Την ώρα που οι παραλίες του Μαϊάμι γεμίζουν ήλιο και surfers, η Es Devlin στήνει στη Faena Beach κάτι εντελώς διαφορετικό και άκρως εντυπωσιακό, μια βιβλιοθήκη που κινείται ήσυχα, αργά, με περίσκεψη, κουβαλώντας 2.500 βιβλία, καθρέφτες, νερό, ήχους και αναγνώσεις κάτω από τον ουρανό. Το τοπίο και η δημιουργία, όλα συνθέτουν μια εμπειρία ανάγνωσης και συλλογικής περιστροφής, όπου η ανάγνωση σταματά να είναι ατομική και μεταμορφώνεται σε τελετουργία μνήμης και συνάντησης.

Για την εορταστική δεκαετία της Faena Art στο Μαϊάμι, η Es Devlin παρουσίασε το Library of Us, ένα μεγαλεπήβολο έργο που κινείται και αλλάζει τα δεδομένα του τι σημαίνει βιβλιοθήκη. Η δομή της βιβλιοθήκης είναι τριγωνική, περίπου 15 μέτρα, και σχεδιάστηκε ώστε να περιστρέφεται μέσα σε έναν κυκλικό, ρηχό, καθρεφτισμένο υδάτινο χώρο στην παραλία. Στο εσωτερικό της βιβλιοθήκης, τα ράφια φιλοξενούν περίπου 2.500 βιβλία που διαμόρφωσαν τη ζωή και την καλλιτεχνική πορεία της Devlin.

Ο σχεδιασμός συμπεριλαμβάνει 4.200 φυσικούς τόμους με επαναλήψεις, ώστε να διαμορφωθούν χρωματικά μοτίβα και να ενισχυθεί ο οπτικός αντίκτυπος όταν ο ήλιος δύει. Η περιστροφή ολοκληρώνεται μία φορά κάθε δέκα λεπτά και γίνεται αρκετά αργά ώστε να προσφέρει μια αίσθηση ρυθμού, χρόνου, και συλλογικής εμπειρίας.

Η ανάγνωση ως δημόσιο γεγονός

Η εγκατάσταση δεν περιορίζεται μόνο στο βιβλίο ως αντικείμενο, στοχεύει στο να επαναπροσδιορίσει τι σημαίνει ανάγνωση σε δημόσιο χώρο. Γύρω από τη βιβλιοθήκη στήθηκε ένας κυκλικός χώρος που είναι ένα συλλογικό τραπέζι ανάγνωσης μήκους 21 μέτρων. Οι θέσεις είναι χωρισμένες σε δύο ζώνες, μια εξωτερική και ακίνητη, και μία εσωτερική που περιστρέφεται μαζί με τη βιβλιοθήκη.

Έτσι, κάθε περιστροφή της βιβλιοθήκης φέρνει έναν νέο τόμο, ένα νέο περαστικό, μια νέα θέα. Ο αναγνώστης δεν είναι στατικός θεατής, αντίθετα γίνεται μέρος ενός ρέοντος, περιστροφικού κοινωνικού πεδίου. Η Devlin περιγράφει το έργο ως «μια προσωρινή κοινότητα αναγνωστών» όπου ιδέες, μνήμες και φωνές συναντιούνται γύρω από τη γλώσσα και την αγάπη για το βιβλίο.Η εμπειρία δεν σταματά εκεί και επεκτείνεται σε πολλαπλές αισθήσεις. Ένα πάνελ από LED 9 μέτρων στην πλάτη της βιβλιοθήκης προβάλλει φράσεις και αποσπάσματα από τα βιβλία, ενώ παράλληλα η ίδια η Devlin, μαζί με μουσική και ήχους, διαβάζει αποσπάσματα δημιουργώντας ένα πολυφωνικό, συλλογικό πεδίο φράσης και αποδοχής.

Τα βιβλία και ο χώρος «μιλούν» με το φως, τις λέξεις, την αντανάκλαση και τον ήχο. Το νερό που περιβάλλει τη βιβλιοθήκη λειτουργεί ως καθρέφτης και πολλαπλασιάζει τις ανακλάσεις του ουρανού, των ανθρώπων, των βιβλίων, κάνοντας τα να μοιάζουν αιωρούμενα.

Η παραλία δεν είναι το μόνο μέρος που έχει ένα έργο, ολόκληρο το συγκρότημα της Faena μετατρέπεται σε γκαλερί εμπειριών. Στην Faena Cathedral φιλοξενείται η εγκατάσταση Reading Room που είναι ένας πάγκος-βιβλιοθήκη μήκους 14 μέτρων, όπου οι επισκέπτες μπορούν να καθίσουν, να διαβάσουν, ή να ακούσουν αποσπάσματα που διαβάζει η ίδια η Devlin και πολλά από αυτά προέρχονται από κείμενα που πρόσφεραν υπάλληλοι του ξενοδοχείου, από τις καθαρίστριες έως τους σερβιτόρους. Στη Faena Art Project Room εκτίθεται η ενότητα Tracing Time με σχέδια, ζωγραφιές σε γυαλί, έργα σε χαρτί και οθόνες, όλες εγκαταστάσεις της διαδικασίας της Devlin, έχουν στόχο την ανάδειξη του φωτός, της κίνησης, της μνήμης, της γραφής, της εικόνας και του χρόνου. Με αυτόν τον τρόπο, το Library of Us δεν είναι ένα μεμονωμένο έργο αλλά μέρος ενός συνολικού project, μια σύνθεση τέχνης, αρχιτεκτονικής, κειμένου και συλλογικών εμπειριών.

Το Library of Us, δεν είναι απλώς μια εντυπωσιακή εγκατάσταση για το «Instagram» και την ανάδειξη της τέχνης μέσω της εικόνας. Είναι μια καλλιτεχνική δήλωση για την αξία της συλλογικής ανάγνωσης, της δημόσιας μνήμης και της επαφής με το άγνωστο. Σε έναν κόσμο που ξεχειλίζει από tweets, reels, feeds και memes, εδώ η ανάγνωση γίνεται αργή, κυκλική και απόλυτα συνδεδεμένη με τον χώρο. Καθώς η βιβλιοθήκη γυρίζει, ο χρόνος αποκτά άλλο βάρος και η επαφή με το βιβλίο γίνεται τελετουργική.

Η βιβλιοθήκη δεν είναι ιδιωτική, είναι ένα κοινό αγαθό. Τα βιβλία δεν είναι συλλεκτικά αντικείμενα αλλά εργαλεία συνάντησης και μοιράσματος και στο τέλος του έργου, θα δωρηθούν σε δημόσιες βιβλιοθήκες και σχολεία στο Μαϊάμι. Με τα LED fragments και τις φωνές, με τις μεταφραστικές επιλογές, η βιβλιοθήκη γίνεται χώρος ενότητας, όχι αποκλεισμού. Μέσω του έργου γίνεται ένας, επαναπροσδιορισμός της τέχνης σε δημόσιο χώρο. Η παραλία, ο ήλιος, το νερό όλα συναντιούνται με την ανάγνωση και τη σκέψη,η τέχνη γίνεται κομμάτι του τόπου, όχι έκθεση μέσα σε κλειστή αίθουσα για λίγους.

Το Library of Us της Es Devlin είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα installation, είναι εμπειρία, είναι υπενθύμιση ότι τα βιβλία δεν είναι απλώς αντικείμενα, είναι φωνές, μνήμες, πολίτισμος, παιδεία και ιδέες που μπορούν να μας ενώσουν. Σε έναν κόσμο διαρκούς θορύβου, όπου οι πληροφορίες κατακλύζουν την καθημερινότητα μας, η αργή περιστροφή μιας βιβλιοθήκης πάνω στο νερό μπορεί να είναι μια πράξη αντίστασης.

Όσο και αν πρόκειται για ένα καλλιτεχνικό θέαμα, όσο και αν η Faena Beach για λίγες μέρες θα γεμίσει με τουρίστες και περαστικούς που θα θέλουν να δουν την εγκατάσταση, αξίζει να δούμε αυτό το έργο ως υπενθύμιση ότι η κοινότητα, η ανάγνωση και η μνήμη μπορούν να είναι δημόσιες, συλλογικές, κινητικές και παρούσες στο σήμερα.

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.