Οι “AI doomers” αρνούνται να παραδοθούν άνευ όρων κι επιμένουν να κρατούν αποστάσεις από έναν κόσμο που αλλάζει γρηγορότερα απ’ όσο μπορούμε να τον καταλάβουμε. Είναι εκείνοι που κοιτάζουν την Τεχνητή Νοημοσύνη όχι σαν εργαλείο, όχι σαν ευκαιρία, αλλά σαν καθρέφτη του ίδιου μας του φόβου: του φόβου ότι κάτι που φτιάξαμε μπορεί να ξεφύγει από τα χέρια μας. 

Η τεχνολογία παράγει ταυτόχρονα θαυμασμό και συνθήκη εγκλωβισμού που προκαλεί κόπωση. Από τη μία μοντέλα που γράφουν, μιλούν, προγραμματίζουν, δημιουργούν εικόνες και μουσική. Από την άλλη μια διάχυτη αίσθηση ότι “κάτι δεν πάει καλά”, ότι η πρόοδος τρέχει χωρίς να ρωτά αν είμαστε έτοιμοι. Οι doomers είναι οι άνθρωποι που επιμένουν να θέτουν το ενοχλητικό ερώτημα: τι γίνεται αν αυτή τη φορά δεν προλάβουμε να φρενάρουμε; 

Η πρόσφατη απογοήτευση γύρω από το GPT-5 έμοιαζε για πολλούς σαν μια μικρή ανάσα.  Δεν ήρθε το άλμα που θα άλλαζε τα πάντα μέσα σε μια νύχτα. Αντί για αυτό ήρθαν bugs, λάθος αποφάσεις, υπερβολικό marketing και μια αίσθηση ότι ίσως η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι τόσο “θεϊκή” όσο μας είχαν πείσει. Για τους doomers είναι μια επιβεβαίωση ότι το πρόβλημα δεν είναι η τελειότητα των συστημάτων, αλλά η ατελής, ανθρώπινη διαχείρισή τους. 

Στην ουσία η συζήτηση δεν αφορά το αν η παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη θα έρθει αύριο ή σε είκοσι χρόνια. Αφορά το πως σκέφτεται μια κοινωνία όταν βρίσκεται μπροστά σε κάτι που μπορεί να την ξεπεράσει. Οι doomers δεν λένε “έρχεται το τέλος, αλλά αν έρθει κάτι τόσο ισχυρό, είμαστε επικίνδυνα απροετοίμαστοι”. Αυτό είναι μια κοινωνική-πολιτική θέση, όχι μια προφητεία επιστημονικής φαντασίας. 

Το παράδοξο της εποχής είναι ότι ενώ η τεχνολογία δείχνει να επιβραδύνει σε επίπεδο προσδοκιών, η πολιτική μοιάζει να επιταχύνει προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η ρητορική περί “φούσκας”, η κόπωση από το hype, η επιθυμία να “αφήσουμε την αγορά να κάνει τη δουλειά της” δημιουργούν ένα περιβάλλον όπου οι φωνές της προειδοποίησης ακούγονται όλο και πιο άβολες, επειδή χαλάνε το αφήγημα της εύκολης προόδου. 

Αν κάτι μας έχει διδάξει η ιστορία της τεχνολογίας είναι ότι τα μεγάλα ρίσκα σπάνια αναγνωρίζονται από την αρχή. Το διαδίκτυο ξεκίνησε ως υπόσχεση ελευθερίας. Τα κοινωνικά δίκτυα ως εργαλεία σύνδεσης. Χρειάστηκαν χρόνια για να δούμε τις παρενέργειες και ακόμη παλεύουμε να τις ρυθμίσουμε. Η διαφορά με την Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ότι αυτή τη φορά το εύρος των πιθανών συνεπειών είναι ασύγκριτα μεγαλύτερο. 

Οι doomers το ξέρουν αυτό, γι’ αυτό και επιμένουν ακόμη κι όταν φαίνεται να χάνουν το momentum. Δεν πανηγυρίζουν που “έχουμε περισσότερο χρόνο”. Αντίθετα φοβούνται ότι αυτός ο χρόνος θα σπαταληθεί σε αδράνεια, σε πολιτικές μικροαντιπαραθέσεις, σε tweets και δηλώσεις που προσπαθούν να κλείσουν μια συζήτηση πριν καν αρχίσει σοβαρά. Για  

Οι doomers επαναφέρουν συνεχώς καθολικά ερωτήματα όπως «τι μπορούμε να φτιάξουμε», αλλά κυρίως «τι πρέπει να φτιάξουμε και με ποιους όρους». Μιλούν για όρια, έλεγχο, ευθύνη και γι’ αυτό μοιάζουν συχνά εκτός εποχής. 

*Με στοιχεία από το Technology Review 

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.