Για αρκετά χρόνια οι βιογραφίες είχαν περάσει στο αναγνωστικό περιθώριο. Την τελευταία διετία όμως μεγάλοι εκδοτικοί οίκοι επιλέγουν να επιστρέψουν σε αυτές και δικαιώνονται, καθώς μέσα σε λίγες ώρες αυτά τα βιβλία μπαίνουν στα ευπώλητα των βιβλιοπωλείων και μάλιστα παραμένουν εκεί για αρκετούς μήνες. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της βιογραφίας του Έλον Μασκ που επιστρέφει ξανά στην επικαιρότητα μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ. Αυτή η στροφή έχει να κάνει με την ανάγκη της πλειοψηφίας να αγγίζει άγνωστες πτυχές προσώπων με τα οποία έχει ταυτιστεί και με κάποιον τρόπο τα αναγνωρίζει ως φωτεινούς φάρους. Πάμε λοιπόν να δούμε πέντε χαρακτηριστικές περιπτώσεις…
“Παναγιώτης Γιαννάκης Τρωτός, Άτρωτος”, του Παντελή Βλαχόπουλου (Εκδόσεις Διόπτρα)
Δεν υπάρχουν βουνά που δεν μπορείς να νικήσεις. Παναγιώτης Γιαννάκης, ο «Δράκος» του ελληνικού μπάσκετ σήκωσε στους ώμους του όλη την Ελλάδα το 1987. Κατέκτησε όλους τους τίτλους, δοξάστηκε ως παίκτης και ως προπονητής, αλλά δεν ξέχασε ποτέ τους παιδικούς φίλους του, τον πρώτο προπονητή του και τη μητέρα του Καλλιόπη. Ο δημοσιογράφος Παντελής Βλαχόπουλος για έναν χρόνο ήταν συνοδοιπόρος του σε μια βουτιά στην ιστορία της μυθιστορηματικής ζωής του. Τον είδε να αναπολεί, να θυμώνει, να συγχωρεί, να ξεσπάει, να οραματίζεται, να συγκινείται. Οι απόψεις του σκληρές σαν βράχος, το αποτύπωμά του στον ελληνικό αθλητισμό φανερό και λαμπερό. Ο Παναγιώτης Γιαννάκης στις σελίδες αυτού του βιβλίου μιλά σε πρώτο πρόσωπο για τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται, την κοσμοθεωρία του και τα ιδανικά τα οποία πρεσβεύει. Ιδανικά διαχρονικά, που μπορούν να αποτελέσουν φωτεινό μονοπάτι για τη νέα γενιά. Αυτό το μελαχρινό αγόρι με τα πεταχτά αυτιά από τη Νίκαια εξηγεί πώς ξεπέρασε όλες τις αντιξοότητες, τα εμπόδια, την αμφισβήτηση, και από το φτωχόσπιτο της οδού Πάτμου εισχώρησε με το σπαθί του στα σπίτια όλου του κόσμου. Έπεσε πολλές φορές, αλλά στάθηκε όρθιος ξανά και ξανά. Ήταν και είναι ένας τρωτός και άτρωτος.
“Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές: Πώς Ξεκίνησαν Όλα”, του Dasso Saldivar (Εκδόσεις Ψυχογιός)
«Αν είχα διαβάσει προηγουμένως αυτή τη βιογραφία, δε θα είχα γράψει τα απομνημονεύματά μου». — Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες
Η περίφημη αυτή βιογραφία του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες οφείλει την ύπαρξή της σε είκοσι χρόνια κοπιαστικής εργασίας. Στο διάστημα αυτό, ο Ντάσο Σαλντίβαρ ερεύνησε, ταξίδεψε σε σημαίνοντες τόπους, πήρε εκατοντάδες συνεντεύξεις και σκάλισε αρχεία σε διάφορες χώρες προκειμένου να δώσει απάντηση στα επίμονα ερωτήματα: «Ποιος ήταν ο άνθρωπος που έγραψε το “Εκατό Χρόνια Μοναξιά”; Ποια είναι η ιστορική, πολιτισμική, οικογενειακή, ατομική πραγματικότητα πάνω στην οποία πατάει το συγκλονιστικό αυτό μυθιστόρημα;».
“Angela Merkel: Eλευθερία” (αυτοβιογραφία), (Εκδόσεις Μεταίχμιο)
Η Angela Merkel μοιράζεται μαζί μας όσα ειπώθηκαν στις συναντήσεις της με τις ισχυρότερες προσωπικότητες του πλανήτη ειδικά σε ό,τι αφορά κρίσιμα εθνικά, ευρωπαϊκά και διεθνή θέματα, και φωτίζει τις διαδικασίες κατά τη λήψη αποφάσεων που σφράγισαν την εποχή μας, προσφέροντας έτσι μια μοναδική ματιά στα άδυτα της εξουσίας. «Τι σημαίνει ελευθερία για μένα; Αυτό το ερώτημα με απασχόλησε και με απασχολεί συνεχώς στη ζωή μου. Με απασχολεί ασφαλώς σε πολιτικό επίπεδο, καθώς η ελευθερία προϋποθέτει δημοκρατικές συνθήκες; Χωρίς δημοκρατία δεν υπάρχει ελευθερία, δεν υπάρχει κράτος δικαίου, δεν υπάρχει προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Εξίσου με απασχολεί ωστόσο και μια άλλη όψη του ερωτήματος αυτού: για μένα προσωπικά, ελευθερία είναι να ανακαλύπτω συνεχώς τα όριά μου, να εξωθώ τον εαυτό μου στα όριά του. Για μένα, ελευθερία είναι να μαθαίνω αδιάκοπα, να μην αναγκάζομαι ποτέ να μένω στάσιμη, να δικαιούμαι να πηγαίνω συνεχώς πιο κάτω – ακόμα και μετά την αποχώρησή μου από την πολιτική».
“Διά Βίου Αθλητής”, του Δημήτρη Θεοδωρικάκου (Εκδόσεις Key Books)
Από τα πρώτα του βήματα στον αθλητισμό, τους πειραματισμούς και τις δοκιμασίες στο σχολείο για το ποιο άθλημα του ταιριάζει έως τις κορυφές του μαραθώνιου δρόμου και του ορεινού τρεξίματος, η αυτοβιογραφία “Διά Βίου Αθλητής” του Δημήτρη Θεοδωρακάκου αφηγείται την ανατρεπτική πορεία ενός αθλητή που δεν παραδόθηκε ποτέ, παρά τις αντιξοότητες. Μέσα από σωματικές προκλήσεις και προσωπικές συγκρούσεις, ο Δημήτρης Θεοδωρακάκος εξερευνά τη δύναμη της θέλησης και την αξία της επιμονής. Με μανιάτικο πείσμα, ισχυρογνωμοσύνη, αλλά προπάντων ειλικρίνεια, το βιβλίο δεν στέκεται μόνο στους θριάμβους και τις επιτυχίες του αθλητή, αλλά αποκαλύπτει τις σκληρές αλήθειες πίσω από την πειθαρχία και την αφοσίωση, εξετάζοντας τη θέση των αθλητών ως πρότυπα στον σύγχρονο κόσμο. Η αυτοβιογραφία του Δημήτρη Θεοδωρακάκου δεν είναι απλώς μια ιστορία επιτυχίας, αλλά μια πρόσκληση να ανακαλύψουμε τη δύναμη της θέλησης και την ομορφιά της διαδικασίας με οτιδήποτε κι αν καταπιαστούμε.
Ακολουθήστε τον Δημήτρη σ’ αυτό το ταξίδι αυτογνωσίας και ανακάλυψης, και ανακαλύψτε γιατί ο αθλητισμός είναι κάτι περισσότερο από αγώνες και μετάλλια – είναι μια διαρκής περιπέτεια ζωής, γεμάτη πάθος και αφοσίωση. Μια αφήγηση που θα εμπνεύσει όλους να ξεπεράσουν τα όριά τους και να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι. Στο κάτω κάτω, όπως είπε και ο ποιητής, σημασία έχει το ταξίδι και όχι ο προορισμός. Με τα λόγια του ίδιου του Θεοδωρακάκου: «Δεν θα άλλαζα τίποτα από όσα έκανα στο παρελθόν, και ιδιαίτερα ό,τι αφορά τα λάθη μου, διότι μέσ’ από αυτά έμαθα και διορθώθηκα στην πορεία. Αυτά με έπλασαν, αυτά με έκαναν αυτό που είμαι σήμερα. Ο αθλητισμός είναι ένα μεγάλο σχολείο, του οποίου η αποφοίτηση δεν φαίνεται στον ορίζοντα – κι αυτό είναι καλό. Στην αυτοβιογραφία μου προσπάθησα να αποσαφηνίσω την πηγή της ροπής μου στον αθλητισμό. Με βεβαιότητα πλέον μπορώ να πω ότι εξελίχθηκε σε αέναη ανάγκη: Είμαι ένας διά βίου αθλητής».
“Εlon Musk: Η Επίσημη Βιογραφία”, του Walter Isaacson (Εκδόσεις Κλειδάριθμος)
Για δύο χρόνια, ο Άιζακσον ακολουθούσε παντού τον Μασκ. Το αποτέλεσμα; Μια απροσδόκητα μύχια ιστορία για τον πλέον συναρπαστικό και αμφιλεγόμενο καινοτόμο της εποχής μας, που παραβιάζοντας κανόνες έχει οδηγήσει τον κόσμο στην εποχή των ηλεκτρικών οχημάτων, της εξερεύνησης του διαστήματος από ιδιώτες και της τεχνητής νοημοσύνης. Α, στην πορεία εξαγόρασε και το Twitter. Ο Γουόλτερ Άιζακσον, συγγραφέας των βιογραφιών των Jennifer Doudna (“Ο κώδικας της ζωής”, εκδόσεις Κλειδάριθμος), Leonardo da Vinci, Steve Jobs, Albert Einstein, και άλλων σπουδαίων προσωπικοτήτων, επιστρέφει με μια αποκαλυπτική ιστορία γεμάτη εκπληκτικές αφηγήσεις για θριάμβους και θύελλες, που θέτει το ερώτημα: Άραγε οι δαίμονες, η κινητήριος δύναμη του Μασκ, είναι αυτό που οδηγεί στην καινοτομία και την πρόοδο; Όταν ο Έλον Μασκ ήταν ακόμα παιδί στη Νότια Αφρική, έτρωγε συχνά ξύλο από νταήδες. Μια μέρα άρχισαν να τον κλοτσούν ανελέητα στο κεφάλι. Έμεινε μία εβδομάδα στο νοσοκομείο. Οι σωματικές ουλές όμως ήταν ασήμαντες μπροστά στις συναισθηματικές που του είχε προκαλέσει ο πατέρας του, ένας μηχανικός, πανούργος, χαρισματικός οραματιστής. Όταν ο Έλον επέστρεψε στο σπίτι, ο πατέρας του τον επέπληξε. «Στεκόμουν για μία ώρα, ενώ μου φώναζε και με αποκαλούσε ηλίθιο και άχρηστο», θυμάται ο Έλον. Ο πατέρας του θα επηρέαζε καθοριστικά την ψυχοσύνθεση του. Ο Έλον εξελίχθηκε σε έναν σκληρό αλλά ευάλωτο άντρα-παιδί με εξαιρετικά υψηλή ανοχή στον κίνδυνο, δίψα για δράματα, την επική αίσθηση ότι είχε κάποια αποστολή και μια μανιώδη ένταση που ήταν ανάλγητη και μερικές φορές καταστροφική.
☞︎ Διαβάστε επίσης: Τα βιβλία της εβδομάδας #45