Μία ημέρα σαν τη σημερινή έρχεται στον κόσμο ο σπουδαίος Καρλ Γιουνγκ.
Έχουμε τη χαρά να μελετάμε μία πληρέστατη βιογραφία του πρωτοπόρου ψυχαναλυτή, μεγάλου οραματιστή και καινοτόμου στοχαστή. Ο Φρεντερίκ Λενουάρ συμπυκνώνει και αναλύει τις ιδέες, απόψεις και το έργο του Γιουνγκ που επηρέασε όχι μόνο την εξέλιξη της ψυχανάλυσης ως επιστήμη, αλλά και την παγκόσμια πολιτιστική πραγματικότητα. Μέσα από αυτό θεωρεί πως χτίζονται γέφυρες φιλοσοφικές που έχουν ως θεμελιακή στόχευση να δώσουν νόημα στην πνευματική ζωή, με βαθύτερο αίτημα την ευημερία και την αληθινή χαρά.
Πιστός στην επιστημονική του διαδρομή, μελετά, κατανοεί, αφομοιώνει, επινοεί νέες ρηξικέλευθες μεθόδους, δε φοβάται τις συγκρούσεις. Υπερβαίνει τον Φρόιντ κι εισάγει στο προσωπικό ταξίδι του καθενός μας τη σύνδεση συνειδητού-ασυνείδητου, ώστε να συναντήσουμε τον εαυτό μας και να προσεγγίσουμε το αίσθημα της πληρότητας. Δέχεται πως η πραγματικότητα είναι σχετική, καθώς παρεμβαίνει ο καθοριστικός παράγοντας της ψυχής. Τολμά να αποδομήσει την ορθολογική σκέψη του Διαφωτισμού, θεωρώντας την ξεπερασμένη, διακρίνει τον άγνωστο “ψυχικό κίνδυνο” και αγωνιά να βρεθούν λύσεις για ένα καλύτερο μέλλον.
Τονίζει πως το ασυνείδητο είναι πολύ πλουσιότερο και ψάχνει τον ιδανικό τρόπο να επικοινωνήσει με τη συνείδηση για να καταφέρει να πετύχει τη γνώση του εαυτού μας και την πολυπόθητη οικοδόμηση της ισορροπίας. Μέσα από την παραδοχή πως η ζωή είναι σκληρή και έχει κλονισμούς, φτάνει να υποστηρίξει τον ρόλο των τραυματικών συμπλεγμάτων, τους τριγμούς του κρυμμένου ασυνείδητου και αποδέχεται κάθε ψυχική διαταραχή. Παρατηρεί τη σχέση διαίσθησης (εξωστρέφεια) με το συναίσθημα (εσωστρέφεια), την παρουσία του συλλογικού ασυνείδητου που κληρονομείται, δεν αγνοεί μύθους και θρησκευτικές παραδόσεις και θεωρεί πως η ειλικρινής διαλεκτική σχέση όλων αυτών διαμορφώνει τη ζωτική, ισορροπημένη λειτουργία μας.
Θέτει νέα ερωτήματα και δεν κλείνει δρόμους – τι είναι το συνειδητό εγώ, τι το ατομικό-συλλογικό ασυνείδητο, τι είναι η συνείδηση, τι είναι το εγώ, τι είναι εαυτός που είναι συνείδηση και ασυνείδητο μαζί. Τον ανησυχεί έντονα ο φόβος της διάστασης της ψυχικής ενότητας όλων των παραπάνω, καθώς στη δυνατότητα αφύπνισης εκρηκτικών ασυνείδητων διαταραχών παραμονεύει ο κίνδυνος της σχιζοφρένειας. Αγωνία και επιδιώκει μέσω της ψυχανάλυσης να “απενεργοποιήσει” το σκοτεινό μέρος του ασυνείδητου – το ονομάζει σκιά – και θέλει να αγαπήσουμε τον εαυτό μας και να ξεπεράσουμε κάθε εμπόδιο διαλεκτικά.
Έχοντας έρθει σε επαφή με ανατολικές θρησκείες, τον διαλογισμό, αρχαίους πολιτισμούς έχει διευρύνει τους ορίζοντές του. Εμβαθύνει στην πνευματικότητα της σκέψης της Ανατολής, καταγγέλλει τη Δυτική σκέψη του πνευματικού υλισμού και τονίζει πως η Δύση σκέφτεται με το κεφάλι, ενώ η Ανατολή με την καρδιά. Ο ίδιος δηλώνει αγνωστικιστής, δεν προσωποποιεί το θείο, δε γνωρίζει Θεό, αλλά την υπερβατική συνολική αξία της Φύσης.
Μία άλλη διάσταση που δίνεται μέσα από την ανάπτυξη των σκέψεών του αφορά το πόσο αξιόπιστη εναλλακτική θεωρεί την αυτοκριτική και την ενδοσκόπηση. Οι στόχοι του είναι σαφείς. Πρώτα απ΄όλα να αποδεχτούμε τη μοναδικότητα μας χωρίς αποκλεισμούς του διαφορετικού και μετά να αναζητήσουμε την πληρότητα που θα είναι ανάχωμα στη ψυχική κατάρρευση. Από την αναφορά του δε λείπουν και τα όνειρα. Συνιστούν αρχέτυπο επανασύνδεσης του ασυνείδητου με τη συνείδηση κι αποτελούν βαλβίδα εκτόνωσης.
Βαθύτατη είναι η πεποίθηση του πως τίποτα δεν είναι μονοσήμαντο και υποστηρίζει τη ψυχολογική παραδοχή της αντιπαράθεσης. Η αποδοχή κι η εσωτερική πόλωση θεωρεί πως είναι η ζωτικότητα της ψυχής. Απεχθάνεται το άγχος που οφείλεται στον ανεξέλεγκτο καταναλωτισμό, στην απουσία νοήματος της ζωής και οδηγεί σε ψυχικές νευρώσεις. Η ψυχολογική σύζευξη καρδιάς-σκέψης, καθώς «όπου κυριαρχεί η κριτική, φτωχαίνει η ζωή», είναι το κλειδί για την πολυπόθητη ισορροπία. Όσο το ασυνείδητο δεν προβάλει μύθους κι όνειρα, τόσο δυσκολότερα αφομοιώνεται το βαθύτερο νόημα της ζωής και της ύπαρξής μας.
➸ ΙΝΦΟ: Το βιβλίο “Καρλ Γιουνγκ: O εξερευνητής της ανθρώπινης ψυχής” του Φρεντερίκ Λενουάρ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ.
