Σε έναν χώρο δίπλα στη λίμνη στη Σουηδία νωρίτερα αυτόν τον μήνα, 18 εκπρόσωποι από την OpenAI, τη Google DeepMind, το Ινστιτούτο Ασφάλειας ΤΝ του Ηνωμένου Βασιλείου, τον ΟΟΣΑ και άλλους οργανισμούς συγκεντρώθηκαν σε μια συνάντηση, που η είσοδος γινόταν με αυστηρή πρόσκληση. Στην ατζέντα: η κατανόηση των πιθανών τρόπων με τους οποίους η προηγμένη τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει το “κοινωνικό συμβόλαιο” ανάμεσα στους εργαζόμενους, τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις. 

Διευθύνοντες σύμβουλοι όπως ο Demis Hassabis της DeepMind και ο Sam Altman της OpenAI πιέζουν το τελευταίο διάστημα πανεπιστημιακούς και κυβερνήσεις να εμβαθύνουν στο θέμα, ώστε να προετοιμάσουν καλύτερα τον κόσμο για ένα ισχυρό οικονομικό σοκ που θεωρούν αναπόφευκτο. Έτσι για μία εβδομάδα σε ομάδες εργασίας και σε βραδινές κοινές συναντήσεις στη σάουνα, οι 18 ειδικοί προσπάθησαν να διαμορφώσουν μια εικόνα για τα πιθανά επερχόμενα οικονομικά σοκ… και πως να τα αντιμετωπίσουν. 

Τα κακά νέα είναι μάλλον ξεκάθαρα κι αναλύονται παρακάτω: 

Ένα από τα αποτελέσματα της λεγόμενης “Συνόδου για το κοινωνικό συμβόλαιο της AGI” ήταν τέσσερα προσχέδια δηλώσεων που σύμφωνα με τους διοργανωτές δεν είχαν μέχρι τώρα δημοσιοποιηθεί. Σκιαγραφούν ένα ζοφερό μέλλον, αν δεν υπάρξουν ουσιαστικές παρεμβάσεις από κυβερνήσεις και κοινωνίες. Η πρώτη αναφέρει: «Η ΤΝ είναι πιθανό να εντείνει τις ανισότητες πλούτου και εισοδήματος στο εσωτερικό των χωρών, επιδεινώνοντας τις οικονομικές συνθήκες για πολλά εργαζόμενα και μεσαία στρώματα». Η δεύτερη: «Η ΤΝ θα αυξήσει την ανισότητα ανάμεσα σε χώρες που έχουν πρόσβαση στις υποδομές ΤΝ και σε όσες δεν έχουν τόσο όσον αφορά τα οφέλη όσο και την ικανότητα ανταπόκρισης σε σοκ». Η τρίτη προειδοποιεί: «Χωρίς παρέμβαση, οι ανισότητες που θα ενισχύονται από την ΤΝ μπορεί να οδηγήσουν στην πολιτική κυριαρχία πλούσιων ατόμων και εταιρειών, διαβρώνοντας τους δημοκρατικούς θεσμούς και αυξάνοντας τη δυσαρέσκεια». Και η τέταρτη: «Η διείσδυση των συστημάτων ΤΝ και η απαξίωση της αξίας της εργασίας θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αυξανόμενο αποδυναμωμένο ρόλο για τους περισσότερους ανθρώπους, υποβαθμίζοντας την ατομική ευημερία και τον σκοπό ζωής». 

Αποδυνάμωση της εργασίας 

Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι το υπάρχον κοινωνικό συμβόλαιο, στο οποίο οι άνθρωποι εξασφαλίζουν ασφάλεια και θέση στην κοινωνία με αντάλλαγμα την εργασία τους απειλείται από την Τεχνητή Νοημοσύνη. Ο Deric Cheng, διοργανωτής της εκδήλωσης και διευθυντής έρευνας στο νεοσύστατο Windfall Trust, το εξηγεί ως εξής: «Φοβόμαστε ότι η εργασία θα αποδυναμωθεί έναντι των εταιρειών και σε κάποιο βαθμό και οι κυβερνήσεις έναντι των εταιρειών». Το προφανές αποτέλεσμα της μείωσης της δύναμης της εργασίας είναι οι χαμηλότεροι πραγματικοί μισθοί. Η άποψη αυτή υποστηρίζει ότι οι πολίτες στις πλούσιες δημοκρατίες απολαμβάνουν υψηλό βιοτικό επίπεδο όχι λόγω νομικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων, αλλά λόγω της διαπραγματευτικής ισχύος της εργασίας τους. Αν αυτή χαθεί το βιοτικό επίπεδο μπορεί να υποχωρήσει, ακόμα κι αν το ΑΕΠ ή η παραγωγικότητα συνεχίσουν να αυξάνονται. 

Πιθανοί δρόμοι προς τα εμπρός 

Χωρίς κυβερνητικές παρεμβάσεις συμφώνησαν οι συμμετέχοντες ότι η πορεία της προηγμένης ΤΝ θα οδηγούσε πιθανότατα σε δυσμενή οικονομικά αποτελέσματα για τον μέσο πολίτη, ωστόσο εντόπισαν και πιθανές λύσεις. Για παράδειγμα: η δημιουργία νέων διεθνών θεσμών κατά το πρότυπο του ΔΝΤ, ώστε ο πλούτος που θα παράγει η ΤΝ να κατανέμεται σε παγκόσμιο επίπεδο, αντί να συγκεντρώνεται σε μία ή δύο ισχυρές χώρες. Επίσης τα κράτη θα μπορούσαν ήδη να δοκιμάσουν πιλοτικά μέτρα, όπως το βασικό εισόδημα ή η μείωση των εργάσιμων ωρών για να συγκεντρώσουν στοιχεία σχετικά με το ποιες πολιτικές κοινωνικής προστασίας αποδεικνύονται πιο αποτελεσματικές. 

Η Google DeepMind αρνήθηκε να σχολιάσει τις δηλώσεις που προέκυψαν από τη σύνοδο, ενώ η OpenAI δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο. Μετά τη δημοσίευση του άρθρου ο Cheng διευκρίνισε ότι όλοι οι συμμετέχοντες ήταν παρόντες με προσωπική ιδιότητα και όχι εκπροσωπώντας επίσημα τους οργανισμούς τους.  

*Mε πληροφορίες από το TIME.

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.