Το όνομα του Έντγκαρ Άλαν Πόε έχει συνδεθεί άρρηκτα με αλλόκοτα και τρομακτικά όνειρα, σκέψεις για νεκροταφεία και δαιμόνια, ομίχλη, σκοτάδια, κοράκια και γραφεία. Όμως, αν και οι ιστορίες του συχνά περιβάλλονται από μυστήριο και προβάλλονται ως τραγωδίες, στην πραγματικότητα, η ζωή του Πόε χαρακτηριζόταν τόσο από γήινα όσο και από μακάβρια στοιχεία. Προς τιμήν της 173ης επετείου από τον θάνατό του, συγκεντρώσαμε και σας παρουσιάζουμε μερικές ελάχιστα γνωστές παράξενες πτυχές της ζωής του που μέσα στα χρόνια επισκιάστηκαν από τον θρύλο του.
Ο όρος «σύντομο διήγημα» γράφτηκε πρώτη φορά σε ένα από τα δοκίμια του Ποε
Αν και άλλοι συγγραφείς μπορεί να είχαν χρησιμοποιήσει αυτή τη φράση πριν από τον Πόε, το δοκίμιό του «Η φιλοσοφία της σύνθεσης» του 1846 περιέχει την πρώτη γνωστή γραπτή χρήση του όρου. Σε αυτό, ο Πόε ήταν πολύ συγκεκριμένος σχετικά με το πώς μια σύντομη ιστορία πρέπει να είναι μια ιστορία που «απαιτεί από μισή μέχρι το πολύ μία ή δύο ώρες για την ανάγνωσή της». Σήμερα, θα λέγαμε πιθανώς ότι η ιστορία θα μπορούσε να διαβαστεί σε μία συνεδρίαση. Πίστευε επίσης ότι κάθε λέξη, εικόνα και γεγονός της ιστορίας πρέπει να επιλέγεται για να εξυπηρετεί τον κύριο σκοπό της. Είναι λογικό ότι ο Πόε θα ήταν αυτός που θα παγίωνε αυτές τις προϋποθέσεις, καθώς συχνά θεωρείται ως ο μεγαλύτερος συγγραφέας διηγημάτων που έζησε ποτέ.
Οι διαφωνίες σχετικά με το περιεχόμενο της «Μάσκας του κόκκινου θανάτου» συνεχίζονται μέχρι και τις μέρες μας
Ένα από τα πιο διάσημα διηγήματα του Πόε που δημοσιεύτηκε το 1842 και αναφέρεται σε έναν πρίγκιπα που προσπαθεί να κρυφτεί από μια θανατηφόρα και τρομακτική ασθένεια στο προστατευμένο αβαείο του. Ο πρίγκιπας αποφασίζει να διοργανώσει έναν χορό μεταμφιέσεων με πλούσιους καλεσμένους άλλους και την ελίτ, ενώ οι υπήκοοί του υπέφεραν και πέθαιναν έξω από τα τείχη του παλατιού. Στο τέλος, η ίδια η ασθένεια εμφανίζεται στο χορό μεταμφιέσεων και αφανίζει ολόκληρο το κάστρο.
«Έκλεινε πια ο πέμπτος ή ο έκτος μήνας από τότε που ο πρίγκηπας Πρόσπερο είχε κλειστεί στoν πύργο, ενώ έξω λυσσομανούσε η επιδημία, όταν έδωσε για τους χίλιους φίλους του ένα χορό μεταμφιεσμένων εξαιρετικής μεγαλοπρέπειας».
Ορισμένοι μελετητές πιστεύουν ότι αυτή η ιστορία ήταν εμπνευσμένη από τη φυματίωση, η οποία στέρησε τη ζωή της συζύγου, της μητέρας, του αδελφού και της θετής μητέρας του Πόε. Άλλοι λένε ότι η ιστορία αντικατοπτρίζει την επιδημία της χολέρας που έζησε στη Βαλτιμόρη. Και ενώ η ιστορία φαίνεται να είναι έντονα φορτωμένη με εικόνες και πολλά πιθανά μηνύματα, ο ίδιος ο Πόε είχε δηλώσει ότι δεν τον ενδιέφερε καθόλου η λογοτεχνία που προσπαθεί να διδάξει κάποιο ηθικό δίδαγμα, γεγονός που καθιστά δύσκολο να προσδιοριστεί τι προσπαθούσε να πει μέσω της ιστορίας αυτής.
Το μεσαίο όνομα του Πόε, Άλαν, προέρχεται από τη δεύτερη του οικογένεια
Ο διάσημος συγγραφέας που γνωρίζουμε σήμερα ονομαζόταν απλά Έντγκαρ Πόε όταν γεννήθηκε, χωρίς να έχει δεύτερο όνομα. Ο πατέρας του εγκατέλειψε αυτόν και τη μητέρα του όταν ήταν ακόμη μωρό, και όταν ήταν μόλις δύο ετών, η μητέρα του πέθανε από φυματίωση. Τον Πόε ανέλαβε μια άλλη οικογένεια, με τον θετό του πατέρα να ονομάζεται Τζον Άλαν. Αν και ποτέ δεν υιοθετήθηκε επίσημα από τον άνδρα αυτό, πήρε το επώνυμό του ως το μεσαίο του όνομα. Δυστυχώς, οι δυο τους δεν τα πήγαιναν καλά, και ο ‘Αλαν δεν του άφησε τίποτα όταν πέθανε. Αυτός μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο ο Πόε υπέγραφε πολλές από τις επιστολές του ως Έντγκαρ Α. Πόε ή απλώς Ε. Α. Πόε.
Ο Πόε παντρεύτηκε την δεκατριάχρονη ξαδέρφη του, Βιρτζίνια Κλεμ
Η ερωτική ζωή του Πόε -όπως και πολλά σημεία του θρύλου του- είναι εξαιρετικά παρεξηγημένη. Ενώ συχνά θεωρείται ένας τραγικός, μοναχικός εραστής, είχε αρκετές γυναίκες στη ζωή του, μία από τις οποίες ήταν και η μητέρα ενός φίλου του. Ήταν τόσο ερωτευμένος που, όταν εκείνη πέθανε, έγραψε γι’ αυτήν το ποίημα «Ένα ποίημα για την Χέλεν».
Και πέρα από τους περιστασιακούς έρωτες και τις περιπέτειες, ο Πόε παντρεύτηκε. Οι περισσότεροι γνωρίζουν ότι η Βιρτζίνια Ελίζα Κλεμ Πόε, η μοναδική σύζυγος του Πόε, δεν ήταν άλλη από την πρώτη του ξαδέλφη. Πολλοί δεν γνωρίζουν, ωστόσο, ότι όταν παντρεύτηκαν εκείνος ήταν 27 ετών, ενώ εκείνη ήταν μόλις 13 ετών. Πολλοί βιογράφοι επιμένουν ότι αγαπούσαν ο ένας με μια αδελφική αγάπη. Εκείνη τον αποκαλούσε «Έντι» και εκείνος την αποκαλούσε «Σίση». Ανεξάρτητα από τον ρομαντικό ή όχι γάμο τους, ο Πόε ήταν πραγματικά απαρηγόρητος όταν εκείνη πέθανε από φυματίωση, μια ασθένεια που ήταν γνωστή για την αρπαγή των αγαπημένων προσώπων του Πόε. Έγραψε πολλά από τα πιο διάσημα ποιήματά του μετά το θάνατό της, όλα με θεματολογία τις γυναίκες που πεθαίνουν νέες, συμπεριλαμβανομένων κλασικών ποιημάτων όπως το Άναμπελ Λη και το Το Κοράκι.
Ο παπαγάλος ήταν αρχικά το ομώνυμο πουλί στο γνωστό ποίημα, και όχι το κοράκι
Το Κοράκι, θεωρείται το πιο γνωστό έργο του Πόε. Έγινε μάλιστα μεγάλη επιτυχία στην εποχή του, κάνοντας τα παιδιά να τον κυνηγούν και να μιμούνται το χτύπημα των φτερών του μέχρι να γυρίσει και να ουρλιάξει «Ποτέ πια!». Παρόλα αυτά, το ποίημα θα μπορούσε να είχε παραμείνει κοινότυπο αν ο Πόε ενέμεινε την αρχική του ιδέα: έναν παπαγάλο. Στο ίδιο δοκίμιο που αναφέρθηκε προηγουμένως, ο Πόε έγραψε ότι «αρχικά το ποίημα είχε γραφτεί για έναν παπαγάλο» ως ένα πτηνό-φάντασμα που εκτοξεύει προφητείες, αλλά ο συγγραφέας γρήγορα ανησύχησε για το γεγονός ότι η ζωηρή και πολύχρωμη φύση του συγκεκριμένου πλάσματος δεν ήταν σύμφωνη με τον τόνο και την γοτθική αισθητική του έργου. Ως εκ τούτου, «αντικαταστάθηκε αμέσως από ένα κοράκι, καθώς ήταν εξίσου ικανό να μιλάει και ήταν απείρως πιο ταιριαστό με την επιδιωκόμενη αισθητική».
Η ομάδας ράγκμπι NFL BALTIMORE RAVENS πήρε το όνομά της από το διάσημο ποίημα του Πόε
Ο Πόε πέρασε πολλά από τα χρόνια της ζωής του στη Βαλτιμόρη του Μέριλαντ, όπου και τελικά αναπαύθηκε για πάντα. Και, το 1996, όταν η Βαλτιμόρη έψαχνε μια ονομασία για τη νέα της επαγγελματική ομάδα ποδοσφαίρου, απευθύνθηκε στους οπαδούς της. Οι έρευνες έδειξαν ότι τα δύο τρίτα από τα πάνω από 33.000 των ατόμων που ψήφισαν, επέλεξαν την ονομασία Ravens για το όνομα της ομάδας τους από το πιο διάσημο ποίημα του Πόε. Άλλα πιθανά ονόματα για την ομάδα ήταν οι Americans με 5.635 ψήφους και οι Marauders με 5.650 ψήφους. Όμως, οι Ravens αναδείχθηκαν νικητές στο τέλος με 22.463 ψήφους.
Ο Πόε έβγαλε μόλις 9 δολάρια για Το Κοράκι
Πολλοί άνθρωποι βλέπουν τον Έντγκαρ Άλαν Πόε ως την πεμπτουσία του άφραγκου συγγραφέα, και αυτό δεν απέχει και πολύ από την αλήθεια. Ο Άλαν ο θετός πατέρας του Πόε, δεν του παρείχε αρκετά χρήματα για να φοιτήσει στο πανεπιστήμιο, και ο Πόε άρχισε να παίζει τυχερά παιχνίδια προκειμένου να προσπαθήσει να καλύψει το έλλειμμά του. Τον πέταξαν έξω από πανεπιστήμιο και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του προσπαθώντας να βγάλει χρήματα για να τα βγάλει πέρα.
Η μυθοπλασία του δεν ευόδωσε ποτέ σε οικονομικό επίπεδο. Έβγαλε 9 δολάρια για Το Κοράκι και λίγα περισσότερα από 50 δολάρια για τους Φόνους της Οδού Μοργκ. Για να συμπληρώσει το εισόδημά του, έγραφε για το Southern Literary Messenger και μάλιστα υπήρξε ένας αρκετά φοβερός κριτικός στην εποχή του. Οι κριτικές του προκάλεσαν την οργή του Ναθάνιελ Χόθορν (τον οποίο κατηγόρησε για λογοκλοπή) καθώς και ενός άλλου συγγραφέα, του Ρούφους Γουίλμοτ Γκρίσγουολντ. Παρόλα αυτά, τα πήγαινε καλά με ορισμένους άλλους συγγραφείς της εποχής του, όπου ένας εκ των οποίων ήταν και ο Κάρολος Ντίκενς. Και ναι, οι δυο τους ήταν φίλοι δι’ αλληλογραφίας.
Ο Πόε μεταθανάτια παρουσιάστηκε ως ψυχικά διαταραγμένος από τον βιογράφο του Ρούφους Γουίλμοτ Γκρίσγουολντ
Όταν ο Πόε πέθανε, οι μυστηριώδεις που αφορούσαν το τέλος του ήταν σίγουρα πάρα πολλές. Στις 3 Οκτωβρίου του 1849, βρέθηκε στο δρόμο, παραληρώντας και ακατανόητος -και επίσης ντυμένος με τα ρούχα κάποιου άλλου. Ο Πόε μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και δεν συνήλθε ποτέ αρκετά ώστε να καταφέρει να εξηγήσει τι του είχε συμβεί. Ένα από τα μόνα πράγματα που έκανε ήταν να φωνάζει επανειλημμένα το όνομα «Ρέινολντς»! Πέθανε τέσσερις ημέρες αργότερα χωρίς να μαθευτεί ποτέ τι πραγματικά του είχε συμβεί.
Αν και όλα αυτά είναι αλήθεια, πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η ιστορία αυτή συνάδει με την ιδέα ότι ο συγγραφέας ήταν ένας παράφρων, μελαγχολικός τρελός που δεν μπορούσε να διακρίνει τα όρια ανάμεσα στην πραγματικότητα και την φαντασία. Αυτός ο χαρακτηρισμός, ωστόσο, προήλθε από τον Γκρίσγουολντ, ο οποίος έγραψε μια μεταθανάτια βιογραφία του Ποε, παρουσιάζοντάς τον με άκρως αρνητικό τρόπο. Προφανώς, ο Γκρίσγουολντ ήταν ακόμα πικραμένος από κάποιες κριτικές του Πόε που είχε γράψει γι’αυτόν όσο βρισκόταν εν ζωή, με αποτέλεσμα στην βιογραφία που ακολούθησε τον θάνατό του να τον παρουσιάσει ως διεφθαρμένο τρελό. Αν και το έργο αυτό έχει έκτοτε απαξιωθεί, ο χαρακτηρισμός αυτός του έμεινε μέχρι και στις μέρες μας.
Ο μυστήριος θάνατος του Πόε μπορεί να ήταν αποτέλεσμα της «απάτης των ψηφοφόρων», μιας παράξενης τακτικής νοθείας των εκλογών που επικρατούσε την εποχή εκείνη
Αν και ο Πόε ήταν περιστασιακά πότης, ο οποίος εντάχθηκε στους Sons of Temperance -ένα είδος ΑΑ για την εποχή- πριν πεθάνει, μάρτυρες και μελετητές διαφωνούν για το αν όντως πέθανε από δηλητηρίαση από αλκοόλ ή αμφέβαλλαν ακόμα αν ήταν καν μεθυσμένος όταν βρέθηκε πεσμένος στο δρόμο. Αν και η μέθη θα εξηγούσε εύκολα το γεγονός ότι ο Πόε παραληρούσε, μιλούσε ασυνάρτητα και φορούσε τα ρούχα κάποιου άλλου, ένας εκδότης και γνωστός του, ο Δρ Τζόζεφ Ε. Σνόντγκρας, δήλωσε ότι ο Πόε ήταν μεθυσμένος, ενώ ο Δρ Τζον Τζόζεφ Μόραν, ο γιατρός που τον περιέθαλψε, είπε ότι «δεν είχε την παραμικρή οσμή από αλκοόλ στην αναπνοή ή στο πρόσωπό του».
Για να γίνουν τα πράγματα ακόμα πιο περίεργα, υπήρχε επίσης μια δημοφιλής απάτη εκείνη την εποχή που μπορεί να εξηγήσει τις περίεργες συνθήκες του θανάτου του Πόε. Επρόκειτο για μια μορφή απάτης ψηφοφόρων, όπου άνθρωποι απήγαγαν άτομα, τα νάρκωναν και τα ανάγκαζαν να ψηφίσουν πολλές φορές τον υποψήφιο της επιλογής τους. Μια τακτική που τότε ήταν γνωστή ως «cooping», αυτό περιελάμβανε μερικές φορές το επανειλημμένο ντύσιμο του ατόμου με διαφορετικά ρούχα, ώστε να συνεχίσει να ψηφίζει και να φαίνεται ότι πρόκειται για διαφορετικό πρόσωπο. Παρόλα αυτά, δεν έχει βρεθεί ποτέ καμία πειστική απόδειξη για τα αίτια του θανάτου του Πόε.
Ο Έντγκαρ Άλαν Πόε θάφτηκε σε έναν ανώνυμο τάφο όπου παρέμεινε για τα 26 πρώτα χρόνια μετά τον θάνατό του
Φυσικά, η ιστορία του Πόε δεν μπορεί να είναι πλήρης χωρίς τις μεταθανάτιες περιπέτειές του, καθώς θάφτηκε στο Westminster Hall and Burying Ground της Βαλτιμόρης χωρίς καν μια αξιοπρεπή ταφόπλακα. Αυτό δεν έγινε αποκλειστικά και μόνο λόγω των οικονομικών του προβλημάτων, όπως πολλοί πιστεύουν, αλλά στην πραγματικότητα, επειδή η ταφόπλακα που είχε δημιουργηθεί γι’ αυτόν καταστράφηκε σε ένα φρικτό ατύχημα, όπου ένα τρένο βγήκε από τις ράγες και την έκανε κομμάτια. Το 1873, ένας ποιητής είδε την κακοτεχνία του τάφου του Πόε και δημοσίευσε έκκληση μέσω μιας εφημερίδας να αποκατασταθεί με μια πλάκα που να αρμόζει στη φήμη του. Μια καθηγήτρια στη Βαλτιμόρη συγκέντρωσε χρήματα με την τάξη της και αφού έλαβε επιπλέον χρήματα από έναν πλούσιο εκδότη, συγκεντρώθηκαν αρκετά χρήματα ώστε να ξαναθαφτεί το 1875.
Η εκλιπούσα σύζυγός του, εν τω μεταξύ, είχε ταφεί σε άλλο νεκροταφείο, το οποίο καταστράφηκε το 1875. Αυτό θα καθιστούσε δύσκολο να βρεθεί η σορός της και να μεταφερθεί μαζί με εκείνη του συζύγου της. Ωστόσο, ένας άνδρας ονόματι William Gill, θαυμαστής και βιογράφος του αείμνηστου συγγραφέα, είχε ξεθάψει τα λείψανά της, διατηρώντας τα σε ένα κουτί κάτω από το κρεβάτι του για αρκετά χρόνια προτού τελικά τα παραδώσει. Η Βιρτζίνια Κλεμ θάφτηκε τελικά μαζί με τον σύζυγό της το 1885.
Ο διασυρμός του Πόε και ο παράξενος θάνατος του σίγουρα συνέβαλαν στο να δημιουργηθεί ο μύθος του ως μια αλλόκοτη γοτθική και περιθωριακή περσόνα, και να αποκρυσταλλωθεί η εικόνα που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι στο μυαλό τους για έναν βασανισμένο, ιδιοφυή και τρελό συγγραφέα που όμως κατάφερνε να γράφει όμορφα έργα ενώ ο ίδιος ταλαιπωρούνταν από τα φρικτά κτυπήματα της μοίρας. Στην πραγματικότητα, ο ίδιος ο Πόε ήταν πολύ πιο απλός άνθρωπος από ό,τι φανταζόμαστε. Φυσικά, όπως γνωρίζουμε, η ζωή του έκρυβε κάποιες εκκεντρικότητες, αλλά ίσως οι πιο μυστηριώδεις αλήθειες για τον Πόε είναι αυτές που δεν μπορούμε να εξηγήσουμε με ισχυρισμούς περί παραφροσύνης και αντισυμβατικότητας.
