που συνέβη, αντίθετα δείχνει τη βία και την αγανάκτηση του δράστη, καθώς διαλύει τους συμφοιτητές του. Αν και κυκλοφόρησε πριν από 12 χρόνια, η ταινία και τα γεγονότα και τα συναισθήματα που περιγράφει εξακολουθούν να είναι συγκλονιστικά και τρομερά οικεία.
➪ Διαβάστε επίσης: 10 ταινίες ΕΦ που είναι καλύτερες όταν τις ξαναβλέπεις
