Ο τίτλος μοιάζει σχεδόν με αστείο, αλλά το “Imbotster Syndrome” είναι σήμερα μια από τις πιο πραγματικές αγωνίες της ψηφιακής εργασιακής ζωής. Πρόκειται για τη μετατραυματική αίσθηση που κατακλύζει επαγγελματίες κάθε είδους όταν φοβούνται ότι το μήνυμά τους, το email τους ή ακόμα και ένα post στο LinkedIn θα θεωρηθεί προϊόν τεχνητής νοημοσύνης. Η ιστορία ξεκινά συχνά με έναν απλό έλεγχο του inbox ή ένα scroll στη ροή ειδήσεων: κάποιος διαπιστώνει ότι οι λέξεις του, η συντακτική του ακρίβεια, η ροή των προτάσεών του έχουν παρεξηγηθεί ως “AI-driven”. 

Η Lwyn Patterson, εργαζόμενη σε μια πλατφόρμα που συνδέει startups με επενδυτές βρέθηκε προ εκπλήξεως όταν ένα μήνυμά της που είχε συντάξει με τον πιο τυπικό και επαγγελματικό τρόπο απαντήθηκε με το σχόλιο: «Πολύ εντυπωσιακή AI-driven προσέγγιση». Για εκείνη ήταν μια έκπληξη μεγατόνων. Υπήρχε κάτι ενοχλητικό στο να αμφισβητείται η ανθρώπινη προσοχή και η επαγγελματική φροντίδα που είχε δώσει στη σύνταξη των λέξεων της. Ήταν σαν να την κατηγορούσαν για κάτι που ποτέ δεν έκανε. 

Η ίδια στράφηκε στην κοινότητά της στο LinkedIn ζητώντας εξηγήσεις και προσπαθώντας να βρει απάντηση σε μια ερώτηση που στοιχειώνει ολοένα και περισσότερους επαγγελματίες: τι σημαίνει, αλήθεια, να γράφεις σαν άνθρωπος; Τα σχόλια που ακολούθησαν ήταν εξίσου ανησυχητικά. Άνθρωποι που χρόνια προσπάθησαν να τελειοποιήσουν τη γραφή τους τώρα αναρωτιούνταν αν οι συνήθεις εκφράσεις τους, οι παραγράφοι που είχαν σφυρηλατήσει με προσοχή θα μπορούσαν να θεωρηθούν “AI tells”. 

Η ανησυχία αυτή δεν είναι υπερβολή. Με εκτιμήσεις ότι πάνω από το μισό περιεχόμενο μακράς μορφής στο LinkedIn είναι πλέον AI-generated, η πλατφόρμα έχει καταστεί μια αρένα όπου η γραφή υπόκειται σε ανελέητη κρίση. Οι ακαδημαϊκοί, όπως η Annette Vee του Πανεπιστημίου του Pittsburgh περιγράφουν το φαινόμενο ως «μικροπλαστικά στη ροή του αίματος»: είτε το παραδεχόμαστε είτε όχι, η AI είναι παντού και η επιρροή της στη γραφή μας είναι αδιαμφισβήτητη. 

Όμως το παράδοξο του “Imbotster Syndrome” είναι ότι η αγωνία προκύπτει συχνά όχι από την ουσία του γραπτού, αλλά από το στυλ. Κάθε χρήση τριμερών σχημάτων, κάθε ιδιωματική φράση, κάθε επιτηδευμένη έμφαση μπορεί να θεωρηθεί σημάδι τεχνητής δημιουργίας. Η καθημερινότητα των επαγγελματιών έχει γίνει ένα συνεχές παιχνίδι ισορροπίας ανάμεσα στην πληρότητα και την “ανθρώπινη ατέλεια”. Η Cheril Clarke, ghostwriter για υψηλόβαθμα στελέχη αναγνωρίζει πως τα τελευταία χρόνια έχει αναγκαστεί να απομακρυνθεί από τα ρητορικά εργαλεία που κάποτε θεωρούσε αυτονόητα. Τα τριμερή σχήματα, οι αιφνίδιες αντιθετικές στροφές, ακόμη και οι em dashes, όλα έχουν γίνει υποψήφια “AI tells”. 

Η ανάγκη να προστατεύσει την ανθρώπινη ταυτότητα των πελατών της, η Clarke παραδέχεται ότι χρησιμοποιεί την AI για την παραγωγή προσχεδίων αλλά στη συνέχεια τα μετασχηματίζει πλήρως, αφαιρώντας οποιοδήποτε στοιχείο που θα μπορούσε να φανεί υπερβολικά τεχνητό. Η διαδικασία αυτή αποδεικνύει την ειρωνεία: η τεχνητή νοημοσύνη που προορίζεται να διευκολύνει έχει καταστεί καταλύτης μιας νέας μορφής αγχώδους αυτολογοκρισίας. 

Η αντίδραση των επαγγελματιών δεν περιορίζεται στη μεθοδολογία. Κάποιοι προχωρούν σε χειραγώγηση της γραφής τους, ώστε να φαίνονται λιγότερο άρτιοι, προσθέτοντας τυπογραφικά λάθη ή ανεπίσημες εκφράσεις. Το “τυπογραφικό λάθος” μετατρέπεται σε σήμα αυθεντικότητας, η άψογη σύνταξη σε υποψία και ενώ αυτή η στρατηγική μπορεί να λειτουργεί βραχυπρόθεσμα, αφήνει ένα αίσθημα συνεχούς ανασφάλειας: όσο περισσότερο προσέχεις, τόσο περισσότερο φαίνεσαι ύποπτος. 

Το φαινόμενο δεν είναι απλώς μια προσωπική αγωνία. Έχει βαθύτερες συνέπειες για την ίδια την επαγγελματική επικοινωνία. Η ανάγκη να αποδείξει κανείς την “ανθρωπιά” του έχει αλλάξει τον τρόπο που γράφουμε, που διαβάζουμε, ακόμη και που αξιολογούμε το περιεχόμενο. Οι λέξεις, οι εκφράσεις και οι σημάνσεις που κάποτε ήταν εργαλείο σαφήνειας και πειθούς έχουν μετατραπεί σε δυνητικούς δείκτες “προκατασκευασμένου υλικού”. 

Πίσω από κάθε “AI tell” υπάρχει ένα ανθρώπινο ίχνος. Το corporate jargon, οι τυποποιημένες εκφράσεις, οι ρυθμοί που φαίνονται τεχνητοί, δε ξεπήδησαν από κάποιο μοντέλο γλώσσας. Υπήρχαν πολύ πριν από το ChatGPT, διαμορφωμένα από δεκαετίες μάρκετινγκ, δημόσιων ομιλιών και social media. Αυτό που έχει αλλάξει είναι η αντίληψη. Ο κόσμος πλέον κοιτά με ύποπτο μάτι κάθε γραφή που μοιάζει “τέλεια”, χωρίς να συνειδητοποιεί ότι αυτή η τελειότητα ήταν ήδη μέρος της ανθρώπινης δημιουργικότητας. 

Η μετάβαση αυτή δημιουργεί ένα μόνιμο αίσθημα ανασφάλειας. Οι συγγραφείς δεν αποφεύγουν έναν τόνο επειδή δεν τους αρέσει, αλλά γιατί προσπαθούν να προβλέψουν τι θα χαρακτηριστεί ως AI το επόμενο δευτερόλεπτο. Κάθε post, κάθε email, κάθε σχόλιο υποβάλλεται σε αδιάκοπη αυτολογοκρισία και στο επίκεντρο αυτού του φαινομένου βρίσκεται η ίδια η φύση της ανθρώπινης δημιουργίας: η γραφή, άλλοτε απελευθερωτική, έχει μετατραπεί σε μία συνεχή δοκιμασία αυθεντικότητας. 

Το “Imbotster Syndrome” δεν αφορά μόνο την AI. Αφορά την πίεση που νιώθουμε να φανούμε αληθινοί σε έναν κόσμο όπου η μηχανή έχει καταστεί πρότυπο kαι ίσως εδώ βρίσκεται η πραγματική πρόκληση: να συνεχίσουμε να γράφουμε σαν άνθρωποι, με όλες τις ατέλειες, τις υπερβολές, τα λάθη και τη δημιουργικότητα που μας κάνει μοναδικούς, ακόμη και όταν η τεχνητή νοημοσύνη παραμονεύει σε κάθε λέξη που γράφουμε. 

 

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.