Είμαστε πολλές και πολλοί εκείνες και εκείνοι που δε νοούμαστε καλοκαίρι και διακοπές (είτε διήμερα, είτε πολλές συναπτές μέρες για τους τυχερότερους) χωρίς βιβλία, χωρίς αναγνώσεις και ξεφυλλίσματα. Διάβασμα στην παραλία, ανάμεσα από τις βουτιές, διάβασμα στις μεσημεριανές σιέστες ή τα δροσερά βράδια στο μπαλκόνι, με κρασί.

Μεταξύ μας, είμαστε πολλές και πολλοί που δε νοούμαστε ζωή χωρίς διάβασμα και βιβλία. Αλλά όσο πολύ κι αν διαβάζουμε ή αν προσπαθούμε να διαβάζουμε μες στο χρόνο, η αλήθεια είναι ότι το καλοκαίρι οργιάζουμε διπλά: αγοράζουμε περισσότερα βιβλία, ξεθάβουμε αγορές της χρονιάς που καταχωνιάστηκαν στη βιβλιοθήκη ή στο συρτάρι χωρίς να διαβαστούν, επιστρέφουμε, ίσως, σε παλαιότερα, αγαπημένα μας αναγνώσματα.

Οι εκδοτικοί οίκοι βάζουν τα δυνατά τους τα καλοκαίρια, είναι μια περίοδος που ευνοεί τις πωλήσεις. Για ακόμα μια χρονιά, οι νέες κυκλοφορίες-κάποιες από αυτές ομολογουμένως πολυαναμενόμενες-μας οδηγούν στα βιβλιοπωλεία. Το Olafaq προτείνει επτά επιλογές για καλοκαιρινό διάβασμα, Ελλήνων και ξένων συγγραφέων. Μες στη μικρή μας λίστα, υπάρχουν επιλογές για κάθε αναγνώστη που θέλει να βάλει στην τσάντα θαλάσσης του ή το σακ βουαγιάζ κάτι ενδιαφέρον και φρέσκο για να διαβάσει.

1. «Δυο χρόνια στην Κόλαση», του Φώτη Θαλασσινού

«Πώς γίνεται και όταν πεθαίνουν άνθρωποι μας, όταν τους βλέπουμε στις φωτογραφίες, σαν να έχουν αλλάξει, σαν να έχουν χάσει την ψυχή τους και σε αυτές. Πάντα μπορώ να ξεχωρίσω ένα νεκρό σε μια φωτογραφία»

Αυτή η φράση είναι μία από τις πολλές που αποτυπώνονται στο νου του αναγνώστη μετά την ανάγνωση του βιβλίου αυτού, σαν πυρωμένο σίδερο.

Το έργο του «Δυο Χρόνια Στην Κόλαση (Φιλοσοφία)» όπως ο ίδιος αναφέρει είναι το Opus Magnum του, το αποστάλαγμα της υπερδεκαετούς περιπλάνησής του στην Αθήνα, πριν επιστρέψει στη γενέτειρά του την Κω. Ο Φώτης Θαλασσινός δεν είναι μόνο ένας ιδιαίτερος συγγραφέας.

Είναι αντισυμβατικός, νοιώθει μια αποστροφή για τον πλούτο, την επιτηδευμένη τέχνη, το λούστρο. Έχει επιλέξει να κινείται εκτός συστήματος, μακριά από εκδότες και συμφέροντα.

Η γραφή του θα ξεβολέψει ουσιαστικά την σκέψη σας. Εάν θέλετε να διαβάσετε κάτι γνήσια ενοχλητικό και ανατρεπτικό, βαθιά ποιητικό με τρόπο που αφορά και δεν κλείνεται σε διανοουμενίστικο πύργο, επιλέξτε τα βιβλία του Φώτη Θαλασσινού τα οποία διατίθενται αποκλειστικά από το προσωπικό του site. 

2. «Πέτρα αιώνια», της Κατερίνας Ντίνου

Κυκλοφόρησε εδώ και λίγο καιρό από τις εκδόσεις Μετρονόμος η ποιητική συλλογή της H Κατερίνα Ντίνου «Πέτρα αιώνια» και είναι ό, τι πρέπει για το καλοκαίρι, με την έντοχη παρουσία της θάλασσας να κυριαρχεί στις σελίδες της.

Έχει γράψει ο Βαγγέλης Τασιόπουλος για το βιβλίο αυτό:

Η Κατερίνα Ντίνου δίνει απλόχερα τα κλειδιά και τους κώδικες, άλλοτε προοικονομώντας τη συνέχεια και ενίοτε παρέχοντας τα απαραίτητα εργαλεία για να τιθασεύεται το συναίσθημα και να τροφοδοτείται με τον ρυθμό η αισθητική απόλαυση. Η θητεία της στη μουσική είναι εμφανής στα γραπτά της, όπου ο ήχος της θάλασσας συνοδεύει τα όσα διαδραματίζονται. Η εμπειρία της θάλασσας καλλιεργεί την ευαισθησία, κατευνάζει τον πόνο και λειτουργεί ως καταφυγή, ή ανάχωμα στην καθημερινότητα και την τριβή των σχέσεων. Έτσι λοιπόν η πέτρα παραμένει αιώνια, σταθερή και θαυμαστή λόγω της θάλασσας.

Η υπεροχή της για την ποιήτρια είναι εμφανής και αδιατάρακτη, αφού μόνον αυτή μπορεί να βγάζει κυκλάμινα. Όμως όλα αυτά δεν εξασφαλίζονται χωρίς τον έρωτα, με τον οποίο σαρκώνεται η ευτυχία παρά τον κίνδυνο που εγκυμονούν οι αφύλακτες συναναστροφές στις διαβάσεις. Εκεί όπου ευδοκιμούν οι αποκλειστικότητες για να καλύψουν τις εκκρεμότητες συνθέτοντας το τρίπτυχο: Ανήκω, ορίζομαι, ορκίζομαι. Τότε χρειάζεται το θάρρος για να σταθείς σαν πέτρα στο κύμα να ακούσεις τον ήχο και να αναπαράξεις την ηχώ που σε απαλλάσσει, φτάνοντας στο παράλογο, παράτολμο, λυτρωτικό «Δεν σε αγαπώ πια.»

Η Σκοπελίτισσα Κατερίνα Ντίνου είναι ερμηνεύτρια και τραγουδοποιός, έχοντας κυκλοφορήσει έξι προσωπικά άλμπουμ και επτά digital single. Εμφανίζεται σε επιλεγμένες μουσικές σκηνές και συναυλίες. Το 2022 κυκλοφόρησε το παραμύθι «Η Βασίλισσα και η Αλένια» από τις εκδόσεις Υδροπλάνο. Η «Πέτρα αιώνια» είναι η πρώτη της ποιητική συλλογή από τις εκδόσεις Μετρονόμος.

3.«Το υπόγειο στην οδό Ήρας 12», της Πασχαλίας Τραυλού

Η Πασχαλία Τραυλού έχει δώσει τα διαπιστευτήριά της ως συγγραφέας που σταθερά διατηρεί και αυξάνει το κοινό της. Φέτος το καλοκαίρι, επιστρέφει με ένα μυθιστόρημα που διαβάζεται απνευστί και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.

«… Δύσκολο πράμα να είσαι γυναίκα. Κι αν τα σπλάχνα σας αθέλητα καρπίσουν, μη βγάλετε άχνα σε παπά. Με την καρδιά και το μυαλό σας κουβεντιάστε το. Και μη θαρρείτε πως θα κάνετε φονικό και θα πάτε στην Κόλαση, αν κρίνετε πως άλλη λύση δεν υπάρχει. Αγγελοποιοί είμαστε να λέτε. Στέλνουμε αγγελούδια στον Παράδεισο για να μη ζήσουν στην Κόλαση αυτού του κόσμου».

Έτσι έγραφε το τεφτέρι της Παγώνας, της νεκρής μαμής του Παράδεισου, του χωριού όπου μεγάλωσε η Ανθή, η κόρη του πανούργου παπα-Δρόσου τη δεκαετία του ’60. Από αυτό το κειμήλιο και από τη Λούλα την πόρνη γύρεψε απελπισμένα βοήθεια για να σωθεί από το δίλημμα στο οποίο βρέθηκε άθελά της εγκλωβισμένη. H ηρωίδα θα βρει αναπάντεχα την άκρη στη μονή της Αγίας Λεχούσας χάρη στις γνώσεις της μοναχής Υακίνθης και στην αυτοθυσία του δάσκαλου Στρατή Κλωναρίδη. Έκτοτε μάχεται στο υπόγειο της οδού Ήρας 12 για το δικαίωμα των γυναικών να ορίζουν την καρδιά και το σώμα τους. Μόνο που ως τα στερνά της τη βασανίζει η αρχέγονη αμφιβολία αν είναι φόνισσα ή… αγγελοποιός, αν η αυτοδιάθεση και η ελευθερία είναι αμαρτία ή δικαίωμα.

Ένα βιβλίο, ένα μυθιστόρημα, που αποδεικνύει ότι η γυναίκα είναι το κόμμα, η τελεία και το θαυμαστικό σε κάθε νόημα της ζωής. Η γυναίκα δεν είναι απλώς το συμπλήρωμα στη ζωή του άντρα, κάτι σαν το παράρτημα σ’ ένα κείμενο. Είναι το κόμμα, η τελεία και το θαυμαστικό στη δημιουργία του Παντοδύναμου. Κι αν μπει σε λάθος θέση, χάνεται και το νόημα αυτού του κόσμου.

4. «Η μυστική ιστορία», της Donna Tartt

Οι εκδόσεις Διόπτρα έφεραν στις προθήκες του βιβλιοπωλείου ένα βιβλίο που ήδη συζητείται, από μια συγγραφέα εμβληματική και αγαπημένη διεθνώς.

Μια συντροφιά έξυπνων, εκκεντρικών και απροσάρμοστων νεαρών που σπουδάζουν σε ένα κορυφαίο κολέγιο της Νέας Αγγλίας ανακαλύπτουν, κάτω από την επιρροή του χαρισματικού καθηγητή τους κλασικής φιλολογίας, έναν τρόπο σκέψης και ζωής που δεν έχει καμία σχέση με την ανιαρή καθημερινότητα των συνομηλίκων τους. Όταν, όμως, ξεπερνούν τα όρια της καθιερωμένης ηθικής, καταλαμβάνονται από εμμονές και ολισθαίνουν σταδιακά από τη διαφθορά στην προδοσία, με αναπόφευκτη κατάληξη την κυριαρχία του κακού πάνω τους.

Η «Μυστική ιστορία» αποτελεί εμβληματικό βιβλίο της Dark Academia λογοτεχνίας, αλλά και την κυριότερη ίσως πηγή έμπνευσης για την Dark Academia αισθητική που έχει κατακλύσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επηρεάζοντας τις αναγνωστικές, στιλιστικές και lifestyle επιλογές νέων σε όλο τον κόσμο. To λογοτεχνικό σύμπαν που δημιούργησε η Donna Tartt αναπαράγεται στο Tik Tok με τη δημιουργία αμέτρητων βίντεο από νέους αναγνώστες σε όλο τον κόσμο καθιστώντας το μια από τις επιδραστικότερες τάσεις των τελευταίων χρόνων, η οποία εξιδανικεύει την ανάγνωση, αναδεικνύοντας τα βιβλία σε αντικείμενο-φετίχ.

«Η Μυστική ιστορία» διαθέτει μια ποιητική, θριλερίστικη γραφή που κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη αμείωτο από την αρχή ως το τέλος. Κυκλοφορεί σε 29 χώρες και, φήμες λένε, ότι ξεκινά να κατακλύζει και τις βιβλιοφαγικές ξαπλώστρες στις ελληνικές παραλίες.

5. Τα ερωτικά του Καζαντζίδη-έρωτας και φύλο στο λαϊκό τραγούδι, του Λεωνίδα Οικονόμου

Η εν λόγω έκδοση εξετάζει τον λόγο των ερωτικών τραγουδιών του δημοφιλέστερου Έλληνα ερμηνευτή και αναλύει σε βάθος μία ποιητική θεματολογία και έναν κόσμο ιδεών, αισθημάτων, κανόνων και πρακτικών που διαπερνούν συνολικότερα το λαϊκό τραγούδι και τον λαϊκό πολιτισμό της εποχής.

Τα ποιητικά μοτίβα αναλύονται με βάση έναν οδηγό στην ιστορία των νεωτερικών ιδιωμάτων της ρομαντικής αγάπης που προσφέρει μία καινοτόμα προοπτική για την ερμηνεία ποικίλων κειμένων του λαϊκού αλλά και του λόγιου πολιτισμού.

Τα τραγούδια αποτυπώνουν σημαντικές όψεις της κοινωνικής εμπειρίας της εποχής, όπως την κρίση των έμφυλων προτύπων και τα αντιφατικά ανδρικά συναισθήματα απέναντι στις μοντέρνες γυναίκες, την αναβάθμιση των ρομαντικών συγκινήσεων και της σεξουαλικότητας, τα έμφυλα βιώματα, αξίες, απολαύσεις και ανησυχίες των «σοβαρών» σχέσεων και του ρομαντικού γάμου, και τη δύσκολη συνύπαρξη ανάμεσα στο πάθος, τη δέσμευση και την μονιμότητα.

Τι καλύτερο από Καζαντζίδη στα ακουστικά με αυτό το βιβλίο στα γόνατα και λίγο ουζάκι στο ποτήρι; (sic)

Αλλά, χωρίς πλάκα, αυτό το βιβλίο μετράει. Ειδικά οι δηλωμένοι φαν του Στέλιου πρέπει να το έχουν στις βιβλιοθήκες τους.

6. «Καρτέρεμα», του Θοδωρή Λιμήτσιου

Ο συγγραφέας των μυθιστορημάτων που όταν τα πιάνεις δεν μπορείς να τα αφήσεις, «ξαναχτυπά» με ένα βιβλίο που μυρίζει Αιγαίο.

Άνδρος, αρχές εικοστού αιώνα. Μια βάρκα προσαράζει στα βράχια κουβαλώντας ένα απροσδόκητο φορτίο… Η «Ωραία Ελένη» ετοιμάζεται να βάλει πλώρη για λιμάνια μακρινά. Μια μάνα περιμένει με αγωνία την επιστροφή του παιδιού της… Ένας ανεκπλήρωτος έρωτας ανθίζει στον Νεραϊδότοπο.

Τήνος, αρχές εικοστού αιώνα. Ένας ανεπιθύμητος αρραβώνας… Η φλόγα της αγάπης καίει ακόμα στην καρδιά του βοσκού που πλάθει χίμαιρες στο μάρμαρο. Ο ναυτικός βρίσκει απάγκιο στο νησί προδίδοντας τη θάλασσα για μια γυναίκα. Μια κόρη το σκάει απ’ το σπίτι καθώς η μοίρα σκηνοθετεί το αλλοπρόσαλλο σενάριο της ζωής…
Αθήνα, αρχές εικοστού αιώνα. Καθημερινή μάχη για τη ζωή σ’ ένα νοσοκομείο – αποθήκη ψυχών. Μες στο έρεβος γεννιέται μια δυνατή φιλία, κι ένα μικρό θαύμα γκρεμίζει τα ιατρικά θέσφατα…

Τρία, λοιπόν, γεωγραφικά σημεία στον χάρτη της πονεμένης Ελλάδας του εικοστού αιώνα που συνθέτουν μιαν ιστορία γεμάτη έρωτα, αγάπη, πόνο.

Η γραφή του Λιμήτσιου οικεία, στρωτή, λυρική στα σημεία είναι ό, τι πρέπει και για αυτό το καλοκαίρι. Το Καρτέρεμά του είναι συγκινητικό, πηγαίο και τρυφερό. Ο ίδιος το έγραψε με αφορμή αυτό το τραγούδι που άκουσε τυχαία στο Youtube:

7. «Φλεγόμενο Αγόρι», του Paul Auster

Ο Αμερικανός συγγραφέας Stephen Crane, αυτό το φλεγόμενο αγόρι, έγραψε ένα αριστούργημα, Το κόκκινο σήμα του θάρρους, καθώς και άλλα μυθιστορήματα, διηγήματα αλλά και ανταποκρίσεις από το μέτωπο δύο πολέμων. Πέθανε από φυματίωση σε ηλικία μόλις 28 ετών.

Ένας άλλος Αμερικανός συγγραφέας, ο αγαπημένος πολλών ανθρώπων και αρκετών Ελλήνων ανάμεσά τους, ο Paul Auster, καταβυθίζεται στις πολλαπλές μορφές του μεγαλείου του Crane και μας αφηγείται την ταραχώδη και δραματική ζωή του. Από τη φτώχεια του ως νεοφερμένου στο Μανχάταν, στη διεθνή φήμη στα είκοσι πέντε του χρόνια, που την ακολούθησε μια διαμάχη με το Αστυνομικό Τμήμα της Νέας Υόρκης για την άδικη σύλληψη μιας πόρνης, ένα ναυάγιο στα ανοιχτά των ακτών της Φλόριντας που παραλίγο να τον οδηγήσει στον θάνατο, ένας γάμος με την ιδιοκτήτρια του πιο γνωστού οίκου ανοχής του Τζάκσονβιλ, μια θητεία ως ανταποκριτής κατά τη διάρκεια του Ισπανοαμερικανικού Πολέμου στην Κούβα, και η αποστολή του στην Ελλάδα για να καλύψει ως πολεμικός ανταποκριτής τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.

Ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της εποχής μας διερευνά τη ζωή και το έργο ενός άλλου σπουδαίου συγγραφέα καταθέτοντας ένα σημαντικό, άκρως ενδιαφέρον  ανάγνωσμα για μια αλησμόνητη ζωή. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.