«Στη χώρα του πόνου ο καθένας μας είναι μόνος»… Ένας αρκετά απόλυτος στοχασμός της Μέι Σάρτον που δυστυχώς συχνά επιβεβαιώνεται…
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η κατάθλιψη επηρεάζει περίπου 322 εκατομμύρια ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο. Η κατάθλιψη (ή μείζων κατάθλιψη) είναι μία συχνή ψυχική νόσος, η οποία επηρεάζει μεγάλη μερίδα του πληθυσμού και εμφανίζεται σε άτομα διαφόρων ηλικιών. Τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι η αίσθηση της απελπισίας, της ματαιότητας και της απάθειας που σε κάνει να νιώθεις ότι τίποτα δεν έχει σημασία στη ζωή και ότι όλα είναι ατελέσφορα. Όσο γεμάτο και αν είναι το ποτήρι, πάντα κοιτάς τη σταγόνα που για σένα λείπει. Και ξαφνικά το νόημα της ζωής κρύβεται από σύννεφα που θολώνουν τη σκέψη σου και δεν μπορείς να το δεις. Απόλυτη μοναξιά. Οι άνθρωποι γύρω σου δεν έχουν σημασία και κανείς δεν μοιάζει ότι μπορεί να καταλάβει ή να βοηθήσει. Κλειστά παντζούρια, γιατί το φως κάνει τα πάντα πιο δύσκολα, οριζοντιωμένος σε ένα κρεβάτι να προσπαθείς να κοιμηθείς όσο πιο πολύ μπορείς για να τελειώσει και αυτή η μέρα και να έρθει η επόμενη. Ο ύπνος είναι η μόνη διαφυγή. Και όσο και να κοιμηθείς, νιώθεις συνέχεια κουρασμένος. Σαν να έτρεχες όλη μέρα. Σαν να δούλευες αδιάκοπα σε μία εργασία που απεχθάνεσαι και μοιάζει σισύφειο μαρτύριο. Σαν ένας αόρατος βρικόλακας να σου ρουφάει την ενέργεια πριν προλάβεις καν να την αναπληρώσεις. Σαν να ζεις, αλλά τίποτα να μη θυμίζει αυτά που πριν έβλεπες ως ζωή, σαν να επιβιώνεις βλέποντας της ζωή σου να σε προσπερνά ως άλλο κακό όνειρο και αισθάνεσαι ότι θα βρίσκεσαι πάντα σε ένα καθαρτήριο μέχρι να τελειώσουν τα χρόνια που σου αναλογούν στον πλανήτη αυτόν ακόμα και αν αυτό το χρονικό σημείο είναι δεκαετίες μακριά.
Η Emily Johnstone και ο Brian Kistler δημιούργησαν μία animated ταινία μικρού μήκους ονομάτι Bloom, μέσω της οποίας εξηγούσαν με τη δύναμη των εικόνων πώς μπορεί κάποιος να βιώσει την κατάθλιψη. Λαμβάνοντας έμπνευση από μία ιστορία ενός καθηγητή της, η Johnstone σκέφτηκε να αναπαραστήσει το περιστατικό, θέλοντας με έξυπνο τρόπο να αποδώσει τα συναισθήματα της κατάθλιψης.
«Κάποιες φορές πρέπει απλώς να υπομείνει κανείς μια μεγάλη περίοδο κατάθλιψης και ό,τι μπορεί να επιφυλάσσει αυτή η σκληρή περίοδος που μπορεί να οδηγήσει προς την αποθεραπεία και το φως», έγραψε η ποιήτρια Μέι Σάρτον, καθώς συλλογιζόταν τη θεραπεία δική της θεραπεία. Αλλά τι χρειάζεται για να σκαρφαλώσει κανείς αυτή την επισφαλή και δύσκολη διαδρομή προς το φως; Όταν βρισκόμαστε σε εκείνο το σκοτεινό και κούφιο μέρος, εκείνο το μέρος της βαρύγδουπης μοναξιάς και της απομόνωσης, όταν «το γκρίζο ψιλόβροχο του τρόμου που προκαλεί η κατάθλιψη παίρνει την υπόσταση του σωματικού πόνου», όπως έγραψε ο William Styron στην κλασική του περιγραφή της ασθένειας – μιας αδυσώπητης ασθένειας που κατατρόπωσε τον Keats, τον Nietzsche και τον Hansberry – τι χρειάζεται για να επιβιώσουμε μέσα από τη φρίκη μέχρι την άλλη πλευρά, να κοιτάξουμε πίσω και να λαχανιάσουμε με δυσπιστία όπως η ποιήτρια Jane Kenyon: «Τι με πλήγωσε τόσο τρομερά… μέχρι αυτή τη στιγμή;»
Κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης ζοφερής περιόδου με την ψυχική νόσο, ενός αγαπημένου φίλου, ψάχνοντας για το ζήτημα, έπεσα πάνω σε μια ζεστή κι ελπιδοφόρα ιστορία: Μερικά χρόνια νωρίτερα, όταν ένας καθηγητής φυσικής – περνούσε μια τέτοια δική του περίοδο, κάποιος του χάρισε έναν βολβό αμαρυλλίδας σε μια μικρή γλάστρα– η επίδραση που είχε πάνω του ήταν απροσδόκητη και βαθιά, όπως είναι πάντα η επίδραση των μικρών αναπάντεχων πράξεων καλοσύνης – βαθιές και εκτεταμένες, όπως ένα βότσαλο καλοσύνης κυματίζει διευρύνοντας τους κύκλους της ιλαρότητας. Καθώς το φως επέστρεφε σιγά σιγά στη ζωή του, αποφάσισε να διδάξει ένα μάθημα για τη φυσική της εμψύχωσης και της καλοσύνης. Και κάπως έτσι μια από τις μαθήτριές του, η Emily Johnstone, ήρθε να φτιάξει το Bloom – μια συγκινητική ταινία κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους, αντλώντας από αυτή τη μικρή προσωπική χειρονομία μια καθολική μεταφορά για το πώς επιβιώνουμε από τα πιο δυσοίωνα προσωπικά μας σκοτάδια, σύμφωνη με την επιμονή του Neil Gaiman ότι «μερικές φορές αρκεί ένας ξένος, σε ένα σκοτεινό μέρος… για να μας ζεστάνει την πιο κρύα εποχή».
Bloom from Emily Johnstone on Vimeo.
