Πόσο δύσκολο είναι να ζεις στη Δυτική Όχθη;

Να περνάς την καθημερινότητά σου μέσα στην εμπόλεμη Γάζα;

Εμείς εδώ στο Olafaq, συγκεντρώσαμε δέκα βιβλία – μυθιστορήματα ή απομνημονεύματα – που γράφτηκαν από Παλαιστίνιους και Παλαιστίνιες συγγραφείς για να δώσουμε στον δυνητικό αναγνώστη μια συναρπαστική «πόρτα» προκειμένου να διαβεί και μαζί να διαβάσει για την αραβική ιστορία, καθώς και για τις εμπειρίες ζωής των Παλαιστινίων που ζουν υπό ισραηλινή κατοχή ή ακόμη και στην εξορία.

«Πρωινά στη Τζενίν» της Σούζαν Αμπουλχάουα

Στο «Mornings in Jenin», η Abulhawa αφηγείται την ιστορία τεσσάρων γενεών της παλαιστινιακής οικογένειας των Abulhejas και υφαίνει άψογα μια ιστορία που καλύπτει έξι δεκαετίες σε πέντε διαφορετικές χώρες. Το μυθιστόρημα αρχίζει κατά τη διάρκεια της Νάκμπα του 1948, με ηρωίδα μια νεαρή μητέρα που κρατάει το έξι μηνών μωρό της καθώς ισραηλινοί στρατιώτες παρελαύνουν στο χωριό Ein Hod. Από αυτό το συγκλονιστικό περιστατικό, η Abulhawa προχωράει στο να ξεδιπλώσει τις ιστορίες κάθε μέλους της οικογένειας Abdulheja. Ένα διαγενεακό μυθιστόρημα που θα σας διδάξει την ιστορία της Παλαιστίνης.

«Η ομορφιά του προσώπου σου» της Sahar Mustafah

Στο «The Beauty of Your Face», η Αφάφ είναι διευθύντρια του σχολείου θηλέων Nurridean, ενός μοναστηριού που έχει μετατραπεί σε μοναστήρι, στο Σικάγο. Ενώ προσεύχεται σε ένα δωμάτιο εξομολόγησης, ακούει πυροτεχνήματα να εκρήγνυνται. Σύντομα συνειδητοποιεί ότι δεν πρόκειται για κροτίδες, αλλά για πυροβολισμούς, καθώς ένας ένοπλος εκτελεστής έχει μπει στο σχολείο. Καθώς η Afaf έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με τον δράστη, μεταφερόμαστε πίσω στη δεκαετία του 1970 και κεφάλαιο προς κεφάλαιο του βιβλίου ξαναζούμε την παιδική ηλικία, την εφηβεία και τα ενήλικα χρόνια της Afaf. Ως κόρη Παλαιστίνιων μεταναστών στην Αμερική, μαθαίνουμε για την εμπειρία της παλαιστινιακής διασποράς και τα συναισθήματα της εξορίας, καθώς και για τη συνεχή λαχτάρα της πρώτης γενιάς μεταναστών να επιστρέψει στην Παλαιστίνη.

«Μια μικρή λεπτομέρεια» της Adania Shibli

Το «A Minor Detail» (Μια μικρή λεπτομέρεια), που συμπεριλήφθηκε στη λίστα για το Βραβείο Booker το 2020, εξετάζει την ιδέα του πώς μια “μικρή λεπτομέρεια” ή ένα πολύ ιδιαίτερο περιστατικό μπορεί να διαδραματίσει μεγάλο ρόλο στην κατανόηση της ιστορίας της Παλαιστίνης. Η ιστορία αποτελείται από δύο μέρη: το πρώτο μέρος διαδραματίζεται το 1949, ένα χρόνο μετά τη Νάκμπα, όπου μια ισραηλινή διμοιρία σαρώνει την έρημο Νακάμπ, σκοτώνοντας όποιον Άραβα συναντήσει μπροστά της. Βρίσκουν μια νεαρή γυναίκα την οποία απαγάγουν, κρατούν αιχμάλωτη για τέσσερις ημέρες, τη βιάζουν ομαδικά και τη σκοτώνουν στην έρημο. Χρόνια αργότερα μια νεαρή Παλαιστίνια στη Ραμάλα συναντά αυτή τη “μικρή λεπτομέρεια” στην ιστορία της Παλαιστίνης και παγιδεύεται από αυτήν, προσπαθώντας όσο μπορεί να ξεθάψει όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες για το περιστατικό. Μέσω αυτής, παίρνουμε μια πικρή γεύση από τον πραγματικό εφιάλτη του να κινείσαι καθημερινά ως Παλαιστίνιος στα κατεχόμενα εδάφη.

Haifa Fragments της Khulud Khamis

Το «Haifa Fragments» εξερευνά την καθημερινή ζωή και τις εμπειρίες των σημερινών Παλαιστινίων μέσα από τη γυναίκα πρωταγωνίστρια, την Maisoon, τους φίλους της και τους αγαπημένους της. Η Maisoon είναι μια Παλαιστίνια χριστιανή γυναίκα που αψηφά τις παραδόσεις, ζει μόνη της στη Χάιφα, εργάζεται ως σχεδιάστρια κοσμημάτων και αντιστέκεται στις συνεχείς προσπάθειες του μουσουλμάνου φίλου της Ziyad να την παντρευτεί. Δεν μπορεί να καταλάβει τον πατέρα της Majid, ούτε την απάθεια του Ziyad για τα πράγματα που συμβαίνουν γύρω τους, προκαλώντας ένταση και στις δύο σχέσεις της. Μέσα από τους χαρακτήρες της Maisoon και του Ziyad, γινόμαστε μάρτυρες των διαφορών στις καθημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Παλαιστίνιοι που ζουν στο Ισραήλ.

Salt Houses της Hala Alyan

Ακόμη ένα εξαιρετικό «διαγενεακό» μυθιστόρημα, το «Salt Houses» αφηγείται την ιστορία τεσσάρων γενεών των Yacoubs, μιας παλαιστινιακής οικογένειας που κάποτε ζούσε σε μια βίλα στην παραλία της Γιάφα, μέχρι που εκτοπίστηκαν βίαια από τις ισραηλινές δυνάμεις. Ζώντας πλέον στη Ναμπλούς, την παραμονή του γάμου της κόρης της Alia, η Salma διαβάζει την τύχη της κόρης της σε ένα φλιτζάνι καφέ, αλλά δεν τής αποκαλύπτει τι είναι αυτό που βλέπει στο κατακάθι. Οι προβλέψεις της, ωστόσο, επαληθεύονται, καθώς ο πόλεμος των Έξι Ημερών το 1967 τους αναγκάζει να εγκαταλείψουν ξανά το σπίτι τους. Όταν η Alia και ο σύζυγός της μετακομίζουν στο Κουβέιτ, ξεριζώνονται και πάλι από το σπίτι τους κατά τη διάρκεια της ιρακινής εισβολής στον Πρώτο Πόλεμο του Κόλπου. Το Salt Houses αφηγείται έξυπνα την παλαιστινιακή εμπειρία της εξορίας, με τις εικόνες των «σπιτιών από αλάτι» να αντικατοπτρίζουν την προσωρινή φύση κάθε σπιτιού στο οποίο κατοικούν οι Γιακούμπ.

Out of It της Selma Debbagh

Τοποθετημένο στη Γάζα κατά τη διάρκεια της δεύτερης Ιντιφάντα, το «Out of It» ξετυλίγει την ιστορία του πώς κάθε μέλος της οικογένειας Mujahed προσπαθεί να βρει το δικό του τρόπο να ξεφύγει από την τρέχουσα κατάσταση διαβίωσής του, ανάμεσα στις δολοφονίες, τα γκρεμισμένα σπίτια, τις αυθαίρετες συλλήψεις και τις εσωτερικές πολιτικές αναταραχές γύρω του. Ο Ρασίντ, που περνάει τις μέρες του καπνίζοντας μαριχουάνα, βρίσκει το εισιτήριο της εξόδου από τη Λωρίδα μέσω μιας υποτροφίας για το Λονδίνο, η αδελφή Ιμάν στρατολογείται στην παλαιστινιακή αντίσταση και ο καθηλωμένος σε αναπηρικό αμαξίδιο Σάμπρι βρίσκει διέξοδο από την απώλεια και τη θλίψη του για την απώλεια της γυναίκας και του μικρού του γιου, διαβάζοντας και γράφοντας για την ιστορία της Παλαιστίνης.

Μια γυναίκα δεν είναι άντρας της Etaf Rum

Στο «A Woman is no Man», η Israa είναι 18 ετών όταν οι γονείς της την παντρεύουν στην Παλαιστίνη με τον Adam, ο οποίος είναι πάνω από μια δεκαετία μεγαλύτερός της και ζει στην Αμερική. Μεγαλώνοντας, η Ισράα αγαπάει πολύ τα βιβλία, αλλά οι γονείς της θεωρούν ότι το διάβασμα είναι χάσιμο χρόνου. Η Israa μετακομίζει στην Αμερική με τον Adam και ζει με τα πεθερικά της, όμως με την πάροδο του χρόνου ο Αδάμ γίνεται βίαιος απέναντι της, ειδικά όταν η Ισράα αποτυγχάνει να του προσφέρει τον γιο που τόσο επιθυμεί αυτός. Ένα ζωτικής σημασίας ανάγνωσμα που παρέχει μια αμείλικτη περιγραφή των επιπτώσεων του τραύματος μεταξύ των γενεών και της διαχρονικής επικράτησης των πατριαρχικών παραδόσεων ακόμη και μέσα στη παλαιστινιακή διασπορά των ΗΠΑ.

Είδα τη Ραμάλα του Mourid Barghouti

Το βιβλίο “I saw Ramallah” είναι τα απομνημονεύματα του αείμνηστου ποιητή Mourid Barghouti (που πέθανε το 2021), βασισμένα στην επιστροφή του στη Ραμάλα για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1990 μετά από τρεις και πλέον δεκαετίες εξορίας. Το βιβλίο μάς δίνει μια γεύση από τα συναισθήματα, τους φόβους και τα ερωτήματα του Barghouti καθώς διασχίζει τη γέφυρα πάνω από τον Ιορδάνη ποταμό και πλησιάζει στην πατρίδα του. Θα του επιτραπεί να επιστρέψει ή θα τον διώξουν; Θα είναι η πρώτη και η τελευταία φορά που θα μπορέσει να επιστρέψει στην πατρίδα του ή θα καταφέρει να ξαναπάει κάποια στιγμή στο μέλλον; Το «Είδα τη Ραμάλα» είναι μια ποιητική και συνάμα συγκλονιστική αφήγηση της εξορίας των Παλαιστινίων.

Αναζητώντας τη Φατίμα της Ghada Karmi

Το «In Search of Fatima» είναι, ουσιαστικά, τα απομνημονεύματα της Ghada Karmi, τα οποία αφηγούνται το ταξίδι της ως παιδί μαζί με τους γονείς της από την Παλαιστίνη στη Βρετανία κατά τη διάρκεια της Nakba του 1948. Μια εύπορη οικογένεια στην Παλαιστίνη, μέσα σε μια νύχτα μένει άφραγκη, με τους γονείς της να εγκαθίστανται στο Golders Green, μια περιοχή του Βόρειου Λονδίνου με μεγάλη εβραϊκή κοινότητα. Η Karmi έρχεται αρχικά σε αντίθεση με την παλαιστινιακή της ταυτότητα, οπότε ο Πόλεμος των Έξι Ημερών το 1967 την αναγκάζει να διεκδικήσει τις ρίζες της, να δραστηριοποιηθεί πολιτικά και τελικά να γίνει ακτιβίστρια για το Παλαιστινιακό ζήτημα. Μια συγκλονιστική περιγραφή του βίαιου ξεριζωμού των παλαιστινιακών οικογενειών κατά τη διάρκεια της Νάκμπα του 1948, καθώς και μια εξερεύνηση της εξορίας και της χαμένης εθνικής ταυτότητας.

«Nothing to Lose But Your Life» της Suad Amiry

Στο σπουδαίο βιβλίο «Nothing to Lose But Your Life», η πολυβραβευμένη συγγραφέας, αρχιτέκτονας και καθηγήτρια Suad Amiry μετατρέπεται σε ερευνητική δημοσιογράφο, σε μια από πρώτο χέρι συγκλονιστική περιγραφή των κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι Παλαιστίνιοι άνδρες στην προσπάθειά τους να διασχίσουν παράνομα τα σύνορα από τη Δυτική Όχθη προκειμένου να αναζητήσουν εργασία στο Ισραήλ. Μεταμφιεσμένη σε άνδρα, η Amiry συνοδεύει τα αδέλφια Murad και Mohammed σε ένα εξαντλητικό ταξίδι 18 ωρών, το οποίο, όπως υποδηλώνει ο τίτλος του βιβλίου, θα μπορούσε να της κοστίσει μέχρι και την ίδια της τη ζωή. Καθώς ταξιδεύει σε ένα λεωφορείο γεμάτο με άλλους παράτυπους εργάτες, η Amiry μαθαίνει και αφηγείται τις ιστορίες και τις εμπειρίες τους, καθιστώντας το βιβλίο μια ωμή περιγραφή της ζωής των Παλαιστινίων ανδρών που ζουν υπό ισραηλινή κατοχή.