Αν διαβάζεις αυτό το άρθρο, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πιστεύεις ότι ο κόσμος φτάνει στο τέλος του. Ή τουλάχιστον ο δικός σου κόσμος. Όλα θα πάνε καλά. Πιθανότατα αισθάνεσαι μοναξιά κι αβεβαιότητα, όχι επειδή το σύμπαν πεθαίνει (που πεθαίνει, αλλά μην το σκέφτεσαι τώρα) αλλά επειδή είσαι 20κάτι, 30κάτι, 40κάτι.
Ευτυχώς, δεν είσαι το πρώτο άτομο που βιώνει αυτήν την υπαρξιακή εμπειρία. Πολλοί σπουδαίοι συγγραφείς έχουν περάσει το λεγόμενο quarter-life crisis ή κρίση των 25+ και έχουν γράψει για αυτό. Όταν νιώθεις ότι δεν είσαι και ο μεγαλύτερος φαν της ζωής σου και η καθημερινότητά σου μοιάζει μουντή, όταν δε ξέρεις τι θες να γίνεις όταν μεγαλώσεις, ενώ έχεις ήδη μεγαλώσει, η αδράνεια γίνεται ο μεγαλύτερος πειρασμός. Θες απλά να ξαπλώσεις στο κρεβάτι και να σκρολάρεις με τις ώρες. Άσε για λίγο το κινητό σου και, ανταυτού, διάβασε ένα από τα παρακάτω βιβλία. Θα νιώσεις καλύτερα, θα σου κρατήσουν παρέα, όλα θα πάνε καλά, η ζωή συνεχίζεται, κλπ κλπ.
My Year of Rest and Relaxation, Ottessa Moshfegh
Ήταν κάποια στιγμή το 2000 στη Νέα Υόρκη, όταν η ανώνυμη, όμορφη, πλούσια πρωταγωνίστρια αποφασίζει να πέσει για ύπνο και να ξανασηκωθεί…σε έναν χρόνο. Ζει από την κληρονομιά της και το επίδομα ανεργίας και παραμένει σε κατάσταση ύπνου για ώρες, παίρνοντας αγχολυτικά και αντιψυχωσικά. Βγαίνει από το σπίτι μόνο για να πάει μέχρι το ψιλικατζίδικο. Το μόνο άτομο που της μιλάει είναι η κολλητή της η Ρέβα, τραπεζίτης που εργάζεται στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Τι μπορεί να πάει στραβά!
Αυτό το βιβλίο έγινε viral στο Booktok και σε κάθε λογοτεχνική γωνιά του ίντερνετ. Να το διαβάσεις πριν γίνει ταινία.
Σημειώσεις από το Υπόγειο, Fyodor Dostoevsky
«Είμαι άρρωστος άνθρωπος… Είμαι κακός άνθρωπος», φωνάζει απεγνωσμένα ο ανώνυμος ήρωας του βιβλίου. Και από το «Υπόγειο» αναδύεται η γεμάτη πάθος εξομολόγηση ενός ανθρώπου που υποφέρει. Η χωρίς έλεος αυτοκριτική έχει αναδείξει έναν από τους μεγαλύτερους αντι-ήρωες της παγκόσμιας λογοτεχνίας. «Το Υπόγειο», όπως έχει επικρατήσει να τιτλοφορείται, αποτελεί σταθμό στη βιβλιογραφία του Ντοστογιέφσκι, όχι μόνο για τον τρόπο αφήγησης, αλλά κυρίως, για τα κεφαλαιώδη φιλοσοφικά ζητήματα που θέτει. Ζητήματα που θα τεθούν ξανά στα μετέπειτα μεγάλα μυθιστορήματά του και τον καταξιώνουν παγκοσμίως ως μια από τις σημαντικότερες λογοτεχνικές μορφές. Μέσα από «Το Υπόγειο», ο συγγραφέας με μία απόλυτα διεισδυτική, ειλικρινή και διαυγή ματιά εξερευνά και σκιαγραφεί την ανθρώπινη ψυχή, αποκαλύπτοντας και βγάζοντας στο φως το παράδοξο, το χαώδες και άρα το τραγικό της ανθρώπινης ύπαρξης (ebooks4greeks).
Αν δεν έχεις διαβάσει βιβλίο εδώ και καιρό και νιώθεις ότι δεν έχεις υπομονή να ακολουθείς ένα πολυσέλιδο μυθιστόρημα, σου προτείνω το συγκεκριμένο, καθώς αποτελείται από μόλις 80 σελίδες.
Στο Φάρο, Virginia Woolf
Ξέρεις αυτό το συναίσθημα που νιώθεις όταν έχεις μεγαλώσει αρκετά για να αποκαλείς το πατρικό σου «σπίτι» σου; Οι πιο πολύτιμες αναμνήσεις σου είναι εδώ, αλλά οι γονείς σου έχουν αλλάξει, το ίδιο κι εσύ. Έτσι το να επιστρέφεις στο πατρικό σου είναι κάπως περίεργο, σαν να νοσταλγείς για κάτι που έχει χαθεί στο παρελθόν, η απόλυτη χαρμολύπη. Είστε πολύ μεγάλοι για το πατρικό σας, αλλά διαμέρισμα το οποίο νοικιάζετε τώρα δεν το νιώθετε ακριβώς «σπίτι» σας. Συναισθηματικά, ζεις κάπου ανάμεσα σε αυτά τα δύο σπίτια. Αυτό το βιβλίομιλά βασικά γι’ αυτήν ακριβώς την κατάσταση, μόνο που αντί για ενοικιαζόμενη γκαρσονιέρα και το πατρικό σου στο οποίο το παιδικό σου δωμάτιο έχει γίνει αποθήκη, η οικογένεια μένει σε ένα μικρό εξοχικό κοντά σε έναν φάρο.
Convenience Store Woman, Sayaka Murata
Η 36χρονη Keiko από το Τόκιο δεν ταίριαξε ποτέ πουθενά μέχρι, παρά μόνο στο ψιλικατζίδικο όπου δουλεύει. Ξεκίνησε να εργάζεται εκεί στα 18 και από την πρώτη στιγμή ένιωσε μια σπάνια ηρεμία εκεί, όπως πουθενά αλλού. Έτσι έμεινε στο μαγαζί, μαθαίνοντας πώς να είναι ένα «κανονικό άτομο» μέσα στα όρια του μικρού επαγγελματικού της κόσμου. Είναι ευτυχισμένη, αλλά η οικογένειά της και η κοινωνίκα ευρύτερα την πιέζουν να διεκδικήσει περισσότερα από τη ζωή της. Η πίεση να συμμορφωθεί με αυτό που υποτίθεται ότι έχει -και θέλει να έχει- στην ηλικία της αρχίζουν να βαραίνουν την Keiko. Πρόκειται για μια χιουμοριστική ματιά στο πόσο παράλογο είναι να πρέπει να θέλεις κάτι περισσότερο από τη ζωή σου, ακόμη κι αν είσαι ευτυχισμένος με όσα έχεις. Αν η οικογένειά σας σας πιέζει να βρείτε μια καλύτερη δουλειά, να παντρευτείτε, να αγοράσετε σπίτι και να κάνετε παιδί, αν ποτέ δε νιώσατε ότι «ανήκετε» κάπου, αυτό το βιβλίο είναι για σας.
Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή, Rainer Maria Rilke
Πρόκειται για 10 επιστολές που στάλθηκαν μεταξύ του διάσημου συγγραφέα Rainer Maria Rilke και του Franz Xaver Kappus, ενός 19χρονου δόκιμου αξιωματικού στη Στρατιωτική Ακαδημία στο Wiener Neustadt. Ο Franz θέλει να γίνει συγγραφέας, αλλά δεν ξέρει πώς, οπότε αποφασίζει να γράψει σε έναν συγγραφέα που θαυμάζει. Κατά την επικοινωνία τους, η φιλία μεταξύ των δύο αντρών αναπτύσσεται και βαθαίνει, ενώ, παράλληλα, ο Franz αποκτά μεγαλύτερ αυτοπεποίθηση. Ο Rilke τον βοηθά να βρει την ομορφιά στην αβεβαιότητα της ζωής και της καριέρας του και του μαθαίνει ότι κάποιες φορές δεν έχουμε όλες τις απαντήσεις, κι αυτό είναι εντάξει. Το ιδανικό ανάγνωσμα για όσους πάσχουν από imposter syndrome ή για σας που θέλετε να αλλάξετε καριέρα και δεν ξέρετε από πού να αρχίσετε.
all about love, bell hook
Το βιβλίο αυτό μιλάει για…τον έρωτα (σοκ). Πιο συγκεκριμένα, διαπραγματεύεται την αναζήτηση αγάπης και συναισθηματικής σύνδεσης σε μια εποχή συναισθηματικής μη διαθεσιμότητας. Η δυτική ατομικιστική κουλτούρα έχει μετατρέψει την αγάπη σε ένα συναίσθημα που πρέπει να υπομείνεις, αντί να απολαύσεις. Κάθε κεφάλαιο διερευνά μια διαφορετική πτυχή της αγάπης, κάτι που είναι καλό όταν χρειάζεσαι μια υπενθύμιση ότι υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι να αγαπήσεις κα να αγαπηθείς, μακριά από situationships κι άλλα ημίμετρα.
Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι, Milan Kundera
Η υπόθεση ακολουθεί δύο άντρες, δύο γυναίκες και τον σκύλο τους κατά τη διάρκεια της Άνοιξης της Πράγα. Μέσα από τις ιστορίες τους, ο συγγραφέας μιλά για τον έρωτα και τη φευγαλέα φύση της αγάπης, το σεξ, τους στόχους, τα όνειρα, την απιστία, τις φιλοδοξίες, τις αποτυχίες, τον μηδενισμό. Η ύπαρξη αυτή καθ’αυτή είναι φύσει «ελαφριά» ή «βαριά»; Σύμφωνα με το βιβλίο, αυτό εξαρτάται από το πώς επιλέγουμε να αντιμετωπίζουμε το παράλογο της ζωής. Καμία από τις δύο οπτικές δεν είναι ηθικά ανώτερη. Έχουμε την ελευθερία να ζούμε όπως μας αρέσει, να κάνουμε λάθη και να τα διορθώνουμε.
Ο γυάλινος κώδων, Sylvia Plath
Μια νεαρή γυναίκα ξεκινά να δουλεύει ως πρακτικάρια σε ένα μεγάλο περιοδικό στη Νέα Υόρκη. Θα έπρεπε να είναι ευτυχισμένη. Αλλά δεν είναι. «Ήταν ένα περίεργο, αποπνικτικό καλοκαίρι, το καλοκαίρι που οι Ρόζενμπεργκ οδηγήθηκαν στην ηλεκτρική καρέκλα κι εγώ ούτε που ήξερα τι γύρευα στη Νέα Υόρκη. Τα χάνω με τις εκτελέσεις. Η ιδέα της θανάτωσης με ηλεκτροπληξία με αρρωσταίνει κι ήταν το μόνο πράγμα για το οποίο έγραφαν οι εφημερίδες – οι επικεφαλίδες με κοιτούσαν επίμονα σαν γουρλωμένα μάτια στη γωνιά κάθε δρόμου και στις μουχλιασμένες εξόδους του μετρό που μύριζαν φιστίκια. Δεν είχε καμία σχέση με μένα, μα δεν μπορούσα να σταματήσω να αναρωτιέμαι πώς θα ήταν να καίγεσαι ζωντανός, η φωτιά να διατρέχει όλα σου τα νεύρα.
Σκεφτόμουν ότι δεν πρέπει να υπάρχει χειρότερο πράγμα στον κόσμο».
Ο Γυάλινος Κώδων είναι το μοναδικό μυθιστόρημα της Sylvia Plath. Εκδόθηκε με ψευδώνυμο μερικές εβδομάδες πριν από την αυτοκτονία της συγγραφέως.
Πάθος, Annie Ernaux
Η αφηγήτρια, μια απίστευτα κομψή και αξιολάτρευτη ηλικιωμένη Γαλλίδα, ερωτεύεται έναν νεότερο, παντρεμένο διπλωμάτη. Ακολουθεί μια σύντομη αλλά οδυνηρή απεικόνιση της σχέσης τους. Η αφηγήτρια αγαπά βαθιά τον διπλωμάτη. Ο διπλωμάτης την έχει λίγο γραμμένη. Ποιος από εμάς δεν το έχει ζήσει αυτό; Μέχρι και οι νομπελίστες τα ίδια γκομενικά με μας έχουν. Αυτή είναι η πραγματική ερωτική περιπέτεια της Ernaux, η οποία της χάρισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2022.
«Από πέρυσι τον Σεπτέμβρη, δεν έκανα τίποτε άλλο απ’ το να περιμένω έναν άντρα: να μου τηλεφωνήσει και να έρθει σπίτι μου».
Το «Πάθος» είναι μια σύντομη αλλά δυνατή ιστορία εμμονής, ενοχής, λαχτάρας και μοναξιάς. Είναι ουσιαστικά η ιστορία ενός situationship αλλά γραμμένη από μια κάτοχο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Και είναι μόλις 48 σελίδες, οπότε αντί να περιμένεις πάνω από το κινητό σου να στείλει το δικό σου situationship, καλύτερα διάβασε αυτήν την ιστορία.
Νορβηγικό Δάσος, Haruki Murakami
Το μυθιστόρημα αυτό είναι μια νοσταλγική ιστορία απώλειας. Αφηγητής και πρωταγωνιστής είνα ο Toru Watanabe, ο οποίος αναπολεί τα νιάτα του ως φοιτητής στο Τόκιο. Μέσα από τις αναμνήσεις του Watanabe, οι αναγνώστες τον βλέπουν να αναπτύσσει σχέσεις με δύο πολύ διαφορετικές γυναίκες—την όμορφη αλλά συναισθηματικά εύθραυστη Naoko και την εξωστρεφή, ζωηρή Midori.
Η πλοκή διαδραματίζεται στα τέλη της δεκαετίας του 1960 στο Τόκιο κατά τη διάρκεια μιας περιόδου όπου οι Ιάπωνες φοιτητές, διαμαρτύρονταν ενάντια στο κοινωνικο-πολιτικό καθεστώς της εποχής. Ενώ το πολιτικό κλίμα χρησιμεύει ως το background στο οποίο εκτυλίσσονται τα γεγονότα του μυθιστορήματος, ο Μουρακάμι (μέσα από τα μάτια του Watanabe και της Midori) απεικονίζει το φοιτητικό κίνημα των 60s ως αδύναμο και υποκριτικό.
«Βαθύτατα υπαρξιακός και παράδοξα ρεαλιστής, ο μεγάλος Χαρούκι Μουρακάμι σε αυτό το πιο ανθρώπινο από τα μυθιστορήματά του στήνει μια περίλυπη, νοσταλγική γιορτή για τη χαμένη νιότη και τον έρωτα που γλιστρά συνέχεια, μα δίχως να μας στερεί ποτέ τη γλυκύτητα της προσδοκίας του» (Πολιτεία).