Η εβδομάδα ξεκίνησε και μαζί της έρχονται πέντε αναγνωστικές επιλογές υψηλής αξίας που ανακαλύψαμε τις τελευταίες ημέρες και τις μοιραζόμαστε μαζί σας. Από τα “Μυστικά των Λέξεων” ταξιδεύουμε διαδοχικά σε διαφορετικά μέρη, φιλοσοφίες κι ηπείρους. Μέσα σε αυτή τη διαδρομή αναζητούνται υπαρξιακά μονοπάτια και προεκτάσεις για την ίδια τη ζωή με ανθρώπινο και ταυτόχρονα πολιτικό χαρακτήρα.

“Τα Μυστικά των Λέξεων”, των Νoam Chomsky και Αndrea Moro (Εκδόσεις Gutenberg)
Ο Νόαμ Τσόμσκι δεν είναι μονάχα ένα από τα πιο ανήσυχα πνεύματα της εποχής μας, μια σπάνια προσωπικότητα που αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ζωής του για να σταθεί δίπλα στους αδύναμους και τους καταπιεσμένους από κάθε μορφή εξουσίας, αλλά αποτελεί και έναν από τους πλέον διακεκριμένους γλωσσολόγους, με τεράστια συμβολή στην επιστήμη της γλωσσολογίας. Σε αυτό λοιπόν το βιβλίο, ο Τσόμσκι συνομιλεί με τον εξίσου διαπρεπή γλωσσολόγο και φίλο του Αντρέα Μόρο αναφορικά με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων για τη γλώσσα, την ιστορία της επιστήμης, τη συσχέτιση γλώσσας και εγκεφάλου και άλλα. Πώς κατακτούν τα παιδιά τη γλώσσα που μιλάνε; Ποια είναι τα μυστικά που αποκαλύπτουν από μόνες τους οι λέξεις; Ποια πορίσματα για τον εγκέφαλο προσφέρει η μελέτη της γλώσσας και των αναπάντεχων ιδιοτήτων της; Και γιατί η ευφορία που ξεχειλίζει από τη Σίλικον Βάλεϊ λόγω των απανωτών επιτευγμάτων στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης είναι επίπλαστη και παραπλανητική; Ένα βιβλίο που ρίχνει φως στην επιστημονική σκέψη ενός ανθρώπου που άσκησε και συνεχίζει να ασκεί τεράστια επίδραση στους ενεργούς και σκεπτόμενους πολίτες όλου του κόσμου. Τι θα απομείνει από το παρόν; Ο Νόαμ Τσόμσκι συζητά με τον επί χρόνια συνεργάτη του, επίσης διαπρεπή γλωσσολόγο, Αντρέα Μόρο για τη γλώσσα και τη σχέση της με τον εγκέφαλο, την επιστήμη και την τεχνολογία και εκφράζει τις επιφυλάξεις του για το πόσο μπορούμε να βασιστούμε στα σπουδαία σύγχρονα επιτεύγματα και την τεχνητή νοημοσύνη.

“Η Ακρόαση”, της Κιμ Χιε-Τζιν (Εκδόσεις Ίκαρος)
Η στοχαστική, έξοχα δομημένη ιστορία μιας γυναίκας που μετά από μια ξαφνική τραγωδία βρίσκεται στο στόχαστρο μιας ολόκληρης κοινωνίας και τα απροσδόκητα μονοπάτια που πρέπει να ακολουθήσει αναζητώντας λύτρωση. Η Ιμ Χε-Σου είναι μια επιτυχημένη θεραπεύτρια που εμφανίζεται τακτικά σε μια δημοφιλή τηλεοπτική εκπομπή. Όταν κάνει ένα αρνητικό σχόλιο για ένα δημόσιο πρόσωπο που αργότερα αυτοκτονεί, απολύεται από τη δουλειά της, χάνει τους φίλους της, ενώ ο γάμος της αρχίζει να καταρρέει. Μια μέρα συναντά απρόσμενα τη Σε-Ι, ένα εννιάχρονο κορίτσι που προσπαθεί να ταΐσει μια αδέσποτη γάτα. Οι γάτες του δρόμου που φαίνεται να βρίσκονται παντού απολαμβάνουν τη φροντίδα μιας ακόμα γυναίκας και την οργή όλων των υπόλοιπων κατοίκων. Όπως η Ιμ Χε-Σου και η Σε-Ι, έτσι και εκείνες υπομένουν διάφορες επιθέσεις και οι πληγές τους επουλώνονται αργά. Η Ιμ Χε-Σου, που δεν είχε ποτέ φιλοζωικές ευαισθησίες, μήτε αδυναμία στα παιδιά, βρίσκεται πια συνδεδεμένη με κάτι πιο μεγάλο και βαθύ από εκείνη.

“Τέσσερις Ερωτικές Ιστορίες Μυστηρίου & Φαντασίας”, του Έντγκαρ Άλλαν Πόε (Εκδόσεις Ερατώ)
Η Βερενίκη, η Ελεωνόρα, η Λιγεία και η Μορέλα, συνοδευόμενες από εκτενείς σημειώσεις, ένα κατατοπιστικό επίμετρο και ένα πλήρες βιογραφικό κείμενο για τον συγγραφέα συνθέτουν το περιεχόμενο του βιβλίου αυτού. Μέσα από τις τέσσερις αυτές ιστορίες, τις πιο αντιπροσωπευτικές ίσως του μοναδικού και αξεπέραστου αισθητικού και λογοτεχνικού κόσμου του Έντγκαρ Άλλαν Πόε, φωτίζεται με τον καλύτερο τρόπο η σκοτεινή ψυχή του, και οπωσδήποτε αποτελούν κάποια από τα σπουδαιότερα δείγματα του ρομαντισμού στην παγκόσμια λογοτεχνία. Ίσως να φαίνεται παράδοξο, να ισχυριστεί κάποιος πως ο Πόε μεταξύ των άλλων, μέσα από τα έργα του φώτισε κάποιες σκοτεινές πλευρές της ανθρώπινης επιθυμίας εξήντα χρόνια πριν από τον Σίγκμουντ Φρόυντ, αλλά αυτό είναι μια αναντίρρητη αλήθεια.

“Mικρή Ιστορία των Ιδεών από τον Χομπς στον Φουκουγιάμα”, του David Runciman (Εκδόσεις Πατάκη)
Η σχέση ανάμεσα σε κράτος και λαό είναι πάντα προβληματική. Κάποιοι τη θεωρούν μια σύμβαση που συνεπάγεται αξεπέραστα προβλήματα, τόσο εντός όσο και εκτός του πλαισίου ισχύος της. Τελικά ποιος εξουσιάζει ποιον; Στο βιβλίο αυτό ο κορυφαίος Βρετανός πολιτικός επιστήμονας εξετάζει, μέσα από 12 έργα που σηματοδοτούν αντίστοιχους σταθμούς στην ιστορία των ιδεών από τον 17ο αιώνα ως τις μέρες μας, μια σειρά από φιλοσοφικές αντιλήψεις γύρω από τη σχέση ανάμεσα στους κυβερνώντες και στους κυβερνωμένους. Στην αφετηρία βρίσκουμε τον Τόμας Χομπς, ο οποίος το 1651 στον Λεβιάθαν παρομοιάζει το κράτος με το ομώνυμο βιβλικό τέρας. Ο Ράνσιμαν παρουσιάζει διεξοδικά τις θέσεις, θετικές και αρνητικές, που διατύπωσαν αναφορικά με το κράτος οι θεωρητικοί του, από τη Γούλστονκραφτ έως τη ΜακKίννον και από τον Μαρξ έως τον Φουκουγιάμα, στους τέσσερις αιώνες που μεσολάβησαν από την έκδοση του Λεβιάθαν. Δείχνει πώς το συγκεκριμένο έργο επηρέασε κοσμογονικά γεγονότα, όπως η Αμερικανική Επανάσταση, ριζοσπαστικά κινήματα, όπως το δεύτερο ρεύμα του φεμινισμού, και μείζονος σημασίας κείμενα, όπως το Κομμουνιστικό μανιφέστο των Μαρξ και Ένγκελς, το Αυτόνομη Ινδία του Γκάντι και το Η δημοκρατία στην Αμερική του Αλεξίς ντε Τοκβίλ. Αναλύοντας τις πιο σημαντικές ιδέες που διαμόρφωσαν την πολιτική σκέψη τα τελευταία 500 χρόνια, ο Ράνσιμαν δείχνει πώς οι κάθε λογής κρίσεις, επαναστάσεις και καταστροφές άνοιξαν νέους δρόμους στην πολιτική σκέψη. Και πώς μπορούμε εμείς σήμερα, ανατρέχοντας στην ιστορία των ιδεών, να κατανοήσουμε καλύτερα τον κόσμο που ζούμε.

“Η Μονίκ Δραπετεύει”, του Εντουάρ Λούι (Εκδόσεις Αντίποδες)
Στο καινούργιο του βιβλίο ο Εντουάρ Λουί συνεχίζει την αφήγηση της ζωής της μητέρας του, το ταξίδι της δραπέτευσής της από τη βία, μέχρι την οριστική απελευθέρωση. Αυτό το βιβλίο που διαβάζετε είναι, κατά κάποιον τρόπο, το αποτέλεσμα μιας παραγγελίας από τη μητέρα μου. Δεν το αποφάσισα, δεν το προγραμμάτισα. Δεν ήταν δική μου ιδέα εξαρχής. Τίποτα στη λογοτεχνία δεν μου είχε δώσει ποτέ τόση χαρά.