Το 1985 στο Twilight Zone ένας ταλαιπωρημένος πωλητής αρχίζει ξαφνικά να ακούει ανθρώπους να χρησιμοποιούν κοινές λέξεις με παράξενες, αλλόκοτες σημασίες. «Έφαγες το δεινόσαυρό σου;» ρωτά η γυναίκα του το παιδί τους, καθώς του σερβίρει φαγητό. Ο άντρας κοιτάζει γύρω του μ’ ένα βλέμμα που σταδιακά χάνει την εμπιστοσύνη του στον κόσμο. Δεν έχει αλλάξει η γλώσσα, αλλά ο τρόπος που αυτή τον διαπερνά. Το οικείο γίνεται παράξενο. Η πραγματικότητα συνεχίζει να λειτουργεί κανονικά… απλώς χωρίς αυτόν. 

Αυτό το επεισόδιο που φαινόταν κάποτε σαν αφηρημένη παραβολή για την αποξένωση μοιάζει σήμερα με εγχειρίδιο επιβίωσης για την εποχή της τεχνητής νοημοσύνης. Χρόνια μετά οι άνθρωποι δε χάνουν τη γλώσσα τους. Ζούμε στα χρόνια της “πιθανής πληροφορίας” κι εδώ ακριβώς εμφανίζεται το “Slopverse”. 

Για πρώτη φορά στην ιστορία η τεχνητή νοημοσύνη δεν απειλεί να πει ψέματα. Δεν προσπαθεί να ξεγελάσει ούτε να επιβάλλει μια εκδοχή της αλήθειας. Απλώς κατασκευάζει όπως ένας μηχανικός που συναρμολογεί ένα αντικείμενο από ετοιμοπαράδοτα υλικά. Οι LLMs, τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα, δε “βλέπουν πράγματα που δεν υπάρχουν”. Απλώς προβλέπουν την επόμενη λέξη κι αυτό το τόσο μικρό, τόσο αθώο, τόσο ανθρώπινο φάντασμα που λέγεται “πιθανότητα” πλάθει κόσμους. 

Η λέξη “hallucination” μοιάζει πλέον αστεία. Μια ψευδαίσθηση προϋποθέτει συνείδηση, λάθος αντίληψη, μια πλάνη του νου. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν έχει νου, μόνο στατιστικές. 

Όταν επινοεί μια ανύπαρκτη νομολογία ή ένα software που δεν υπάρχει, δεν “κάνει λάθος”. Απλώς δημιουργεί μια ρεαλιστική εκδοχή ενός κόσμου όπου αυτά θα μπορούσαν να υπάρχουν. Μια παράλληλη πραγματικότητα. Ένα ιδεατό αντίγραφο της γνώσης φτιαγμένο μέσα από συσχετίσεις. Το LLM πειραματίζεται με πιθανές εκδοχές του πραγματικού κι αυτό πρέπει να το κατανοήσουμε βαθιά όλοι. 

Αυτό είναι το Slopverse: ένας χώρος όπου όλα όσα μαθαίνουμε είναι “σχεδόν αληθινά”. Δεν χρειάζεται να είναι απολύτως σωστά, αρκεί να είναι πιστευτά. 

Ακριβώς όπως στο Twilight Zone η τρομακτική αλλαγή δεν είναι η μετάλλαξη της γλώσσας, αλλά η μετάλλαξη της εμπιστοσύνης. Όταν ο κόσμος παραμένει όμοιος, αλλά εσύ δεν μπορείς να εμπιστευτείς το πώς εξηγείται. Όταν μια ιστορική αναφορά φαίνεται πιθανή, αλλά δεν επιβεβαιώνεται. Όταν το λογικό αναδιπλώνεται γύρω από ένα μικροσκοπικό λάθος που μοιάζει αθώο, αλλά μεταμορφώνει την πραγματικότητα.. 

Το Slopverse δεν γεννήθηκε με την AI. Ο κόσμος του διαδικτύου μας έσπρωξε συστηματικά προς μια εποχή όπου η πιο “αληθινή” πληροφορία ήταν αυτή που κέρδιζε απήχηση. Ένα like έγινε μέθοδος αξιολόγησης. Ένα trend έγινε απόδειξη. Η Google μας έμαθε πως “ό,τι βρίσκεται στην κορυφή, είναι αξιόπιστο”. Το TikTok μας δίδαξε ότι «ό,τι παρακολουθείται, είναι σημαντικό». Το Facebook ότι «ό,τι προκαλεί αντίδραση, έχει νόημα». Το Amazon ότι «ό,τι πουλιέται πολύ, αξίζει». 

Το Slopverse είναι η επέκταση αυτού του οικοσυστήματος: ένας κόσμος όπου το πιθανό γίνεται ισχυρότερο από το πραγματικό. 

Οι αισιόδοξοι λένε ότι η AI θα βελτιωθεί. Θα εξαλειφθούν τα λάθη. Θα αυξηθεί η ακρίβεια κι όμως το πραγματικό εφιαλτικό σενάριο είναι το ακριβώς αντίθετο: όχι ότι τα μοντέλα θα έρθουν πιο κοντά στην αλήθεια, αλλά ότι θα πλησιάσουν υπερβολικά χωρίς ποτέ να την αγγίξουν. Ότι το “σχεδόν αληθινό” θα γίνει τόσο αδιαχώριστο από το “αληθινό” που δεν θα υπάρχει πλέον λόγος να τα ξεχωρίζουμε και τότε το μόνο που θα μας απομένει είναι να αποφασίσουμε όχι ποια εκδοχή είναι η πραγματική, αλλά ποια προτιμάμε να πιστέψουμε. 

*Mε στοιχεία από το Atlantic 

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.