Το έργο του Νέιθαν Θρωλ χαρακτηρίζει το δημοσιογραφικό δαιμόνιο. Σε αυτό το βιβλίο ξεκινάει περιγράφοντας μία αληθινή ιστορία, την οποία ερεύνησε και μελέτησε για περισσότερο από δύο χρόνια. Με επιμονή, χωρίς ίχνος μεροληψίας και προκατάληψης. Με λόγο συγκροτημένο και μεστό. Μας χαρίζει μία αφήγηση γροθιά στο στομάχι με αλήθειες, τραύματα, ρωγμές συγκινήσεις, στοιχεία πολιτισμού, νοοτροπία, καταπίεση και βία ενός εξουθενωμένου λαού. Βιωματική αφήγηση που ξεχειλίζει προβληματισμό δίχως όμως να δαιμονοποεί και να εξιδανικεύει κανέναν.
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου γνωρίζουμε έναν άλλον κόσμο σε σύγκριση με αυτόν που μας παρουσιάζουν τα δελτία ειδήσεων. Σιωπές, αντιφάσεις, κουλτούρα, αξιοπρέπεια και περηφάνεια απλών ανθρώπων. Εξουσιαστικός ανταγωνισμός που γεννάται έμμεσα από τον ρόλο της θρησκείας. Μία αδικία βαθιά ριζωμένη. Πικρές διαπιστώσεις κι ως έναν βαθμό ενοχικό σύνδρομο. Επικρίνει τον αντισημιτισμό, ταυτόχρονα όμως κατακρίνει τις τακτικές επιλογές του Ισραήλ που οδηγούν σε ένα σύγχρονο Απαρχάιντ. Κάνει ένα νεύμα στην πλευρά των αδικημένων και επιμένει στον μονόδρομο της ειρηνικής συνύπαρξης παλαιστινιακού και εβραϊκού λαού.
Αξίζει να σημειωθεί πως το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν τα γεγονότα της 7η Οκτώβρη του 2023. Δεν πρόλαβε να μεταγγίσει, να ξορκίσει αυτό που ενδεχομένως υποπτευόταν πως πλησιάζει. Καθώς αναπτύσσει όσα τον βασανίζουν κρατά τον συγγραφικό πήχη πολύ ψηλά. Με μία εξαιρετική διεισδυτικότητα ανεπηρέαστη από ενοχές και συναισθηματική φόρτιση αγγίζει την οραματική ψευδαίσθηση, δημιουργώντας ένα κράμα επιθυμίας και σκληρής πραγματικότητας που ονειρεύεται να συναντηθούν σε ζωντανό χρόνο. Ελπίζει πως φανατισμοί και ηθική τυφλότητα σύντομα θα αποτελούν παρελθόν, ωστόσο η ίδια η καθημερινότητα έρχεται να κάνει φρούδες τις ελπίδες του.
Πρόκειται για μία κατάθεση ψυχής και αγωνίας μακριά από τις χειραγωγημένες παραποιήσεις. Η οπτική του είναι πολυεπίπεδη, η κριτική του αφορά κάθε μορφής δυστοπικού αυταρχισμού που οδηγεί στην αποκτήνωση κι ως συνέχεια αυτή στην καταπίεση και την πυροδότηση ενός αέναου κύκλου βίας. Μόνο τυχαίο δεν μπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότι κανένας εκδοτικός οίκος στο Ισραήλ δε δέχτηκε να εκδώσει το πόνημά του. Το “ατύχημα” είναι απλά η αφορμή, η αφετηρία για να ξετυλίξει το κουβάρι όσων έχει μέσα του. Δένει λοιπόν το προσωπικό δράμα πρωταγωνιστή Άμπεντ (αδιαφορία, γραφειοκρατία, δυσκαψία του Ισραηλινού κράτους) με το πως αντικατοπτρίζεται και συσχετίζεται αυτό με την εικόνα της Δυτικής όχθης και την ασύλληπτη απόσταση όσον αφορά προνόμια και ανισότητες μεταξύ των δύο λαών. Οι αδύναμοι οδηγούνται σε σωματική και ψυχική εξαθλίωση κι από εκεί στον θάνατο.
Ο Παντελής Μπουκάλας έχει γράψει για το Ισραήλ πως η μεγαλύτερη απειλή για το ίδιο είναι η ίδια του η ισχύς. Ο Θρωλ το «αφουγκράζεται» και υποστηρίζει πως οι Ισραηλινοί βρίσκονται εγκλωβισμένοι στη πλάνη της δικής τους βεβαιότητας και αλήθειας. Θεωρούν πως πρέπει να εξαντλήσουν ψυχολογικά τους “αντιπάλους” και στη συνέχεια να τους συντρίψουν στρατιωτικά με ελάχιστη αντίσταση. Το Ισραήλ χρησιμοποιεί κάθε μέσο χωρίς ενδοιασμούς, προκειμένου να φτάσει στον στόχο του. “Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα”. Από τη ματιά του συγγραφέα δε λείπει και η αναφορά στην αναδιάταξη του αραβικού κόσμου ευρύτερα.
Η Χάιφα ήταν κάποτε ένας μυθικός παράδεισος συνύπαρξης Μουσουλμάνων, Χριστιανών Εβραίων και η Ιερουσαλήμ ήταν μία ήρεμη, ειρηνική πόλη. Πασχίζει να κρατήσει την ελπίδα ζωντανή ο δημιουργός και να μη παραδεχθεί ότι μοίρα είναι αναπόφευκτη και δεν έχει επιστροφή. Αυτό θέλει να δηλώσει μέσα από την ιστορία του Άμπεντ και τη μεταστροφή που συντελείται. Η ευρηματικότητα της “χρήσης” του βίντεο δίνει παραστατικότητα και συμπυκνώνει την ανάγκη του να διηγηθεί όσα γράφει. “Θα μπορούσε να ήταν και δικά μας παιδία”. Ο Θρωλ θέτει το επιτακτικό δίλημμα, πολιτισμός ή βαρβαρότητα. Η συμπάθεια της κοινής γνώμης δεν αρκεί. Εγκλήματα πολέμου (επίσημα χαρακτηρισμένα από τον ΟΗΕ), δεν μπορούν πια να βαφτίζονται αυτοάμυνα. Τελείωσε τελικά ο ανθρωπισμός, χάθηκε η αντίσταση και η αισιοδοξία;
✑ Το βιβλίο “Μια ημέρα της ζωής του Άμπεντ Σαλάμα”, του Νέιθαν Θρωλ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δώμα.
