Κάθε εβδομάδα τα βιβλία μας ανοίγουν διαφορετικά παράθυρα στον κόσμο και στον εαυτό μας. Από τη Νέα Υόρκη του Σίνγκερ μέχρι τον ποταμό Μισισιπή του Έβερετ, από την αποδόμηση της “λευκής σκέψης” μέχρι τη γεωπολιτική διάσταση της τεχνολογίας, οι σελίδες αυτών των έργων μάς μεταφέρουν σε εποχές, τόπους και ιδέες που προκαλούν, συγκινούν και προβληματίζουν. Την ίδια στιγμή η λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας μας φέρνει αντιμέτωπους με σενάρια ενός αύριο που μοιάζει τρομακτικά πιθανό. Οι πέντε προτάσεις αυτής της εβδομάδας συνθέτουν ένα μωσαϊκό από ιστορίες πάθους, ελευθερίας, κριτικής, πολιτικής ανάλυσης και φαντασίας. Ένα ταξίδι που ξεκινά από το παρελθόν, αγγίζει το παρόν και κοιτάζει στο μέλλον.
“Mεσούγκα”, του Ισαάκ Μπασέβις Σίνγκερ (εκδόσεις Δώμα)
Όταν η ζωή αποφασίζει να κάνει τα πράγματα λίγο πιο περίπλοκα για τον Άαρον, εκείνος δεν διστάζει στιγμή να βουτήξει στο χάος. Το ξέρει: η ζωή είναι μεσούγκα, τρέλα. Τι έχει λοιπόν να φοβηθεί από το ερωτικό τρίγωνο όπου θα τον παρασύρει ο πληθωρικός Μαξ, ο οποίος παίζει στο χρηματιστήριο τις οικονομίες Εβραίων που επέζησαν από το Ολοκαύτωμα, και η μυστηριώδης Μίριαμ, που γράφει διατριβή για το λογοτεχνικό έργο του Άαρον; Και πόσο σκοτεινό μπορεί να είναι το παρελθόν της; Με φόντο τη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του ’50, ο Σίνγκερ πλάθει έναν θίασο «χαμένων ψυχών»: ανθρώπων που επέζησαν από το αδιανόητο και τώρα καλούνται να βρουν τρόπο να ζήσουν ξανά, παραδομένοι με μελαγχολικό χιούμορ και νοσηρή ένταση στην επίγνωση πως ο κόσμος είναι ένα απέραντο φρενοκομείο.
“James”, του Πέρσιβαλ Έβερετ (εκδόσεις Ψυχογιός)
Ποταμός Μισισιπής, 1861. Όταν ο σκλάβος Τζιμ μαθαίνει ότι το αφεντικό του πρόκειται να τον πουλήσει σ’ έναν άγνωστο στη Νέα Ορλεάνη, χωρίζοντάς τον για πάντα από τη γυναίκα και την κόρη του, καταφεύγει στο κοντινό Νησί του Τζάκσον μέχρι να καταστρώσει ένα σχέδιο διαφυγής. Στο μεταξύ, ο Χάκλμπερι Φιν έχει σκηνοθετήσει τον θάνατό του, προκειμένου να ξεφύγει από τον βίαιο πατέρα του που μόλις επέστρεψε στην πόλη. Έτσι ξεκινάει για τους δυο τους ένα επικίνδυνο ταξίδι με σχεδία στον Μισισιπή, με προορισμό την ελευθερία. Καθώς ο Τζιμ και ο Χακ πλέουν σε νερά γεμάτα θανάσιμες παγίδες, κάθε στροφή του ποταμού μπορεί να κρύβει πίσω της την πολυπόθητη σωτηρία ή ένα οδυνηρό τέλος. Πλημμυρισμένο από το διεγερτικό χιούμορ και τις οξυδερκείς παρατηρήσεις που ανέδειξαν τον Έβερετ σε λογοτεχνικό είδωλο και έναν από τους πλέον αναγνωρισμένους συγγραφείς της εποχής μας, το μυθιστόρημα JAMES είναι προορισμένο να γίνει ακρογωνιαίος λίθος της αμερικανικής λογοτεχνίας του εικοστού πρώτου αιώνα.
“Η Λευκή Σκέψη”, του Λιλιάμ Τυράμ (εκδόσεις Αντίποδες)
Τι σημαίνει να είσαι λευκός; Το ερώτημα δεν αφορά στ’ αλήθεια το χρώμα του δέρματος, αλλά έναν τρόπο σκέψης. Η ιστορία που αφηγούνται στον εαυτό τους οι Ευρωπαίοι τοποθετεί τους λευκούς στο κέντρο του κόσμου. Αυτό το βιβλίο αφηγείται την ιστορία της λευκής σκέψης, τις ρίζες της και τον τρόπο με τον οποίο εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο, μέχρι να φτάσει να διαποτίσει ώς και τον αέρα που αναπνέουμε. Επί αιώνες, αυτός ο τρόπος σκέψης συγκροτεί φυλετικές ιεραρχίες, δικαιολογεί την κυριαρχία των λευκών σε όλο τον κόσμο, διαμορφώνει τις αντιλήψεις και τις συνήθειες των ανθρώπων. Υποδεικνύει στους λευκούς και στους μη λευκούς τι πρέπει να είναι, πώς πρέπει να μιλάνε, ποια είναι η θέση τους. Μόνο η αμφισβήτησή της θα μας επιτρέψει να πετάξουμε τη λευκή μάσκα και να πολεμήσουμε τον ρατσισμό.
“Γεωπολιτική της Τεχνολογίας”, του Νίκου Καραμπέκιου (εκδόσεις προπομπός)
Στον 21ο αιώνα η επιστημονική έρευνα και η τεχνολογική ανάπτυξη συνδέονται ευθέως με τις γεωπολιτικές επιδιώξεις του κάθε κράτους. Πλέον, έννοιες όπως τεχνολογική αυτονομία, μείωση της εξάρτησης από παγκόσμιες αλυσίδες αξίας, ψηφιακή κυριαρχία, βιομηχανική πολιτική και οικονομικός προστατευτισμός έχουν αποκτήσει εδραία θέση στον δημόσιο διάλογο των ΗΠΑ, της Κίνας, της Ρωσίας και των ευρωπαϊκών χωρών. Επίσης, νέα τεχνολογικά υποδείγματα, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, έρχονται να επαναπροσδιορίσουν τον χαρακτήρα και την ίδια τη διενέργεια της έρευνας και ανάπτυξης, καθώς και να θέσουν στο προσκήνιο ζητήματα αλγοριθμικής ακρίβειας, ακεραιότητας βάσεων δεδομένων, χωρικότητας και ενεργειακής κατανάλωσης των τεχνολογικών υποδομών κ.λπ. Το βιβλίο αυτό αποτελεί μία από τις πρώτες προσπάθειες στα ελληνικά να διερευνηθούν οι τρόποι με τους οποίους αλληλεπιδρά και επικαθορίζεται η σχέση μεταξύ της επιστημονικής έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης και των διεθνοπολιτικών και γεωπολιτικών επιδιώξεων των κρατών. Απευθύνεται σε επιμέρους κοινότητες ειδικών, εμπειρογνωμόνων και επιστημόνων, καθώς και στο ευρύτερο κοινό που επιθυμεί να κατανοήσει τα ενδότερα της παγκόσμιας τεχνολογικής ανάπτυξης.
“Αιώνια Σύγκρουση”, του Gasvil Evan Hazard (εκδόσεις Διάνοια)
Είκοσι χρόνια έχουν περάσει από εκείνον τον καταστρεπτικό σεισμό που προξένησε ανυπολόγιστες ζημιές σε όλες τις χώρες της νέας ηπείρου. Η Λόνγκτεν καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς. Κτήρια γκρεμισμένα, άστεγοι και άνεργοι, κράτος σε απόγνωση και όσοι απέμειναν, πολεμούσαν καθημερινά για επιβίωση. Μία από τις αλλαγές του κράτους αυτές ήταν η μετατροπή των εκπαιδευτικών οργανισμών της χώρας σε οικισμούς, φιλοξενώντας μόνιμα τους νέους στα νέα κτήρια που κατασκευάστηκαν, ώστε σε πρώτο βαθμό να τους απαλλάξει από το βάρος της καταστροφής, δημιουργώντας ελπίδα για το μέλλον. Όλοι οι απόφοιτοι ήταν ανωτέρου επιπέδου και έτοιμοι να δώσουν άμεσα λύσεις. Ένας από αυτούς, ο Μίκα Μπότς , έχοντας ως σύμμαχο τον καλύτερο του φίλο Αντον Ρίσσερ κατάφεραν όχι μόνο να βοηθήσουν τους συμπολίτες τους αλλά και να κάνουν το αδιανόητο. Κατασκεύασαν μία μηχανή που σκέπτεται, εκπαιδεύεται και εξελίσσεται μόνη της.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.
