Ένας αινιγματικός καλλιτέχνης από τη Λυόν της Γαλλίας που αυτοαποκαλείται «ο χειρουργός του πεζοδρομίου» και «ο ιππότης της λακκούβας». Ο λόγος για τον Ememem, ο οποίος από το 2011 μέχρι και σήμερα επιδίδεται στο λεγόμενο «flacking» από τη γαλλική λέξη flaque που σημαίνει λακκούβα.
Πολλά κάνουν τον Ememem ενδιαφέροντα: το μυστήριο που περιβάλλει το ποιος είναι, τα πολύχρωμα γεωμετρικά έργα του και το γεγονός ότι αυτά αλλάζουν τον χαρακτήρα ενός δρόμου που πατιέται κάθε μέρα από χιλιάδες πόδια. Αυτό όμως που τον κάνει ξεχωριστό είναι ότι εκεί όπου άλλοι βλέπουν τρύπες και ρωγμές εκείνος βλέπει καμβάδες έτοιμους να τους γεμίσει με τη φαντασία του.
View this post on Instagram
Ο ανώνυμος Ememem κάνει street art κατά κυριολεξία. Εντοπίζει λακκούβες στους δρόμους και κατεστραμμένα πεζοδρόμια και ενσωματώνει στα κενά μωσαϊκά κατασκευασμένα από πλακάκια διαφορετικών μεγεθών και χρωμάτων, διατεταγμένα σε εντυπωσιακά γεωμετρικά μοτίβα. Κάποια φέρουν την υπογραφή του, που συχνά απεικονίζει ένα μυστρί και το όνομά του.
Ο ίδιος περιγράφει την τέχνη του ως «ένα ποίημα που μπορεί να διαβάσει ο οποιοσδήποτε» ή «ένα σημειωματάριο μνήμης της πόλης που αποκαλύπτει τι συνέβη. Εδώ έπιασαν και πέταξαν χαλίκια. Εκεί ένα φορτηγό από τη λαχαναγορά έσκισε ένα κομμάτι της ασφάλτου».
Οι δρόμοι της Λυόν φιλοξενούν περίπου 350 έργα του -ένας αριθμός που διαρκώς μεγαλώνει. Εκεί δημιούργησε και το πρώτο του μωσαϊκό το 2011 σε ένα μικρό στενό της πόλης, αν και ως καλλιτέχνης ήδη ασχολούνταν με την κεραμική.
Το πρωτότυπο έργο του Ememem έχει τραβήξει τα βλέμματα τόσο στα δημιουργήματα του καλλιτέχνη όσο και στην πόλη του. Στην περιοχή για παράδειγμα προσφέρονται περιηγήσεις με τα πόδια, οργανωμένες γύρω από τα μωσαϊκά του, ενώ η Lisa Mambré, αντιδήμαρχος του 9ου διαμερίσματος της Λυόν, τον θεωρεί το «αστέρι της τοπικής τέχνης δρόμου». Το Instagram του μετρά 149.000 ακολούθους, ενώ ήδη κάποιος έχει αποπειραθεί να ξηλώσει και να κλέψει έργο του από πεζοδρόμιο μπροστά στα γραφεία ενός αρχιτεκτονικού γραφείου στη Λυόν.
View this post on Instagram
Σε αντίθεση με τα έργα του που βρίσκονται σε κοινή θέα, ο ίδιος κρατά την ταυτότητά του μυστική· εξ ου και ο παραλληλισμός με τον Βρετανό συνάδελφό του Banksy. Αρνείται να φωτογραφηθεί και δεν παραχωρεί συνεντεύξεις ούτε τηλεφωνικές ούτε δια ζώσης. Οι πληροφορίες για εκείνον περιορίζονται σε ένα σύντομο βιογραφικό και ένα press kit στην επίσημη ιστοσελίδα του. Με λίγα λόγια ή μάλλον με τα δικά του λόγια: «Είναι σημαντικό για μένα να παραμείνω λίγο μυστηριώδης. Κι επίσης το κάνω αυτό γιατί δεν έχω πολύ ταλέντο τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις».
Ένας άνθρωπος που μπορεί να δώσει πληροφορίες για τον Ememem είναι ο ατζέντης του, Guillaume Abou, ο οποίος τον γνωρίζει εδώ και περίπου 15 χρόνια. «Είναι κάποιος με μεγάλη ανάγκη να δώσει και να μοιραστεί» είπε για τον καλλιτέχνη μιλώντας στον Guardian. «Είναι αρκετά χαλαρός, αλλά είχε μια ταραχώδη ζωή» πρόσθεσε.
View this post on Instagram
Σύμφωνα με τα λίγα που είναι γνωστά για τον Ememem, φαίνεται ότι στο παρελθόν έχει υπάρξει τραγουδοποιός σε γνωστή ροκ μπάντα. Δεν έχει κάνει καλλιτεχνικές σπουδές, αλλά ξεκίνησε ακολουθώντας τα βήματα του πατέρα του στην πλακοποιία. Είναι πιθανό να κατάγεται από την Ιταλία. Και όσο για το καλλιτεχνικό του ψευδώνυμο; Συνιστά άλλο ένα κομμάτι του αινίγματος, αφού ούτε ο αντζέντης του δεν γνωρίζει από που βγαίνει: «Ακόμα κι εγώ δεν ξέρω πραγματικά. Θα μπορούσε να προέρχεται από τα πρώτα γράμματα του τίτλου του χειρότερου άλμπουμ του Lou Reed, Metal Machine Music».
Εκτός της Λυόν, έργα του Ememem υπάρχουν σε όλη τη Γαλλία, στην Ισπανία (Βαρκελώνη και Μαδρίτη), στην Ιταλία (Τορίνο, Γένοβα, Τσιβιτακαμπομαράνο και Τερατσίνα) στην Νορβηγία (Όσλο, Χάμαρ, Σταβάνγκερ), στη Μελβούρνη, στο Αμπερντίν της Μεγάλης Βρετανίας και στο Κάρλοου της Ιρλανδίας. «Τα πρώτα χρόνια ήταν εντελώς ξέφρενος» λέει ο Abou. «Δημιουργούσε τουλάχιστον δύο την εβδομάδα».
View this post on Instagram
Καθώς η νομιμότητα της πρακτικής του είναι μάλλον ασαφής αφού δεν ζητά άδεια πριν επέμβει στον δημόσιο χώρο, ο Ememem δουλεύει αποκλειστικά τη νύχτα. Πολλές φορές μάλιστα μεταμφιέζεται ή φέρνει μαζί του props. Ο Abou είπε μάλιστα στον Guardian πως ο Ememem ντύθηκε κάποτε υδραυλικός και τοποθέτησε κώνους και ασπροκόκκινη ταινία για να απομονώσει τον χώρο γύρω από μια λακκούβα στη Γουαδελούπη, προκειμένου να δώσει την εντύπωση ότι δούλευε νόμιμα στην περιοχή.
Στο μεταξύ, παρότι ανώνυμος, με τα χρόνια γίνεται όλο και πιο γνωστός. Έχει επηρεάσει μάλιστα και άλλους καλλιτέχνες εκτός των ορίων της πόλης του. Η Martine Blanchard για παράδειγμα εμπνεύστηκε από τα έργα του και δημιούργησε 11 διαφορετικά flackings με ομάδες ντόπιων στο περιθώριο της Μπιενάλε του Ωραί. «Αυτό που βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ο τρόπος με τον οποίο οι δημιουργίες του μοιάζουν με αρχαιολογικά κατάλοιπα» εξηγεί η ίδια.
Εμάς πάντως δεν μας ενδιαφέρει ποιος είναι ο Ememem. Μας ενδιαφέρει να μην σταματήσει να βγαίνει μεταμφιεσμένος τις νύχτες κάνοντας πραγματικό street art. Ευτυχώς όλα δείχνουν πως έχει ακόμα πολύ δρόμο μπροστά του. Εξάλλου όπως λέει, με αυτό που κάνει προσφέρει μια υπηρεσία στην κοινότητα και δίνει γοητεία στην καθημερινή ζωή. «Ο στόχος», γράφει, «είναι να απλώσουμε μια πινελιά ποίησης κάτω από τις κουρασμένες σόλες των παπουτσιών μας, να προκαλέσουμε μια στιγμή έκπληξης, ένα χαμόγελο».
View this post on Instagram
