Κάθε φορά που ακούτε μια σχεδόν εξωφρενική ιδέα για τις μελλοντικές δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης, συνήθως αποδεικνύεται ότι ο Sam Altman ήταν ο πιο πειστικός και επιδραστικός υποστηρικτής της. Εδώ και πάνω από μια δεκαετία είναι γνωστός στη Silicon Valley. Οι πρώτες κυκλοφορίες της OpenAI γύρω στο 2020 έθεσαν το σκηνικό για μια μανία γύρω από τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα, ενώ το λανσάρισμα του ChatGPT τον Νοέμβριο του 2022 του πρόσφερε παγκόσμιο ακροατήριο στο οποίο παρουσίασε τη νέα του θεωρία: ότι αυτά τα μοντέλα αντικατοπτρίζουν την ανθρώπινη νοημοσύνη και μπορούν να ανοίξουν τις πόρτες για μια υγιέστερη, πλουσιότερη τεχνο-ουτοπία. 

Σε όλη αυτή τη διαδρομή τα λόγια του Altman θέτουν την ατζέντα. Παρουσίασε την προοπτική μιας υπερνοημοσύνης άλλοτε ως ανθρωπιστική και άλλοτε ως καταστροφική, ανάλογα με την επιρροή που ήθελε να ασκήσει, το κεφάλαιο που επιδίωκε να εξασφαλίσει ή την Big Tech που θεωρούσε ως μεγαλύτερο ανταγωνιστή εκείνη τη στιγμή. 

Μια αναδρομή στις δηλώσεις του αποκαλύπτει πόσο πολύ καθόρισε την έκρηξη της ΤΝ σήμερα. Ακόμη και μέσα σε μια Silicon Valley γεμάτη υπερβολές, ο Altman ήταν ιδιαίτερα πρόθυμος να μιλήσει για ανοιχτά ερωτήματα  σαν να είχαν ήδη απαντηθεί. Όσα λέει για την ΤΝ σπάνια μπορούν να αποδειχθούν τη στιγμή που τα λέει, αλλά μας πείθουν για κάτι: ότι ο δρόμος που βαδίζουμε μπορεί να οδηγήσει σε κάτι μεγαλειώδες ή τρομακτικό και ότι η OpenAI χρειάζεται κολοσσιαία κεφάλαια για να μας οδηγήσει στη σωστή κατεύθυνση. Με αυτή την έννοια, είναι ο απόλυτος “hype man”. 

Για να κατανοήσουμε πως η φωνή του διαμόρφωσε τις αντιλήψεις μας για την ΤΝ, διαβάσαμε σχεδόν κάθε δημόσια του δήλωση για την τεχνολογία. Τα λόγια του χαρτογραφούν το πως φτάσαμε ως εδώ. 

2014
Το 2014 ο Altman διηύθυνε το startup accelerator Y Combinator, αλλά ήταν ελάχιστα γνωστός έξω από τη Silicon Valley. Σε ανάρτησή του που απαντούσε σε άρθρο του Bloomberg BusinessWeek για την αλαζονεία στη Silicon Valley παραδέχτηκε ότι μπορεί να ξεφύγει. «Το πρόβλημα αρχίζει όταν κάποιος ισχυρίζεται ότι φτιάχνει κάτι που θα αλλάξει τον κόσμο, ενώ ακόμη μοιάζει με παιχνίδι. Αυτό απλώς εξοργίζει τους ανθρώπους». 

2015
Η OpenAI ιδρύθηκε το 2015 με στόχο τη δημιουργία τεχνητής γενικής νοημοσύνης για το καλό της ανθρωπότητας. «Είναι δύσκολο να φανταστούμε πόσο θα μπορούσε να ωφελήσει την κοινωνία η ανθρώπινου επιπέδου ΤΝ και εξίσου δύσκολο να φανταστούμε τη ζημιά που θα μπορούσε να προκαλέσει αν χρησιμοποιηθεί λάθος». 

Ο Altman θυμάται αργότερα ότι δεν είχαν ιδέα πως μια μέρα θα δημιουργούσαν μεγάλα γλωσσικά μοντέλα. Πειραματίζονταν με τα πάντα ακόμη και με ρομπότ που έλυναν κύβους του Ρούμπικ. Την εποχή εκείνη, η πίστη στην AGI θεωρούνταν σχεδόν περιθωριακή. «Όταν στρατολογούσαμε το 2015, θεωρούνταν σχεδόν επαγγελματική αυτοκτονία για έναν ερευνητή ΤΝ να πει ότι έπαιρνε στα σοβαρά την AGI, αλλά ήθελα ανθρώπους που την έπαιρναν στα σοβαρά». Μιλούσε εξίσου για τις απειλές και για τα οφέλη. Σε ανάρτηση τον Φεβρουάριο του 2015, έγραφε ότι η υπεράνθρωπη παραγωγική νοημοσύνη είναι “πιθανώς η μεγαλύτερη απειλή για την ύπαρξη της ανθρωπότητας”. 

2019
Το 2019 δήλωνε ότι η ΤΝ θα μπορούσε: «να εξαλείψει τη φτώχεια, να λύσει την κλιματική αλλαγή, να θεραπεύσει πλήθος ασθενειών, να εκπαιδεύσει κάθε άνθρωπο στον πλανήτη εξαιρετικά καλά». 

Ιανουάριος 2020
Η κατάσταση αλλάζει πραγματικά με τα LLMs. Τον Ιανουάριο του 2020, η OpenAI δημοσιεύει εργασία που έδειξε ότι τα μεγαλύτερα μοντέλα είναι γενικώς και εξυπνότερα. 

2020–2022
Ο Altman προβλέπει κριτικές περί φούσκας, δηλώνει ότι η πρόοδος δεν σταματά, παρομοιάζει ανθρώπινη και παραγωγική νοημοσύνη και σκιαγραφεί έναν οδικό χάρτη προς την AGI, όπου τα μοντέλα θα μαθαίνουν, θα σχεδιάζουν, θα πειραματίζονται και θα συνεργάζονται όπως οι άνθρωποι. 

Νοέμβριος 2022
Το ChatGPT εκτοξεύει τα LLMs στο παγκόσμιο προσκήνιο. Ξαφνικά η ΤΝ γίνεται καθημερινή εμπειρία. Ο Altman λέει ότι αυτό ήταν το σημείο καμπής που περίμεναν χωρίς να ξέρουν ποια μορφή θα είχε. 

2022–2023
Υπερασπίζεται τα LLMs απέναντι στην κριτική ότι απλώς μιμούνται τη γλώσσα. “Η χειρότερη περίπτωση είναι το τέλος για όλους μας”. 

2024–2025
Η επιχειρηματική κοινότητα απαιτεί ΤΝ παντού, η Nvidia εκτοξεύεται, η OpenAI πλουτίζει. Ο Altman δηλώνει ότι μέχρι το 2025 οι πράκτορες ΤΝ θα μπουν στην αγορά εργασίας. Τον Ιανουάριο του 2025, γράφει: «Είμαστε πλέον βέβαιοι ότι ξέρουμε πώς να δημιουργήσουμε AGI». Το φθινόπωρο του 2025 υποστηρίζει ότι η ΤΝ θα μπορούσε σύντομα να θεραπεύσει τον καρκίνο ή να προσφέρει εξατομικευμένη εκπαίδευση σε κάθε μαθητή στον πλανήτη αν υπάρξει αρκετή υπολογιστική ισχύς. 

Ο Altman δεν εξαπάτησε τον κόσμο. Η OpenAI έχει πυροδοτήσει πραγματική τεχνολογική επανάσταση με ολοένα πιο εντυπωσιακά γλωσσικά μοντέλα και εκατομμύρια χρήστες. Ακόμη και οι σκεπτικιστές παραδέχονται ότι η συνομιλιακή δύναμή τους είναι εκπληκτική, αλλά το hype του Altman βασίστηκε πάντα λιγότερο στο σήμερα και περισσότερο στο φιλοσοφικό αύριο μια οπτική που λειτουργεί και ως επιχείρημα για περισσότερα κεφάλαια και ευνοϊκότερη ρύθμιση. 

Πριν ακόμη υπάρξουν τα LLMs, φανταζόταν μια ΤΝ τόσο ισχυρή ώστε να απαιτεί αναδιανομή πλούτου όπως φανταζόταν και τον εποικισμό άλλων πλανητών. Ξανά και ξανά πρώτα παρουσίαζε τον προορισμό και μετά την απόδειξη. Ακόμα κι αν τα LLMs σταματήσουν κάποτε να εξελίσσονται, λίγα δείχνουν πως η πίστη του σε ένα τεχνο-ουτοπικό μέλλον θα κλονιστεί. Το όραμα δεν αφορούσε ποτέ την τεχνική λεπτομέρεια του παρόντος, αλλά τη μεγάλη υπόσχεση του μέλλοντος. 

*Με στοιχεία από το Technology Review 

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.