Αν η αφήγηση μπορεί να χαρακτηριστεί παραμύθι, τότε αυτόματα υπάρχει μία ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ φανταστικού και πραγματικού. Ο Θανάσης Λάλας αυτή τη φορά συνθέτει την παιδική αθωότητα, την αυθεντικότητα, το νήμα που συνδέει τους δύο κόσμους και δηλώνει πως τίποτα δεν είναι ανέφικτο και ακατόρθωτο δημιουργώντας ένα κράμα έξυπνο, μαγικό ως έναν βαθμό, αιρετικό και ταυτόχρονα διαδραστικό με τους αναγνώστες. Με έντονο προσωπικό, βαθιά εσωτερικό τόνο, εξομολογητικό ύφος κι εμφανή την ανάγκη για επικοινωνία με “μεγάλα” παιδιά και πιθανώς τους ίδιους τους γονείς.

Ο Θανάσης Λάλας καταθέτει σε ένα ακόμα “μικρό” βιβλίο, τόσα σπουδαία πράγματα για τη ζωή. Τολμηρές λέξεις, σύνθετα νοήματα, πολυδιάστατες σηματοδοτήσεις κι έννοιες που οι περισσότεροι αποφεύγουν συνειδητά να αγγίζουν, καθώς αδυνατούν να τις αφουγκραστούν και να τις ορίσουν. Η γοητεία όμως για τον συγγραφέα είναι ακριβώς αυτό να καταλάβει και να μεταλαμπαδεύσει τι πάει να πει τίποτα, άγνοια, φαντασία, τέχνη, πουθενά και τέχνη της ζωής. Αυτή είναι η διαδρομή του. Ο παρορμητισμός, το πηγαίο, το ανάλαφρο συναντούν τα νοήματα των λέξεων. Με διεισδυτική ματιά και ώσμωση για χρόνια βλέπουμε με έμφαση στη λεπτομέρεια το αποτύπωμά τους και μαζί στη ζωογόνο πνοή μακριά από την επανάπαυση.

Το “πουθενά” το συναντάμε στη ψυχική ερημιά, στην κενότητα, στη μοναξιά, στη βιαστική προχειρότητα της παραίτησης. Η αμηχανία του πουθενά δεν απέχει από τον δισταγμό της άγνοιας ή την επιπολαιότητα της παντογνωσίας. Στη δική μας ιστορία όμως η άγνοια μοιάζει να εκτιμάται πολύ περισσότερο από τη γνώση και να εξετάζεται ως “κυρίαρχος όρος”. Ο κύριος τίποτα φοβάται και φοβίζει, τρομάζει τον εαυτό του και τους άλλους. Αυτό το τίποτα απλώνεται μέσα στη απεραντοσύνη και συνδέεται με τη “μήτρα” μας, το σπίτι μας, τα όνειρά μας, τις αγωνίες, τις προσδοκίες μας και την περιέργεια. Όλα αυτά συμβάλλουν να δούμε τη ζωή διαφορετικά και να μείνουμε ζωντανοί στον μαραθώνιό της.

Η ίδια η φαντασία μας μετατρέπεται σε ένα όχημα που διευρύνει ορίζοντες, φωτίζει σκιές κι αδιέξοδα και πολλαπλασιάζει τις όμορφες στιγμές. Δεσπόζει η μητέρα Φύση με τα χρώματά της. Κάθε της εικόνα είναι ικανή να πυροδοτήσει εκρήξεις μέσα μας. Όλα αυτά είναι τόσο εύκολο και ταυτόχρονα τόσο δύσκολο να μεταφερθούν σε έναν πίνακα ζωγραφικής. Έτσι η στιγμή, το μεγαλείο μένουν για πάντα στην ιστορία. Ταξιδεύουν στον χρόνο μέσα από την έμπνευση και τη δημιουργία. Αυτό είναι που ανάγει τους ανθρώπους προς εξιδανικευμένο, να έχουν δηλαδή τη θέληση να αξιοποιήσουν τα καθημερινά ερεθίσματα και να “πλάσουν” έναν κόσμο.

Τέτοια παραμύθια για ενήλικες είναι αναγκαία στη εποχή μας. Μας δείχνουν έναν φωτεινό δρόμο σε μία εποχή που η πυξίδα μοιάζει να έχει χαθεί. Όσον υπάρχει η μαγεία της τέχνης που διαμορφώνει την αισθητική, όσο υπάρχει η τέχνη της ζωής που δημιουργεί τη ευαισθησία, τότε σίγουρα αργά ή γρήγορα, πιθανώς μετά από κοπιώδεις αγώνες και διαδοχικές αναμετρήσεις θα βγούμε στο ξέφωτο. Μέσα σε όλα αυτό το περιβάλλον δηλώνεται η υπαρξιακή αγωνία κι η θέληση (κρυφή ή μη) των περισσοτέρων η μία ζωή να ήταν χίλιες.

Πορευόμαστε από το πουθενά στο παντού, στην απελευθέρωση από την άγνοια, στο άπειρο του τίποτα, στη φαντασία και την τέχνη για να συναντήσουμε το όνειρο, το ανέφικτο, την ουτοπία και την πίστη πως όλα μπορούμε να τα καταφέρουμε. Η αφήγηση με έναν τρόπο λειτουργεί “κατοπτρικά” και μπορεί να μας βοηθήσει να μελετήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας. “Μάταιες ελπίδες μην καταδεχτείς, όχι παρακάλια και παράπονα, πλησίασε το παράθυρο με συγκίνησιν”. Ακριβώς έξω από το παράθυρο είναι η λύση στα προβλήματα. Πολλές φορές είναι δύσκολο είναι το απλό, να το κατανοήσουμε και να δράσουμε ξεπερνώντας τους φόβους μας. Προς αυτήν την κατεύθυνση συνδράμει αυτό το “μικρό” βιβλίο που διαβάζετε με μία ανάσα και μας κάνει πλουσιότερους.

 

✑ Το βιβλίο “Ο κύριος Τίποτα στη χώρα του «Πουθενά»”, του Θανάση Λάλα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός.