Το I Love Dick είναι ένα μυθιστόρημα που αποτελείται από ερωτικές επιστολές γραμμένες από μια επώνυμη γυναίκα αφηγήτρια, την Κρις Κράους, σε έναν άντρα που ονομάζεται Ντικ – εμπνευσμένο από τον πραγματικό ακαδημαϊκό Dick Hebdige, συγγραφέα της κλασικής μελέτης Υποκουλτούρα. Το νόημα του στυλ. Μια θολή φιγούρα της οποίας η εμφάνιση ταλαντεύεται ανάμεσα στα αρχέτυπα του λογοτεχνικού κριτικού και του καουμπόι. Η Κρις ξεκινά ένα επιστολικό φλερτ με τον Ντικ αφού αυτή και ο τότε σύζυγός της, ο Γάλλος θεωρητικός του πολιτισμού Σιλβέρ, δειπνούν μαζί του στην Πασαντίνα και περνούν τη νύχτα στο σπίτι του στην έρημο Άντελοπ. Στην αρχή, η Κρις και ο Σιλβέρ χρησιμοποιούν τον έρωτά της πρώτης για τον Ντικ για να δώσουν μια προσωρινή ώθηση στον αποτυχημένο γάμο τους. Σαν δύο ζαλισμένοι έφηβοι, του γράφουν γράμματα και τον παίρνουν τηλέφωνο μόνο και μόνο για να ακούσουν το μήνυμα στον τηλεφωνητή του. Οι επιστολές πολλαπλασιάζονται σε αυτοβιογραφικές εξομολογήσεις, δοκίμια για καλλιτέχνες, παραληρήματα κατά της θέσης των γυναικών στον κόσμο της τέχνης.

Το I Love Dick εκδόθηκε για πρώτη φορά τις ΗΠΑ το 1997 και προκάλεσε αίσθηση. Έγινε περισσότερο μια cult επιτυχία που διαβάστηκε και θαυμάστηκε ευρέως στην κοινότητα των εικαστικών τεχνών και σε μεγάλο βαθμό εκτός της κυρίαρχης λογοτεχνικής κουλτούρας. Τι ακριβώς ήταν αυτό το βιβλίο; Μια αυτοβιογραφία; Ένα ερωτικό, επιστολικό μυθιστόρημα; Μια σειρά δοκιμίων; Ένα έργο κριτικής θεωρίας;

Το I Love Dick είναι τελικά όλα αυτά μαζί. Είναι ένας υπέροχος κατάλογος αντιφάσεων και επιθυμιών, ο οποίος επωφελείται από την ευέλικτη και ευφάνταστη υπερβολή του σημείου εκκίνησής του: τον έρωτα. Είναι επίσης εξαιρετικά αστείο.

Το μυθιστόρημα έχει μια κυρίως επιστολική μορφή, η οποία μετατρέπεται σε ημερολόγιο και το «Αγαπητέ Ντικ» γίνεται «Αγαπητό Ημερολόγιο». Σε κάποιο σημείο, η Κρις και ο Σιλβέρ οικειοποιούνται τις περσόνες της Έμμας και του του Σαρλ Μποβαρύ στις απεγνωσμένες επιστολές τους.

Όπως συνήθως συμβαίνει με τέτοιου είδους βιβλία, το I Love Dick είναι ένα μνημείο διακειμενικότητας. Η Κράους σχολιάζει εδάφια από κείμενα του Φλωμπέρ, του Ζολά, του Ζωρζ Μπατάιγ, της Σιμόν Βέιλ, της Τζέιν Μπόουλς, της μαρξίστριας αντάρτισσας Ριγκομπέρτα Μεντσού από τη Γουατεμάλα, στοχάζεται πάνω σε εικαστικές δημιουργίες του Έντουαρντ Χόπερ και του Ντε Κούνινγκ και σε βίντεο του Σαμ Σέπαρντ, και εγκιβωτίζει στην αφήγηση τραγούδια από το Some Girls των Rolling Stones και από το Pat Garrett & Billy the Kid του Bob Dylan.

«Με αφήνεις πάλι κάτω και δείχνεις με το κεφάλι προς την κρεβατοκάμαρα. Και τότε μπαίνει ο δίσκος του Ντίλαν, Pat Garrett & Billy the Kid. Πόσο τέλειο. Πόσες φορές είχε κάνει σεξ ο καθένας μας και στο βάθος έπαιζε αυτό το άλμπουμ […] Και μετά είσαι ξαπλωμένος στο κρεβάτι, το κεφάλι ακουμπισμένο στα μαξιλάρια και βγάζουμε τις μπλούζες μας. Το γαλάζιο φωτιστικό δίπλα στο κρεβάτι είναι αναμμένο. Εγώ φοράω ακόμα το μαύρο τζιν Guess και ένα σουτιέν. Σε κοιτάζω να πιάνεις τα βυζιά μου και κοιτάζουμε και οι δύο τις ρώγες μου να ερεθίζονται. Πιο μετά, περνάς τον δείκτη του χεριού σου πάνω από το μουνό μου, από ψηλά μέχρι χαμηλά, όχι μέσα. Είναι πολύ υγρό, ένα Αντικείμενο προς παρατήρηση και ακόμα πιο μετά σκέφτομαι την πράξη του να είσαι θεατής ενός πράγματος και το τρίτο στάδιο του Κίρκεγκωρ…».

Η ανεκπλήρωτη σεξουαλική εμμονή γίνεται το τείχος της απελπισίας πάνω στο οποίο συσσωρεύονται οι απογοητεύσεις, η απόρριψη και η θλίψη της Κρις. Ο Ντικ είναι το τέλειο αποθετήριο για τη δυστυχία του να αγαπάς. Τελικά, η αποδόμηση της αγάπης της Κρις για τον Ντικ τής προσφέρει το αίσθημα απελευθέρωσης το οποίο έως τότε αναζητούσε κάπως ασφυκτικά στην καλλιτεχνική κουλτούρα. Ενδεχομένως γι’ αυτό επικαλείται σε κάποιο σημείο τα λόγια του Φασμπίντερ:

«Απεχθάνομαι την ιδέα ότι ο έρωτας ανάμεσα σε δύο ανθρώπους μπορεί να οδηγήσει στη σωτηρία. Όλη μου τη ζωή αντιμάχομαι αυτό το καταπιεστικό είδος σχέσης. Αντιθέτως, πιστεύω στην αναζήτηση ενός έρωτα που με κάποιον τρόπο περιλαμβάνει την ανθρωπότητα στην ολότητά της». 

Η ίδια όμως, συγχρόνως, το αντιστρέφει:

«Αν οι γυναίκες δεν έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε μια οικουμενική τέχνη επειδή είμαστε παγιδευμένες εντός του προσωπικού, γιατί να μην κάνουμε οικουμενικό το προσωπικό κι αυτό να γίνει το αντικείμενο της τέχνης μας;»

Chris Kraus, I Love Dick
μτφρ. Μαρία Φακίνου
σελ: 344

 

➸ ΙΝΦΟ: Το “I Love Dick”, της Chris Kraus κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.